Марат ӘБДІХАЛЫҚ,
Қазақстан Журналистер одағы
сыйлығынығ лауреаты
1. Чем опасен свиной вирус?
Вирус гриппа А H1N1стал печально известен в 2009 году.
Из-за него Всемирная организация здравоохранения (ВОЗ)
объявила красный уровень опасности. Или пандемию -
то есть распространение нового заболевания в мировых
масштабах.
– В этом вирусе соединились сразу несколько
составляющих, - поясняет знаменитый вирусолог, много лет
работавший в ВОЗ, Юрий Гендон. - Были в нем замечены
геномы и птичьего гриппа, и свиного, и человеческого.
Иммунитета у нас к новому вирусу тогда еще не было. Он
вызывал смертельные осложнения у вполне здоровых
молодых людей. Тогда как от обычного сезонного гриппа
обычно умирают пожилые.
Прошло семь лет. И тот же вирус вернулся. Хотя никуда
он не исчезал - просто присутствовал в совсем небольших
количествах, терялся среди других циркулирующих по
планете гриппов. Составлял сотые процента. В этом же
году показывает себя во всей красе: среди всех гриппозных
вирусов число H1N1 приближается к 80 процентам. С каждым
днем число погибших от осложнений гриппа увеличивается.
2. Какие симптомы?
У гриппа - любого, в том числе и свиного - есть главные
отличительные особенности: резкое повышение температуры,
сильная слабость, ощущение, что ломает и выворачивает
все мышцы, сухой кашель и боль в груди. Насморк случается
примерно в половине случаев.
ОРВИ, а ведь это тоже вирусные заболевания, как правило,
начинаются не так резко, температура редко поднимается
выше 38,5 градуса. ОРВИ почти всегда сопровождаются
болью в горле и насморком. Очень часто - конъюнктивитом.
- Опасность вируса H1N1 в том, что он буквально в первые
же дни может вызвать вирусную пневмонию - воспаление и
дальнейший отек легких, - предупреждает санитарный врач
Анна Попова. - Резкое повышение температуры и сухой
кашель? В обязательном порядке нужно оставаться дома и
вызывать врача. Любое ухудшение состояния - одышка, боль
в груди - это повод к госпитализации.
3. Чем лечиться?
Лечение может назначить только врач. И только врач
сможет понять - у вас ОРВИ или грипп.
Очень важно при начале заболевания оставаться дома.
Пить много жидкостей - морсов, щелочной минералки.
Чтобы смягчить горло, можно рассасывать мед - отличное
антибактериальное средство. Головную боль и жар выше 38,5
тоже нужно чем-то снимать. Но химическими препаратами
до приезда доктора слишком не увлекайтесь - это может
смазать картину болезни и затруднить постановку диагноза.
4. Какая профилактика?
В зону риска попадают беременные женщины, маленькие
дети, люди с сердечно-сосудистыми заболеваниями,
диабетом - именно их больше всего “любит” вирус H1N1.
В ближайшие недели им без надобности лучше из дома не
выходить. А в целом есть простые правила, как уберечься
от болезни:
• Если приходится появляться в общественных местах,
надевайте маски. Но только не на улице - на свежем воздухе
они бесполезны, там вирусы к вам не прицепятся. А вот в
транспорте, больницах и других местах скоплений чихающих
людей могут помочь. Но не забывайте менять их через
каждые 15 - 20 минут.
• Постарайтесь не касаться лица руками после того, как
прогулялись по улице, подержались за поручни в транспорте.
Случайно попавшие на слизистые глаз или носа вирусы
очень быстро способны проникнуть в организм.
• После улицы обязательно мойте руки, лицо. Это самое
главное профилактическое средство. Можно промыть нос
соленой водой, прополоскать горло раствором ромашки.
• Протирайте каждый день гаджеты (планшеты, телефоны,
клавиатуры и мышки) дезинфицирующими салфетками.
Также не забывайте об очках. На них вирусы легко оседают и
живут достаточно долго.
• Как можно чаще проветривайте помещения, проводите
влажную уборку.
• Если заболел кто-то из членов семьи, протирайте
поверхности рядом с ним водой с дезинфицирующими
растворами или дезинфицирующими салфетками.
По материалам СМИ
БЕРЕГИТЕ ЗДОРОВЬЕ!
Что грипп идущий нам готовит
ӨМІР САБАҚТАРЫ
11
Лас ауа — ауырудыѕ басты себептерініѕ бірі
It is known that in any area of
sciences are allocated the general
and special direction (the general
mineralogy – genetic mineralogy;
the general chemistry – inorganic
chemistry, etc.) . The paradigm
of the general ecology is charac-
terized by that it originates in a
biology subsoil, great scientists
of the past put naturally - the
scientific base of ecology. The
term was entered by the German
biologist E.Gekkel who called
ecology the general science
about the relation of organisms to
environment". The theoreti-
cal basis of the general ecology
is made by concepts of biotic
community, food chains, circula-
tion of substances and energy in
ecosystems, the population ecol-
ogy, developed F.Klementsom, V.
Shelford, R. Lindeman, A.Libikh,
etc. Ecology is put down to natu-
raliy-scientific area of knowledge
where are present both funamet-
alny and applied parts.
I
n the capital work: “General Morphol-
ogy of Organisms” E.Gekkel wrote:
“We understand the sum of the knowl-
edge relating to economy of the nature as
ecology: studying of all set of relationship
of an animal with surrounding his environ-
ment, both organic, and inorganic, and first
of all – his friendly or hostile relations with
those animals and plants to which it directly
or indirectly comes into contact. Apparently
from definition the formulation is limited to
a framework of interaction of a biota and
abioty. The modern view contains broad
understanding: the ecology any more a
component of sciences of a biological cycle,
and became a basis of a cycle of ecological
sciences. In this cycle besides the general
ecology.
As can be seen from the definition of
the language is limited to interactions of
biota and abioty. Modern view contains
an expansive understanding of ecology is
no longer part of the science of biological
cycle, and became the basis of the cycle
of environmental sciences. In this cycle, in
addition to General ecology (autoèkologiâ,
sinècology,the population ecology, in society
– demographic ecology, a noosferoekolgiya,
etc.) enters geoecology (ecology of the hy-
drosphere, the atmosphere, a lithosphere,
etc.), ecology of branches of technological
activity of mankind. Now actual problems of
engineering ecology is the new directions of
development of GIS-technologies, forecast-
ing of development of branch and a diversi-
fied complex, i.e. the geotechnical system
(GTS) including the enterprise and envi-
ronment, environment protection, develop-
ment of systems of planning (support) of
adoption of operating decisions (SPR), and
metaknowledge of system of sciences of
Earth which contents make geoecological,
geographical and geoinformation knowl-
edge has to become the main constructive
element of their architecture.
Within the walls of KAZNITU after named
name K.I.Satpayev on chair Applied ecol-
ogy sections of special engineering ecology
since it includes such technical specialties
as geoecology, environment protection,
geotechnology, etc. which specifics was
made by engineering disciplines have de-
velopment: system ecology, environmental
management, industrial ecology, engineer-
ing environment protection, management
of ekologo-economic systems, ecology of a
subsoil, environmental monitoring and fore-
casting, etc. The engineering ecology be-
longs to area of technical science at which
also is present both fundamental, and ap-
plied parts.
Now one of the main directions of de-
velopment of engineering ecology (area of
technical science) - development of algo-
rithm of metaknowledge to which geoinfor-
mation technologies (GIS-technologies) and
modern systems of knowledge of the cate-
gories space - time and the general phase
(information) space of geoecology and the
environmental management sphere be-
long. In this scheme – in a counterbalance
to E.Gekkel’s formulation – the ecology is
considered as megaecology (N.F.Reymers,
V.I.Bulatov, etc.), studying interaction of a
biota and а bioty where are revealed difficult
negative impact of geotechnical systems
(GTS) on environment. It was worked out
new methodology of giving geo- and eco-
loecal basis of the progressive technolo-
gies. In particular, was investigated new
technologies of production of materials from
natural and technogenic raw materials.
It is known that the industrial enterprises
turn into the geo-technical systems incom-
patible with surrounding at the expense of
formation of significant amounts of techno-
genic harmful waste. The problem of de-
crease in technogenic load of environment
by development of environmentally friendly
complex technologies when the main regu-
larities underlying processes come to light
is actual, then their optimization is carried
out and on the basis of physical and chemi-
cal researches theoretical and technological
bases of new technologies are developed.
Geoecological justification of development
includes the analysis of influence of technol-
ogies on the atmosphere, the hydrosphere,
a lithosphere, in that Chile and on soils, i.e.
on all components of environment. As a
whole it is already basic data for adoption
of operating decisions in the environmen-
tal management sphere subsurface use).
Below the short description of technologies
and the ecologist their economic justifica-
tion is given. For example as: autoclave
way of receiving trinatriumphosphate . The
ekologo-economic analysis of impact on
the atmosphere is made, cleaning of emis-
sions allowed to receive size prevented of
damage more than 5 million tg / year. It was
worked out another technologies of utiliza-
tion of waste with high the ekologo-econom-
ic profits.
Summarizing it is possible to tell that the
solution of global problems of industrial ecol-
ogy are investments into industrial ecology
for the purpose of development and ecologi-
cal justification of technologies compatible
to environment.
Raissa KAZOVA,
Dr. chem.sci., professor of Chair of
Applied ecology
THE PARADIGM OF THE GENERAL ECOLOGY AND
SPECIFICS OF ENGINEERING ECOLOGY
Всегда. Но это нереально. Поэтому
перечисляем ситуации, когда врач нужен
обязательно:
• отсутствие улучшений на четвертый день
болезни;
• повышенная температура тела на седьмой
день болезни;
• ухудшение после улучшения;
• выраженная тяжесть состояния при
умеренных симптомах ОРВИ;
• появление изолированно или в
сочетании бледности кожи, жажды,
одышки, интенсивной боли, гнойных
выделений;
• усиление кашля, снижение его
продуктивности; глубокий вдох приводит к
приступу кашля;
• при повышении температуры
тела не помогают, практически не
помогают или очень ненадолго
помогают парацетамол и
ибупрофен.
Когда нужен врач
• потеря сознания;
• судороги;
• признаки дыхательной недостаточности
(затрудненное дыхание, одышка, ощущение
нехватки воздуха);
• интенсивная боль где угодно;
• даже умеренная боль в горле при
отсутствии насморка (боль в горле + сухой
нос — это зачастую симптом ангины,
которая требует врача и антибиотика);
• даже умеренная головная боль в
сочетании с рвотой;
• отечность шеи;
• сыпь, которая не исчезает при
надавливании на нее;
• температура тела выше 39 °С,
которая не начинает снижаться
через 30 минут после применения
жаропонижающих средств;
• любое повышение
температуры тела в сочетании с
ознобом и бледностью кожи.
ЕЗУТАРТАР
Ќыстыѕ кїні екі
ќазаќ Москвада аялдамада жаурап
тўрса, жанына екі орыс жігіт келіп,
балмўздаќ жеп тўр екен.
Сґйтсе ќазаќтар бір-біріне ќарап:
– Мына екеуі ќалай жаурамайды
екен десе, əлгілер ќазаќша тїсінеді
екен. Ќазаќтарєа ќарап тўрып:
– Осы сендер 40 градус ыстыќта
шəй ішкенде ештеѕе демейміз єой,
- депті.
Танысу
Єаламторда танысќан жігіт пен ќыз
«Лексуспен» ќыдырып жїреді. Сонда жігіт:
– Кешірші, мен сені алдаєаным їшін. Мен
їйленгенмін, екі балам бар, - десе, Ќыз: «Ой
ќорќытып жібердіѕіз єой. «Лексус» біреудікі
деп айтады ма деп ќалдым», - депті.
Бес жасар бала екі жасар інісінің
сөйлегенін естіпті, бірақ түсінбепті.
Сосын мамасына барып:
– Мама, інім точно қазақ па? - депті.
***
***
Врач нужен
обязательно и
срочно, когда:
БАС РЕДАКТОР: Марат ӘБДІХАЛЫҚ
РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ:
Бақдәулет ҚҰМАР – профессор, техника
ғылымдарының докторы
Сая ЖАҚАНОВА – Тәрбие бөлімінің бас маманы
Мәдина ЕРКІНОВА – Қ.Тұрысов атындағы
ГжМГИ-ның студенті
Құрылтайшысы: “Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық техникалық зерттеу университеті” КЕАҚ-ы
Тілшілер: Бану ШАЛОВА,
Эльмира ОРАЛБАЕВА
Газет беттеуші: Гүлшат АБУОВА
Қоғамдық негіздегі фототілшілер: Дамир ТАИРОВ,
Елена ПАПЭ
Мекен-жайы: 480013, Алматы қ., Қ.Сәтбаев көшесі, 22 үй
Мұнай ғимараты, 904 бөлме. Тел/факс: 292-67-03.
Тел.: 257-71-19. Ішкі тел.: 73-23, 71-19.
Электронды мекен-жайы: b.shalova@mail.ru., oralbaeva.elmira@mail.ru
Газет Қазақстан Республикасы Мәдениет және
ақпарат министрлігінде 1359-Г куәлігімен тіркелген.
*Жарияланған мақаладағы автор пікірі редакцияның
көзқарасын білдірмейді.
*Редакцияға түскен қолжазба қайтарылмайды, 3 компьютерлік
беттен асатын материалдар қабылданбайды. Суреттер JPEG,
TIFF форматтарында ғана қабылданады.
*“РАС” газетіне жарияланған мақала көшіріліп басылса,
сілтеме жасалуы міндетті.
Газет: . Мекен-жайы: Таралымы: 1000 дана. Көлемі: 3 б.т. Тапсырыс №
12
Оќуда озат, спортта алда болєан студенттер
Бүркіт – біздің
мақтанышымыз!
Бүркіт Мұратханұлы “Радиотехника, электроника және телеком-
муникация” мамандығының (колледжден кейінгі) 2-курс студенті. Біздің
тобымыздың мақтанышы. Ол Алматы қаласы, Жетісу ауданы, “Айнабұлақ”
ықшамауданындағы Мағжан Жұмабаев атындағы №137 жалпы білім
беретін мектепті жақсы үлгеріммен тәмамдап, Алматы мемлекеттік
политехникалық колледжін 2011-2015 жылдары оқып бітірген. Ол кішкентай
кезінен спортқа жақын болып өскен. 2012 жылдан бастап бос уақытын
бекер өткізбеу мақсатында тренажер залында спорттың экипирленбеген
классикалық пауэрлифтинг түріне қатысқан.
Бүркіт жуырда 18-19 жастағы жастар арасындағы Азиядағы ашық
чемпионатта WPC RAW экипирленбеген пауэрлифтингтен және абсолюттік
сынақтан 1-орынды жеңіп алды. Сонымен қатар Қазақстан чемпионаты
классикалық WPC пауэрлифтинг бойынша да 100 кг салмақта абсолюттік
1-орын иесі атанды. Бүркіттің жеңісті сәттері мұнымен бітпейді. Ол
былтыр Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай Туризм және спорт академиясы
ұйымдастырған жастар арасындағы чемпионатта 93 кг салмақпен 1-
орын иегері атанған еді. Қазақстан Республикасы Мәдениет және
спорт Министрлігі Спорт және дене шынықтыру істері комитетінің Тараз
қаласында ұйымдастырған ҚР Чемпионаты және Кубогында жасөспірімдер
жеке жаттығулары бойынша жатып қысудан 2-орынды иеленді.
Португалияның Maia қаласында өткен Пауэрлифтингтен әлем
чемионатында (World powerlifting congress Portugal) абсолюттік 1-орын иесі
атанып, Қазақстанымыздың атын шығарды. Бұл – біз үшін өте қуанарлық
жағдай. Бүркіттің сабақ үлгерімі де өте жақсы. Спортқа да, сабаққа да
үлгереді. Бүркіт, спортқа деген қызығушылығың арта берсін, Отаныңның
намысын қорғап, чемпион атана бер деген тілек білдіреміз!
Айнұр ҚҰТТЫБАЕВА,
«Радиотехника, электроника және телекоммуникация»
мамандығының оқытушы-эдвайзері
ҚАЗҰТЗУ СТУДЕНТІ – ЧЕМПИОН!
Қол күресінен
ҚазҰТЗУ
қызының жеңісі
Қол күресі федерациясы 30-31 қаңтарда
Алматы қаласының ашық біріншілігін өткізді.
Жарысқа Қазақстан Республикасының спорт
мектебі және 14 жоғары оқу орындарының
командалары қатысты. Қыздар арасынан
ҚазҰТЗУ-дың 1-курс студенті Ақбота Қашаған
(ТКМИ 5В070900-4к) 60 кг салмақ дәрежесі
бойынша 2-орынды иеленді. Жаттықтырушысы –
дене шынықтыру кафедрасының аға оқытушысы
А.Т. Тілеубердин.
БӘРЕКЕЛДІ!
Фатиме апа Хайрановой
испольнилось 120 лет
Новость о том, что самый старый гражданин страны
проживает в Южно-Казахстанской области, с гордостью
собщила на днях пресс-служба областного акимата.
Согласно этой информации, долгожительнице из
Толебийского района Фатиме Хайрановой 1 января
исполнилось 120 лет. «Всю жизнь она прожила и
проработала в совхозе «Коксайек», где и вышла на
пенсию, - сообщили в акимате. – На сегодняшний день
у бабушки 15 внуков, 33 правнука, 30 праправнуков и 3
прапраправнука».
По материалам СМИ
ДОЛГОЖИТЕЛИ
6 ақпан күні «Сұңқар» халықаралық шаңғы
трамплин кешенінде Қазақстан Республикасы
VI қысқы Универсиадасының ашылу салтанаты
өткен болатын. Жарыс спорттың 10 түрі
бойынша өткізілді. Республикамыздың 34
жоғары оқу орнының спортшылары қатысқан
бұл сайысқа біздің университетімізден
Қашықтықтан білім беру институтының 1-курс
студенті Дәулет Рақымбаев қатысып, шаңғы
тебу жарысынан жүлделі бірінші орынды жеңіп
алды. Қарсыластарын 50 метр қашықтықта
қалдырып, мәреге бірінші болып жеткен
Дәулетті жеңісімен құттықтаймыз!
Қашықтықтан білім беру институты
VI қысқы Универсиаданың жеңімпазы
НОВЫЙ МИРОВОЙ РЕКОРД
Она помнит все
10-летняя китаянка ЯНЬ Цзяшо стала победительницей чемпионата, в котором
участвовали люди с феноменальной памятью. Необычный конкурс в 24-й раз прошел в
городе Цзинань, провинция Шаньдун.
Школьнице удалось за час запомнить последовательность из 1080 цифр и 646
игральных карт.
Янь Цзяшо стала самой юной победительницей соревнования за всю его историю
и установила новый мировой рекорд по количеству информации, которую школьница
смогла запомнить.
По материалам СМИ
***
Мужик пробил колeсо, припарковался на обочине, достает домкрат и начинает
снимать колeсо. Тут подходит другой мужик:
- Ты че делаешь?
- Да вот, колесо снимаю.
Второй мужик достал монтировку, как даст по лобовому стеклу:
- А я, пожалуй, магнитолу возьму.
* * *
На свадьбе свидетельница заявила:
– К сожалeнию, я совсем не знаю жениха, и поэтому я не могу поздравить
невесту. Но я очень хорошо знаю невесту, и поэтому не могу поздравить жениха.
АНЕКДОТЫ