Ұлттық баяндама
жүктеу/скачать 7,71 Mb. Pdf көрінісі
|
152 Осылайша, білім беру салаларын дамыту жолдарын болжау арқылы табысты іске асырылып жатқан іс - шараларды есепке ала отырып , 2012 жылдан бастап Қазақстан білім беру көрсеткіштері бойынша нысаналы индикаторларға жетудің даму қарқынын дәлелдеді, Қазақстан 2015 жылы беделді Біріккен Ұлттар Ұйымы Бағдарламасы рейтингісінде адами даму деңгейі өте жоғары мемлекеттер қатарынан көрінді. ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 153 ГЛОССАРИЙ Білім беру ұйымдарын аттестаттау – білім беру ұйымдары көрсететін білім беру қызметтерінің жалпыға міндетті стандарт талаптарына сәйкестігін бақылау мақсатымен жүргізілетін рәсім. Педагог қызметкерлерді аттестаттау – педагог қызметкердің біліктілік деңгейінің біліктілік талаптарына сәйкестігін айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім. Бакалавриат — жоғары білім , бакалавр академиялық дәрежесін иемденген бакалавр дипломымен немесе бакалавр біліктілікгімен дәлелденеді. Жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) – экономикалық жүйенің барлық өндірушілері, оның ішінде, көтерме және бөлшек сауда, көлік, өнімдерге салынған барлық салықтан, өнім құнына кірмеген барлық субсидияларды қоспағанда, өнімнің бағасынан бөлек құн . Дүниежүзілік банк - халықаралық қаржы ұйымы, ұйымның мақсаты дамушы елдерге қаржы және техникалық көмек көрсету . Жоғары білім беру (ЖББ) – мамандарды жоғары білім беру бағдарламасымен дайындайтын білім беру деңгейі. Жоғары оқу орны (ЖОО) – жоғары және жоғары білімнен кейінгі кәсіптік білім беру бағдарламаларын жүзеге асыратын, ғылыми зерттеулер жүргізетін жоғары кәсіптік оқу орны (институт, академия, университет). Гимназия – білім алушылардың бейімділігі мен қабілетіне сәйкес бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің гуманитралық бейіндері бойынша жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны. Білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттау – білім беру ұйымдары көрсететін білім беру қызметтерінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарт талаптарына сәйкестігін бақылау мақсатымен жүргізілетін рәсім. ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 154 Мемлекеттік білім беру тапсырысы - мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландырылатын мектепке дейінгі тәрбие мен білім беру, экономика мен өндірістің сұраныстарын білікті жұмыс күшімен және қоғамның интеллектуалды әлеуетімен қамтамасыз ету үшін білікті қызметкерлер мен мамандар даярлау, біліктіліктерін арттыру және қайта даярлау, сондай - ақ білім беру жүйесін оқу - әдістемелік жағынан қамтамасыз ету бойынша қызметтер көлемі . Ересектердің сауаттылығы – 15 және одан да жоғары жастағы сауатты халық үлесін көрсетеді. Философия докторы (РһD), бейіні бойынша доктор – тиісті мамандықтар бойынша докторантураның кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын меңгерген және диссертация қорғаған адамдарға берілетін ғылыми дәреже . Білім беру – білім алу қажеттерін жан - жақты қанағаттандыру мақсатында жүзеге асырылатын тәрбиелеу мен оқыту процесі . Мектепке дейінгі ұйымдар – мектеп жасына жетпеген, 1 жастан 6 жасқа дейінгі балаларды оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асыратын білім беру ұйымдары. Ұлттық бірыңғай тестілеу (ҰБТ) – орта білімнен кейінгі немесе жоғары білім беретін білім беру ұйымдарына түсу емтихандарымен біріктірілетін, жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттау нысандарының бірі. Инклюзивтік білім беру – оқытудың тиісті білім беретін оқу бағдарламаларына білім алушылардың өзге де санаттарымен тең қолжетімділікті, арнайы жағдайларды қамтамасыз ету арқылы дамытуға түзету - педагогикалық және әлеуметтік қолдауды көздейтін, даму мүмкіндігі шектеулі адамдарды бірлесіп оқыту және тәрбиелеу. Шетелдік студенттер – Қазақстан Республикасының оқу орындарында білім алып жатқан шетелдік студенттер . ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 155 Legatum Институтының индексінің гүлденуі (The Legatum Prosperity Index) — бүкіл әлемнің жетістіктерін, елдің өркендеуін өлшейтін Legatum Institute атты британдық орталығының аралас көрсеткіші. Біліктілікті арттыру институты - білім беру ұйымы, үздіксіз оқу жүйесінде кәсіби біліктілікті арттыру және кадрларды қайта даярлауға, инновациялық қозғалыстардың қолдауын жүзеге асыру, әдістемелік жұмыстың тиімділігін қамтамасыз етеді. Интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламалары - білім беретін оқу бағдарламаларының тиісті мазмұнды аспектілерін біріктіру негізінде әзірленген білім беретін оқу бағдарламалары. Білім алушыларды қорытынды аттестаттау – тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартында көзделген оқу пәндерінің көлемін олардың меңгеру дәрежесін айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім. Ғылым кандидаты, ғылым докторы - ғылыми дәреже, ізденушіге диссертация қорғау негізінде берілетін ғылыми дәреже . Біліктілік – түлектің кәсіптік қызметті орындауға немесе білімін жалғастыруға мүмкіндік беретін кәсіптік дайындық деңгейі мен білім алуы жөніндегі құжатта көрінетін түрі Колледж – жалпы білім берудің оқу бағдарламалары мен жалпы орта білім беретін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымы . Қабылдау контингенті – оқу орнына қабылданған үміткерлердің саны мен жалпы сипаттамасы . Бітіру контингенті – оқу орнын бітірушілердің саны мен жалпы сипаттамасы. Білім алушылар контингенті – оқу орнында білім алып жатқандардың саны мен жалпы сипаттамасы . ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 156 Магистранттарды қабылдау контингенті – оқу орнына қабылданған магистранттардың саны мен жалпы сипаттамасы . Бәсекеге қабілеттілік – бәсекелестікті ұстап тұра алу, бәсекелестікке қарсы тұра алу қабілеттілігі. Бітіру коэффициенті – бітірушілер санының оқу орнындағы білім алушылардың жалпы санына арақатынасы . Білім берумен қамту коэффициенті – жас ерекшеліктері ескерілмеген, белгілі бір білім беру деңгейінің типтік жас тобындағы халық санынан пайыздық қатынастағы, белгілі бір білім беру деңгейіндегі білім алушылар саны. Жалпыға ортақ бастауыш білім берумен қамту коэффициенті – бастауыш және орта білім берумен қамтылған мектеп жасындағы балалар үлесі. Кредиттік оқыту технологиясы - білім алушының және оқытушының оқу жұмысының көлемін өлшеудің сәйкестендірілген бірлігі ретінде кредитті пайдалана отырып, білім алушылардың пәндерді оқып зерделеу дәйектілігін таңдауы және дербес жоспарлауы негізіндегі оқыту Лицей – негізгі орта білім беру мен жалпы орта білім берудің жаратылыстану - ғылыми, физика - математикалық бейіндері бойынша жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын білім алушылардың бейімділігі мен қабілетіне сәйкес іске асыратын оқу орны. Магистр – жоғары білімнен кейінгі білім берудің тиісті бағдарламаларын меңгерген тұлғаларға берілетін академиялық дәреже. Магистратура – тиісті мамандығы бойынша «магистр» академиялық дәрежесі беріле отырып, ғылыми және педагог кадрлар даярлауға бағытталған, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламасы. Шағын жинақты мектеп – білім алушылар контингенті шағын, сынып - жинақтары біріктірілген және оқу сабақтарын ұйымдастырудың өзіндік нысаны бар жалпы білім беретін мектеп . ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 157 Айлық есептік көрсеткіш (АЕК) – бұл Қазақстанда зейнетақы, жәрдемақы және басқа да әлеуметтік төлемдерді есептеуде, сонымен қатар айыппқұл шараларына, салық және басқа төлемдерде қолданылатын көрсеткіш. Модульдік оқыту – нақты кәсіби құзыреттіліктердің құрылымдық компоненттеріне бағытталған аяқталған блоктардан тұратын оқыту жүйесі. Ұлттық білім беру сапасын бағалау жүйесі – білім беру сапасын мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына тұлғаның, қоғамның, және мемлекеттің сұраныстарына сәйкестендіріп бекітудің институционалдық құрылымы, үрдіс және үлгілер жиынтығы. Білім беру туралы құжаттарды нострификациялау - басқа мемлекеттерде, халықаралық немесе шетелдік оқу орындарында (олардың филиалдарында) білім алған адамдарға берілген құжаттардың баламалылығын айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім. Білім беру гранты — кәсіптік білім алуға төлеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген шарттармен білім алушыға берілетін ақшаның нысаналы құны; Білім беру мониторингі – білім беру үрдістерін жүзеге асырудың жай - күйін және нәтижелері мен шарттары өзгеруінің серпінін, білім алушылар контингентін, білім беру ұйымдары желісін жүйелі түрде байқау, талдау, бағалау және болжау. Жалпы білім беретін мектеп — бастауыш, негізгі орта және жалпы білім берудің оқу бағдарламаларын, сондай - ақ білім алушылар мен тәрбиеленушілердің білім алуының оқу бағдарламаларын жүзеге асыратын оқу орны. Тірек мектеп (ресурс орталығы) - шағын жинақталған мектеп оқушыларының сапалы білім алуына қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында қысқа мерзімді сессиялық сабақтарды және аралық әрі қорытынды аттестаттауды өткізу үшін таяу маңдағы шағын жинақталған мектептердің білім беру ресурстары шоғырланатын жалпы орта білім беру ұйымы . ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 158 Кәсіптік дайындық деңгейін бағалау - Білім беретін ұйымдар түлектерінің нақты таңдаған мамандықтары бойынша кәсіптік біліктілік дайындығын бағалау . Педагог кадрлар – білім алушының оқуы мен тәрбиесін тікелей қамтамасыз ететін, оқу орнына қабылданған қызметкерлер . Жоғары білімнен кейінгі білім беру (ЖБКББ) – жоғары білікті педагог және ғылыми - педагог кадрларды даярлау мақсатында берілетін үздіксіз білім беру жүйесінің ең жоғары сатысы (магистратура, аспирантура, докторантура). Мектепалды даярлық – мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының мектепалды топтарында немесе жалпы білім беретін оқу орындарының мектепалды топтарында жүзеге асырылатын, мектеп бағдарламасын меңгеруге бағытталған, 5 (6) жастағы балаларды міндетті және тегін дайындау үлгісі. Өмір сүру ұзақтығы – жас нәрестенің өмір сүрген кезеңінен өлім деңгейіне дейінгі, ол туған кезде орын алған деңгейіне сәйкес келетін өмір сүретін жыл саны . Кәсіптер мен мамандықтардың тізбесі - оқытудың неғұрлым жалпы өлшемдерін: кәсіби біліктілік деңгейін, базалық біліміне байланысты оқыту мерзімдерін анықтайтын кәсіптер мен мамандықтардың жүйеленген тізілімі . Бейінді оқыту бағдарламасы – бейіндік пән бойынша білім беру мазмұнын айқындайтын және белгілі бір пәнді тереңдетіп оқытуды қарастыратын құжат. Бейінді пән – жалпы орта білім берудің жоғары сатыларында тереңдетіп оқытылатын оқу пәні. Рейтинг – қандай да болса берілген мөлшерлеменің субъективтік бағалау тәсілі . Типтік жас – оқуға түскен және оқыған жастан шығатын, белгілі бір білім беру деңгейіне сәйкес халық тобының жас ерекшелігі. Оқу жоспары – білім берудің тиісті деңгейіндегі оқу пәндерінің тізбесі мен көлемін, оларды зерделеу тәртібі мен бақылау нысандарын қадағалайтын құжат. ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 159 Оқу бағдарламасы – әрбір пәннің мазмұны мен білім көлемін, іскерлігі мен құзыретін, меңгеруін көрсететін бағдарлама. Оқыту нысаны – оқыту мен тәрбиелеуді ұйымдастыру. Күндізгі (күндізгі және кешкі) және сырттай (сырттай және экстернат) оқыту нысандары арқылы жүзеге асырылады. E-learning ( ағылшын тілінен қысқ . Electronic Learning) — электрондық оқу жүйесі : электрондық оқыту, қашықтықтан оқыту, компьютер қолдану арқылы оқыту , виртуальдық оқыту , ақпараттық, электрондық технология көмегімен оқыту сияқты терминдерге синоним. PISA (Programme for International Student Assessment) – 15- 16 жастағы оқушылардың математикалық және оқу сауаттылықтарын бағалауға бағытталған халықаралық зерттеу . ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 160 БИБЛИОГРАФИЯ Жалпыхалықтық мәні бар құжаттар 1. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтің Қазақстан халқына Жолдауы «Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық Өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері». Астана, қаңтар, 2010. 2. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтің Қазақстан халқына Жолдауы «Болашақтың іргетасын бірге қалаймыз!». Астана, қаңтар, 2011. 3. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтің Қазақстан халқына Жолдауы «Әлеуметтік - экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты», Астана, қаңтар , 2012. 4. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтің Қазақстан халқына Жолдауы «Қазақстан - 2050» СТРАТЕГИЯСЫ, Астана, желтоқсан, 2012. Қазақстан Республикасының заңдары 5. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы (2011.24.10 берілген өзгерістер мен толықтыруларымен). 6. Қазақстан Республикасының «Лицензиялау туралы» Заңы (2012.01.12 берілген өзгерістер мен толықтыруларымен). 7. Қазақстан Республикасының «Мүмкіндігі шектеулі балаларға әлеуметтік медико - педагогикалық қолдау туралы» Заңы , 2002. 8. Қазақстан Республикасының «Ғылым туралы» Заңы , 18 ақпан 2011. 9. Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы» Заңы, 27 қараша 2000 №107 -II . Мемлекеттік бағдарламалар 10. Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011 - 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. 11. Қазақстан Республикасының үдемелі индустриялық - инновациялық дамуының 2010 - 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы . 12. Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 - 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 161 Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулылары 13. Оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012 – 2016 жылдарға арналған ұлттық іс - қимыл жоспарын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 25 маусымдағы № 832 қаулысы . 14. Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011 - 2015 жылдарға арналған "Салауатты Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс - шаралар жоспарын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 29 қаңтардағы № 41 Қаулысы . 15. «Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2011 – 2015 жылдарға арналған стратегиялық жоспарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 19 ақпандағы № 160 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы. 16. Бiлiм беру мониторингін жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 27 сәуірдегі № 536 Қаулысы . 17. Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі 2011 - 2015 жылдарға арналған іс - шаралар жоспарын (І кезең) бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 11 ақпандағы № 130 Қаулысы . 18. Қазақстан Республикасы Үкіметінің «ҚР Үкіметі жанынан техникалық және кәсіптік білім беруді дамыту мен мамандар даярлау жөнінде Ұлттық кеңес құру туралы» 2009 жылғы 11 тамыздағы №1211 Қаулысы. 19. «Білім беру ұйымдарының білім алушылары мен тәрбиеленушілерін оқулықтармен қамтамасыз ету ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 19 ақпандағы №173 қаулысы . 20. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің мемлекеттік қызмет көрсету стандарттарын бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 30 маусымдағы№ 561 қаулысына өзгеріс енгізу туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 26 ақпандағы № 140 Қаулысы . 21. Ғылыми және (немесе) ғылыми - техникалық қызмет субъектілерін аккредиттеу қағидасын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 8 маусымдағы № 645 Қаулысы . 22. Қазақсан Республикасы Үкіметінің «Білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттесттау және аккредиттеу ережелерін бекіту туралы» 2007 жыл 24 желтоқсандағы №1270 қаулысы . ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 162 23. «Қазақстан Республикасы экономикасының бәсекеге қабілеттілігі мен экспорттық мүмкіндіктерін сапалы жаңа деңгейге жеткізудің 2008- 2015 жылдарға арналған тұжырымдамасы туралы» Қазақсан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 28 желтоқсандағы №1332 қаулысы . 24. 2010- 2014 жылдар аралығындағы мектепке дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқытудағы «Балапан» бағдарламасын іске асыру туралы Қазақстан Республикасы үкіметінің 2010жылы 28 мамыр №488 Қаулысы . Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің бұйрықтары 1. «Техникалық және кәсіптік білім берудің типтік оқу бағдарламаларын,мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарды бекіту туралы» ҚР БҒМ 2007 жылғы 29 қарашадағы № 587 бұйрығы. 2. «Техникалық және кәсіптік білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға қабылдаудың үлгі ережесін бекіту туралы» ҚР БҒМ 2007 жылғы 29 қарашадағы № 587 бұйрығына толықтырулар енгізу туралы ҚР БҒМ 2010 жылғы 28 қыркүйектегі № 466 бұйрығы. 3. «Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту» Қазақстан Республикасы білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын іске асыру мақсатында ҚР БҒМ 2008 жылғы 28 қарашадағы № 628 бұйрығы. 4. «Бастауыш, жалпы негізгі, жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын бекіту туралы» ҚР БҒМ 2010 жылғы 9 шілдедегі № 367 бұйрығы. Баяндамалар мен есептер 1. «Жыл сайынғы жаһандық бәсекеге қабілеттік туралы Есеп» - ДЭФ, 2010- 2011 жж. – 501 б. 2. «Жыл сайынғы жаһандық бәсекеге қабілеттік туралы Есеп» - ДЭФ 2011- 2012 жж. – 527 б. 3. «Жыл сайынғы жаһандық бәсекеге қабілеттік туралы Есеп» - ДЭФ, 2012- 2013жж. – 527 б. 4. «Адам дамуы туралы» БҰҰ - ның баяндамасы , 2013 – 201 б . 5. «Жастар мен дағдылар: білім жұмыс істеу керек» БАБ мониторингі бойынша жасалған бүкіләлемдік баяндама.2012 - 465 б. ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 163 6. Н.Ә. Назарбаев «Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына қарай 20 қадам – әлеуметтікжаңғырту» – Астана, 2012. 7. Б.Т.Жұмағұлов «Арман өң болып көрінеді ». – Астана, 2012. 8. Б.Т.Жұмағұлов «Өркендеген Қазақстан - Н.Ә. Назарбаевтың жаһандық стратегиясының жеңісі». – Астана, 2012. 9. «Қазақстанның жалпы білім беретін мектептерінің 5 және 9 сынып оқушыларының оқу жетістіктерін сырттай бағалау» мониторингтік зерттеу нәтижелері ҰБСБО: Астана, 2012. 10. «Қазақстанның жалпы білім беретін мектептердің 9 - шы сынып оқушыларының оқу жетістіктерін сырттай бағалау» мониторингтік зерттеу нәтижелері ҰБСБО: Астана, 2013. Статистикалық жинақтар 1. Демографиялық жылнама. Қазақстан. Статистикалық жинақ /А.Смаиловтың редакциялығымен/– Астана, 2012. 2. 2012- 2013 жылғы мектепке дейінгі және орта білім беру жүйесінің негізгі көрсеткіштері – Астана ,2012, 3. 2011 жылғы орта білім беру жүйесінің негізгі көрсеткіштері – Астана, ҚР БҒМ, Мектепке дейінгі және орта білім департаменті, 2011. – 319 б. 4. 2012 жылғы ТжКБ - ның негізгі көрсеткіштері және 2011 жылғы ТжКБ - ның дамуына Талдамалық шолу . Астана 2012 – 59 б. 5. Республикадағы білім беру жүйесінің статистикасы. Ұлттық жинақ. - Астана: ҰБСБО, 2013. - 193 б. Әдебиеттер 6. Ұлттық Бірыңғай Тестілеу нәтижелерін талдау (ҰБТ - 2013) Талдамалық жинақ. - Астана: ҰБСБО, 2013. 7. 9- шы сынып оқушыларының оқу жетістіктерін сырттай бағалау нәтижелерін талдау (ОЖСБ - 2013) Талдамалық жинақ. - Астана: ҰБСБО, 2013. 8. Кешендік Тестілеу нәтижелерін бағалау (2013 год): Талдамалық жинақ. - Астана: ҰБСБО, 2012 . 9. Қазақстан Республикасындағы жоғары білім беретін ұйымдардың оқу жетістіктерін сырттай бағалау нәтижелерін талдау ( ОЖСБ -2013): Талдамалық жинақ. - Астана: ҰБСБО, 2012 . ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 164 Интернет беттері 10. IMD Халықаралық менеджментті дамыту институтының сайты www.imd.org 11. Legatum Институтының сайты www.prosperity.com 12. QS Халықаралық университеттер рейтингісінің сайт ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 165 жүктеу/скачать 7,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|