Ұлттық баяндама

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
138 
ПОҚ  байсалдылануы 
65,6% 
құрады
, 
3,5%  көрсеткіштері  былтырғы  жылға 
қарағанда жоғары. Ғылыми дәрежесі бар мұғалімдер 1% және 
2,5% 
академиялық 
дәрежелі
 
магистрлардың  үлесі  өсті.  Сонымен  қатар,  ЖОО  мұғалімдерінің 
                   
25,5% 
ғылыми дәрежесі бар (2011 
- 24,5%) (3.3.12 
сурет
).
  
 
3
.3.12 сурет. ЖОО 
ПОҚ ғылыми дәрежесінің өсу динамикасы
,
 % 
 
Дереккөз
: 
ҚР СА мәліметтері
 
Аймақтық  аспекті  бойынша
 
Алматы  қаласы  (56,4%  и  34%)
 
және  Павлодар 
(51,9%  и  31,6%)  облыстарында  ғылыми  дәрежесі  мен
 
ғылыми  денгейі  бар  ПОҚ
-
ның  улесі  жоғары.  Алматы  қаласында 
(323 
адам
) 
мамандық  докторлардың  саны 
көп 
(3.3.13 
сурет
, 
қосымша, 
3.3.8 
кесте
).  
 
 
3.3.13 сурет. ЖОО ПОҚ ғылыми дәрежесі, аймақ, %
 
 
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
 
 
47,2 
24,5 
14,9 
48,2 
25,5 
17,4 
ғылыми деңгей
 
ғылыми дәреже
 
академиялық магистр деңгейі
 
2011 
2012 
0 
10 
20 
30 
40 
50 
60 
ғылыми дәреже
 
ғылыми атағы
 
магистр академиялық дәрежесі
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
139 
Жалпы  профессорлар  саны  174  адамға 
(2011  -  2  686,  2012 
–
  2 
860)  және 
доценттер саны 
431-
ге 
(2011 
–
 7 233, 2012 
–
 7 664) 
адамға көбейді.
 
Сонымен  қатар
, 
академиялық  магистрлар 
18,33%, 
ғылыми  докторлар
 
–
 
4,78%, 
ғылыми  кандидаттар  –
  2,9%,  PhD 
докторлары  –
 
12,68%  және  докторлар 
мамандығы бойынша
 
–
 26,89% 
ПОҚ өсуде 
(
қосымша, 
3.3.10 
кесте
). 
 
Біліктілікті арттыру және
 
педагог кадрларды қайта даярлау
 
 
Біліктілікті  арттыру  желісін  жетілдіру  үшін  және  педагог  кәсібінін  сапалы 
дамуына,  дүниежүзілік
 
тәжірибелер  мен  бірлескен  басқару
 
трансляциялары 
негізіне  алынған  жаңа  педагогикалық  кадрлардың  біліктігін  көтеретін  деңгейдегі 
бағдарлама енгізіледі
.  
Назарбаев  Зияткерлік  мектептерінің  педагог  жұмысшыларының  кәсіптік 
дамуының  негізі
 
үздіксіз  оқу
. 
Осы  мақсатпен,
 
Интеллектуалдық  мектептерде
  
жетілдірілген  және  жұмыс  істейтін  педагог  кадрларының
 
біліктілігін  көтеру  желісі, 
мұғалімдердің кәсіптік сұраныстарына жауап беретін, қазіргі замандағы шет елдер 
мен біздің еліміздің педагогикалық жағдайына сай болып табылады.
   
Педагог  кадрларының
 
біліктілігін  көтеру  жұмысы  бірнеше  бағыттарда 
жүргізіледі,  педагогикалық  қоғам  ішіндегі  қажеттілік,  қолданыста
 
зерттеу
, 
командалық
 
сабақ  беру
, 
соның  ішінде  жоспарлау  және  сабақтарды  талдау
,   
курстар  мен  тренингтар.  «Тепе
-
теңдік»
 
принципі  бойынша  мектептерде  сабақ 
жүргізіледі және
 
ақпарат 
-
  коммуникациялық  технологиялар,  қазақ  және  ағылшын 
тілдері,  педагогикалық  білімдер  сияқты  оқу  модулдерін  қосады
. 
Мұғалімдер 
модулдерге  сәйкес  емтихандардарды  тапсырып  тұрады  (ИКТ  тесті,  Қазтесті
, 
IELTS, APTIS). 
НЗМ 
педагогтарың 
оқыту 
ұйымдастыруына 
республикалық 
және 
халықаралық 
деңгейдегі 
сарапшылар 
шақырылады.
 
Интеллектуалдық 
мектептерде
 
шетел педагогикалық кадрлар мен кәсіби өзара
 
алмасу мүмкіндіктері 
бар
. 
Білікті  шетел  мамандарын  шакыру  мұғалімдерге  практикада  халықаралық 
тәжірибелермен танысуға мүмкіндік
 
береді.
 
Зияткерлік  мектептің  басшылары  мен  мұғалімдерінің  біліктілігің  көтеруге   
педагогикалық  шеберлік  орталығы
 
зор
 
қолдауын
 
көрсетеді.
 
Біліктілікті  көтеру 
үшінші
  (
базалық)  және  екінші  (негізгі
) 
деңгейдегі
 
бағдарлама  курстары  бойынша 
оқудан өткен мұғалімдер және Кембридждың Халықаралық Емтихандық Кеңесінің 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
140 
сертификаттары  бар  мұғалімдер  өздерінің  әріптестерін  мектеп  ішіндегі  курсы 
шеңберінде оқытады.
 
Сонымен 
қатар
, 
зияткерлік 
мектептің 
мұғалімдері 
өздері 
оқу 
бағдарламаларының  және  оқулықтардың  авторлары,
 
және  де  олар  оқу  сапасы 
мен оқушының жетістіктерін бақылауға
 
арналған сынақтарды дайындайды.
 
 
 
 
Оқу  бағдарламаларын
 
әзірлеу,  мұғалімдерді  оқыту  және  педагогика 
қоғамында
 
сынақтамаларда дайындау біртұтас
 
көзқарас
 
саралау рөлің сақтайды. 
Жетілдірілген мұғалімдер біліктілігін көтеру жүйесің  ықпалдау
 
деп атауға болады
.  
Оқуда
 
қажеттіліктерді
 
және  педагогикалық  кадрларды  дайындау  қоғам  ішінде 
қалыптастырылады, 
біліктілігі 
мен
 
талаптарына 
сай
, 
ықпалдау
 
оқу 
бағдарламалары  бойынша  сабақ  беруге  керек
, 
үштілдік
 
саясатын  тиімді  іске 
асыру, оқушының білім алуына жеке адам
-
бағдарлау
 
көзқарасын
 
жүзеге асу
. 
2012 жылы озық
 
педагогикалық тәжірибе жұмысы Интеллектуалдық мектеп 
желісінен барлық жалпы білім беретін мектептерде таратылды.
 
«Назарбаев  Зияткерлік  мектептер»
 
ДБҰ  мен
 
«Өрлеу»
 
АҚ  бірігіп
 
Кембридж 
жүйесі  бойынша 
жаңа  үш  деңгейдегі  педагогикалық  қызметкерлер  біліктілігін 
арттыру
 
бағдарламасын
 
енгізуге 
табысты
 
қол  жеткізді.  2012  жылы
 
біліктілікті 
көтеру
 
курстарын  7884  адамдар  оқып  бітірді
  (7584 
–
  3 
–ші  деңгей,  300  –
  2-
ші 
деңгей
). 
Бағдарламаның
 
мазмұны  негізінде  жинақталған  сұрақтарды  бірігіп 
шешуге қол жеткізілді 
(
3.3.2 сұлба
) . 
 
 
НЗМ 
педагогикалық 
қоғамы
 
Сертификацияланған 
жаттықтырушы
 
мұғалімдер
 
Оқулық авторлар 
мен бағдарлама 
жасаушы 
мұғалімдер
 
Тәлімгер
- 
мұғалімдер
 
 
Коучер 
-
мұғалімдер
 
Пән топтары 
көшбасшы 
мұғалімдер
 
Тестолог
-
мұғалімдер
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
141 
3.3.2 сұлба.
 
Деңгейлі бағдарламаның мазмұны
, 
біліктілік деңгейі
 
 
Дереккөз: «Назарбаев интеллектуалдық мектептер»
 
ДБҰ мәліметтері
 
 
Қазіргі  заманның  әдістемесі  мен  технологияларын,  педагогтармен 
практикада  қолданылатын
 
тәжірибелік  әдеттерді  өндіруді  курстарда  оқытады.
 
Қазіргі  уақытта  жылына
  5 000-
нан  көп
 
мұғалімдер
 
осы  бағдарлама
 
курстарында 
оқиды.
 
 
 
  
Деңгейлік бағдарламалар
 
 
Оқытудың кезеңдері
 
 
Бағдарламаны  іске  асыру
 
үшін  курстық  жұмыстар,  жаттықтырушы
 
мен 
мұғалімдерге  арналған  оқу  құралдары  және  тапсырмалар  сияқты  оқу
-
әдістемелік 
жадығаттар  зерттелінген.
 
Қазақ,  орыс  және  ағылшын  тілдерінде  барлық 
ПШО негізіндегі бірінші (озық) 
деңгейлік бағдарлама
 
ПШО және ҰБАО "Өрлеу" 
негізіндегі екінші (негізгі) 
бағдарлама
 
ПШО және ОблБАИ, ҰБАО "Өрлеу" 
негізіндегі үшінші (базалық)  
бағдарлама
 
Бірінші кезең 
"бетпе бет" 
аудиториялық оқыту
 
Екінші кезең
 
 
«мектептегі тәжірибе» 
 
жаттырушының асинхрондық 
қолдауымен мектеп жағдайындағы 
практикалық тапсырмаларды 
орындауы 
 
Үшінші кезең 
"бетпе бет" 
аудиториялық оқыту
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
142 
жадығаттар  басып  шығарылады  және  де  ПШО
 
сайттарында  орналастырылады 
www.cpm.kz.  
Мұғалімдер  курсты  аяқтау  кезінде  біліктілік  емтихан  тапсырады
 
және 
сертификат алады
, 
ол бағдарламаның деңгейіне байланысты, еңбекақыға үстеме 
ақы  алуға  құқығын  береді.
 
2012  жылғы  9  қараша  айында  қабылданған  Қазақстан 
Республикасының Үкімет Қаулысы бойынша, 2012 жылдың 1 қыркүйектен бастап, 
біліктілік
 
деңгейі 
үшін 
мұғалімдерге
 
үстеме 
ақы, 
біліктілікті 
көтеру
 
бағдарламаларын  бітірген  және  сертификат  алған  деңгейлеріне  сай  –
 
бірінші 
деңгей 
(
жоғарылатылған
) - 100 %, 
екінші деңгей 
(
негізгі
) 
–
 70 %, 
үшінші 
(
базалық
) 
деңгей
 
–
 30 % 
еңбекақыдан
 
төленеді.
 
Республиканың  ПШО  педагогикалық  қызметкерлерінің  үздіксіз  кәсіби 
дамуына  жағдай  жасау  үшін,
  www.cpm.kz 
сайтының  негізіңде  біліктілікті  көтеру 
бағдарламаларын оқыған мұғалімдер қоғамдастық желісі құрылды.
 
Веб
-
сайты оқу 
және сабақ берудегі озық тәжірибелерді тарату қызметін атқарады
. 
Білім  беретін  ұйымдардың  басшылары  Білім  жүйесіндегі  кәсібилілікті 
арттыру  Республикалық  институты
 
«Өрлеу»  филиалдарында  біліктерін  көтереді
 
(
БЖКАРИ
). 
2012  жылы  3600  білім  беретін  ұйымдардың  басшылары
 
менежмент 
курстарын оқып шықты.
 
Білім  беретін  ұйымдардың  басшыларының  біліктілігін  көтеру  оқу 
бағдарламалары курстын тақырыптарына,
 
тыңдаушының кәсіби
 
қызметінің өзіндік 
ерекшеліктеріне,  білім  бері  ұйымының  қызметтік  бейініне  байланысты 
сараланады.  Курстын  түрлендірме
 
бөлімі
 
тыңдаушының
 
қалауы  бойынша
 
оқытылады
. 
Жұмыс  өтілі  және  басшының  лауазымына  сәйкес  оқу  топтары 
құралады.
 
Жаңа  біліктілігін  көтеру  жүйесін  енгізу  үшін  көпвекторлық  модулдік 
бағдарламар,  оқу
-
әдістемелік  құралдар,
 
дүниежүзілік  үрдіске  сәйкес  келетін
 
сандық  оқу
 
ресурстары
 
зерттелген.  Электрондық
 
оқу  жүйесің  енгізуге  арналған 
 
әдістемелік  құралдар  дайындалды  және
 
басып  шығарылды.
 
Е
-learning 
жобасын 
іске асыру шеңберінде 8 000 білім жұмыскерлері оқытылды. 
  
Мектепке  дейінгі  мүмкіндіктері  шектеулі  балалармен 
жұмыс  істейтін 
педагогика  кадрларының    біліктілігін  көтеру  жұмыстары  белсенді  жүргізілуде.
             
2012 
жылғы  көрсеткіштер  бойынша  осы
 
мектепке  дейінгі
 
ұйымдарда 
100 
мұғалім
 
(2011 жылы –
 
69 адам
). 
Оның ішінде, мектепке дейінгі
 
ұйымдардың 33 тәрбиешісі 
МБ  «Ұлттық  ғылыми
-
тәжірибелік  түзету  педагогикалық  орталығы»  (Алматы
 
қаласы
) 
негізінде  және  мектепке  дейінгі
 
ұйымдардың  67  меңгерушілері  мен 
әдіскерлері  Алматы,  Қызылорда,  Жамбыл,  Атырау,  Батыс
-
Қазақстан,  Маңғыстау, 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
143 
Онтүстік  Қазақстан  облыстарында  «САТР
 
Орталығы»  ЖШС  негізінде  курстарын 
РБ есебінен бітіріп шықты
.
 
2012  жылы  балаларға  білім  берудің
   
мектепке  дейінгі  және  мектеп 
оқушылары  мамандарының
 
біліктілігін  көтеру  курсын  146  педагог  тәмамдады
, 
өткен
 
жылдың  көрсеткіштеріне  қарағанда  18  адамға  артты
. 
МБ  «Ұлттық
 
ғылыми
-
тәжірибелік  түзету  педагогикалық  орталығы»
 
негізінде  86  жалпы  білім  беретін 
мектеп  мұғалімдері  біліктілігін  көтерді,
 
оның  ішінде,
 
32  мұғалім  «Жалпы  білім 
беретін  мектептерде  психикалық  дамуында  кідірістері  бар  балаларға  білім  беру 
түзету
-
дамуын  ұйымдастыру»  тақырыптары  қазақ  және  орыс
 
тілдерінде,                       
 
24 
мұғалім
 
«Жалпы  білім  беретін  ортаға  мүмкіндіктері  шектеулі  балаларды 
психолог
-
педагогикалық сүйемелдеуі».
 
«САТР
 
Орталығы» ЖШС мемлекеттік тапсырыс бойынша басқа аймақтарда 
мамандардың
 
біліктілігін  көтеру  курстарын
 
Алматы,  Атырау  және  Қызылорда
                
(60  мамандықты,  қалалық
, 
аудандық  білім  бері  басқармасы
, 
Алматы,  Жамбыл, 
Атырау,  Батыс  Қазақстан,  Қызылорда,  Маңғыстау  облыстарының  жалпы  білім 
беретін  мектеп  және  мектепке  дейінгі  ұйымдардың
 
басшылары)  қалаларында 
жүргізді.
 
2020 жылдарға дейінгі білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасында 
ТжКБ  ұйымдарында  инженерлік
-
педагогикалық  кадрлар  үлесінің  жыл  сайынғы  20 
пайыздық 
көрсеткіштері 
анықталған, 
олар 
біліктілікті 
арттыру 
мен 
тағылымдамалардан,  өндірістер  базасында  өткен.  2012  жылы  ТжКБ  мемлекеттік 
ұйымдарының  ИПҚ  3
 
382  біліктіліктті  арттыру  мен  тағылымдамадан  өткен,  оның 
ішінде РБ есебінен –
 2 203 (6,9%
) адам (3.3.14 сурет, қосымша, 3.3.11 кесте).
 
 
3.3.14  сурет.  РБ  есебінен  ТжКБ  жүйесіндегі  инженер
-
педагогикалық  жұмысшыларының 
біліктілігін көтеру және сынақ мерзімін өткізу/ адам
 
 
 
Дереккөз
: 
ҚР
 
БҒМ мәліметтері
 
 
 
2012  жылы  Аймақтық  педагогикалық  қызметкерлерінің  біліктілігін  арттыру   
Орталықтарында  1172  өндірістік
 
оқу
 
шеберлері  және  ТжКБ  арнаулы  пәндерінің 
1 000 
300 
164 
700 
Өңіраралық 
орталықтар
 
АҚ «Өрлеу» 
 
Шет елде
 
«ТжКБ
-
ны жаңғырту» 
жобасы шеңберінде
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
144 
мұғалімдері  оқып  шықты
. 
Соның  ішінде
, 
РБ  қаражаты
 
есебінен  –
 
1  000  адам
, 
ақылы негізде –
 172 (3.3.15 
сурет
).  
 
 
3.3.15 
сурет.
 
ТжКБ жүйесінде  инженер
-
педагогикалық  жұмысшыларының  біліктілігін  көтеру 
және сынақ мерзімін өткізу/ Аймақтық біліктілігін көтеру орталықтары/ адам
 
 
Дереккөз
: 
ҚР
 
БҒМ мәліметтері
 
 
Курстың 
оқу 
бағдарламасында
 
ақпараттық
-
коммуникациондық 
технологияларын  еуропа  елдерінің  тәжірибелерін  қолданып  оқыту,  менеджмент 
пен  оқу  үрдесін  ұйымдастыру  және  кәсіби  –
 
педагогикалық  құзыреттілік
 
деңгейін 
көтеру  маманнын  дайындығына  сәйкес,  модуль  бағдарламаларын  зерттеу 
тақырыптары қарастырылған.
  
Біліктілікті  шет  елдерінде  арттыру  шеңберінде  ҚР  БҒМ  мен  Жәңгір  хан 
атындағы  Батыс  Қазақстан  аграрлық
-
техникалық  университеті
 
арасында
                      
2012 жылы
 
18 сәуірдің № 253 келісім –
 
шарт жасалды, ол курстарды ұйымдастыру  
қызметтері  бойынша
. 
Осы  нұсқа
 
шеңберінде  24  арнаулы  пәннің  мұғалімдері  мен 
  
ТжКБ  өндіріс  оқу  шеберлері  Беларусь  Республикасының  Білім  Министрлігінің 
Республикалық
 
кәсіби білім институтында
 
(Минск қаласы)
 
біліктілігін көтерді.
 
ЖОО
 
ПМҚ
 
біліктілігін 
көтеруге 
ұйымдастыру
 
негізінде
 
                                       
5 
педагогикалық  институт
  (2012 
жылы
  -  1000 
орта  мектеп    мұғалімдері  білім 
саласындағы  әр
-
түрлі  мәселелер  бойынша
) 
алынған
. 
Солай,  тек  Е.Бөкетов 
атындағы  Қарағанды  мемлекеттік  университетінің  75  мұғалімі  жаратылыстану–
математикалық пәндері бойынша ағылшын тілінде біліктілігін көтерді
. 
«Өрлеу»
 
АҚ  негізінде  ЖОО
-
ның  300  мұғалімі  педагогикалық  мамандары 
бойынша
 
біліктілігін  көтерді
.  Management  Education  Technology  program 
бағдарламасының шеңберінде «Қазіргі заманның ЖОО
-
сын басқару стратегиясы»
 
атты ЖОО
-
ның ректорларына семинар
 
өткізілді.
 
ЖОО  ПОҚ
-
нан  12  611  адам,  2012  жылы  ғылыми  оқу  орталықтарының 
негізінде, «Өрлеу»
 
АҚ, кәсіпорындар мен сала орталықтары, отандық
 
және
 
шетел 
400 
400 
200 
20 
98 
54 
Жәңгір хан атындағы Батыс 
Қазақстан аграрно
-
техникалық 
университеті
 
Қарағанды мемлекеттік 
техникалық университеті
 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік 
Қазақстан мемлекеттік 
университеті
 
РБ
 
ақылы негіз
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
145 
ЖОО
-
да  біліктілігің  көтеру  курстарын  оқып  шықты.
 
Соның  ішінде
  5  864 
адам 
немесе ПОК
-
ның жалпы санынан 15
% 
72 сағаттан көп курстарға қатысты.
 
Ел  ішіндегі  профессорлық
-
оқытушылық  құрамының
 
біліктілігін  арттыру, 
қайтадан  даярлау  және  сынақ  мерзімінен
 
өткізу
 
жоғары  технологиялық 
кәсіпорындарында  жүргізіледі.  2012  жылы  ЖОО
-
ның  жетекші  өңдірістік 
кәсіпорындарымен  және  ҒЗИ,  шетел  ЖОО
-
ры  мен
 
көп  жақты  қоғамдасу 
шеңберінде,  4  508  мұғалім  біліктіліі  көтеру,  қайтадан  даярлау  және  сынақ 
мерзімінен
 
өткізу  курстарынан  өтті.
 
Аталған  курстардың  оқу  үдерісін  қамтамасыз 
ету үшін, жаңа оқу жоспарлары мен 9 бағыт
 
бойынша ҮИИДМБ
-
ның экономиканың 
басым  секторларының  міндеттеріне  сәйкес  келетін  бағдарламаны  зерттеді. 
Курстарды  ұйымдастырғанда  ерекше  көңіл  инновациялық  технологияларды  оқу 
үдерісінде  пайдалану,  интерактивтік  оқу  әдістері  және  білікті  мұғалімдерді 
шақыруға  бөліңді.  ҮИИДМБ
-
ның  басымдылығына  сәйкес,  мамандық
 
бойынша 
біліктілігің көтеру курсың 3 083 адам оқып шықты. 
 
ЖОО
-
ның  инженер
-
техникалық  пәні  мұғалімдерінің  біліктілігің  көтеру, 
инженерлық  зертханалары  бар  14  ЖОО  негізінде  жұмыстар  белсендірілді
                 
(3.3.16 
сурет
).  
 

жүктеу/скачать 11,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: