Мектеп курсындағы геометрия



бет2/5
Дата29.01.2023
өлшемі0,79 Mb.
#63579
1   2   3   4   5
Байланысты:
Лекция 1 КО 17.01.2022г Геометрия. Пішіндер. Аксиомалар. Теорема.

Жазықтықтағы фигуралар
Стереометрияда түзулердің өзара орналасуының жаңа түрі пайда болады: айқас сызықтар, түзулер
Стереометрия мазмұны:
Стереометрияда нүкте, түзу, жазықтықпен қатар геометриялық денелер, оның қасиеттері қарастырылады, аудандары мен көлемдері есептелінеді.

Стереометрия геометриялық денелері


параллелепипед
пирамида
конус
цилиндр
шар
куб
Евклид геометриясы (немесе элементар геометрия) — алғаш рет Евклидтің "бастауларында" баяндалған аксиомалар жүйесіне негізделген геометриялық теория (б.з. д. III ғасыр).
Элементар геометрия - негізінен қозғалыстар тобы (изометрия) және ұқсастық тобы анықтайтын геометрия.
Алайда қарапайым геометрияның мазмұны көрсетілген түрлендірулермен шектелмейді.
Қарапайым геометрияға инверсияның түрленуі, сфералық геометрия сұрақтары, геометриялық салулардың элементтері, геометриялық шамаларды өлшеу теориясы және басқа да сұрақтар кіреді.
Қарапайым геометрияны көбінесе Евклид геометриясы деп атайды, өйткені оның бастапқы және жүйелі тұжырымы жеткілікті қатаң болмаса да, Евклидтің "бастауларында" болған.
Қарапайым геометрияның алғашқы қатаң аксиоматикасы Гильберт берген.
Қарапайым геометрия орта мектепте оқытылады.
Қарапайым геометрияны аксиоматизациялау міндеті - Евклид геометриясының барлық тұжырымдары сызбалардың көрнекілігінсіз осы аксиомалардан таза логикалық тұжырымға сәйкес келетін етіп аксиомалар жүйесін құру.
Евклидтің "бастауларында" келесі аксиомалар жүйесі берілді:
  • Кез-келген нүктеден кез-келген нүктеге дейін түзу сызық салуға болады.
  • Шектелген сызықты түзу сызықпен үздіксіз жалғастыруға болады.
  • Кез-келген орталықтан шеңберді кез-келген радиуспен сипаттауға болады.
  • Барлық дұрыс бұрыштар бір-біріне тең.
  • Егер екі түзу сызықты кесіп өтетін сызық екі оң жақ бұрыштан кіші ішкі бір жақты бұрыштарды құраса, онда шексіз жалғасатын болса, онда бұл екі түзу бұрыштар екі оң жақ бұрыштан аз болатын жақта кездеседі.

Барлық осы аксиомалар айқын көрінеді және күмән тудырмайды
Аксиома - бұл далелдеуді қажет етпейтін, теріске шығаруға болмайтын ереже.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет