ПЕДАГОГТЕРДІҢ ЗЕРТТЕУ ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖӘНЕ ДИАГНОСТИКАЛАУ ҚҰРАЛДАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ

ПЕДАГОГТЕРДІҢ ЗЕРТТЕУ ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖӘНЕ ДИАГНОСТИКАЛАУ ҚҰРАЛДАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ

Білім беру жүйесінің инновациялық дамуы, білім беру жүйесіне инновациялық менеджментті енгізу шартында педагогтердің зерттеу құзіреттілігінің қалыптасу деңгейі бірінші орынға шығады. Дәл осы зерттеу құзыреттілігі педагогикалық инновациялар мен жаңашылдықтар жасауға және практикада іске асыруға мүмкіндік беретін құрал болып табылады. Зерттеу құзыреттілігі деп педагогтердің тиімді ғылыми-зерттеу жұмысын жүзеге асыруға, өз бетінше білім алуға, өзін-өзі жетілдіруге және формальді орындаушылықтан шығармашылық және жасампаз практикаға бағытталған педагогикалық қызметке көшу серпінін айқындайтын зерттеу іс-әрекетерінің біртұтастығына кіріктіру дайындығы түсініледі (Селиванова О.А., Андреева О. С., 2015).

1. 
   Жалпыадамзаттық құндылықтар жүйесінде бағдарлану; қабылданған моральдық және құқықтық нормалар негізінде әлеуметтік өзара іс-қимылға әзірлік; сенімді әріптестік қатынастарды қолдау үшін жауапкершілік алуға әзірлік.
   
2. 
   Педагогикалық мамандықтың әлеуметтік маңыздылығын түсіну; педагогтер мен оқушылардың тұлғалық дамуы үшін құндылық бағдарларын бөлісуге дайын болу; білім беру процесіне қатысушыларға қатысты кәсіби жауапкершілікті қабылдауға дайын болу;
   
3. 
   Өзінің артықшылықтары мен кемшіліктерін сыни бағалай білу қабілеті; жинақталған тәжірибені қайта пайымдауға, жолдарды белгілеуге және өзін-өзі дамыту құралдарын таңдауға дайын болуы; икемділік пен тұрақты оқуға, өз тәжірибесінде күмән келтіруге бейімділігі;
   
4. 
   Жеке өсуге үлес қосу қабілеті; білім беру процесінің басқа қатысушылары қызметінің тиімділігін арттыруға бағдарлану; "сыни дос" позициясын ұстану қабілеті";
   
5. 
   Кәсіби шеберлікті тұрақты өзін-өзі дамытуға ұмтылу; стандартты емес шешімдер қабылдау, проблемалық жағдайларды шешу қабілеті; зерттеу қызметін орындауға жоғары ішкі мотивацияның болуы.
   

1. 
   Педагогикалық зерттеудің әдістемесін, әдістерін білу; қарама-қайшылықты анықтай білу және проблеманы, мақсаттар мен міндеттерді анықтай білу; педагогикалық өзгерістерді диагностикалаудың техникалары мен әдістемелерін таңдау қабілеті;
   
2. 
   Талдау, синтездеу, қорыту қабілеті; деректерді жүйелеу және жіктеу қабілеті; эксперименттік деректерді жинау, өңдеу және түсіндірудің қазіргі заманғы технологияларын қолдана білу;
   
3. 
   Интернетте ақпаратты іздеудің ғылыми-ақпараттық дағдыларына ие болу; сөздік- анықтамалық және энциклопедиялық әдебиеттерде бағдарлана білу; мәтінді талдаудың түрлі техникаларын білу;
   
4. 
   Өз бетінше білім алу қабілеті; өзінің зерттеу қызметінде әлемдік педагогикалық тәжірибені бейімдеу қабілеті; педагогикалық құбылыстарды модельдеу, жобалау және формализациялау қабілеті;
   
5. 
   Ауызша және жазбаша түрдегі үйлесімді монологиялық және диалогтік мәтіндерді қабылдауға және шығаруға бағытталған танымдық-дискурсивті қабілеттің болуы.
   

1. 
   Деректерді жинауды ұйымдастыру және жүргізу қабілеті; алынған нәтижелерді өңдеу және түсіндіре білу; оларды сараптамалық бағалауды ұйымдастыра білу;
   
2. 
   Өзекті проблеманы анықтау және тұжырымдау қабілеті; педагогикалық экспериментті ұйымдастыру, жоспарлау қабілеті; педагогикалық зерттеу жүргізу қабілеті;
   
3. 
   Зерттеу қызметі туралы талдау есептерін, болжамдарын жасау қабілеті; оқу-зерттеу құжаттамасын жасау және ресімдеу тәсілдерін меңгеру; мәтіндермен, ақпаратпен жұмыс жасауда заманауи ақпараттық-коммуникативтік технологияларды пайдалану қабілеті
   
4. 
   Өзінің зерттеу әлеуетін дамыту қабілеті; зерттеулерде гуманитарлық-әлеуметтік, жаратылыстану ғылымдарының заманауи әдістерін қолдану қабілеті; компьютерлік өңдеу және деректерді модельдеу әдістерін қолдана білу
   
5. 
   Әртүрлі және стандартты емес жағдайларда: көпшілік алдында сөйлеу жоспарын жедел түзету үшін; зерттеу міндеттерінің мақсатын толықтыру; сабақ жоспарын, тапсырмаларды және бағалауды өзгерту үшін өз білімі мен дағдыларын практикада пайдалана отырып, әртүрлі кәсіби міндеттерді орындау қабілеті.
   

1. 
   Рефлексивті диагностикалау әдістемесі (А.В. Карпов сауалнамасы, рефлексияға тест) (А.В. Карпов 2003)
   
2. 
   С. И. Брызгалованың әдістемесі бойынша педагогтің зерттеу дағдыларын өзін-өзі бағалауы (С. И. Брызгалова 2003)
   
3. 
   Жалпы білім беретін мектеп педагогінің зерттеушілік білім деңгейін бағалауға арналған тест
   
4. 
   "Педагог-зерттеші қасиеттері" проективті әдістемесі Е. С. Катаев (Е.С. Катаев 2020).
   
5. 
   Педагогтің жеке кәсіби даму картасы
   
6. 
   Мұғалім портфолиосы.