Меншік иесі: «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» акционерлік қоғамының филиалы Шығыс Қазақстан облысы бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін



Pdf көрінісі
бет1/18
Дата04.02.2017
өлшемі13,95 Mb.
#3380
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18

 
Меншік иесі: 
«Өрлеу» біліктілікті арттыру  
ұлттық орталығы»  
акционерлік қоғамының филиалы  
Шығыс Қазақстан облысы бойынша 
педагогикалық қызметкерлердің  
біліктілігін арттыру институты 
—————————————— 
2001 жылдың маусым айынан 
бастап шығады 
—————————————— 
Редакция мекенжайы: 
070004, Өскемен қаласы, 
Қабанбай батыр көшесі, 160 
тел.: 54-47-65, факс: 24-54-55 
эл.пошта: red_PM_PV@mail.ru 
—————————————— 
Журнал  
Қазақстан Республикасының 
Мәдениет және ақпарат  
министрлігінде  
22.11.2012 жылы 
№13171-Ж куәлігімен  
қайта тіркелді 
—————————————— 
Пішімі 60х84/8 
Офсеттік басылым 
Тапсырыс №0016 
Таралымы 600 
—————————————— 
Жазылым «Қазпошта» АҚ-ның  
барлық бөлімшелерінде қабылданады 
Жазылым индексі  (қала) №19063 
Жазылым индексі  (ауыл) №19064 
Журналдың шығу жиілігі – 
екі айда бір рет 
—————————————— 
ШҚО бойынша ПҚ БАИ  
баспаханасында басылды 
—————————————— 
Собственник: 
Филиал акционерного общества 
«Национальный центр повышения 
квалификации «Өрлеу»  
Институт повышения квалификации 
педагогических работников  
по Восточно-Казахстанской области 
—————————————— 
Выходит с июня 2001 года 
—————————————— 
Адрес редакции: 
070004, г.Усть–Каменогорск, 
ул. Кабанбай батыра, 160 
тел.: 54-47-65, факс: 24-54-55 
эл.почта: red_PM_PV@mail.ru 
—————————————— 
Журнал перерегистрирован 
в Министерстве культуры и информации 
Республики Казахстан  
от 22.11.2012 г. 
Свидетельство  №13171–Ж 
—————————————— 
Формат 60х84/8 
Печать офсетная 
Заказ №0016 
Тираж 600 
—————————————— 
Подписка принимается  
во всех отделениях  
АО «Казпочта» 
Подписной индекс (город) №19063 
Подписной индекс (село)  №19064 
—————————————— 
Периодичность выхода журнала   
один раз в два месяца 
—————————————— 
Отпечатано в типографии  
ИПК ПР по ВКО 
ПЕДАГОГИКА  ЖАРШЫСЫ
ПЕДАГОГИКА  ЖАРШЫСЫ
ПЕДАГОГИКА  ЖАРШЫСЫ
 
 
 
Ғылыми
Ғылыми
Ғылыми
-
-
-
әдістемелік журнал
әдістемелік журнал
әдістемелік журнал
 
 
 
 
 
 
 
 
 
№2 (58) 2015
№2 (58) 2015
№2 (58) 2015
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ  ВЕСТ
ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ  ВЕСТ
ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ  ВЕСТ
НИК
НИК
НИК
 
 
 
Н
Н
Н
аучно
аучно
аучно
-
-
-
методический журнал
методический журнал
методический журнал
 
 
 
 
* БАС  РЕДАКТОР * 
 
БАЙХОНОВА  СӘУЛЕ  ЗАЙТАНҚЫЗЫ, 
«Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» АҚ филиалы 
ШҚО бойынша педагогикалық қызметкерлердің  
біліктілігін арттыру институтының директоры,  
педагогика ғылымының кандидаты 
_______________________________________________________ 
 
 
* РЕДАКЦИЯ  АЛҚАСЫ * 
 
НҰРҒАЗИЕВ  АСҚАР  ҚИСАҰЛЫ, 
 Шығыс Қазақстан облысы білім басқармасының бастығы 
 
ЗАВАЛКО  НАДЕЖДА  АЛЕКСАНДРОВНА, 
педагогика ғылымының докторы, профессор 
 
АХМЕТОВА МӘДЕНИЕТ МЕДЕУХАНҚЫЗЫ, 
Өскемен қаласы білім беру бөлімінің басшысы міндетін атқарушы 
 
ФЕСЕНКО НАТАЛЬЯ АНАТОЛЬЕВНА, 
Семей қаласы білім беру бөлімінің басшысы  
 
ҰЗАҚБАЙ  БАУЫРЖАН САЙЛАУБАЙҰЛЫ, 
«Өскемен қаласындағы химия-биология бағытындағы  
Назарбаев Зияткерлік мектебі»  «Назарбаев Зияткерлік мектептері»  
дербес білім беру ұйымының филиалы  директоры 
 
ҚАЙЫРЖАНОВ БАҒДАН ТОҚТАМЫСҰЛЫ, 
«Семей қаласындағы физика-математика бағытындағы  
Назарбаев Зияткерлік мектебі»  «Назарбаев Зияткерлік мектептері»  
дербес білім беру ұйымының филиалы  директоры 
 
ӘЛМҰХАНОВ  МАРАЛ  ӘЛІБЕКҰЛЫ, 
Семей  геологиялық-барлау  колледжінің  директоры 
 
МҰСТАФИНА  ШОЛПАН  НҰРҒАЗЫҚЫЗЫ, 
Көкпекті  аудандық  білім  бөлімі  бастығы 
 
ТҰРЛЫБЕКОВ  БІРЖАН  ҚАДІРҰЛЫ, 
Үржар  аудандық  білім  бөлімі  бастығы 
______________________________________________________ 
 
* РЕДАКЦИЯ * 
 
К.К. Тобатаева, Г.И. Құсманова,  Ш.С. Ибраимова –  жауапты редакторлар 
М.А. Репп – мұқаба көркемдеуші 
С.М. Райымханова – көркемдеуші және беттеуші 
Ж.Е. Хамзин – техникалық редактор 

* КОЛОНКА  РЕДАКТОРА 
Байхонова С. 
ОБЕСПЕЧЕНИЕ СИСТЕМНОГО ПОДХОДА К  РАЗВИТИЮ 
ФУНКЦИОНАЛЬНОЙ  ГРАМОТНОСТИ  ШКОЛЬНИКОВ............................. 
 
* ҰЛЫ ЖЕҢІСКЕ - 70 ЖЫЛ /  ВЕЛИКОЙ ПОБЕДЕ – 70 ЛЕТ 
Айдарбаева Р. 
ҰЛЫ ОТАН  СОҒЫСЫ ТАРИХЫНЫҢ 
АҚТАҢДАҚ БЕТТЕРІНЕН..................................................................................... 
Нұрбекова Р.  
ҰЛЫ  ОТАН  СОҒЫСЫ  ЖЫЛДАРЫНДАҒЫ  
ШЫҒЫСҚАЗАҚСТАНДЫҚТАРДЫҢ  ЕҢБЕК ТАРИХЫН 
ЗЕРТТЕУДЕГІ  МҰРАҒАТТЫҢ  РӨЛІ................................................................. 
Роза Сарқытбекқызы  
ЕРЛІГІ  ҰМЫТЫЛМАС – ЕЛ ҰЛЫ ҚҰМАШ НҰРҒАЛИЕВ………..……....… 
Чекетаева Р.  
«АЛЕКСАНДР НЕВСКИЙ» ОРДЕНІНІҢ ИЕГЕРІ - 
ЖЕРЛЕСІМІЗ ШЕКЕРХАН ТОРПАҚБАЕВ……………...…................................. 
Шальнева И.  
СВЕТ ПАМЯТИ………………………………………………...….................….... 
 
* ЭКСПРЕСС-ИНТЕРВЬЮ: Трансляция опыта НИШ 
УЧИТЬСЯ  ИСКУССТВУ  УЧИТЬ……………………..…….............................. 
 
* ФАКТЫ  И  СОБЫТИЯ 
Дюсупова А.  
ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКОМУ  УЧИЛИЩУ ИСКУССТВ – 60 ЛЕТ!....... 
 
* СЫНДАРЛЫ  ОҚЫТУ / ОБУЧЕНИЕ  В  НОВОМ  ФОРМАТЕ 
Болаева Г. 
БАСТАУЫШТА  ТОПТЫҚ ЖҰМЫС ТӘСІЛІН  ҚОЛДАНУ............................ 
Исаканова Ж. 
МЕНІҢ  ЖАҢАШЫЛ  САБАҚТАРЫМ……………….….................................... 
Нургазина М.  
БҮГІНГІ МЕКТЕП ТҮЛЕГІ – ЕРТЕҢГІ ЕЛДІҢ ТІРЕГІ.........………..……..….. 
Саниязова Р.  
ABAI AND SHAKESPEARE...............………...……………………...................... 
Бардакова Т. 
СЛОВАРНО-ОРФОГРАФИЧЕСКАЯ РАБОТА  
В НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЕ ЧЕРЕЗ НОВЫЕ ПОДХОДЫ  
В ПРЕПОДАВАНИИ И ОБУЧЕНИИ………………………................................. 
Калитова Г.,  Жолжаксынова А.,  Сапаргалиева А. 
НОВЫЕ ПОДХОДЫ В ПРЕПОДАВАНИИ...............………...…….……............ 
 
* ФУНКЦИОНАЛДЫҚ   САУАТТЫЛЫҚ 
Құнафина Г. 
ОҚУШЫНЫҢ АКАДЕМИЯЛЫҚ БІЛІМДЕРІН 
ӨМІРЛІК ЖАҒДАЙЛАРДА ҚОЛДАНУҒА МҮМКІНДІК ЖАСАУ................. 
 
* ДАРЫНДЫ  БАЛАЛАРМЕН  ЖҰМЫС /  РАБОТА  С  ОДАРЕННЫМИ   ДЕТЬМИ 
Айтпаева Ж., Стеблецова И. 
РАЗВИТИЕ 
ИКТ
 - КОМПЕТЕНТНОСТИ  ПЕДАГОГОВ.................................. 
Смагулова А. 
ДАРЫНДЫ БАЛАЛАРДЫ АНЫҚТАУ ЖӘНЕ ОЛАРҒА 
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚОЛДАУ КӨРСЕТУ..................... 
Левченко Е. 
РАСТИМ ОДАРЕННЫХ И ТАЛАНТЛИВЫХ ДЕТЕЙ........................................ 
 
* БАСТАУЫШ  - БІЛІМ  БАСТАУЫ 
Ташенова А. 
ЖҮЙЕЛІ  ЖҰМЫС – ЖАРҚЫН  БОЛАШАҚ................…...………….…...…… 
 
* МЕКТЕПКЕ  ДЕЙІНГІ  БІЛІМ / ДОШКОЛЬНОЕ  ОБУЧЕНИЕ 
Мухамжарова Л.  
ОЙЫН ӘРЕКЕТІ АРҚЫЛЫ БАЛАЛАРДЫҢ ТІЛ БІЛІМДЕРІН ДАМЫТУ..... 
Исабаева А. 
БАЛА ДЕНСАУЛЫҒЫН  НЫҒАЙТУДА 
АТА-АНАЛАРҒА АРНАЛҒАН АҚПАРАТТЫҢ МАҢЫЗЫ.........…………….. 
Мырзагулова Б.  
ТІЛДІҢ  ҮШТҰҒЫРЛЫҒЫН  ДАМЫТУДЫҢ  ШАРТТАРЫ........................… 
Тутунова М.  
БАЛАЛАРДЫҢ  ТАНЫМДЫҚ  ЖӘНЕ  ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ 
ҚАБІЛЕТТЕРІН  ДАМЫТУ..........................................................................................  
Токсамбаева  А.  
ПРИОБЩЕНИЕ  ДОШКОЛЬНИКОВ 
К  ИСТОКАМ  КУЛЬТУРЫ  НАРОДА  КАЗАХСТАНА.……………….……......... 
 
* ӘДІСТЕМЕ  МЕН  ТЕХНОЛОГИЯЛАР /  МЕТОДИКА  И  ТЕХНОЛОГИИ 
Оспанова А. 
ТІЛ МЕН ӘДЕБИЕТТІ ОҚЫТУДЫҢ 
ОЗЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ҮРДІСТЕРІ................………………………………..… 
Садыкова Б. 
ИСПОЛЬЗОВАНИЕ  ИНФОРМАЦИОННО-КОММУНИКАТИВНОЙ  
ТЕХНОЛОГИИ  НА УРОКАХ  РУССКОГО  ЯЗЫКА……………………...……..… 
Курмангалиева А. 
КОМПЬЮТЕР –  ПОМОЩНИК  В ИЗУЧЕНИИ  КАЗАХСКОГО  ЯЗЫКА…….… 
 
* ПІКІР:  АЙТАРЫМ БАР 
Мекенева Ж. 
ШАҒЫН КЕШЕНДІ  МЕКТЕПТЕГІ СЫНЫП  ЕРЕКШЕЛІГІ..…………………….…… 
 
* БІЛІМ  МЕН  ТӘРБИЕ – ЕГІЗ 
Смагулова Р. 
ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ДАМЫТУ -  БІЛІМ САПАСЫН АРТТЫРУДЫҢ  ШАРТЫ….. 
 
* КӘСІБИ  БІЛІМ БЕРУ   
Байзаурова Н. 
ЖҰЛДЫЗДЫ СӘТ.......................................................................................……….....… 
 
* ТЕХНИЧЕСКОЕ И ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 
Бейсекенова А.
 
МЕТОД  МОТИВАЦИИ  И  СТИМУЛИРОВАНИЯ 
ДЕЯТЕЛЬНОСТИ  СТУДЕНТОВ....................................................................…...…… 
 
* ШКОЛА  ПЕДАГОГИЧЕСКОГО  МАСТЕРСТВА 
Дакиева А. 
ГРАММАТИЧЕСКИЕ  ПРИЗНАКИ  ИМЕНИ  СУЩЕСТВИТЕЛЬНОГО..……..… 
 
* МАҚСАТ:  БІЛІМ  САПАСЫ 
Түгелбаева А. 
АФРИКА  МАТЕРИГІ  БОЙЫНША  ҚАЙТАЛАУ...........................................…...… 
 
* ПРОФОРИЕНТАЦИЯ 
Баспаков Р., Кудайбергенов Е.  
КЕМ БЫТЬ? ВЫБОР ПРОФЕССИИ.............................................................…….…… 
 
* ФИЗИЧЕСКОЕ  ВОСПИТАНИЕ 
Нижников А., Чирцова О.  
ИНТЕГРАЦИЯ ПРЕДМЕТНОГО  СОДЕРЖАНИЯ  
ФИЗИЧЕСКОЙ КУЛЬТУРЫ И  ФИЗИКИ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ  
ИКТ
………. 
Разумов А. 
РЕШЕНИЕ  ВОПРОСОВ  ОЗДОРОВЛЕНИЯ  
НА УРОКАХ ФИЗКУЛЬТУРЫ .................................................................……….…… 
Садыков Н. 
ИСПОЛЬЗОВАНИЕ  ЭЛЕМЕНТОВ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ  
ТЕХНОЛОГИЙ  НА УРОКАХ  ФИЗИЧЕСКОЙ  КУЛЬТУРЫ................……...…… 
 
* ДОПОЛНИТЕЛЬНОЕ  ОБРАЗОВАНИЕ 
Ботвина О.  
РОЛЬ ХОРЕОГРАФИИ  В  ТВОРЧЕСКОМ  РАЗВИТИИ  ДЕТЕЙ....................…… 
Карашанова Г.  
ИНТЕГРАЦИЯ ОСНОВНОГО И ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО  
ОБРАЗОВАНИЯ: ОПЫТ И ПОИСК....…...………………………………………...… 
Мамырбаева Л. 
РАЗВИТИЕ ТРУДОВЫХ НАВЫКОВ ЧЕРЕЗ ВНЕКЛАССНУЮ РАБОТУ....… 
 
* МЕЖДУНАРОДНОЕ  СОТРУДНИЧЕСТВО 
Досумбекова Ж. 
МЕТОДЫ  И  ПРИНЦИПЫ  ФОРМИРОВАНИЯ  И  ОЦЕНИВАНИЯ 
ФУНКЦИОНАЛЬНОЙ  ГРАМОТНОСТИ  УЧАЩИХСЯ.................................… 
МАЗМҰНЫ /  СОДЕРЖАНИЕ 



11 
13 
16 
20 
24 
22 
27 
30 
32 
36 
34 
38 
41 
45 
48 
51 
53 
56 
59 
61 
63 
66 
69 
72 
75 
78 
82 
85 
90 
88 
93 
96 
99 
10
105 
107 
109 
112 

Педагогика 
ЖАРШЫСЫ 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ
 

Педагогический  
ВЕСТНИК 
Педагогический 
ВЕСТНИК 
№2 (58) 2015 
Н 
ациональный план действий 
по  развитию  функциональной  гра-
мотности  школьников  на  2012-2016 
годы    призван  обеспечить  целе-
направленность,  целостность  и  сис-
темность  действий  по  развитию 
функциональной грамотности школь-
ников,  направлен  на  позициони-
рование  отечественного  образования 
как  фактора  прогресса  Казахстана, 
как  фундамента  и  капитала  про-
цветания  нации,  личностного  и 
социального  успеха  граждан.  В 
качестве  основного  универсального 
инструмента  сравнительной  оценки 
эффективности  школьного  образо-
вания  он  ориентирует  опираться  на 
исследования  Международной  про-
граммы  оценки  функциональной 
грамотности  Programme  for  Interna-
tional Student Assessment (PISA).  
Популярность  PISA  в  мире  во 
многом  обусловлена  его  уникаль-
ностью,  так  как  оценивается  не 
только  степень  усвоения  учебного 
материала,  но  и  способность  школь-
ников  использовать  полученные 
навыки и знания для решения самых 
разных  жизненных  задач.  Генераль-
ный секретарь ОЭСР Анхель Гурриа 
отметил,  что  PISA  —  значительно 
больше,  чем  просто  рейтинг,  «это 
показатель  того,  насколько  хорошо 
система  образования  той  или  иной 
страны  готовит  молодых  людей  к 
завтрашнему дню». 
К  сожалению,  показатели  казах-
станских  школьников,  принимавших 
участие в исследовании  PISA-2009 и  
PISA-2012,  пока  невысоки.  В  то  же 
время,  следует  подчеркнуть,  что  
 
проблема  формирования  функцио- 
нальной  грамотности  объективно 
достаточно  трудна.  На  мой  взгляд, 
трудности, связанные с организацией 
и  содержанием  процесса  формиро-
вания  функциональной  грамотности 
учащихся  в  образовательных  учреж-
дениях, связаны с тем, что: 
-  недостаточно  полно  определено 
само  понятие  функциональной  гра-
мотности, не учитываются изменения 
в  понимании  и  содержании  понятия 
на  современном  этапе  развития 
образования; 
-  вследствие  этого  функциональ-
ная  грамотность  не  формируется  в 
школьной  практике  как  целостная 
система, как правило, общеобразова-
тельные  учреждения  работают  над 
формированием  общеучебных  уме-
ний  и  навыков  (технологический 
компонент),  но  без  опоры  на  субъ-
ектный  опыт  учащихся,  что  не 
способствует  развитию  качеств  лич-
ности,  необходимых  современному 
школьнику  для  успешного  функ-
ционирования  и  адаптации  в  обще-
стве (личностный компонент); 
- не уделяется должного внимания 
формированию  и  развитию    новых 
составляющих  функциональной  гра-
мотности  учащихся  -  коммуника-
тивной,  компьютерной,  экологиче-
ской,  экономической,  правовой, 
профессиональной  компетентности 
учителей,  которые  остаются  привер-
женцами  традиционного  подхода  к 
обучению  и,  в  силу  этого,  не  могут 
эффективно  решать  проблему  фор-
мирования  функциональной  грамот-
ности на современном этапе.  
Байхонова С., к.п.н.,  
директор филиала  
АО «НЦПК «Өрлеу»  
ИПК ПР по ВКО, 
главный редактор журнала 
«ШҚО педагогика  
жаршысы / Педагогический 
вестник ВКО» 
Обеспечение системного подхода  
к развитию функциональной грамотности 
школьников 


 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ
 
Педагогическ
ий 
ВЕСТНИК 
Педагогическ
ий 
ВЕСТНИК 
№2 (58) 2015 
Какие  же  выводы  необходимо  сделать  всем 
педагогам?  Прежде  всего,  необходимо  обратить 
внимание  на  то,  что  результаты  исследования  
PISA-2015  требуют  глубокого  анализа  и  принятия 
решения  методическими  службами  и  педаго-
гическими  коллективами,  авторами  и  экспертами 
школьных учебников.  
При  разработке  стандартов  и  методических 
материалов  необходимо  широкое  профессиональ-
ное  обсуждение  казахстанского  содержания  обра-
зовательных  программ  и  приоритетов  исследо-
вания  международной  программы  PISA.  Школь-
ным  методическим  объединениям  необходимо 
активно использовать в учебном процессе тестовые 
задания  международной  программы  PISA, 
вышедшие  из  режима  конфиденциальности.  В 
учебном  процессе  целесообразно  широко  приме-
нять  интернет-ресурсы,  мультимедийные  и 
интерактивные  методы  обучения,  в  том  числе  и 
цифровые  образовательные  ресурсы,  разрабаты-
ваемые  в  рамках  программы  е-learning.  Руково-
дителям  организаций  образования  важно  усилить 
взаимодействие с родительской общественностью в 
части  формирования  у  школьников  навыков 
функциональной  грамотности  обучающихся,  все 
это  возволит,  на  наш  взгляд,  выйти  на  более 
высокий уровень сформированности функциональ-
ной грамотности.  
Деятельность региональныхх филиалов «Өрлеу» 
направлена  на  развитие  профессиональной  компе-
тентности  учителя,  которая  обеспечивает  реализа-
цию  педагогического  процесса,  инициирующего  и 
формирующего функциональную грамотность уча-
щегося, что является для нас на современном этапе 
развития образования одной из главных задач. 
Сегодня  системное  повышение  квалификации 
педагогических  работников  Республики  Казахстан 
выстроено  на  теоретических  основах  педагогики, 
психологии  и  теории  управления,  а  также  согла-
совано  с  ключевыми  принципами  рекомендаций 
ЮНЕСКО и ОСЭР по развитию у учащихся функ-
циональной  грамотности,  направлено  на  про-
фессиональное  развитие  казахстанского  учителя, 
на  подготовку  его  к  работе  с  учетом  изменений 
образовательных целей и задач. 
Современная  система  образования,  внедрение 
инновационных форм и методов обучения предъяв-
ляют  все  более  высокие  требования  к  личности  и 
профессиональной компетентности педагогических 
работников.  Новая  модель  формирования  про-
фессиональных  компетенций  педагогов  предусма-
тривает единую непрерывную систему повышения 
квалификации («обучение в течение всей жизни») и 
требует  совершенствования  всех  его  составных  и 
структурных компонентов. 
Технологическая  составляющая  профессио-
нальной  компетентности  учителя  в  развитии 
функциональной  грамотности  учащихся  включает 
в себя способы и приемы формирования функцио-
нальной  грамотности,  направленные  на  решение 
разнообразных  задач  по  овладению  учащимися 
таким  уровнем  образованности,  который  позволит 
решать  жизненные  задачи  в  различных  сферах 
деятельности. 
В  системе  образования  появляются  новые 
направления  деятельности,  внедряются  самые 
передовые  в  мире  технологии.  Все  эти  новации 
направлены  на  повышение  качественного  уровня 
казахстанского  образования,  приближение  его  к 
мировым  стандартам.  Достигнутые  результаты,  в 
первую  очередь,  следствие  постоянного  внимания 
и  поддержки  Главой  государства  Н.А.Назарбаева 
сферы  образования.  Через  все  его  программные 
выступления  лейтмотивом  проходит  задача 
повышения  качества  образования  и  воспитание 
конкурентоспособного молодого поколения. 

Педагогика 
ЖАРШЫСЫ 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ
 

Педагогический  
ВЕСТНИК 
Педагогический 
ВЕСТНИК 
№2 (58) 2015 
Е 
кінші  дүние  жүзілік  соғыс, 
оның  құрамдас  бөлігі  болған  Ұлы 
Отан  соғысы  -  ХХ  ғасыр  тарихының 
аса  қасіретті  парақтарының  бірі  бол-
ғандығы  белгілі.  Сол  қанқұйлы  со-
ғыстың    аяқталғанына    биыл  70  жыл 
толды.  Осыған  байланысты  көптеген 
елдерде осы соғыс төңірегіндегі мәсе-
лелерге  байланысты  әртүрлі  пікірта-
ластар  әлі  де  жанданып  жатыр.  Жал-
пы  Екінші  дүние  жүзілік  соғыстың 
тарихы  жүз  томдық  еңбекке  арқау 
болған. Одан басқа да қаншама ғылы-
ми  еңбектер  жарық  көрді.  1980  жыл-
дардың  басына  қарай  КСРО-да  осы 
соғыстың  10  томдық  тарихы  жазы-
лып,  баспадан  шықты.  Алайда,  елі-
мізде  қайта  құру  саясаты  басталып, 
жариялылық  енгізілгеннен  кейін  та-
рихтың  көптеген  ақтаңдақ  беттері 
қайтадан  зерттеле  бастады.  Осындай 
жағдайда  Ұлы  Отан  соғысының  12 
томдық тарихын жазу ісі қолға алын-
ды.  Осылайша  осы  соғыстың  та-
рихында да басы ашық мәселелер бар 
екендігін мойындаған болатынбыз. 
Соңғы  кездері  тарихи  әдебиетте 
соғыстың  ұлы  отандық  сипатына 
күмән  келтірушілер  көбейіп  барады. 
Енді бір зерттеушілер ол соғысқа тек 
орыстық, ресейлік сипат бергісі келе-
ді. Ал Қазақстанда біз кешегі соғыста 
Ресей елін қорғадық, біз Отан соғысы 
емес,  екінші  дүние  жүзілік  соғысқа 
қатыстық,  деген  пікірлер  айтылып 
жүр. 
Белгілі  қазақ  тарихшысы,  акаде-
мик М.Қозыбаев бұл мәселе бойынша 
өз  пікірін  былай  білдірді:  «Сөз  жоқ, 
Ресей,  одан  қалды  кеңес  елі  біздің 
Отанымыз  болды.  Біз  осы  ұлы  елдің 
құрамды  бөлігі  болып  келдік.  Ол 
елдің біз сияқты бұратана халықтарға 
өгей  анадай  болған  кездері  де  жоқ 
емес.  Бірақ,  біз  осы  рухты  елдің  қол  
 
астында  ғасырлар  бойы  болғанымыз 
шындық. Сол елдің жоғын жоқтадық, 
барын  жарып  жедік,  мәдени  мөлдір 
бұлағынан  сусындадық.  Бұл  бір. 
Екіншіден,  біз  өмір  сүрген  соңғы 
кеңес елі, онда біз отарлы Ресей бөл-
шектеп  алып  кеткен  жерімізді  қайтіп 
алып, «қуыршақ» болса да жеке мем-
лекеттік  отау  тіктік;  ұлттық  таптық 
езгіден,  шетел  капиталының  үстемді-
гінен  азаттық  алдық.  Ендеше,  кеңес 
дәуірі  қанша  зәбір  керсетсе  де,  жақ-
сылығы аз болмады. Фашизм бас сал-
ған  кезде  қазақ  халқы  осы  Отанын 
қорғау  ықыласын  бірауыздан  біл-
дірді.  Бұл  ақиқат.  Үшіншіден,  Ұлы 
Отан соғысында 35 млн. халық қолы-
на қару алып соғысқа  қатысты. Олар-
дың  ішіндегі  негізгі  күш  -  орыс 
халқы. 
Солармен  бірге  4,5  млн.  украин,  
1  млн.  белорустар;  3  млн.-нан  астам 
Орта  Азия,    Қазақстан  ұл,    қыздары  
майданға аттанды. Қазақ сахарасында 
соғыс алдында 6,4 млн. халық барды. 
1938-1945  жж.  1  млн.  200  мың  адам 
майданға кетті. Бұл 1941 ж. халықтың 
21,2 пайызы еді. Тылдағы әкери өнді-
ріске 700 мың адам алынды. Олардың 
200  мыңы  қазақ  қарттары  еді.  
1937-1945 жж. Қазақстанға 1 млн. 200 
мың  жер  ауып  келді,  32  мың  адам 
қоныс  аударып,  батыс  аудандардан  
қоныс тепті. 8 млн. халықтың 2 млн.-
ға жуығы, әрбір төртіншісі мобилиза-
цияланды. 
Әлемдік  тарихта  мұндай  масшта-
бта  мобилизация  жүргізілмеген  болса 
керек. Ал Гитлер болса, жаппай моби-
лизация  жариялап,  халықтың  12  па-
йызын ғана  қаруландыра алды.  Енде-
ше,  мұндай  соғыстың  отандық  сипа-
тына  неге  шек  қоямыз,  бұл  төгілген 
халық  қанына,  көз  жасына  деген 
шексіз зорлық болса керек» [1]. 


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет