Өрескелқателер 1) Орфографня мен тыныс белгісінің етілген ереже лерінен жіберілген қателер. 2) Игеріп алуы қиынға соқпайтын ережелерге байланысты жіберілген қателер. 3) Сөздерді тасымаддаудан жіберілген қателер. 4) дефис арқылы жазылатын сөздерден жіберілген қателер. Мысалы: қос сөздер, демеулік шылаулар, қысқарған сөздерге дефис арқылы жалғанатын қосымшалар.
Жеңіл қателер 1) Диктант өткізген кезде оқытылып бітпеген және әлі етілмеген ережелерге байланысты. 2) Күрделі жалқы есімдердің бас еркің дұрыс қолданбау, сол сияқты әріптерді дұрыс таңбаламау. 3) Үтір, тырнақшаларды дұрыс қолданбау (сөзді, сөз тіркестерінің үтір, тырнақшаларын бір жағына ғана қойып, екінші жағына қоймай кету) 4) Төл сөзден кейін келген автор сөзінің алдынан, сызықшаның алдынан үтірдің орнына нүкте қойып қою. 5) Бір ережеге байланысты жіберілген бірнеше қате (үш және оннан да көп қате) болса, онда оқушының бір ғана ережені нашар білетінін ескерту қажет. Тыныс белгісінен де бір ғана ережені нашар білетінін ескерту қажет. Тыныс белгісінен де бір ғана ережені білмегендіктен, жіберілген қатені жеңілге жатқызған жөн.