812
ФИО автора: Qosimjonova Gulnoza Kenjaboyevna,
Farg'ona viloyati, Quvasoy shahar kasb-hunar maktabi biologiya fani o'qituvchisi
Название публикации: «BIOLOGIYA DARSLARIDA OʻQUVCHI SHAXSIGA
YOʻNALTIRILGAN PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARNI ISHLAB CHIQISH
VA UNI AMALIYOTGA JORIY ETISHNING SAMARASI»
Annotatsiya: Ushbu maqolada biologiya darslarida oʻquvchi shaxsiga
yoʻnaltirilgan pedagogik texnologiyalarni ishlab chiqish va uni amaliyotga joriy
etishning samarasi borasida ma’lumotlar keltirib o‘tiladi.
Kalit so‘zlar: mustaqil, ijodiy, mantiqiy va tizimli fikr yuritish ko'nikmalarini
rivojlantirish, o'quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini o'stirish.
Ta'lim jarayonida o'quvchi o'qituvchining bevosita rahbarligida, ta'lim mazmuni,
metodlari, vositalari va shakllari yordamida organik olarnning qonuniyatlari, hodisa va
voqealarning mohiyati, o'ziga xos xususiyatlarini o'rganadi va bilim, ko'nikma hamda
malakalarni egallaydi. Bundan ko'rinib turibdiki, o'quvchilar uchun o'quv jarayoni
bilish jarayoni, uning faoliyati esa bilish faoliyatidir. O'qituvchi ta'limjarayonida
o'quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etadi, boshqaradi, nazorat qiladi, baholaydi va
o'qitishdan ko'zda tutilgan ta'limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlarni amalga
oshirish orqali shaxsning har tomonlarna rivojlanishiga zamin yaratadi. O'qituvchi
uchun ta'lim jarayoni o'quvchilarning faoliyati bilan uzviy bog'langan va mazkur
jarayonni tahlil qiladigan, umumlashtirib, tegishli hollarda o'zgartirishlar kiritadigan
ish jarayoni, kasbiy pedagogik faoliyati sanaladi. Darsda o'quvchilarning bilish
faoliyati va o'qituvchining pedagogik faoliyati bir-biriga uyg'un ravishda tashkil
etilgandagina
o'qitishdan
ko'zda
tutilgan
maqsadlarga
erishish
mumkin.
O'quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etish va boshqarish dars strukturasining
asosini tashkil etadi. Shu sababli bu masalani chuqurroq o'rganish maqsadga muvofiq.
813
Biologiyani o'qitishda maqsadga muvofiq ta'sir ko'rsatish va qulay ijtimoiy-
psixologik muhitni vujudga keltirishi o'qituvchi tomonidan qo'llanilgan pedagogik
texnologiyalarga bog'liq bo'ladi. Didaktikada ishlab chiqilgan har qanday texnologiya
o'quvchilarning bilish faoliyatini faollashtirish va ta'lim samaradorligini oshirishga
xizmat qiladi, lekin quyidagi texnologiyalarda mazkur masala asosiy g'oyani egallaydi:
I. Didaktik o'yin texnologiyalari.
2. Muammoli ta'lim texnologiyalari.
3. Modulli ta'lim texnologiyalari.
4. Hamkorlikda o'qitish texnologiyasi.
5. Loyihalash texnologiyasi.
O'quvchilarning bilish faoliyatini faollashtirish va ta'lim samaradorligini
oshirishga imkon beradigan texnologiyalarning o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lishi
bilan birgalikda, ta'lim jarayonida ta'lim beruvchi, rivojlantiruvchi, tarbiyalovchi,
ijodiy faoliyatga yo'llovchi, kommunikativ, mantiqiy fikrlash, aqliy faoliyat usullarini
shakllantirish, o'z faoliyatini tahlil qilish, kasbga yo'llash, mo'ljalni to'g'ri olishga
o'rgatish, hamkorlikni vujudga keltirish kabi funksiyalarni bajaradi.
Достарыңызбен бөлісу: