Еуропоцентризм теориясына сенсек, мәдениет тек Еуропада бастау алған.
Панафриканизм немесе афроцентризм негрлер мәдениетін асқақтатпақ болады.
Шығысцентризм Шығыс, мысалы, Үндістан, мәдениетін ардақтап, оның діні мен философиясына басқа коңіл бөледі. 2003 жылы қыркүйек айының соңында ҚР Президентінің төрағалық етуімен Астанада Әлемдік және дәстурлі діндер жетекшілерінің бірінші съезі өтті. Н.Ә.Назарбаев өркениеттер, конфессиялар, елдер және халықтар арасында тілдесулер орнатуға шақырды.Өкінішке орай, грек қоғамының даму барысында, әсіресе эллинизм дәуірінде, көне полистердің өз тәуелсіздіктерін жоғалтуына байланысты грек «пайдейясының» идеалдары бұзыла бастады.
Әлеуметтік тұрақсыздық пен бей-берекет саяси уақиғалардың салдарынан мәдениетке нұқсан келді. Білім берудің және тағы да басқа мәдени құндылықтардың дәрежесі түсіп кетті. Бірақ қоғамдағы мұндай өзгерістерге қиындық пен тоқырауларға қарамастан мәдениет өз дамуын тоқтатқан жоқ. Христиандық сана негізінде дамыған ортағасырлық мәдениет пұтқа табынушылықты жоққа шығара отырып, көне мәдениеттің негізгі табыстарын сол қалпында сақтай білді. Ортағасырлық мәдениет политеизмге монотеимзді, натурализмге — руханилықты, геодонизмге (сүйсініп — рақаттану табынушылығы) аскеттік идеалды, дүниені бақылау және логика арқылы тануға Библияға сүйенген және оны шіркеудің белгілі қайраткерлері арқылы түсіндірілетін — кітаби білімді қарама-қарсы қойды.
Достарыңызбен бөлісу: |
