Мемлекеттік емтихан сұрақтары ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы


Қазақстан Республикасының әлеуметтік даму ерекшеліктері (1991-2015жж.). Қиындықтар және оларды жеңу жолдары



бет49/87
Дата31.01.2023
өлшемі206,77 Kb.
#64073
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   87
Қазақстан Республикасының әлеуметтік даму ерекшеліктері (1991-2015жж.). Қиындықтар және оларды жеңу жолдары.

Жауап: 1991 жылғы 16 желтоқсан Қазақстан тәуелсіз дамуды бастаған кез болып табылады. Соңғы 17 жылда Республика тыныс-тіршіліктің барлық салаларында көптеген өзгерістерге ұшырады. Реформалар бірінші кезекте Қазақстанның саяси жүйесіне қатысты болды.
Қазақстан егеменді, демократиялық, құқықтық мемлекет құруға бағытталған жолды таңдады. Жыл сайын қажетті өзгерістерді жүзеге асыра отырып, біздің еліміз өз мақсатына қарай жылжыды.
Демократияға көшу қиын жағдайларда басталды: ел жүйелі әлеуметтік-экономикалық дағдарысты бастан кешірді, нәтижесінде өнеркәсіптің құлдырауы, гиперинфляция және халықтың өмір сүру деңгейінің күрт төмендеуі болды.
Осыған орай, Саяси өзгерістер процесі елдің саяси жүйесін кезең-кезеңімен реформалау сипатын қабылдады.
Бірінші кезеңде (1990 - 1993) негізгі өзгерістер жаңа жүйені құруға емес, бар жүйені жоюға бағытталған.
Ол кезде бұрынғы партиялық-кеңестік басқару жүйесі толығымен бөлшектелді, Коммунистік партияның саяси монополиясы жойылды, көппартиялылық енгізілді. Азаматтардың құқықтары мен бостандықтары едәуір кеңейді. Республиканың шынайы тәуелсіздігінің қалыптасуы мен жас мемлекеттің орталықтың ведомстволық және партиялық диктатурасынан шығуы бойынша уақтылы жасалған қадам Қазақстан Республикасының Президенті лауазымын енгізу және оның Тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаевтың беделі болды. Бұл туралы Президенттің мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру жөніндегі, Семей ядролық полигонын жабу жөніндегі жарлықтары, одақтық меншікті республикалық меншікке беру жөніндегі шаралар және т.б. нақты айғақтайды.
Екінші кезеңде (1993-1995) елдің саяси, экономикалық, әлеуметтік-мәдени, психологиялық, геосаяси және ұлттық ерекшеліктерін ескеретін Қазақстанның саяси жүйесінің моделін іздеу процесі жүрді. Қоғамның саяси жүйесіндегі өзгерістер 1993 жылы қабылданған алғашқы Конституцияда бекітілді. биліктің бөліну принципі бекітілді: заң шығарушы, атқарушы және сот органдары алғаш рет мемлекеттік биліктің тәуелсіз тармақтары ретінде анықталды. Алғаш рет ел Парламентіне баламалы сайлау өткізілді, жергілікті жерлерде өкілді биліктің жаңа органдары – мәслихаттар құрылды.
Үшінші кезеңде (1995 - 1998) елдің саяси жүйесінің архитектурасын құру процесі байқалды. Қазақстанның саяси жүйесінің дамуы референдумда қабылданған, президенттік басқару нысанына көшуді заңдық тұрғыдан бекітіп берген 1995 жылғы Конституцияның ережелерімен айқындала түсті. Елде кәсіби қос палаталы Парламент құрылды. Аумақтың ауқымдылығы, халықтың көп ұлтты құрамы, әлі қалыптаспаған азаматтық қоғам, саяси мәдениет пен партиялардың қалыптасуы мен дамуы Қазақстандағы президенттік басқару нысанының пайдасына дәлелді дәлелдер болды.
Дамудың қазіргі кезеңі (1998 жылдың қыркүйегінен бастап) елдің саяси жүйесінің демократиялық құрамдас бөлігінің күшеюімен және өсуімен сипатталады.
Ол ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауын жариялаудан және 1998 жылдың күзінде Конституцияға және Парламенттің өкілеттігін кеңейтетін басқа да заңнамалық актілерге өзгерістер енгізуден басталады.
Толыққанды демократиялық мемлекет құру үшін бүкіл қоғамның мүдделерін ескеру міндетті шарт болып табылады. Осы мақсатта Қазақстанда көппартиялыққа негізделген парламентаризмнің біртіндеп құрылысы байқалды. Қазақстанның биліктің орталықтандырылған командалық-әкімшілік жүйесі бар мемлекеттен қазіргі демократиялық мемлекетке дейінгі жолын толығырақ қарастырайық.





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   87




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет