Министерство здравоохранения республики казахстан

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
122 
А. А. Кошимбетова,  4 курс «Қоғамдық денсаулық сақтау» 
ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ СУСЫН ҚАБЫЛДАУ ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ 
Ғылыми жетекшісі Ж. А. Сейлханова, медицина ғылымының кандитаты 
ҚММУ, тағамтану кафедрасы, Қарағанды қаласы 
 
Өзектілігі:  Мектеп  жасындағы  балалардың  денсаулық  жағдайын  анықтайтын  негізгі  факторлар 
тамақтану  құрылымына  және  ұтымды  тамақтану  ережелерін  білу  мен  ұстануына  тікелей  байланысты. 
Кофеин  және  тағы  басқа  сергіткіш  компоненттері  бар  сусындарды  қабылдау  тамақтану  сипатының 
өзгерісіне әкеледі, ол өз кезегінде жеке бастың жағдайын адекватсыз бағалауға апарып соғады. Этанол, 
кофеин, таурин, дәрумендер мен басқа да компоненттердің өзара байланысы туралы мәліметтер әртүрлі 
болғандықтан,  алкогольсіз  сусындардың  жағымсыз  әсерінің  алдын  алу  мақсатында  біз  оқушылар 
арасында сергіткіш (энергетикалық) және газдалған сусындардың тұтынылуы жайлы зерттеу жүргіздік.  
Мақсаты:  Қарағанды  қаласы  бойынша  жоғарғы  сынып  оқушыларының  сергіткіш  және 
алкогольсыз сусындарды тұтыну жағдайын гигиеналық тұрғыдан бағалау. 
Материалдары  мен  зерттеу  әдістері:  Сауалнамада    респонденттің  тұрғылықты  мекен  -  жайы, 
жасы,  жынысы  белгіленді.  Орташа  арифметикалық  шама  (М),  орташа  қателік  (m)  және  95%  сенімділік 
(р) аралығы СА=М±1,96×m) есептелінді. Есептеу Exsel бағдарламасы бойынша орындалды.  
Зерттеу нәтиежелері: 15-17 жас аралығындағы жасөспірімдерге жүргізген сұрақнама нәтежиелері 
бойынша  ең  бірінші  кезекте  газдалмаған  шырынды  (32,2±4,2)  сусындарды  тұтыну  деңгейі  жоғары 
көрсеткішті  иеленді.  Сауалнама  мәліметтері  бойынша  энергетикалық  сусындарды  (26,4±4,1)  тұтыну 
жиілігі  екінші  орынды  алып  отыр.  Кола  сусындарын  (23,3±3,8)  пайдалану  жиілігі  үшінші  орында. 
Төртінші  орында  пайдалану  көлемі  бойынша  қара  шай  (18,2±3,5).  Біршама  төменгі  жиілікте  кофе 
сусынын  (13,2±3,1)  тұтыну  деңгейі,  көк  шай  (4,1±1,8)  мен  минералды  сусындар  (5,8±2,1)  өте  сирек 
тұтынатын сусындар қатарынан орын алып отыр.  
15-17  жас  аралығындағы  жасөспірімдер  шырынды  сусындарды  тұтыну  деңгейіне  қоса,  тұтыну 
көлемі жағынан да  жоғары  көрсеткішке  ие. Тұтыну деңгейінің тәуліктік көлемі 2  стаканнан (150мл)  4 
стаканға    (300мл)  дейінгі  аралықта  болды.  Энергетикалық  және  кола  сусындарын  тұтынудың  тәуліктік 
көлемі 1,5 - 2 стаканға ( 100-150мл) дейінгі ауытқып отырды. Сондай-ақ, жас - жыныс сипаты бойынша 
15-17  жас  аралығындағы  тұрғындарға  қойылған  сұрақнама  сауалдарына  талдау  жүргізу  нәтижесі  қыз 
балалардан 58,7%, ал ер балалардан 41,3%  жауап алуға мүмкіндігін көрсетті. Кола сусындарын күніне 2 
стаканнан  (150мл)  тұтыну  көлемі  бойынша  қыз  балаларда  ер  балаларға  қарағанда  2  есеге  жоғары,  ал 
күніне  4  стаканнан  (300мл)  тұтыну  көлемі  бойынша  2,5  есеге  жоғары  болды.  Айта  кететін  жайт, 
энергетикалық  сусындарды  күніне  2  стаканнан  тұтыну  көлемі,  ер  балаларға  қарағанда    2  есеге  жоғары 
екендігі  анықталды,  бірақ  күніне  4  стаканнан  тұтыну  көлемі  бойынша  ер  балаларда  қыз  балаларға 
қарағанда 4 есеге жоғары болды. Көк және қара шайды күніне 2 стаканнан тұтыну көлемі қыз балаларда, 
ер  балаларға  қарағанда  2  есеге  жоғары  болды,  ал  күніне  4  стаканнан  тұтыну  көлемі  бойынша 
айтарлықтай өзгеріс болған жоқ. 
Сусындарды қабылдау тәртібі бойынша  қабылдау  көбінесе, сәске және  түскі ас  уақытында орын 
алды. Сонымен, сәскелік аста газдалмаған 23,1%, газдалған су 18,2, энергетикалық сулар 11,5%, қара шай 
12,1%, кофе 9,1%, минералды су 6,1%. түскі аста сәйкесінше 22,6%, 30%, 17%, 7,5%, 3,7%.   
Қорытынды.  Сонымен,  зерттеу  нәтижесі  көрсеткендей  15-17  жас  аралығындағы  балалардың 
сергіткіш және  энергетикалық сусындарды,  әсіресе  қыз балалардың арасында  көбірек қабылдаудың өзі 
алаңдатушылық  туғызады,  бұл  дегеніміз  ағзада  бөгде  қоспаларға  бейімделушілік  және  тәуелділікті 
арттыруы  мүмкін.  Энергетикалық  және  сергіткіш  сусындардың  басқа  ингредиенттерінің  биологиялық 
белсенділігі, сондай - ақ этилді спирттермен өзара әсерлескендегі әсері жеткіліксіз зерттелгенін ескерсек, 
дамып  келе  жатқан  жас  ағза  үшін  қаншалықты  қауіпті  екені  назар  аудартатын  мәселе.  Сондықтанда, 
жасөспірімдер арасында сергіткіш сусындар мен энергетикалық сусындарды шектен тыс пайдаланудың 
ағза үшін зияндылығы туралы ақпараттандыру жұмыстарын кеңінен жүргізу және салауатты өмір салты, 
денсаулық кепілі екендігін насихаттау.  
 
 
С. Р. Куанышев, С. С. Ткачук  
ИЗУЧЕНИЕ РАСПРОСТРАНЕННОСТИ АЛЛЕРГОПАТОЛОГИИ  
СРЕДИ СТУДЕНТОВ МЕДИЦИНСКОГО ВУЗА 
Научный руководитель к.м.н. Л. Л. Ахмалдинова  
КГМУ, Кафедра иммунологии и аллергологии 
 
Существенный  рост  числа  аллергических  заболеваний  является  проблемой  современности.  
Клинико-эпидемиологические  исследования  показали,  что  аллергическая  патология  составляет  в 
Казахстане около 22% [1].  

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
123 
Цель  работы.  Определить  распространенность  аллергических  заболеваний  среди  группы 
молодежи и оценить степень обращения за медицинской помощью при аллергопатологии у молодежи. 
Материалы  и  методы.  В  исследования  включены  300  студентов  КГМУ.  Из  них  женщин  224, 
мужчин  76.  Средний  возраст  20  ±1  лет.  Анализ  распространенности  проводился  методом 
форматизированного анкетирования с последующей статистической обработкой. 
Результаты. Частота встречаемости аллергии у студентов составила 27,66%. При этом у женщин  
в  29,01%  ,  а  у  мужчин  в  23,68%,    у  сельских  жителей    в  27,27%,  а  у  городских  в  31,21%.  Основные 
причинные  аллергены:  пищевые-  20,48%,  лекарственные-  16,86%,  инсекционная-7,228%,  пыльцевые- 
19,27%, идиопатические- 36,16%. Аллергопатологии проявляются в виде ринита- 33,73%, бронхиальной 
астмы-  4,81%,  отек 
Квинке-  4,81%.  Количество  студентов, 
имеющие  наследственную 
предрасположенность к аллергии  составило 52,4%. Из них по отцовской линии 16,9%, по женской линий 
35,5%.
 
  
Частота обращения к врачу с аллергопатологией составила 91,2% у женщин и 92,4%  у мужчин. 
Но при этом используют препараты рекомендуемые врачом только 34,93%, пользуются рекомендациями 
неквалифицированных  людей-  19,27%.  Антигистаминные  I  поколения  применяют  в  40,96%, 
антигистаминные II в 12,04%[2]. В 4,81% употребляют преднизолон и его аналоги, без назначения врача. 
Встречаются  случаи  применения  противовирусных,  иммуностимуляторов,  противогрибковых  средств 
как  средств  «против  аллергии».  45,76%  опрощенных,  сообщили,  что  аллергия  влияет  в  небольшой 
степени на повседневную жизнь и 3,39% сообщили, что аллергия заметно ограничивает.  
Выводы.  Результаты  показывают  высокую  распространенность  аллергопатологии  среди 
молодежи.  Студенты  медицинского  вуза  в  абсолютном  большинстве  случаев  обращаются  за 
квалифицированной медпомощью, однако не всегда следуют рекомендациям врача в лечении.  
 
Литература 
1.  Колхир П.В. Доказательная аллергология - иммунология.- М.: Практическая медицина, 2010. – 528с. 
2.  Клинические рекомендации. Аллергологии/ под редакции Р.М. Хаитова, Н.И.Ильиной, 2009. – 656с. 
 
 
О. С. Кузнецова,  «Общая медицина» 7-033гр 
ПРИМЕНЕНИЕ ДИПРОСПАНА В ЛЕЧЕНИИ ОСТЕОАРТРОЗА 
Научный руководитель  к.м.н.,  доцент А. С. Толеуова 
КГМУ, кафедра внутренних болезней №1, г. Караганда 
 
Введение:  Остеоартроз  это  наиболее  распространенное  заболевание  суставов  из  всех  суставных 
болезней.  По статистике  от остеоартроза  страдает  от 10 до 16%   населения  земного  шара.  Чаще 
всего болезнь поражает  женщин  в возрасте 45-55 лет,  а после  60 лет деформирующий  остеоартроз 
встречается практически у 100% людей. 
Цель  исследования:  определение  рациональной  фармакотерапии  суставного  синдрома  при 
остеоартрозе. 
Материалы и методы: Были проанализированы истории болезни 10 пациентов мужского пола, в 
возрасте от 40-65 лет с первичным генерализованным остеоартрозом,   II рентгенологической стадии. У 
всех  пациентов  были  поражены  крупные  суставы:  коленные,  плечевые  и  тазобедренные.  В  клинике 
наблюдалось резкое ограничение подвижности суставов, боли при движении, стартовые боли.  
Результаты  и  выводы:  На  фоне  проводимой  противовоспалительной  терапии  препаратами 
группы  НПВС,  сохранялся  выраженный  болевой  синдром,  нарушение  функции  суставов  II-III  степени. 
После  внутрисуставного  введения  дипроспана  -  наблюдалось  значительное  уменьшение  боли, 
увеличение подвижности сустава, эффект сохранялся в течении 3-4 недель.  
Таким образом, внутрисуставное введение дипроспана является одним из эффективных методов 
лечения  суставного  синдрома  при  остеоартрозе,  что,  возможно,  связано  с  уменьшением  явлений 
синовиита.    Положительный  эффект  от    ГКС,  возможно,  обусловлен  наличием  аутоиммунного 
механизма в развитии остеоартроза.   
 
 

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
124 
А. Б. Кумысбаева  
СОСТОЯНИЕ ФИЗИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ УЧАЩИХСЯ ГИМНАЗИИ ГОРОДА КАРАГАНДЫ 
Научный руководитель  к.м.н., доцент Г. Н. Талиева 
КГМУ, Курс гигиены детей и подростков, г.Караганда 
 
В  настоящее  время  уровень  физического  развития  детей  служит  важным  социально-
гигиеническим показателем, особенно при динамическом слежении за состоянием здоровья в  условиях 
реформирования общественно-политической страны и социального расслоения общества [1]. 
По  мнению  многих  ученых,  физическое  развитие  -  это  совокупность  морфологических  и 
функциональных признаков в их взаимозависимости от окружающих условий, характеризующая процесс 
созревания  в  каждый  данный  момент  времени.  Как  видим,  данным  определением  охватываются  оба 
значения  понятия  «физическое  развитие»:  с  одной  стороны,  оно  характеризует  процесс  развития,  его 
соответствие биологическому возрасту, с другой  - морфофункциональное состояние на каждый данный 
отрезок времени [2]. 
В  последнее  время  в  научной  литературе  встречаются  данные,  отражающие  географические 
особенности физического развития детей, которые обусловлены спецификой уклада жизни и социально-
экономическим положением региона. О том, что современные школьники становится все слабее, что ее 
представители  хуже  прыгают,  медленнее  бегают,  меньшее  число,  раз  отжимаются,  упоминается  во 
многих  научных  и  популярных  изданиях.  Это  объясняется  гипокинезией,  недостаточным  вниманием 
подрастающего  поколения  к  физкультуре  в  образовательных  учреждениях,  нарушением  режима  дня  и 
питания.  Другие  исследователи  связывают  данное  явление  с  хроническим  недосыпанием,  снижением 
интереса к активным занятием спорта [3, 4]. 
Целью  данной  работы  явилась  оценка  физического  развития  школьников  младших  классов. 
Обследованы 110 учеников (54 девочек и 56 мальчиков) 1-4-х классов гимназии №9 г.Караганды. 
Методы  исследования.  Физическое  развитие  учащихся  гимназии  изучали  по  унифицированной 
методике  с  использованием  стандартного  инструментария.  Всем  школьникам  провели  соматометрию: 
измеряли  длина  телу,  определяли  массу  тела,  окружность  грудной  клетки  (ОГК),  а  также  подсчитали 
индекс Кетле. 
Результаты и обсуждение. Полученные в ходе исследования данные подвергались качественному 
и количественному анализу, дана сравнительная оценка антропометрических показателей учащихся 6-11 
лет (таблица 1).  
В  результате  качественного  анализа  физических  показателей  6-11  летних  девочек  выявил 
следующую  картину:  все  три  признака  (рост,  вес,  окружность  грудной  клетки)  находятся  в  пределах 
средних величин (0,49 частной сигмы). Физическое развитие девочек данной выборочной совокупности 
может быть оценено как среднее.  
Кроме  того,  нами  проводилось  исследование  физического  развития  и  мальчиков,  той  же 
возрастной  группы,  что  и  девочки  (6-11  лет).  Результаты  качественного  анализа  полученных  в  ходе 
антропометрических измерений показали, что все три параметра, рост, вес, окружность грудной клетки, 
находятся  в  пределах  выше  средних  величин  (+1,29  частной  сигмы).  Физическое  развитие  мальчиков 
может быть оценено как выше среднего. 
 
Таблица 1 
Сравнительная оценка антропометрических показателей учащихся 6-11 лет 
 
Воз 
раст  
Число детей 
Длина тела, см. 
Масса тела, кг. 
ОГК, см. 
Д 
М 
Д 
М 
Д 
М 
Д 
М 
6 
4 
2 
120,25±4,36  119±3,6 
19,6±2,7 
22,5±2,0 
52±3,2 
52±2,7 
7 
12 
9 
123,7±5,57 
125,3±4,34 
21,9±3,08 
28,2±3,60 
56,8±3,10 
55,6±3,30 
8 
10 
15 
126±5,90 
129,2±5,11 
24,09±3,16 
24,8±2,62 
56,4±3,07 
59,8±0 
9 
12 
16 
130,9±2,03 
132,75±5,02  27,5±3,85 
29,75±3,43  61±3,62 
63,9±3,717 
10 
7 
3 
140,2±3,8 
135,5±4,83 
32,9±3,80 
30±3,11 
66,6±3,4 
63,3±3,57 
11 
9 
11 
139,1±2,44 
140,7±5,55 
32,2±534 
31±2,93 
65±3,86 
66,6±3,56 
 
Таким  образом,  полученные  данные  свидетельствуют  о  соответствии  антропометрических 
показателей    (длина  и  масса  тела,  окружность  грудной  клетки)    учащихся  начального  звена 
установленным нормам, а  процессы роста и развития согласуются с биологическими закономерностями. 
 
 

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
125 
Литература 
1.
 
В.Р.  Кучма,  Н.А.  Скоблина  Современные  проблемы  оценки  физического  развития  детей  в  системе 
медицинской профилактики. /Вестник Российской АМН, -№5. -2009г. -С.19. 
2.
 
С.А.  Пушкарев    Интегральная  оценка  физического  (гармоничного,  морфологического)    развития. 
//Проблемы  общей  и  возрастной  физиологии  в  педагогических  вузах  страны:  Тезисы  докладов 
научно-практической конференции. Ставрополь, 2003. - С. 353-355. 
3.
 
Т.А.  Нагаева,  Н.И.  Басарева,  Д.А.  Понамарева  Оценка  физического  развития  детей  и  подростков. 
Томск, 2011.- 99 с. 
4.
 
Сухарев А.Г. Здоровье и физическое воспитание детей и подростков.-М.:Медицина, 2001.- 272 с. 
 
 
А. Б. Кызгараева, В. К. Усманова, Д. А. Есенкабылова, М. К. Аккайрова  
ЕРТЕ ЖАСТАҒЫ БАЛАЛАРДАҒЫ АДРЕНОГЕНИТАЛЬДЫ СИНДРОМНЫҢ 
ДИАГНОСТИКАЛАУ ЖӘНЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ 
Ғылыми жетекші м.ғ.к., доцент  С. Т. Кизатова  
ҚММУ, №2 балалар аурулар кафедрасы, Қарағанды қаласы 
 
