М е к т е п баспасы 1965 I. У ш Х кластарда эдебиет тарихын


—2 лекция берудш де кажет1 бар. Оныц б!р 1



Pdf көрінісі
бет101/116
Дата17.12.2022
өлшемі4,22 Mb.
#57753
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   116
1—2
лекция берудш де кажет1 бар. Оныц б!р
1
н 
Абайды еткен соц, екшгшсш Сэкен мен 
1
лиясты еткен 
соц эцпмелеген жен. Осыган орай X. Ж умалиевтщ 
«Эдебиет теориясыныц» троп пен фигурага арналган 
бел1мдершен окушыларга конспект! ж асатуга болады. 
К ел еа талдауларды осы угымдарды бек1туге арнаймыз.
Бул турдеп жинактаушы-теорияльщ лекциялардыц 
сабак жоспарын, материалдыц тип1н, айтылу, талдану 
формасын жаксылап ойластырамыз. Ец дурысы — мун­
дай лекцияны нактылы елецдер табигатына куру.
Мектеп тэж1рибесшдеп б!р киыншылык мынада: кей- 
бхр мугал1мдер троп пен фигура дегендерД1 ереже туршде
106


б1лед1 де, соны нактылы текске, талдаура колдана бшмей- 
д1. Сол Т1ЛД1К формаларды ездер1 калаган текстен тауып, 
.оныц не ушш бершгенш, образдык кызметш талдаура 
б1р элемент етш жалрай алмай жур. Бул —■
эрб!р мэде- 
ниегп мурал
1
мнщ ойланатын, игеретш нэрсеа.
Сез марынасын ауыстырып колдану (троп) дегеннщ 
лексикалык жэне поэтикалык жары бар. Таудай талап 
дегенде тау ез марынасында турран жок, оран жаца ма- 
рына бершген. Тецеу — образдык ойдыц басты б
1
р эле­
мент!. «К,улагер, экец — тулпар, шешец — суцкар» деген- 
нщ 
с о ц р ы
сыцарлары — метафора. Экес! тулпар, шешес! 
сункар болуы шарт емес, образ соган мегзеген, уксатыл- 
ран. Метафора — жалгаусыз тецеу. «Арыстан ед1-ау 
Исатай» деген де сондай.
«Кек тем!рд1 ат кып мшш» дегендеп квк тем1р —
трактор, метонимия. Эн салган трактор — жандандыру. 
Тропта лексиканыц марынасы езгерш, баиды. Сол непзде 
эрб!р сездщ турл ш е марынада, образдык кестеде кол- 
дацылуы бар. Сонда троп лексика жарынан сез байлыгын 
молайтады да, акындык жарынан образдык ойга кызмет 
етедь Казак тш н д е 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   116




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет