Мазмұны кіріспе 3 І тарау Қазіргі ағылшын тіліндегі есімдіктердің зерттелу тарихы
жүктеу/скачать 129,99 Kb.
|
Документ Microsoft Word
| It есімдігін қолдану
It есімдігі әдетте нақты заттарды абстрактілі түсініктермен жануарларды белгілейді. Бірақ олар кейде бөтен адамның тұлғасын анықтау үшінде пайдаланылады. When I came closer to the pool, I realized that it was Pete. - Мен бассейнге жақындап келгенде оның Пит екенін түсіндім.[18, 90]. There was a knock at the door. I thought it was the postman. – Есік қағылды. Мен бұл пошташы екен деп ойлап қалдым.[18, 143]. It сондай-ақ алдындағы сөздер, сөйлемдер тобын, предикцияны немес контексті де алмастыра алады. Мәселен: Сөздер тобы:: He tried to break the lock. It (breaking the lock) was not easy. – Ол құлыпты сындыруға тырысты. Бұл оңай болмады [37, 124]. I think you want to stay alive even if it (staying alive) does hurt – Саған қаншалықты ауыр болса да, сенің өмір сүргің келеді деп ойлаймын. [ 37, 70]. Staying there wasn’t safe, but it (staying there) was the only thing he could do – Онда қалу қауіпсіз емес еді, бірақ оның қолынан келгені осы еді. [37, 72]. The music had stopped. He didn’t notice it (that the music had stopped).- Музыка ойнауын тоқтатты. Ол оны сезбеді. [3, Интернет]. Had she foreseen the possibility that he might get out of the room? He doubted it (that she had foreseen the possibility that he might get out of the room). – Мүмкін ол оның бөлмеден шыға алу мүмкіндігін алдын ала білдіме? Оған ол сенбеді.[17, 98]. She was older than he for about 20 years and he knew it (that she was older than he for about 20 years) – Оның өзінен 20 шақты жас үлкен екенін ол білген еді 18, 66]. Предикация: He knew that his father was dying but he didn’t want to talk to anybody about it (that his father was dying) – Ол әкесінің қайтыс болғалы жатқанын білгенмен, ол туралы ешкіммен сөйлескісі келмеді [4, Интернет].By the then his legs were fully awake, and it (that he was able to fall asleep) wasn’t until she had come and given him another dose of the medicine that he was able to fall asleep [22, 139]. He had guessed before that she was a nurse, so it (that she was a nurse) wasn’t a big surprise for him when she said it (that she was a nurse). [37, 120]. Контекст: He studied her, then shook his head. He waited a moment and then decided not to say what he might have been going to say. He swallowed y before going on, and when he did, he returned to the conventional questions. He had watched him do it all without any interest. [3, Интернет]. It көбіне ауа-райы жағдайы, уақыт, қашықтық және өлшемнің барлық түрі туралы ресми айту жариялау қолданылады. Мәселен: It is snowing. – Қар жауып тұр. It is 5 o’cklock. – Қазір сағат 5. It is very cold in the room. – Бөлмеде өте суық. It is six miles to the nearest hospital from here. – Жуықтағы ауруханаға дейін осы жерден 6 милль. It есімдігі сондай-ақ баяндауыш инфинитифті фразамен анықталған сөйлемдерде, ing-фразасымен немесе предикациямен анықталған кезде пайдаланылады. Мәселен:It is stupid to act like that – Өзін бұлай ұстау ақымақтық. It won’t be easy finding our way home. – Үйге жол тауып бару оңайға түспес. It was a surprise that he was going to give in. – Оның берілгелі жатқаны жаңалық еді. It сондай-ақ инфинитифті фразамен немесе предикациямен анықталатын кейінгі зат есімге немесе сын есімге толықтауыш ретінде де пайдалануы мүмкін . Мәселен: I found it difficult to explain to him what had happened. – Оған не болғанын түсіндіру маған қиынға соқты [3, Интернет]. He thought it no use to go over the subject again. - Ол бұл тақырыпты тағы да қозғау пайдасыз деп санады [3, Интернет]. He thought it odd that they had left no message to him.- Ол олардың өзіне ешқандай хабар қалдырмағаны қызық деп ойлады [3, Интернет]. Сондай-ақ it есімдігі эмфатикалық құрылым деп аталатын сөйлемде пайдаланылып, қандай да бір сөзге немесе тұтас фразаға логикалық екпін беру үшін қызмет етеді:It was my question that made him angry –Тап менің сұрағым оны ашуландырды. It was on the terrace that he wanted them to lay the table – Ол дастарханның террасаға жайылғанын қалады[3, Интернет]. It wasn’t me who killed her! – Оны мен өлтірген жоқпын![37, 111]. Соңында it есімдігі өте аз лексикалық мағынасы бар әртүрлі идиоматикалық сөйлемдерде: Stop it – Жетеді.Now that you’re done, beat it home –Енді, бәрін бітірсең, үйіңе бара бер. Көбіне сілтеу есімдіктері қайталауды болдырмас үшін орын алмастырушы сөз ретінде болады. М.Г.Рубцова өз кітабында былай деп жазды: That, those – оң анықтауышы бар зат есімнің орнына пайдаланылады, сондықтан ағылшын сөйлемінде that мен those кейін не көмекші сөз (көбіне оf), не үстеу (көбіне Participle II), немесе сын есім пайдаланылавды, бірақ that мен those сілтеу есімдіктері болғандағыдай емес, зат есім қолданылмайды [3, Интернет]. This point of view is that of a mathematician rather than a physicist.- Бұл пікір физиктің емес, математиктің пікірі болып табылады. [3, Интернет]. These devices are more reliable than those designed in our laboratory.- Бұл құралдар біздің зертханадан жасалған құралдарға қарағанда сенімдірек [3, Интернет]. Her smile became a glow. Incredibly a blush rose in her cheeks. That’s what it looks like, if you build a furnace inside the mouth of one of those idols in the H. Rider Haggard Stories. – Оның күлкісі шуаққа айналды. Оның беті қып-қызыл болып шырайланды. Х.Райдер “Хаггард” әңгімесіндегі идолдардың аузында пеш салса, онда ол тап осылай болып көрінер еді. [37, 66] “I’ll make sure you get all the books. They are a little dogeared, but that’s a sign a bok has been well read and loved, isn’t it?” –«Мен сенің бұл кітаптардың барлығын алуыңа жағдай жасаймын». «Олардың парақтарының шеттері бүктелген, бірақ бұл кітапты оқығанның, оны жақсы көргеннің белгісі емес пе?» [37, 69] That сөзін аударудың негізі әдістері:1) егерде that жекеше түрдегі зат есім алдында тұрса, – сол, сонау, анау; сілтеу есімдігі; That car is an old one, but it is well cared for –Сол машина ескілеу, бірақ жақсы күтілген [37,77]. 2) егерде that зат есімнен кейін тұрса который (қай); белгілі бағыныңқы сөйлем енгізеді: Remember that guy that hit Liz? Well, he’s the Mayor now! – Он теперь Мэр! Лизді ұрған жігіт есіңде ме? Енді ол Мэр![3, Интернет]; 3) егерде that сөйлемнің басында тұрса, онда то, что – анау, не; бағыныңқы бастауыш енгізеді; That he lives in her house doesn’t mean that he has to do whatever she says! – Оның сол үйде тұруы оның айтқанының барлығын істеуді білдірмейді [37, 298]. 4) Егерде that баяндауыштан кейін тұрса, что – не; қосымша бағыңқы сөйлем енгізеді; He supposed that he had pretty well known what all this was about… - Ол мұның бәрі нені білдіретінің ол білді деп ойлады [37, 44]. 5) орын алмастырушы сөз алдында аталып өткен зат есіммен аударылады, одан кейін көмекші сөз немесе үстеу келеді. Better than lying here suffering… I don’t think you belive that (that it is better than lying here,suffering), old buddy. – Бұл жатып алып уайымдағаннан жақсы…Қария, сен бұған сенеді деп ойламаймын. [37, 87]. Сілтеу есімдіктері жеке сөздерді, түсініктерді, сөйлемдерді, тіпті контекстерді де алмастыра алады: “You can take any of the jackets.” “Thanks. I will take this (jacket)” –«Сіз бұл күртелердің қайсысын болсын ала аласыз» «Рахмет, мен мынаны (күртені) аламын» [37, 187]. “Be careful with the gun! Give me that (the gun)!” – «Қарудан сақтан! Оны маған берші!» [35, 147]. “I need another type of paper,” he said. “Different from this (type)? This (type) is the most expensive!”- Этот самый дорогой!» «Маған қағаздың қымбат сұрыптысы қажет», деді ол. «Бұл сұрыптан айрықша ма? Бұл сұрып ең қымбат!» [37, 77]. Фраза: “Well,honestly! I knew writers were supposed to have big egos, but I guess I didn’t understand that (having big egos) meant ungratitude, too!” –«Шынында да, мен жазушылардың өздері туралы жоғары пікірде болатынын білген жоқпын, бірақ бұның ізгілік емес екенін мен түсінген жоқпын!» [37, 68]. “They are a little dogeared, but that (being dogeared) a sign a book has been well read and loved, isn’t it?” – «Олардың парақтарының шеттері бүктелген, бірақ бұл кітапты оқығанның, оны жақсы көргеннің белгісі емес пе?» [37, 69]. And you might as well stop that (getting mad)! Getting mad won’t change a thing. –Ашуланғаның жеткілікті! Бұл ештеңені өзгертпейді.[37, 78]. Сөйлем:: “Did I say I wasn’t going to start?” “No… No, but-” “That’s (that I didn’t say I wasn’t going to start) righ...” – «Мен бастағалы жатқан жоқпын деп айттым емес пе?» «жоқ, жоқ, бірақ...» «Дұрыс!» [37, 79]. She died, and he could never live with this (that she died). – Ол қайтыс болды, олда өмір сүре алмады. [4, Интернет]. Атап өту керек, кейде this (these) орын алмастырушы сөзі (сол/солар) (соңғысы/соңғылары) болып аударылады . Gas molecules move faster than liquid molecules. They are more agitated than these. –Газ молекулары сұйықтық молекуларларына қарағанда жылдам қозғалады. Олар соңғыларына қарағанда көтеріңкі көңіл күйде.[3, Интернет]. Бірақ көп жағдайда (соңғы) мағынасында the latter сөзі қолданылады, ал (бірінші) – the former қолданылады. Сондай-ақ such мен same сілтеу есімдіктері де болады. Бірақ орын алмастырушы сөз ретінде same есімдігі ғана пайдаланылады. Same зат есім ретінде қызмет етіп, such сөйлемде сын есім ретінде болса, орын алмастырушы сөзі бола алады. Бұған қарамастан ағылшын тілінде same зат есім ретінде де бола алады, орыс тіліне сын есім ретінде аударылады. “What kind of juice did you take?” “Orange” “I’ll take the same (kind)” – «Сіз қандай шырын алдыңыз? «апельсиндікі» «Мен де сондай аламын» [4, Интернет].The latter мен the former орын алмастырушы сөздері. Ағылшын тіліндегі орын алмастырушы сөздер арасында the former и the latter сөздері жиі кездеседі. Бұл орын алмастырушы сөздердің (алғашқы (олардың ішінде))... соңғы (аталып өткендердің) мағыналары бар. Олар қайталауды болдырмас үшін қолданылады. John told Jerry the whole story. The latter took a deep breath of relief. – Джон Джерриге барлық әңгімені айтып берді. Соңғысы жеңілденгендей күрсінді [37, 189]. Орыс тілінде the former мен the latter сөздерінің баламалары болады. Бірақ көп жағдайда орыс тілінде ауыстырылған сөздер қайталанады. Мәселен: The latter procedure is much more complicated than the former one. Соңғы іс-шара (аталғандардың ішінде) алғашқысына қарағанда күрделірек. We have Dr. Arthur and Walker's opinion on this question, the former being a scientific worker of a well-known laboratory, and the latter director of a large plant. - Осы мәселе бойынша докторлар Артур мен Волкердің пікірлері белгілі, мұнымен қатар Артур танымал зертханада ғылыми қызметкер болса, ал Волкер үлкен зауыттың директоры болып табылады [3, Интернет].
жүктеу/скачать 129,99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|