Адамның ағзасындағы бүкіл метаболиттік үрдістерге эндокирндік жүйенің, сонымен қатар жүйке 
жүйесінің  де  қатысуымен  және  оның  реттелуімен  бірге  жүреді.  Нәрестенің  адаптациялық  кезеңі  оның 
эндокриндік жүйесінің функциясының дамуына байланысты болып келеді. [1]. 
Бүйрек үсті безінің патологиясы эндокринопатия құрамында 2 - орынды алады және 15% құрайды, 
ал  қалақанша  безінің  патологиясы  3  –  орында  (9%),  ал  қалқанша  маңы  безінің  патологиясы 
эндокринопатия құрамның соңғы орынын алады(2%). [3]. 
Адреногенитальды  синдром  (немесе  бүйрек  үсті  безінің  туа  пайда  болған  дисфункциясы)  – 
аутосомды  –  рецессивті  типті тұқым  қуалайтын аурулар қатарына  жататын  және оның себебі  кортизол 
биосинтезіне қатысатын ферменттердің біреуінің жеткіліксіздігінен дамитын ауру болып табылады. Шет 
елдердің  неонатальды  скринингісі  бойынша  95%  жағдайда  21-гидроксилаза  ферментінің 
жеткіліксіздігімен байланысты болып табылады. [1,4]. Кездесу жиілігі 1:10000 мен 1:18000 аралықта, ең 
жиі  кездесетін  елді  мекендер:  батыс  Аляскада  1:280  және  Үнді  мұхитының  Ла  Руньон  аралындағы 
халықтарда 1: 2100 қатынасында кездеседі.[2].      
Өзектілігі:  Бүйрек  үсті  безінің  туа  пайда  болған  дисфункциясының  ұл-балалар  арасында 
диагностикалау қиынырақ, себебі ұл-балаларда вирильды формасының клиникалық көрінісі айқын емес 
болып келеді және де тұз жоғалтушы формасынан көз жұмады. 
Бүйрек  үсті  безінің  туа  пайда  болған  дисфункциясын  кеш  диагностикалау  балалардың  бойының 
өспеуіне  және  де  ұл-  балаларда  ерте  жыныстық  жетілудің  изосексуальды  типі,  ал  қыз-балаларда 
гетересексуальды типінің дамуына алып келеді. 
Мақсаты:  Қарағанды  және  Жамбыл  облысында  кездесу  жиілігін  анықтап,  диагностикалау  және 
емдеу тактикасын бағалау. Сонымен қатар неонатальды скрининг қатарына осы ауруды қосу қажеттілігін 
анықтау.  
Мәліметтер  және  зерттеу  әдістері:  Жұмыс  2012-2013ж.ж.  аралығындағы  кезеңде  Тараз 
қаласының  «ОКДМО»  -  ның  балалар  бөлімшесі  мен  Қарағанды  қаласының  «ОКБА»  -  ның 
эндокринология бөлімшесінде жүргізілді. Зерттеуге алынған барлық науқастар саны 5180, оның ішінде: 
2553  –і  (2013ж  –  1299,  2012ж-  1254)  Жамбыл  обылысы  бойынша,  2627  (2013ж  –  1332,  2012ж-  1295) 
Қарағанды  облысы  бойынша.  Адреногенитальды  синдром  патологиясы  бар  науқастар  саны  24,  пайыз 
есебімен алатын болсақ 0,5% құрайды.  Адреногенитальды  синдром диагнозына  күндікпен келіп түскен 
балалардың  барлығының  горманальды  статусы  зерттелді.  Горманальды  зерттеулер  мына  гормондарға 
жүргізілді:  трийодтиронин  (Т
3
),  тироксин(Т
4
),  тиреотропты  гормон  (ТТГ),  кортизол,  17- 
оксипрогестерон(17-ОП).  Қан  биохимиясының  ішінде:  микроэлменттер  (калий,  натрий,  кальций),  қант 
деңгейі, ацетон, қышқыл-негіздік жағдайы. Сонымен қатар ультрадыбыстық зерттеулер де жүргізілді. 
Нәтижесі: Жүргізілген зерттеулер бойынша біз эндокринопатияның ішінде ең жиі кездесетіні 25% 
қалқанша  без  аурулары  мен  19%  семіздік    екенің  нақтыладық.  1-  кетеде  Қарағанды  және  Жамбыл 
обылысы  бойынша  2013ж.  және  2012ж.  бойынша  салыстырмалы  түрде  жалпы  эндокринопатияның  
ішінде  кездесетін  адреногенитальды  синдромның  статистикалық  мәліметтері  берілген.  Пайыз  есебінде 
алатын болсақ  Жамбыл облысы  бойынша  жалпы  эндокриопатияның ішінде адреногенитальды синдром 
2013ж.  -    0,6%,  ал  2012ж.  –  0,3  %  ғана  алады.  Қарағанды  облысы  бойынша  жалпы  эндокриопатияның 
ішінде адреногенитальды синдром 2013ж.  -  0,7%, ал 2012ж.  – 0,2 % ғана алады. Яғни 2013жылы 2012 
жылмен  салыстырғанда  жиірек  кездесуде,  бұл  патологияның  алдын  ала  диагностикалап,  тереңдеп 
анықтаудың жақсару есебінен болуы мүмкін. 
 
 
 

 
МОЛОДЕЖЬ И НАУКА: НОВЫЕ ВЗГЛЯДЫ И РЕШЕНИЯ 
 
 
126 
Кесте – 1 
0,0%
0,1%
0,2%
0,3%
0,4%
0,5%
0,6%
0,7%
0,8%
0,9%
Жамбыл 
облысы
Қарағанды 
облысы
2013жыл
2012жыл
 
 
Зерттеу нәтижесі бойынша салыстырмалы түрде қыз балаларда диагноз дер кезінде анықталынады 
және де 62,5% (24-тің ішінде 15-сы қыз-бала) қыз балаларда кездеседі. 
Негізгі  синдром  ретінде  қыз-балаларда  гермафродиттік  гениталий  және  кейін  ерте  жыныстық 
жетілудің гетересексуальды типі бойынша, ал ұл  –  балаларда ерте  жыныстық жетілудің  изосексуальды 
типі бойынша ғана көрінеді. 
Анамнездерінде көптеген аналарда жүктіліктің ағымы патологиялық: яғни көптеген түсіктер, түсік 
тастау қауіпі, инфекциялық аурулармен ауырғаны анықталады. 
Генетикалық  зерттеулерге  сүйенсек,  бұл  аурудың  себебі  6  –  хромосомагың  қысқа  иығында 
орналасқан CYP 21 генінің мутациясы болып келеді. CYP 21 мен CYP 21Р (псевдоген) фрагменттерінің 
бір  бірімен  толық  не  жартылай  алмасуы  нәтижесінде  CYP  21  ген  белсенсіз  болып  қалады.  Көбіне  2- 
интронның  сплайсингісінің  мутациясының  салдарынан  болады.  Осының  нәтижесінде  21-гидроксилаза 
ферменті белсенсіз болады да, гидрокортизон гормоны түзілмейді. [1,5] 
Қандағы  электролиттердің  көрсеткіші(калий,  натрий)  орташа  есеппен  мына  сандарды  көрсетті: 
калий – 7,2 ммоль/л (5,5-8,8), яғни көбіне 38% балаларда калий > 5,8 ммоль/л; натрий – 121ммоль/л (118-
137,5), 62% балаларда натрий 120ммоль/л төмен болды. 
17- ОП деңгейін зерттеу бойынша барлық балаларда оның жоғарғы деңгейін көрсетті: 16(10; 25,3) 
нг/мл. Кортизолдың деңгейі болса 86,2 (67;168) нмоль/л. 
Зерттеу  нәтижесінде  емдеу  мақсатында  80%  жағдайда  гидрокортизонды  қолданған,  15%  - 
преднизалонды,  ал  қалған  5%  -  да  тұз  жоғалтушы  формасында  электролиттерді  толтыру  мақсатында 
физиологиялық ерітінділерді тағайындаған. 
Қорытынды: 

 
Жалпы  зерттеу  барысында  адреногенитальды  синдром  көбіне  қыз  –  балаларда  (2,5 
есе)кездеседі. 

 
Нәресте ұл балаларды ерте диагностикалау қиынырақ, себебі объективті клиникалық белгілері 
кейін көріне бастайды. 

 
Адреногенитальды синдромды диагностикалауда К/Na қарым қатынасы маңызды рөлді алады. 
Егер К> 5,8 ммоль/л жоғары болса, ал Na<120ммоль/л төмен болса адреногенитальды синдромға 
күдіктене беруге болады. 

 
Адреногенитальды  синдромның  диагностикалауының  алғашқы  критериі  болып  кортизолдың 
және  деңгейі  17-  ОП    болып  табылады.  Бұл  аурудың  ауырлық  дәрежесін  және  алдағы 
алмастырушы гормоналды терапияның көлемін  анықтайды. 

 
Осы  зерттеулердің  нәтижелеріне  сүйене  келе,  балалардағы  21-  гидроксилаза  ферментінің 
жеткіліксіздігін  ерте  диагностикалау  мақсатында  неонатальды  скринигке  енгізу  қажет  деген 
шешімге келдік. 

жүктеу/скачать 3,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: