3.2.4
кесте. Индустриалды
-
инновациялық даму аясында кадрларды дайындау жайлы
ЖОО жалпы мәлімет
Индустриалды
-
инновациялық даму
аясында кадрларды дайындайтын ЖОО
Ғылыми зерттеу зертханалары бар ЖОО
%
69
12
17,40
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
Назарбаев Университетінде
Дайындық орталықтары мен Мектептері
негізінде халықаралық стандарттарға сай 30 заманауи зертханалар құрылған.
Мысалы, вибрациялық эксперименттері жоқ, электронды микроскопия, оптикалық
микроскапия, физикалық және аналитикалық химия,техникалық жұмыс пен
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
84
мехотроника,
молекулярлы
және
жазушалы
биология,
миркобиология,
сұйықтықтар мен газдар механикасы, электронды шеберхана және т.б.
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің
2012 жылы
студенттер мен ПОҚ
-
ға Щучинск қаласында зертханалық
-
оқу корпусы бар
(
жалпы
көлемі
433,3 м
2
,
оның пайдалысы
–
307,1 м
2
)
және
Интернациональный ауылдық
жерде
мал дәрігерлік клиника бар
(
жалпы көлемі 4 090 м
2
,
оның ішінде пайдалысы
–
2 794 м
2
).
PhD докторантура, магистратура және бакалавриат мамандықтары
бойынша Ғылыми және ғылыми
-
педагогикалық мамандарды дайындау үшін
Шығыс Қазақстан облысының Д.Серікбаев атындағы мемлекеттік университетінде
27 мамандандырылған ғылыми
-
зерттеу зертханалары (жалпы көлемі
3023,89
м
2
)
және 63 оқу зетханалары
(жалпы көлемі 5396,39 м
2
)
қызмет етуде. Университеттің
оқу зертханалық негізі химия
-
аналитикалық жұмыстар бойынша сертификатталған
әдістері бар, аналитикалық аппаратура метрологиялық жағынан қамтамасыз
етілген.
Ғылыми
-
зерттеу базаларын дамыту және жетілдіру үшін
2011
жылғы
29
қаңтар
№41 ҚР ҮҚ бойынша
ғылыми негіздердің даму және жаңалануына
байланысты
«ҚР
денсаулық
сақтауды
дамыту
жөніндегі
мемлекеттік
бағдарламасын
жүзеге асыру іс
-
шарасы Жоспарларын бекіту туралы»
«2011
-
2015 жылдарға арналған «Салауатты Қазақстан» және орта уақыт кезеңде
денсаулық сақтау саласындағы инновациялық даму шараларын ұйымдастыру
(
ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің қаулысы бойынша №708 12.11.2011
)
Қарағанды
медициналық университетінің
ғылыми
-
зерттеу орталығының негізінде
2012 жылы Орталық және Солтүстік Қазақстан облыстарының ұжымдық
пайдалануына гендік
-
молекулалық зертханалар ашылды.
Ұжымдық қолданудағы
зертхана көлемі
390,1м
2
құрайды
.
Білім
беруді
дамытудың
2020
жылдарға
дейінгі
мемлекеттік
бағдарламасының мақсаты оқу үдерісінің барлық қатысушылары ең жақсы білім
беру
құрылымдары мен технологиялармен
қамтамасыз ету. Білімнің барлық
деңгейлерін ақпараттандыру мәселесі заманауи өмірде өзектілігі артып келеді.
Интернет желісіне қолжетімділік туралы салыстырмалы талдау жалпы орта
білім беру деңгейі қолжетімділігі деңгейі әлде қайда жоғары және осы көрсеткіш
99,4%
құрады. Осы мәселе ТжКБ жүйесіне қатысты ашық, оған деген қолжетімділік
деңгейі жарты компьютерден сәл көбірек
(57,8%).
ЖОО
-
дағы интерактивті
құрылғылар саны колледжермен салыстырғанда 114 бірлікке көп, оқу
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
85
мекемелерінің жалпы санының айырмашылығы есебінде
(
колледждер саны
ЖОО
-
рымен салыстырғанда 6,4 есе көп). Сонымен қатар орта білім беру
ұйымдарында интерактивті кабинеттер
бар
53,8% (3 974) (3.2.5
кесте
).
3.2.5 кесте. Білім беру ұйымдарының ақпараттандырылуы туралы мәлімет
Білім беру
деңгейі
Барлығы білім
беретін оқу
орындары
Оқу үдерісі кезіндегі қолданылатын
компьютерлер саны
Интерактивті
комолектілердің
саны құрылғылар
/интерактивті
кабинеттер
Барлығы
Оның ішінде
интернетке
қолжетімділігі
барлар
%
ЖОО
139
74 373
58 682
78,9
3 057
ТЖКБ
888
47 888
27 675
57,8
2 943
ЖОБ
7 384
221 030
219 704
99,4
3 974
Дереккөз: ҚР БҒМ
,
ҚР СА
мәліметтері
Білім
беруді
дамытудың
2020
жылдарға
дейінгі
Мемлекеттік
бағдарламасында электрондық «e
-
learning» бағдарламасын оқудың негізгі түрі деп
көрсетті. Оқу үдерісін автоматтандыру бағдарламасының мақсаты білімді
ұйымдастырудың 2015 жылы нысаналық индикаторына
жету
- 50%,
олар
электронды білім беру жүйесіне енгізілген. Жобаны жүзеге асырудағы көздеген
мақсат
оқушылардың үлгерімдерін арттыру
және ауылдық және қалалық жердегі
білім беру сапасының айырмашылықтарды
жоюға бағытталған
.
2012 жылы электрондық білімге енгізілген мемлекеттік білім беру
мекемелерінің үлесі 7,4% мектеп пен 10,63% колледждерді
құрады.
Республикалық
мектептердің
99,4%,
ал
ауылдық
жерлерде
99,2%
интернеттік жүйесімен қамтамасыз етілген. Толықтай
100%
қосылу
Ақмола, Ақтөбе, Алматы, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Маңғыстау,
Солтүстік Қазақстан облыстарын және Астана мен Алматы қаласында байқалады
.
2012 жылы компьютерлік техникамен қамтамасыз ету
100%
құрады
.
Ауыстыруды қажет ететіндер
21,2%
компьютерлер (
3.2.1
сурет
).
3.2.1
сурет. Күндізгі жалпы білім беру мектептеріндегі компьютермен қамтамасыз ету
туралы мәлімет
7 384
7 384
221 030
46 940
Барлық мектептер
Компьтендірілген
мектептердің саны
Мектептерде
компьютер
техникасының саны
Ауыстыруды қажет
ететін компьтерлер
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
86
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
2012
жылы
ТжКБ
білім
жүйесіндегі
мемлекеттік
колледждерде
компьютермен қамтамасыз ету қарқынды жүрді.
Жалпы саны
47 888
қолданыстағы
компьютерлерден оқу үдерісіне пайдаланатындар мемлекеттік ұйымдарда 22,4%
(мемлекеттік –
61,2%, жеке
–
38,8%).
Интернет желісіне қолжетімділігі жеке
коледждерде, мемлекеттік ұйымдармен салыстырғанда
(8%
көп
).
Ал интерактивті
құрылғылар жиынтығы мемлекеттік ТжКБ жүйесінде
2,5 есе көп (
3.2.
2 сурет
)
3.2.2
сурет. Мемлекеттік және жеке ТжКБ жүйелерін
компьютермен қамтамасыз ету туралы
мәлімет
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
2012 жылы республиканың
139
ЖОО
-
нда интерактивті құрылғылар саны
3 057
компьютер болды
,
оқу үдерісінде қолданатындары
- 74
373 бірліктер
,
оның
ішінде Интернет желісіне қосылғандары
58 682
құрайды
.
Компьютер/оқушылар арақатынасындағы көрсеткіші
ақпараттық тепе
-
теңдіктің болмауының негізгі факторы болып табылады. Осы көрсеткіштер
бойынша жасалған салыстырмалы талдау ЖОО
-
ның компьютерлік техникамен
қамтылғандығын көрсетеді
(7,4
адам/компьютер)
.
Осылайша, бір компьютерге 12,1 адам ТЖКБ орталықтарында және
11,2
адам
–
жалпы орта білім, ЖОО
-
мен салыстырғанда
4,7
мен
3,8
адам
арақатынасында
.
1 582
1 076
29 312
18 576
16 020
11 655
2 094
849
мемл.
жеке
мемл.
жеке
мемл.
жеке
мемл.
жеке
Компьютерлендірілген
сыныптар саны
Оқу үдерісінде
пайдаланатын
компьютерлер саны
Оның ішінде, Интернет
желісіне қосылғандары
Интерактивтік
жабдықтаржинақтарының
саны
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
87
3.2.3
сурет. Компьютерлердің оқушыларңа сәйкес көрсеткіші, білім беру деңгейі, аймақ
Компьютерлермен
қамтамасыз
етілген
(1 компьютерге 5
-
6 адам)
және әлемдік көрсеткіштерге
біршама жақындаған өңірлік
бөліністегі ЖОО
-
р Солтүстік
Қазақстан (1,4), Қарағанды
(6,5), Қостанай (6,7), Алматы
(6,8) облыстары, Алматы
(6,2)
қаласы
мен
Солтүстік Қазақстан
(6,4)
облысындағы
ТжКБ
ұйымдары
.
Сонымен қатар бір
оқушыға
шаққандағы
компьютерлермен
төмен
қамтылу
мынандай
өңірлерде
кездеседі.
Мысалы,
Маңғыстау
облысының
көрсеткіштері
1 компьютерге 29,5 адам
ТжКБ орталықтарында және
17,6 адам жалпы орта білім
беру жүйесінде. Ең төменгі
көрсеткіш
-
14,8 адам
/
компьютер Жамбыл облысының ЖОО көрсетеді (3.2.3
сурет).
Білім берудің қолжетімділіктің негізгі шарттарының бірі
жатақханалармен
қамтамасыз ету
болып табылады
.
ТжКБ мен ЖОО
-
дағы жатаханалармен
қамтамасыз ету туралы салыстырмалы талдау жасау барысында республикалық
жоғарғы білім беру ұйымдарында жатақханамен қамтамасыз ету көрсеткіші
жоғары екендігі байқалады
.
Мысалы, ЖОО
-
ның жатақханамен қамтамасыз ету
пайызы ТжКБ ұйымдарымен салыстырғанда
8,94%
жоғары
(
ЖОО
–
74,6%, ТжКБ
-
65,7%).
10,2
12,1
12
12,4
9,5
15,4
9,4
7,3
7
12,2
29,5
8,8
6,4
14,2
10,7
13,2
11,2
12,7
17,5
9,9
13
9,9
15
14,6
12,2
9,5
10
17,6
10,2
16,5
13,2
9,5
12,5
12,1
8,6
10,0
6,8
8,5
7,4
14,8
10,6
6,5
6,7
11,9
8,5
7,6
1,4
12,0
7,0
6,2
7,4
Ақмола
Ақтөбе
Алматы
Атырау
ШҚО
Жамбыл
БҚО
Қарағанды
Қостанай
Қызылорда
Маңғыстау
Павлодар
СҚО
ОҚО
Астана қ.
Алматы қ.
РҚ
ЖОО
ТжКБ
ЖОБ
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
88
Аймақтық көрсеткіштер жатақханамен қамтамасыз ету көрсеткіштерінің
Солтүстік Қазақстан
(100%),
Қостанай (96,5%), Ақмола
(96,2%)
мен Қызылорда
(92,4%) облыстары мен Ақтөбе
(88,8%),
Батыс Қазақстан
(88,4),
Алматы
(
87,1) мен
Солтүстік Қазақстан
(87,0)
облыстарындағы
ТжКБ ұйымдарында жағымды
жағдайда
екендігін көрсетті
.
Колледждердегі жатақханамен қамтамасыз ету көрсеткіші Атырау (15,0%),
Шығыс Қазақстан (31,5%), Маңғыстау
(49,2%)
мен Маңғыстау ЖОО
(62,4%),
Батыс
Қазақстан
(63,4%),
Алматы
(
63,5%) облыстарында төмен
(3.2.4
сурет
).
3.2.4
сурет. Білім беру ұйымдарындағы жатақханалар туралы жалпы
мәліметтер
%
қамтамасыз
ету
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
2012
жылы
484
ТжКБ білім беру жүйесінің
65,7%
жатақханалары бар
,
онда
34
157 студенттер тұрады
.
Мемлекеттік білім беру мекемелерінің жатақханамен
қамтамасыз ету туралы салыстырмалы талдау жұмыстары жатақханамен
қамтамасыз ету 4 бірлікке кемігенін
(2011
–
321, 2012
–
317 жатақхана
)
көрсетеді.
Жатақханаға мұқтаж жандар 1
319 студентерге өсті
(2011
–
17 486, 2012 - 18 805
адам). Жатақханамен қамтамасыз ету пайызы азайды 2,7% (2011 –
67,2%, 2012
–
64,5%) (3.2.5
сурет
).
3.2.5 сурет. ТжКБ мемлекеттік ұйымдардың жатақханамен қамтамысыз ету
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
84,3 88,8 87,1 15,0 31,5 73,2 88,4 83,4 63,2 75,4 49,2 83,8 87,0 81,6 66,9 85,5 86,0 65,7
96,2
81,2
63,5
79,3 71,6 75,1
63,4
78,7
96,5 92,4
62,4 65,6
100,0
79,1
65,5 73,2
0,0
74,6
А
қм
ол
а
А
қт
өб
е
А
л
м
ат
ы
А
ты
ра
у
Ш
Қ
О
Жа
м
б
ы
л
Б
ҚО
Қ
ар
ағ
анд
ы
Қ
ост
ана
й
Қ
ы
зы
л
ор
д
а
М
аңғ
ы
ст
ау
П
ав
л
од
ар
С
Қ
О
О
Қ
О
А
ст
ана
қ.
А
л
м
ат
ы
қ
.
Р
есп
уб
л
ик
анск
ие
к
ол
л
ед
ж
и
РҚ
ТжКБ
ЖОО
498
321
35 873
17 486
67,2
484
317
34 157
18 805
64,5
ТжКБ мемлекеттік
оқу орындары,
барлығы
Жатақханалардың
саны
Жатақханада
тұратындардың
саны
Жатақханаларды
қажет ететіндер
саны
Қамтамасыз етілуі %
2011
2012
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
89
ТжКБ қолжетімділігінің қамтамасыз ету мақсатында ауылдық жастарға
қосымша жатақханалардан
577
орын дайындалды
.
Қостанай облысында екі 333
орындық жатақхана берілді
(
қайта жөндеу жұмыстарының арқасында Сарыкөл
колледжіне берілді
-
207 орын және
№11
колледжі Рудный
қаласындағы
–
126
орын). Павлодар облысында оқу корпусының қайта жөндеу жұмыстарынан кейін
40 орындық жатақхана берілді,
Жамбыл облысында
-
өңірлік Т.Рысқұлов атындағы
ауылшаруашылық колледжінің қайта жөндеу жұмыстарынан кейін 204 орын
дайындалды.
Осылайша, 2012 жылы 577 орын берілді, жалпы жатақханаға мұқтаждардың
3,07%
құрады (18
805 адам
).
Болашақтағы демографиялық өсуге байланысты
жатақханалар салу жоспарда бар
.
2012
жылы республиканың ЖОО
-
нда
220 109
басқа қаладан келіп оқитын
оқушылар құраса,
оның көбісі
Алматы
қаласында –
86
484 адам, ең азы
–
Атырау
(2
867) облыстарында
.
ҚР БҒМ мәліметтері бойынша әлі де баспанасыз жүрген
студенттер саны
55 871.
Аймақтық көлемде бұл мәселе толықтай шешілген аймақ
-
Солтүстік Қазақстан облысы
.
Жергілікті атқарушы органдарымен, ЖОО қамқоршылық кеңестерінің
серіктес
-
мекемелермен біріге отырып, өзге қалалардан келетін жастарды жоғары
және техникалық білім беру жүйесімен
қолжетімді қамту бойынша пәрменді
қадамдарға қамданулары қажет.
Өзіндік білім алу мүмкіндігімен қамтамасыз ету, оқу залдары мен
кітапханамен қамтамасыз ету тек оқушылардың ғана емес, сонымен қатар кез
келген мамандық иесінің білімін дамыту үшін қажет.
Кітапханалық
қордың
қарқынды
даму
ұстанымына
«Назарбаев
Университетінің»
кітапханалық қоры
ақпаратты толықтай алу мүмкіндігін жасады,
енді кітапханада белгілі бір журнал, газетке жазылу қажет емес.
Оқырмандарды
алдын ала топтастырылып, жинақталып қойған кітаптармен қамтамасыз ету.
Бүгінгі таңда,
«Назарбаев Университетінің»
кітапханасы
бұл Қазақстандағы
ғылыми және академиялық ақпараттық ресурстардың тек басылым беттерінде
ғана емес, сонымен электрондық түрлерінің болуы, сондай
-
ақ оқулықтардың орыс,
қазақ, ағылшын тіліндегі мол қазынасы
жинақталған
.
2012
жылы Университет кітапханасының қоры
40 427
дананы (кітаптар
–
39 434
дана
, CD-DVD
басылымдар
–
993
дана),
165
әр пән бойынша
шетел
ғылыми кезеңдік
басылымдарды құрады
.
Студенттер мен мұғалімдерге 50 ғылыми
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
90
негіздердің деректеріне, мыңдаған журналдар рейтингтерінің миллиондаған
ғылыми мақалаларына қолжетімділікке қол жеткізеді
.
Көптеген мәліметтер тек
Қазақстан елдерінде ғана бірінші рет қолданылып отырған жоқ, Орта Азия
елдеріндегі тұсау кесерлері десек болады.
«Назарбаев Университеті»
студенттеріне
70 000
академиялық жинақтау қорынан электрондық кітаптарға
қолжетімді. Кейбір ғылыми негіздердің мұрағаттық мерзімі
4
тен
300
жасқа дейінгі
ғасырлар түкпіріндегі
уақытты құрайды.
Шетелдің
ақпарат
көздері
республикалық
ЖОО
-
рына
әлемдік
интерактивті
негіздердің
мәліметтерінің
қолжетімді болуына мүмкіндік береді. ҚР БҒМ
«Ұлттық
ғылыми
-
техникалық
ақпараттар
орталығының»
АҚ қолдауымен
Thomson
Reuters
ғылыми
бөлімшесімен
Ұлттық
Лицензияны алуға келісім
-
шартқа қол қойды. Ғылыми лицензия қазақстандық
академиялық ұйымның
Web of Knowledge
мультипәндік электронды ғылыми
-
зерттеу шатқалының қолжетімді болуына жол ашты.
The Web of Knowledge
–
мультипәндік электрондық ғылыми
-
зерттеу платформасы тұтынушылардың
қарқынды, іздеу жүйесі арқылы ақпараттарды, мақалалар мен веб
-
парақшалары
бойынша қосымшаларды алуға мүмкіндік береді. Онан басқа, әлемдегі импакт
-
факторы жоғары 11 600 ғылыми қазіргі және ретроспективті пәнаралық
журналдарға деген тікелей жол ашады. Қазіргі кезде
Thomson Reuters
реферативті негіздеріне 91 ЖОО, Springer
–
81, Elsevier
–
53
оқу орны қолы жетіп
отыр
.
ЖОО ПОҚ мен ғылыми жұмыскерлер импакт
-
факторы бар ғылыми
журналдарда өз еңбектерін дайындауда, соңғы 5 жыл ішінде
ол
0,5%
өсті
.
ҚР БҒМ мәлеметтері бойынша, 7
6
98 жалпы орта білім беру
орталықтарында
6
655
кітапханалар
тіркелді
(жабдықталуы
-
86,5%).
Республиканың барлық мектептерінің
кітапханасының қоры 100 195,1 миллион
дананы құрады
,
мектеп оқулықтары –
55 250,3
мың
дана
,
жаңа буын оқулықтары –
48
774,6 мың дана
және қазақ тіліндегі кітаптар
–
39 575,9 мың дананы құрады
.
2012
жылы мектеп кітапханаларына 27
428,8
мың адам барған
.
Оқу
залдары барлар
58,9% (3 917),
оның
57 382
отыратын орындары
.
Жалпы саны
7 824
кітапханашылар ішінде
56,9%
арнайы кәсіби мамандығы бар мамандар
(3.2.6
сурет
).
ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА
91
3.2.6.
сурет. Жалппы орта білім беру ұйымдарындағы кітапханалар жайлы мәліметтер
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
Республикалық мектептерді кітапханамен қамтамасыз ету көрсеткіштеріне
жасалған салыстырмалы талдау жұмыстары 2012 жылы республикалық білім беру
ұйымдарының
207 137
дана кітаптар қорының бар екендігін көрсетеді.
Мұндай
көрсеткіштерінің жоғарғы деңгейі Қостанай (97,3%) мен
Маңғыстау
(94,7%)
облыстарында байқалады
.
Сонымен қатар Алматы қаласы
(76,7%)
мен
Батыс
Қазақстан (77,3%) облыстарында мектептерді кітапханалармен қамтамасыз ету
80% (
3.2.7 сурет)
.
Достарыңызбен бөлісу: |