Санитарлық – көрсеткіш микроорганизмдер туралы түсінік.Инфекциялық аурулар қоздырғыштарының таратушысы адамдар мен жануарлар болып табылады. Олардан қоршаған ортаға микроорганизмдер ауа-тамшысы және нәжісі арқылы көп мөлшерде бөлінеді.
Санитарлық микробиологтардың негізгі қызметі инфекциялық аурулардың алдын алуға, қоршаған орта нысандарының патогенді микроорганизмдермен ластану жағдайларын ескертуге бағытталған. Сондықтан қоршаған ортаның түрлі нысандарына санитарлық-микробиологиялық баға беру жұмыстары тікелей әдіспен емес, тек жанама әдістерді қолдана отыра, олардың адамдар мен жануарлардан бөлінген заттармен ластануын нақты анықтау арқылы жүзеге асырылады.
Санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдерге қойылатын талаптар.Адамдар мен жануарлардың организмінде болатын қалыпты микрофлоралардың барлықтары бірдей санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдер қатарына жатқызылмайды. Санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдерге келесі талаптар қойылған:
- адамдар мен жануарлардан бөлінетін заттарда әрдайым кездесіп, қоршаған ортаға көп мөлшерде түсіп отыруы;
- адам мен жануарлардың организмінен басқа табиғи резервуарының болмауы;
- сыртқы ортада тіршілігін сақтау мерзімі патогенді микроорганизмдердің тіршілік ету мерзімімен сәйкес келуі;
- сыртқы ортада көбейе алмауы;
- қоршаған ортада өздерінің биологиялық қасиеттерін сақтай алуы;
- оларды бір-бірінен ажыратып балауға мүмкіндік беретін типтік қасиеттерінің болуы.
Ішек таяқшасы тобының бактериялары, энтерококкалар, стафилококкалар, Proteus тобының бактериялары, мезофилді аэробты және факультативті-анаэробты микроорганизмдердің (МАФАнМ) саны
Санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдер қатарына ішекте мекендейтін қалыпты микрофлоралардың ішінен – ішек таяқшасы тобының бактериялары, энтерококтар, сульфитті редукциялаушы анаэробтар (көбінесе Clostridium perfringens), Proteus туысына жататын бактериялар, ішек бактериофагтары, ал жоғарғы тыныс жолдарының кілегей қабықшаларында тіршілік ететіндерден – Streptococcus viridans, Streptococcus haemolyticus және Staphylococcus aureus жатады.
Оқытушы Боздақбаева Р.О.