Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том
жүктеу/скачать 52,26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2.41-сурет
). Суретте көрсетілгендей, әр жағдайдың конденсация сатысы нуклеозидтрифосфаттың гидролизінен түзілетін энергияға тәуелді болады. Осыған қоса, реакциялардың соңғы өнімдерінде (нуклеин қышқылдарынан басқа) фосфат топтары қалмайды. АТФ гидро- лизінен энергияны босататын реакциялар полимер синтезімен қалай жұптасады? Макромолекуланың әр түрі үшін ферментпен катализденетін реакциялық жол бо- лады (глутамин қышқылының мысалын есіңізге түсіріңіз). Конденсациялық реакцияда түзілетін -ОН тобы, алдымен екінші молекуламен жоғары энергиялық байланысқа түсу арқылы активацияланады. Дегенмен, АТФ гидролизін белоктар мен полисахаридтер биосинтезімен байланыстыратын механизмдер, глутамин синтезіне қарағанда, күр- делірек келеді, себебі конденсация сатысында ыдырайтын жоғары энергиялы соңғы байланысты түзу үшін жоғары энергиялық аралық қадамдар тізбегі қажет. Әр активацияланған тасымалдаушының биосинтетикалық реакцияны іске асыру 88 2-тарау. Клетка химиясы мен биоэнергетикаcы қабілеті шектеулі болады. АТФ-тің АДФ-пен бейорганикалық фосфорға гидролизде- нуінің ΔG көрсеткіші барлық реактанттар концентрацияларына тәуелді, бірақ клеткада қалыпты жағдайда бұл көрсеткіштің шамасы -46 және -54 кДж/моль аралығында болады. Негізінде бұл реакция ΔG көрсеткіші, мысалы, +40кДж/моль болатын энергия жағынан тиімсіз реакцияны жүргізе алар еді. Дегенмен, кейбір биосинтетикалық реакциялар үшін -50 кДж/моль мөлшері жеткіліксіз болады. Осындай жағдайларда АТФ гидролизинің жолы өзгертіле алады және нәтижесінде АМФ пен пирофосфат (ФФ б ) түзіледі ( 2.42-сурет ). Процесс толығымен жүрген кезде, шамамен -100 кДж/моль мөлшерінде бос энергия түзіледі. Осындай жолмен жүретін маңызды биосинтетикалық реакцияның түріне нуклеин қышқылдарының (полинуклеотидтер) нуклеотид трифосфаттардан түзілуін жатқызуға болады ( жүктеу/скачать 52,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|