Ұлттық баяндама

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
108 
пәндерінің  мұғалімдері  оқып  шықты
. 
Соның  ішінде
, 
РБ  қаражаты
 
есебінен  –
               
1 000 адам
, 
ақылы негізде –
 172 (3.3.14 
сурет
).  
 
 
3.3.14 
сурет.
 
ТжКБ  жүйесінде  инженер
-
педагогикалық  қызметкерлерінің  біліктілігін  арттыру 
және сынақ мерзімін өткізу/ Аймақаралық
 
біліктілікті арттыру орталықтары/ адам
 
 
Дереккөз
: 
ҚР
 
БҒМ мәліметтері
 
 
Курстың 
оқу 
бағдарламасында
 
ақпараттық
-
коммуникациялық 
технологияларын  еуропа  елдерінің  тәжірибелерін  қолдана  отырып 
 
оқыту, 
менеджмент  пен  оқу  үрдесін  ұйымдастыру  және  кәсіби  –
 
педагогикалық 
құзыреттілік
 
деңгейін  көтеру  маманның  дайындығына  сәйкес
 
модульдік 
бағдарламалары 
 
зерттеу тақырыптары қарастырылған
.  
Біліктілікті  шет  елдерінде  арттыру  шеңберінде  ҚР  БҒМ  мен  Жәңгір  хан 
атындағы  Батыс  Қазақстан  аграрлық
-
техникалық  университеті
 
арасында
                      
2012 жылы
 
18 сәуірдің № 253 келісім –
 
шарт жасалды, ол курстарды ұйымдастыру  
қызметтері
 
бойынша
. 
Осы  нұсқа
 
шеңберінде  24  арнаулы  пәннің  мұғалімдері  мен 
  
ТжКБ  өндіріс  оқу  шеберлері  Беларусь  Республикасының  Білім  министрлігінің 
Республикалық
 
кәсіби білім институтында
 
(Минск қаласы)
 
біліктілігін
 
арттырған
. 
ЖОО
 
ПОҚ
 
біліктілігін 
арттыруды 
ұйымдастыру
 
негізінде
 
                                       
5 
педагогикалық  институт
  (2012 
жылы
  -  1000 
орта  мектеп    мұғалімдері  білім 
саласындағы  әр
-
түрлі  мәселелер  бойынша
) 
алынған
. 
Осылайша,  тек  Е.Бөкетов 
атындағы  Қарағанды  мемлекеттік  университетінің  75  мұғалімі  жаратылыстану–
математикалық пәндері бойынша ағылшын тілінде біліктілігін
 
арттырған
. 
«Өрлеу»
 
АҚ  негізінде  ЖОО
-
ның  300  мұғалімі  педагогикалық  мамандары 
бойынша
 
біліктілігін  көтерді
.  Management  Education  Technology  program 
бағдарламасының шеңберінде «Қазіргі заманның ЖОО
-
сын басқару стратегиясы»
 
атты ЖОО
-
ның ректорларына семинар
 
өткізілді.
 
ЖОО  ПОҚ
-
нан  12  611  адам,  2012  жылы  ғылыми  оқу  орталықтарының 
негізінде, «Өрлеу»
 
АҚ, кәсіпорындар мен сала орталықтары, отандық
 
және
 
шетел 
ЖОО
-
да  біліктілігің  көтеру  курстарын  оқып  шықты.
 
Соның  ішінде
  5  864 
адам 
400 
400 
200 
20 
98 
54 
Жәңгір хан атындағы Батыс 
Қазақстан аграрно
-
техникалық 
университеті
 
Қарағанды мемлекеттік 
техникалық университеті
 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік 
Қазақстан мемлекеттік 
университеті
 
РБ
 
ақылы негіз
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
109 
немесе  ПОҚ
-
ның  жалпы  санынан  15
%-
ы
   
72  сағаттан  артық    көлемдегі  курстарға 
қатысты.
 
Ел  ішіндегі  профессорлық
-
оқытушылық  құрамының
 
біліктілігін  арттыру, 
қайтадан  даярлау  және  сынақ  мерзімінен
 
өткізу
 
жоғары  технологиялық 
кәсіпорындарында  жүргізіледі.  2012  жылы  ЖОО
-
ның  жетекші  өңдірістік 
кәсіпорындарымен  және  ҒЗИ,  шетел  ЖОО
-
ры  мен
 
көп  жақты  қоғамдасу 
шеңберінде,  4  508  мұғалім  біліктілігін  арттыру,  қайтадан  даярлау  және  сынақ 
мерзімінен
 
өткізу  курстарынан  өтті.
 
Аталған  курстардың  оқу  үдерісін  қамтамасыз 
ету үшін, жаңа оқу жоспарлары мен 9 бағыт
 
бойынша ҮИИДМБ
-
ның экономиканың 
басым  секторларының  міндеттеріне  сәйкес  келетін  бағдарламаны  зерттеді. 
Курстарды  ұйымдастырғанда  ерекше  көңіл  инновациялық  технологияларды  оқу 
үдерісінде  пайдалану,  интерактивтік  оқу  әдістері  және  білікті  мұғалімдерді 
шақыруға  бөлінді.  ҮИИДМБ
-
ның  басымдылығына  сәйкес,  мамандық
 
бойынша 
біліктілігін арттыру курсын
 
3 083 адам оқып шықты. ЖОО
-
ның инженер
-
техникалық 
пәні  мұғалімдерінің  біліктілігін  арттыру
, 
инженерлік
 
зертханалары  бар
,   
14  ЖОО 
негізінде жұмыстар белсендірілді
  (3.3.15 
сурет
).  
 
3.3.15 
сурет.
 
ЖОО
-
ның ПОҚ біліктілігін арттыру
, 
қайтадан даярлау және 
  
сынақ мерзімін 
өткізу
, 
адам
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтер
 
«Халықаралық Бағдарламалар Орталығы» АҚ мәліметтерінде 2012 жылдың 
қорытындысы бойынша, Қазақстан Республикасы Президентінің «Болашақ»
 
халықаралық стипендиясының 
 
5670 стипендиаттары, оның ішінде 983 адам 2012 
жылы оқуын аяқтады. Олардың 
97,8% 
жұмысқа орналастырылды
   (5 550 
адам). 
Қазіргі заманда магистр дәрежесін алу үшін шетел университеттерінде 
                   
1 395 адам білім алуда
. 
2012 жылғы конкурстық
 
іріктеу қорытындысы бойынша 
магистратура бағдарламасын оқуға 560 стипендия
 
берілді
. PhD 
бағдарламасы  
бойынша 69 стипендиат оқиды. 2012 жылы докторантурада оқуға 15 үміткеркерге 
«Болашақ»
 
стипендиясы берілді
 (3.3.2 
кесте
). 
 
361 
172 
558 
1 711 
281 
кәсіпорындар
 
ҒЗИ
 
шет елдік ЖОО
 
ҚР ЖОО
 
салалы 
орталықтар
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
110 
3.3.2 
кесте
. 
ЖОО
-
дан  кейінгі  білім
 
беру
 
және 
 
«Болашақ»
 
стипендиясы  бойынша
 
сынақ 
мерзімін өткізу, адам
 
Елдер 
 
Бағдарламалар
 
Сынақ мерзімің 
өткізу
 
Магистратура
 
PhD 
Австрия
 
3 
5 
  
Әзірбайджан
 
4 
  
  
Болгария
 
4 
  
  
Ұлыбритания 
 
112 
813 
27 
Израиль
 
7 
  
  
Испания
 
8 
  
  
Италия
 
5 
8 
  
Канада
 
1 
38 
  
Литва
 
11 
  
  
Малайзия
 
5 
6 
1 
Нидерланды
 
2 
8 
  
 
Польша
 
9 
2 
3 
Белорус
 
7 
  
  
Ресей
 
56 
25 
7 
Румыния 
 
1 
  
  
АҚШ
 
31 
288 
9 
Түркия
 
6 
  
  
ФРГ
 
4 
52 
6 
Франция
 
10 
22 
2 
Чехия
 
1 
13 
5 
Швейцария
 
51 
53 
  
Оңтүстік Корей
 
5 
  
  
Жапония
 
1 
4 
2 
Австралия
 
  
18 
  
Ирландия 
 
  
7 
5 
Қытай
 
  
10 
  
Норвегия
 
  
13 
  
Сингапур
 
  
6 
  
Финляндия 
 
  
1 
  
Швеция
 
  
3 
2 
Барлығы
 
344 
1 395 
69 
Дереккөз: «Халықаралық Бағдарламалар Орталығы»
 
АҚ мәліметтері
       
Дүниежүзілік
 
тәжірибеде  оқулықтармен  кең  қамтамасыз  ету
, 
педагогикалық 
білім  беруді  жақсарту  және  материалдық
-
техникалық  базаларды  жетілдіру, 
қаржыландыруға  байланысты
 
шығындардың  көбеюі  оқушылардың  үлгеріміне 
жағымды әсері бар екендігін 
 
көрсетеді
.  
Қаржы
-
материалдық  және  адам  ресурстарын
 
тиімді
 
пайдалану  оқу 
үдерісіндегі барлық қатысушыларына
 
маңызды
 
негіз болуы
 
керек.
 
 
 
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
111 
Қорытынды
 
 

 
2011  жылмен  салыстырғанда  білім  беруге
 
ІЖӨ
  0,4% 
артты.  Қаржы 
инвестицияларын  тиімді  пайдалану
 
еліміздің  білім  беру  жүйесін  жаңғыртудың
 
нәтижелілігін қамтамасыз
 
етеді
.
 
 

 
Республика  мектептерінің  Интернет  желісіне
 
қосылу
  -  99,4%, 
оның  ішінде 
99,2%-
ы
 
ауылдық жерлерде қамтамасыз етілді
. 
7 384 республиканың жалпы білім 
беретін мектептері 
100% 
компьютерлік техникамен жабдықталды
. 
Аймақтық білім 
беру жүйелеріне 
 
компьютерлерді жаңарту мүмкіншілігін қарастыру керек.
 
 

 
2011  жылға  қарағанда  ЖОО
-
ның  кітапханалық
 
қоры
  1 567 
921  данаға
 
артты.
 
Рефераттық  базаларға  қосылу  қамтамасыз  етілді
:  Thomson  Reuters  -  91,                     
Springer 
–
 81, Elsevier 
–
 53. 
 

 
74,6  %  ЖОО  студенттері  жатақханамен  қамтамасыз  етілді
, 
білім  беру 
ұйымдарындағы
 
бірдей  оқушылар  контингентіне  қарамастан  ол
  8,94% 
ТжКБ 
жүйесінің  көрсеткіштерінен  жоғары  болды.
 
Жергілікті  атқарушы  органдарға  басқа 
қаладан  келген  колледж  студенттерін  жатақханамен
 
қамтамасыз  ету  мәселесін 
анықтау қажет.
 
 

 
«Үздік  ұстаз»
 
Республикалық  конкурсының
 
48  мұғалім
-
жеңімпаздарына  
ақшалай  сертификаттар  берілді  (1000  еселі  айлық  есептік  көрсеткіш).  Мұғалім
 
мамандығының  беделін  арттыру  үшін  әлеуметтік  қолдауды  ынталандыру  
шараларын  жасау  керек
 
(медициналық  сақтандыру,  тұрғын  үй  алуға  жеңілдіктер
, 
әдістемелік әдебиеттерді сатып алуына төлемақы және т.б.
). 
 

 
Жоғары  және  бірінші  санаттары  бар  жалпы  білім  беретін  мектеп 
мұғалімдерінің  үлесі  нысаналы  көрсеткіштеріне
 
қол  жеткізілді
 
(2012  жылы  –
 
47,26%, 2015 жылы –
 
47% адам
).  
 

 
Жаңа  үш  деңгейлік 
 
біліктілікті  арттыру    жүйесін 
 
жалпы  білім  беретін 
мектептің  7  884  мұғалімі,  3  600  мектеп  басшылары  менеджмент  курстарымен 
қамтылды
. 
Біліктілікті  арттыру  курстарынан  өту  қорытындылары  бойынша 
мониторингтеудің  тиімді    жүйесін  құру  білім  беру  ұйымдарының  мұғалімдері  мен 
басшыларының кәсіби мансабының өсуі мен дамуын қамтамасыз етеді.
 
 

 
Колледждер  жоғары  білімі  бар  мұғалімдермен  қамтамасыз
 
етілді  (95,9% 
адам).  Осы  деңгейдегі  мәлімделген  жобаларды  сапалы  және  тиімді  іске  асыру 
үшін  сабақ  беру  үдерісіне  экономиканың  нақты  секторында  жұмыс  істейтін 
өндірістік оқу шеберлері қажет
.
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
112 

 
1,8%  мұғалімдер  санының  азаюна  қарамастан  ЖОО
-
ның  ПОҚ  сапалық
 
құрамы  4%  артты.  Жоғары  білім  беру  жүйесінің  сапалық
 
көрсеткіштерінің  даму 
үрдісі ҚР ЖОО–ның бәсекеге жарамдылығының артуына себепші болды.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
113 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
114 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
115 
«…Бүкіл  әлем  сияқты  Қазақстанға  да 
мектепке 
дейінгі 
оқытудың 
жаңа 
әдістеріне көшу керек …» 
 
Н.Ә. Назарбаев
 
 
 
Білім  беру  мазмұны 
- 
жеке 
адамның  біліктілігі  мен  жан
-
жақты 
дамуын    қалыптастыру    үшін    негіз 
болып    табылатын  білім  берудің  әрбір 
деңгейі  бойынша    білімдер    жүйесі   
(кешені).
 
Қазақстан
 
Республикасының  
 
«Білім
 
туралы»
 
Заңы
 
4. БІЛІМ БЕРУ МАЗМҰНЫ
 
4.1. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты 
 
Білім беру қызметін ұйымдастыру бірқатар көрсеткіштермен, жүйенің қызмет 
атқару жағдайларымен сондай
-
ақ, білім беру үдерісімен де сипатталады. Сонымен 
қатар,  білім  беру  мазмұнының  көрсеткіштері  білім  беру  жүйесінің  барлық 
деңгейлеріндегі оқу
-
тәрбие үдерісінің сапасы мен нәтижелілігін анықтайды. 
 
Білім  беру  мазмұны  білім  берудің 
Мемлекеттік  жалпыға  міндетті  білім  беру 
стандартымен реттеледі,  ол білім  беретін 
оқу бағдарламаларымен айқындалған.  
 
Стандарттар 
талабын 
орындау 
білім 
алушылардың 
құндылық 
бағдарларының  қалыптасуына,  өздеріне
 
қажетті  білім,  шеберлік,  дағдыларға 
қолжеткізулерін көздейді. 
 
Осылайша,  стандартпен  анықталған  білім  беру  мазмұны,  білім  алушының 
тұлғалық  дамуы  мен  әлеуметтенуін  анықтайтын  қасиеттер  мен  пәндік  білім  мен 
шеберліктерді  қалыптастыруға  мүмкіндік 
береді. 
 
Мектепке  дейінгі  тәрбие  мен  оқыту
 
үздіксіз білім берудің базалық  деңгейі ретінде баланың
 
тұлғалық қалыптасуы мен 
дамуы  үшін  жағдайлар  жасайды.
 
Республиканың  білім  беру  жүйесі  мектепке 
дейінгі  оқытудың  қолжетімділігін  қамтамасыз  ету    мәселесін  жеткілікті  жоғары 
деңгейде шешуде. 
 
Мектепке  дейінгі  тәрбие  мен  оқытуды  дамытудың  негізгі  бағыттары 
жөніндегі  ғылыми  педагогикалық  зиялы  өкілдер  мен  білім  беру  үдерісіне 
қатысушылардың  орасан  еңбегі  мен  кең  талқылауларының  қорытындысы 
бойынша  2012  жылы  мектепке  дейінгі    оқытудың  жаңа  Мемлекеттік  жалпыға 
міндетті  білім  беру  стандарты
 
(МЖМБС)  бекітілді.    МЖМБС  бес  білім  беру 
салаларын  қамтиды,  олар 
- 
«Денсаулық»,  «Коммуникация»,  «Таным», 
«Шығармашылық», «Социум», олар ересектер мен балалардың оқу, жеке немесе 
бірлескен  қызметтерін  ұйымдастыру    арқылы  жүзеге  асырылады.  Осылайша, 
мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту мектепке дейінгі білімді бітірушінің 
- 
денсаулық 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
116 
сақтағыш, тілдік
-
қатынас, танымдық, шығармашылық, әлеуметтік сияқты  базалық 
құзіреттілігін  қалыптастыруға  бағытталған.
 
Типтік  оқу  бағдарламаларында 
балалардың  жас  ерекшеліктеріне  қарай  вариативтік  компонент  қарастырылған. 
Стандарттар  негізінде  мектепке  дейінгі  ұйымдардағы  тәрбие  мен  оқытудың 
бағдарламалары  әзірленген.  Оқу  бағдарламасы  баланың  басты  құзіреттіліктерін 
қалыптастыруды  қамтамасыз  ететін  негізгі  (базалық,  вариативтік)  даму 
бағыттарын қарастырған. Қосымша бағдарламалар басты құзіреттіліктерге сәйкес, 
тұрғындардың білім беру қызметтеріне деген сұранысын қамтамасыз ететін басым 
бағыттарды айқындайды. 
 
2012  жылы  мектепке  дейінгі  оқытудың  білім  беру  мазмұны  Республикалық 
«Мектепке дейінгі балалық»
 
орталығымен қолданыстағы жұмыс бағдарламаларын 
талдау  қорытындысы  бойынша  жұмыс  бағдарламалары  қайта  жаңартылды.  Бұл 
бағдарламалардың  негізгі  бөлігі 
 
«Мен  —
 
жеке  тұлға»,  «Алғашқы  қадам»,  «Біз 
мектепке 
барамыз», 
«Қарлығаш», 
«Қайнар»,
 
«Балбөбек»
 
сияқты 
балбақшалардағы  және  мектеп  жағдайындағы  балаларды  мектепке  даярлаудың 
оқу
-
әдістемелік  кешенін  толықтыру  мен  МЖМБС  талаптарына  сай  жаңартылған 
баламалық бағдарлама ретінде ұсынылған. 
 
Осылайша, 
2012 
жылы 
«Балбөбек» 
бағдарламасы 
жаңартылды.                          
Бұл  бағдарлама  балалардың  мектепке  дейінгі  ұйымдардан  мектепке  көшірілу 
кезіндегі  өңірлік  ерекешелігін  ескере  отырып,  олардың  тең  межелік  бастау
 
мүмкіндіктерін  қалыптастыруға  бағытталған.  Бағдарламада  этнопедагогика 
идеялары  іске  асырылып,  материалды  құрудың  тақырыптық  қағидаты 
сақталынған,
 
жоспарлаудың  интеграцияланған  түрі  ұсынылады.  «Қайнар» 
бағдарламасында  балаларды  тәрбиелеу,  оқыту  мен  дамытудың  тұлғаға 
бағдарланған  жүйесі  ұсынылған.  Бағдарлама  арнайы  әзірленген  оқу
-
әдістемелік 
кешенмен  сүйемелденіп,  бағдарламаға  арналған  қосымша  материал  бір  жүйеге 
келтірілген. «Қарлығаш» бағдарламасының ерекшелігі оны ата
-
аналарға арналған 
консультациялық  пункттерде  және  толық емес,
 
яғни  күні  бойы  болмайтын  шағын 
орталықтардың  оқу
-
әдістемелік  үдерісінде  қолдану  мүмкіндігінің  болуында.  Әр 
білім  беру  саласы  меңгерудің  нақты  индикаторларымен  сүйемелденген  және 
толық бағдарламалық
-
әдістемелік қамтамасыз етілген  (7 атауы бар). 
 
Республикадағы    жалпы  орта  білім  беруді
 
дамытудың  басты  мақсаты 
-
интеллектуалды, рухани және дене бітімі дамыған азаматты қалыптастыру, оның
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 

жүктеу/скачать 7,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: