Microsoft Word 1-8 тақырыптар лекция


-  жауапкершіліктің таралуы;   -



Pdf көрінісі
бет30/80
Дата25.02.2022
өлшемі1,75 Mb.
#26435
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   80
-  жауапкершіліктің таралуы;  
-  бақылау астындағы шешімдер мен орындаушылардың анықсыздығы;  
-  қажетті, бірақ өзекті емес шешімдерден аулақ болу [1]. 
«Laissez-faire» 
Левин  қолданған  саяси  және  экономикалық  терминологиядан  кейін 
француздық  «laissez-faire»  ұғымы  «өзіндік  іс  әрекет  жасауға  рұқсат  беру», 
«араласпау»  немесе  «либерализм»  деп  аударылуы  мүмкін.  Мұндай  түрдегі 
басшылар қол астындағылардың өздері шешім қабылдауға мүмкіндік береді. 
Алайда,  айтып  кететін  бір  жайт,  бұндай  басшылықта  қол  астындағылар  өз 
нәтижелері үшін жауапты болмайды.  
Көбіне  бұл  басшылық  стиль  ең  тиімдісі  деп  саналады,  себебі  бұл 
өнімділік  пен  дәйектіліктің  жетіспеуіне  әкелуі  мүмкін.  Бұл  жерде  белсенді 
басшы  болғаны  жақсы.  Алайда,  бұл  басқару  стилі  қол  астындағылардың 
қабілетті  адамдар  және  жоғары  деңгейлі  уәждеме  болған  кезде  ғана  өте 
жақсы  жұмыс  істейді,  сонымен  қатар  қызметкерлер  арасында  қарым-
қатынастың еш қажеті де болмайды.   
Еркін  стиль  қызметкерлердің  өзін-өзі  ұйымдастыру  және  жауапкершілік 
деңгейі жоғары шағын құрылымдарда болуы мүмкін [1].  
Бұл  автордың  1939  жылы  жүргізілген  эксперименттерге  негізделген 
басшылықтың  үш  стилі  туралы  теориясы  бір  басты  үлесі  болды.  Оның 
жұмысы  психологияның  басқа  саласына  (еңбек  әлемі  аясындағы  мінез-
құлықты  талдайтын  еңбек  немесе  ұйым  психологиясы  деп  аталатын 
өндірістік) үлкен әсер етті.  
Эксперимент барысы 


Негізгі  эксперименттік  міндет  әр  түрлі  басшылық  топтық  әрекеттерді 
орындауға  қалай  әсер  ететінін  анықтау  болды.  Тәжірибе  ересектердің 
басшылығымен  папье-маше  маскаларын  жасайтын  10-11  жас  аралығындағы 
жасөспірімдер  тобында  жүргізілді.  Үш  топтың  жетекшілері  (олар  ересектер 
көшбасшылары  болды,  және  балалар  арасынан  өздігінен  тағайындалған 
жетекшілер  емес)  әр  түрлі  көшбасшылық  стилін  көрсетті,  содан  кейін 
эксперимент жүргізушілер үш топтың тиімділігін салыстырды. 
Топтарда 
социометриялық 
тесттер 
өткізді, 
олардың 
көмегімен 
көшбасшылар,  аутсайдерлер,  достасқан  жұптар  құрылды.  Барлық  топтармен 
эксперименттік  жұмыс  бір  бөлмеде  жүргізілді,  сондықтан  сыртқы  ортаның 
әсері  эксперимент  нәтижелерін  бұрмалай  алмады.  Сонымен  қатар,  әр  топ 
бірдей тапсырманы орындады. Әр топқа 7 апта бойы берілген көшбасшылық 
стилін  жүргізетін  жетекші  тағайындалды.  7  аптадан  кейін  басқа  стилі  бар 
тағы бір адам тағайындалды. Жетекшілер бір топта екі рет жұмыс жасамады, 
бірақ  әрқайсысы  барлық  топтарда  эксперимент  жүргізді.  Осылайша, 
экспериментатордың  жеке  стилі  емес,  көшбасшылық  стилі  эксперименттік 
айнымалы болды. 
Эксперимент кезінде бөлмеде бақылаушылар болды, олар: 
-  Топ  мүшелері  мен  олардың  жетекшісінің  өзара  әрекеттесу  актілерінің 
саны,  оның  ішінде  директивалар,  оң  және  теріс  реакциялар,  басшының 
өтініші немесе бұйрығын орындаудан бас тартуға ерекше назар аударылды. 
-  Топ  құрамындағы  өзгерістерге  минуттық  талдау  жасалды:  кіші 
топтардың  белсенділігі  жазылды,  топтың  белсенділігі  көшбасшыдан 
туындағаны  немесе  өздігінен  пайда  болатындығы  анықталды  және  әр 
топшаның біртектес индексі есептелді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   80




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет