Микробиология


Қоршаған ортада микробтарды жою



бет86/216
Дата11.01.2023
өлшемі3,31 Mb.
#60906
түріОқулық
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   216
6.3. Қоршаған ортада микробтарды жою
Медицинада, тұрмыста, тағам өндірісінде қолданылатын әртүрлі заттар мен материалдардағы микробтарды (бактерия, вирус, саңырауқұлақ, қарапайымдарды) жою үшін 2 әдіс қолданылады: стерилизация және дезинфекция.
6.3.1. Стерилизация
Стерилизация ( лат. sterilis- ұрықсыз)- өңдеуге жататын нысандардағы микробтарды толық жою.
Стерилизацияның негізгі 3 тәсілі бар: жылулық, сәулелік, химиялық.
Жылулық стерилизация микробтардың жоғары температураға сезімталдығына негізделген. 600 С – та және су бар жерде ақуыз денатурациясы , нуклейн қышқылдарының, липидтердің деградациясы болып, нәтижесінде микробтардың вегетативті түрлері жойылады. Құрамында аз мөлшерде суы бар және онымен тығыз байланысқан тығыз қабығы бар споралар 160-1700 С-де жойылады. Жылулық стерилизацияда негізінен құрғақ ыстық пен қысымды бу қолданылады.
Өңдеу келесі манипуляциялардан тұрады:

  1. Жарақатпен, қанмен және инфекциялық бөлінділермен жанаспаған медициналық заттарды дезинфекциялап, екі рет шайып алады.

2. Жоғарыда аталған заттармен жанасқанда стерильдеуден бұрын алдын – ала жақсылап өңдеуден өткізеді.
Сынама қойған кезде бақыланып отырған затқа екі реактивтен де тамызады. Қан немесе жуу заттарының қалдықтары бар болған жағдайда ондай заттарды қайта өңдеу керек болады. Стерильдеудің алдындағы тазарту сапасын бақылауға тәулігіне өңделген заттардың әр түрінің 1%-зы алынады.
Құрғақ ыстықпен стерилизациялау- ауалы стерилизаторда (бұрынғы аты – құрғақ ыстық шкафтар немесе Пастер пеші деп аталады) жүргізіледі.
Ауалы стерилизатор – термометрі бар, электр желісімен қыздырылатын, тығыз жабылатын металды шкаф. Материалдың залалсыздандырылуы ереже бойынша 1600 С –та 120 минут жүргізіледі, басқа да тәртіп ( 2000 С –та 30 минут, 1800 С –та 40 мин.)қолданылуы мүмкін.
Құрғақ ыстықпен зертханалық ыдыстарды және т.б. шыныдан жасалған заттар, құралдар, силиконды резина, яғни жоғары температурада өзінің сапасын жоғалтпайтын нысандарды стерилдейді.
3. Іріңді опперация немесе жұқпалы аурулар кезінде қолданылатын заттарды алдымен дезинфекциялап, тазалап, стерильдеуге жібереді.
4. Шыныдан, металдан, термотөзімді полимерлерден, резинкадан жасалған заттарды стерилизаторда 30 мин. қайнатады, содан соң стерильдейді.
5. Шыныдан, металдан жасалған және стоматологиялық аспаптарды 120 – 130 әС – та 15 мин өңдейді.
Стерильдеу алдында дезинфекциялау үшін төмендегі химиялық ерітінділердің біреуіне салып залалсыздандыруға болады:

  1. 0,5% хлорамин ерітіндісі – 30 мин.

  2. 3% сутектің асқын тотығы + 0,5% жуу заты - 30 мин.

  3. 0,1% дезоксон ерітіндісі – 20 мин.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   216




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет