Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том
-сурет осындай тәжірибені қысқаша сипаттайды. 4.45-сурет
жүктеу/скачать 52,26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 4.45-сурет
осындай тәжірибені қысқаша сипаттайды. 4.45-сурет. Ген активациялаушы хро- матин күйінің тұқым қуалайтынының дәлелі. Жақсы зерттелген MyoD гені бұлшықетте негізгі транскрипциялық реттегіш белокты кодтайды. Осы ген қалыпты жағдайда жас эмбрионның сомиттер түзілетін ауданында іске қо- сылады. Осы ауданның ядросы ядро- сыз жұмыртқаклеткасына енгі- зілгенде, ұрпақ клеткалардың ядрола- ры MyoD белогын бұлшықеттік емес аудандарында экспрессиялайды. Осы қалыпсыз экспрессия бластула саты- сындағы эмбрионды түзетін клетка бөлінуінің көптеген циклдары бойы MyoD промотор ауданын оның белсен- ді хроматин күйінде сақтауына байла- нысты орын алады. MyoD промоторын қоршайтын белсенді хроматинде Н3.3 гистон варианты метилденген Лиз4 күйінде болады. Қалыпты Н3.3 бело- гын кодтайтын мРНҚ-ның шамадан тыс мөлшерін енгізілуінен орын алатын гистонның асқын синтезі Н3.3 гистоны- ның MyoD промоторындағы мөлшері мен эпигенетикалық MyoD түзілуін арт- тырады, ал Н3.3 гистонының мутантты белогын кодтайтын мРНҚ енгізілуі Лиз4 ауданында метальдене алмайды және эпигенетикалық MyoD өндірілуін азайтады. Осы тәжірибелер эпигенетикалық есте сақтаудың негізін- де хроматиннің тұқым қуалайтын күйі болатынын дәлелдейді (R.K. Ng and J.B. Gurdon, Nat. Cell Biol. 10:102-109, 2008 көзінен Macmillan Publishers Ltd. рұқсатымен қолданылған). Хроматиндік құрылымдар эукариоттық хромосомалардың функциясы үшін маңызды Әртүрлі хромосомалық құрылымдардың функциялары туралы белгісіз мәліметтердің көп болғанымен ДНҚ-ның нуклеосомаларға қапталуы эукариоттар эволюциясы үшін маңызды болды. Көпклеткалы күрделі организмді қалыптастыру үшін әртүрлі линия- лық клеткалар көптеген гендердің қолжетімділігі мен белсенділігін өзгерту көмегімен мамандануы тиіс. Мұндай әрекет клетканың есте сақтау қабілетіне байланысты: әр клетка өзінің даму тарихы туралы ақпаратты тіркейді. Осы тіркеу хроматин құрылы- мында жазылатын сияқты. |