Микрорганизмдер физиологиясы. Прокариоттардың химиялық құрамы


Бактериялардың қоректенуі



бет2/15
Дата18.02.2023
өлшемі1,3 Mb.
#69016
түріҚұрамы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Байланысты:
Микроорганизмдер физиологиясы БО 31

Бактериялардың қоректенуі
Қоректену ол - бактерия клеткасына түскен қоректік заттардың күрделі физико - химиялық процессі.
• Оған молекуланың үлкендігі, оның ерігіштігі клетка мембранасының өткізгіштік факторлары жатады.
• Бактериялардың қоректенуінің 3 ерекшелігі:
1. Қоректік заттар бактерия клеткасының барлық бетінен енеді.
2. Метаболиттік процесстің өте жылдамдықта жүруі.
3. Қоршаған ортаның өзгеруіне бейімтал келеді.
Микроорганизмдерде қоректік заттарды қабылдайтын арнаулы мүше болмайды. Олар қоректік заттарды барлық денесі арқылы қабылдайды да, клеткадағы керексіз заттарды шығарып та үлгереді. Бұл екі процесстің екеуі де өте тез жүред. Микроорганизмдер қоректік заттарды бірден сіңіре алады немесе оларды алдын ала өзгертіп, клеткасына оңай сіңіретіндей түрге айналдырады. Көптеген оргпникалық қосылыстар полимерлерден (полисахарид және белоктар) тұратын болғандықтан, клеткаға бірден ене алмайды. Мұндай заттар алдын ала ыдырауы тиіс. Сонда ғана олар мембрана арқылы клетка ішіне ене алады. Заттардың ірі молекулаларын экзоферменттер ыдыратады. Мұндай клетка сырттық қорыту тек микроорганизмдерге тән.
Қоректену типi жағынан бактериялар екi топқа бөлiнедi: автотрофты және гетеротрофтылар. Автотрофты бактериялар беиорганикалық заттардан органикалық зарттар түзедi. Автотрофтар пайдаланатын қуат көзiне қарай фототрофты (жасыл және қызғылт) және хемосинтездеушi (нитрификсациялайтын, темiрбактериялар, күкiртбактериялар) болып бөлiнедi. Гетеротрофты бактериялар дайын органикалық заттармен қоректенедi: сапротрофтар — өсiмдiктер мен жануарлардың өлiк қалдықтарымен, паразиттер мен симбионттар – тiрi организмдер жасушасының органикалық заттары есебінен тіршілік етіп, көбейеді.
Қазіргі кезде ұсынылған классификацияда микроорганизмдерді энергия мен көміртегінің қолданылатын көздеріне қарай қоректенудің бірнеше типтері көрсетілген.
Энергия көзіне байланысты микроорганизмдерді:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет