Методические рекомендации по внедрению эффективных методик и технологий в процесс обучения детей с особыми образовательными потребностями
жүктеу/скачать 4,45 Mb. Pdf көрінісі
|
| Оқу процесін концептуалды негізде құруды көздейтін технология.
Тұжырымдамалық негіз төмендегілерді көздейді: - бірыңғай негізді ажырату; - курстың өтпелі идеяларын ажырату; - пәнаралық идеяларды ажырату.
технология оқытуды кезекті құруға бағытталған баламалы технологиялар болып табылады. Соңғысы орыс тілі курсында жақты, белгілі-жақты, жалпылама-жақты, белгісіз-жақты, жақсыз сөйлемдерді жүйелі түрде зерттеу сияқты мысалмен жақсы суреттеледі. Ол бірнеше сабақ бойы жүзеге асырылады. Сөйлемдердің арасында заңдылықты– анықтықтың өсуін байқауға болады, бұл барлық сөйлемдерді бір сабақта зерттеуге мүмкіндік береді, жақсы нәтижелер береді. Ірі блоктық технология дидактикалық тұрғыдан қызықты тәсілдер қатарын
көздейді; мысалы,
бірнеше ережелерді, анықтамаларды, сипаттамаларды бір анықтамаға, бір сипаттамаға біріктіру, бұл олардың ақпараттық сыйымдылығын арттырады. Бұл технологияда оқытуда көрнекі құралдарды пайдалануға қатысты талап қойылады. Әңгіме ассоциативті байланысқан схемаларды, сызбаларды, диаграммаларды пайдаланудағы уақыт пен кеңістікте уақыт үнемдеу туралы болып отыр. Бұдан (симметрия, жартылай симметрия, асимметрия) кеңінен таралған тірек сигналдары пайда болған. Материалды өте ірі блоктарға біріктіру (80-100 оқу тақырыптарының орнына – 7-8 блоктар) оқу процесінің жаңа ұйымдық құрылуына әкелуі мүмкін. Сабақтың орнына оқу күні (биологиялық, әдеби) негізгі ұйымдастыру бірлігі болуы мүмкін. Бұл оқушылардың оқылатын пәнге терең үңілуіне мүмкіндік береді. Мысалы, әдебиет пәні 30 минуттан 4 сағатты құрайды. М. Щетининде пәндік апта оқу жылы ішінде үш рет – төрт рет қайталанады [36]. Оқу процесін озық негізде құруды болжайтын технология. Классикалық дидактика белгіліден беймәлімге оқытуға бағытталған. Жаңа дидактика белгіліден беймәлімге дейінгі қозғалыс жолдарын теріске шығармай, озық
39
элементтермен жазылған озық тапсырмалардың бір түрі ретіндегі озық тапсырмалар, озық бақылаулар мен озық эксперименттер мұғалімнің тоғыспалы қызметінің принципін негіздейді. Жиынтықта аталғандарды озу деп атайды; ол оқушыларды жаңа материалды қабылдауға тиімді дайындауға ықпал етеді, олардың танымдық қызметін белсендіреді, оқу мотивациясын арттырады, өзге де педагогикалық қызметтерді орындайды. С. Лысенкованың оқытуы негізіне енген озу идеясын С. Соловейчик гениалды деп атады. Ірі блокты оқытуға тән екі сызықты логикалық құрылымнан айырмашылығы, озық технологияда сабақтың үш сызықты құрылымы бар. Озыңқы негізде құрылған сабақ оқылатын және өткен материалды да, болашақ материалды да қамтиды. Озық мәні: озық болу жиілігі, озу ұзындығы немесе қашықтығы (жақын озу – сабақ шегінде, орта – сабақ жүйесі шегінде, ал алыс – оқу курсы шегінде, пәнаралық озу). Қабілетті және тәжірибелі мұғалім болашақты көреді, тек өз пәнін ғана емес, оқушылардың көңіл-күйін сезінеді, озық жүйе бойынша жұмыс істеуге тырысады (Арнайы педагогикада бұл «алдыға шығу» принципі деп аталады).
мен өзін-өзі дамытуын қамтамасыз ете алмайды. Олар білімнің, іскерліктің, дағдылардың өсуін қамтамасыз ете алады, бірақ дамудың өсуін емес. Дамуды қамтамасыз ету үшін оқу процесін «жақын даму аймағына» енгізу қажет (Л. Выготский, Л. Занков). Бұл проблемалы оқытуда қарастырылады. Ол ерекше, ішкі қарама-қайшы, проблемалық мазмұнның болуын болжайды; бірақ оқыту проблемалық сипатқа ие болуы үшін бұл жеткіліксіз болып табылады. Объективті қажеттіліктегі проблемалар проблемалы жағдай арқылы оқушылардың санасында туындауы тиіс. Проблемалы технология проблемалы білімге әкелетін әдісті ашуды көздейді. Демек, оқушы сабақтан проблемамен кетуі керек. Проблемалық сабақтың логикалық құрылымы сызықтық емес (бір -, екі - , үш сызықты), одан да күрделі – спираль тәрізді, «қисық сызықты» түрге ие. Мұнда оқу процесінің логикасы өте айқын көрінеді. Егер сабақтың басында мәселе қойылса, сабақтың келесі барысы проблеманы шешуге бағытталса, мұғалім мен оқушыларға кезең-кезеңімен сабақтың басталуына, мәселенің қалай қойылуына қайта оралуға тура келеді.
жүктеу/скачать 4,45 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|