Мәтін және дискурс Саяси дискурс



бет3/7
Дата21.10.2022
өлшемі411,4 Kb.
#44723
1   2   3   4   5   6   7

Тағы да мәтін туралы

  • Мәтін - сыртқы (форма) және ішкі (мағына) байланысы бар, жоғары деңгейдегі бүтін синтаксистік бірлік.
  • Мәтін – жеке тұлға арқылы белгілі бір ұлттың психологиясы, ұлттық ойлау жүйесі, дүниетанымы, мәдениеті, менталитеті көрініс табады.

.

Мәтін – құрылымдық, әлеуметтік, когнитивтік, прагматикалық, дискурстық аспект тұрғысынан қарастырылуы тиіс.

Мәтін қызметі

Коммуникативтік қызмет

Семиотикалық қызмет

Тілдің таңбалық қызметі

Когнитивтік қызмет

Дүниетанымдық қызметі

Прагматикалық қызметі

Қатысымдық қызмет

Ақпарат алмасу қызметі

Мәтін типтері (Г.Әбікенова):


Стиль түрлеріне қарай

ғылыми, іскери, көркем, діни, көсемсөз т.б.

Ақпарат тасымалдау түріне қарай

ауызша, жазбаша, электронды

Ақпараттың көлеміне қарай

микромәтін, макромәтін, күрделі синтаксистік тұтастық

Тақырып пен сөйлеу тәсіліне қарай

гуманитарлық, тарихи, танымдық, аргументтік т.б.

Ақпараттың берілу тәсіліне қарай

диалог, монолог, полилог

Мәтін лингвистика- сының негізін қалаушылардың бірі – Тен Ван Дейк

Тен Ван Дейк

  • Мәтін терминін дискурс терминімен ауыстыру керек.
  • Мәтін – тілдің статиткалық күйі, дискурс - тілдің динамикалық күйі.
  • Дискурс – тілдік әрекет, мәтін - сол тілдік әрекеттің нәтижесі.
  • Мәтін мен дискурстың айырмашылығы, мәтін – сөз актісінің жазудағы көрінісі болса, ал дискурс – қолданыстағы мәтін.

Мәтін лингвистикасының зерттелуі
Кеңестік зерттеулер
Шетелдік зерттеулер
П.Хартман, З.Шмидт, Т. Ван Дейк, В.Дресслер
Құрылымдық және коммуникативтікаспект
Т.Николаева, И.Гальперин, А.Новиков, А.Гак, З.Тураева
Мәтін құрылымы, тілдік бірліктер, мәтін типологиясы
А. Тымболова
Драмалық шығармалар
дың лингвистикалық поэтикасы
2013
Г.Солганик
А.Папина 2002
2000
Стилистика текста
Текст: его единицы и глобальные категории
И.Гальперин
Текст как обьект лингвистического исследования
1981
1986
Лингвистика текста
З.Тураева
Н.Шанский
Лингвистический анализ художественного текста
1990
М.Откупщикова
1983
Синтаксис связного текста 1983
Семантика текста и ее формализация
А.Новиков
Мәтін лингвистикасының зерттелуі
Қазақ тіл білімі
(1980-2020)
Қазақ тіл білімі
(1910-1970)
А.Байтұрсынов, С.Аманжолов
Т.Қордабаев, Р.Сыздықова
Е.Жанпейісов, М.Серғалиев, Н.Уәли, Б.Шалабай
Г.Смағұлова, М.Ахметова т.б.
Ю.Левицкий
Лингвистика текста
2006
Г.Смағұлова
М.Ахметова 2002
2010
Көркем мәтін лингвистикасы
Мәтін лингвистикасы
Е.Жанпейісов
Қазақ прозасының тілі
1968
1996
Көркем мәтіннің тілі
М.Серғалиев
Г.Смағұлова
Мәтін лингвистикасы
2002
Р.Сыздықова
Б.Шалабай
1970
Көркем тексті лингвистикалық талдау (1989. 2002)
Абай өлеңдерінің синтаксистік құрылысы
Р.Сыздықова


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет