МЕНІҢ ІНІМ
Біздің ауыл мақта өсіреді. Ерте көктемде көбелек қанаты секілді жайқала өседі. Қоңыр күзде жұлдызша қауашақтардан ұлпа қардай ашылған көрінісі көрген жанды рахатқа бөлейді. Бейне бір шалқыған аппақ теңіз дерсің. Содан соң осынау ақ мақта алқабында «көгілдір кемелер» «ақ алтынды» болат қораптарына төкпей–шашпай жинап жатады.
– Берік – деймін, оның көгілдір дәптеріне қолымды созып, – Шынымен мақташы болмақпысың? Оның еңбегі ауыр ғой? Бірақ Берік:
– Аға, шын сөзім бұл. Күні ертең мақташы боламын папам сияқты.
Мен жасы кіші Беріктің еркін тақырыпқа арнап жазған тырнақалды еңбегіне көз жүгіртіп, қиялына ерік берген едім. Дәптер бетінің ортасына «Мақташы боламын» деп бас тақырыбын нақты етіп жазыпты. Содан соң өзінің балаң ойларын ақ қағазға түсіруге көп еңбек төккені байқалып тұр.
«Атам соғыс кезінде елін қорғаймын деп туған жерге келе алмады. Жау оғынан қайтыс болды. Соғысқа дейін ауылда мақта өсірумен шұғылданыпты. Жақсы еңбегі үшін сол кезде газетке де мақтап шығарған. Ол газетті папам сақтап қойған. Сұраған кезімде үнемі көрсетіп, әңгіме айтып береді. Атам соғыста болмағанда қолымнан жетектеп жүрер еді. Талай түндер бойы жалықпай ертегі айтар еді. Соғысты жек көремін», – деп жазыпты.Бұл шығармасының бастапқы бөлігі. «Айналайын, – дедім толғаныспен, – көңілің таза, ойың айқын екен», – деп арқасынан қақтым.
Мен бұдан соң үйге берілген тапсырмасын орындауына кедергі болмайын деп, тысқа шығуға беттедім.
– Аға, – деді Берік менің кетуге ыңғайланған бағытыма назар салмастан, – үлкен болған соң инженер боламын. Сөйтіп, ауылға келіп, үлкендерге көмектесем.
Мен үнсіз сыртқа шықтым. Берік стол үстіне үңілген күйде. Бәлкім, өзі қалайтын мамандығы төңірегінде тәтті ойларға батып, балалық шақтың қайталанбас айшықты мезетін бастан кешіп отырған болар. Мүмкін папасының мехнаты да рахаты көп еңбегіне риза болып, мерейі тасып, көкірегі алып-ұшып отыр ма?!
Әйтеуір, мен бір жаңалық ашқандай күйде едім. Берік інім мақташылықты жанымен сүйіп анық шешімге келген екен және болашақ мамандығы жайлы толық біледі екен. Бұл мен үшін қуанышты күн болды. Күні ертең оның «Кім болам?» деген сауалға: «Мен мақташы болам, ақ мақтадан тау тұрғызатындардың бірі мен болам!» – деп көзі жайнап, жауап беретіндігіне күмәнім қалмады.
Берік жазып отыр. Ақ мақта. Мақташы еңбегі. Аппақ ойлар. (373 сөз)
Мазмұндау жоспары:
Ауылдағы мақта терім
«Мақташы боламын»
Атаның жолын қуу
Арманындағы мамандық
Тірек сөздер: көгілдір кемелер, ақ алтын, болат қорап.
Достарыңызбен бөлісу: |