Мухаметжанова Айгуль Олжабаевна Абильдина Салтанат Куатовна «Қазіргі қоғам жағдайындағы тәрбие жүйелерінің дамуы» пәні бойынша


Рудольф Штейнер – Вальдорф оқу жүйесінің негізін қалаушы



бет23/37
Дата17.10.2023
өлшемі0,61 Mb.
#117200
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   37
Байланысты:
ko

2. Рудольф Штейнер – Вальдорф оқу жүйесінің негізін қалаушы Рудольф Штейнер – австриялық ойшыл, философ және педагог, вальдорфтық педагогиканың негізін қалаушы. Адам бойында жатқан жасырын рухани күштерді ашуға жол ретінде қаралған антропософия негізінде неміс ғалымдары И.Гете мен Ф. Шиллердің – адамның табиғатты тануы табиғаттың адам арқылы өзін-өзі тануы болып табылады деген идеялары жатыр. Адам – үш негіздің бірлігі: жан, тән және рухтың. Педагогтың міндеті – барлық аталған аспектілерді үйлесім мен бірлікке келтіру.
Рудольф Штейнер ол ең қызық және біздің жүз жылдығымыздың таң ғажайып құбылыстарының, яғни: барлы мән – мағынасы олар үшін алғаш рет ашылып, мәдениет үшін жемісті болған Гетенің табиғи – ғылым еңбектерінің редакторы және басып шығарушысы, философия саласындағы түбегейлі еңбектердің және ғылым теориясының авторы, анторпософия негізін қалаушы ретінде ол әлем және адамның рухани тараптарын зерттеу әдістерін жасауға талпынды; жаңа көркемөнер қозғалысы – эфритмия пайда болды және оларға архитектурада, тетарлық көркемөнерде термеші күш берілді; олармен негізделген ауылшаруашылығын жүргәзу әдістері ауылшарушылығының экологиялық пионері болып саналады. Бірақ ең көп атақ даңқты – бәрінен бұрын педагогика негізінде жұмыс істейтін бала – бақшалар мен мектептердің педагогикалық мекемелерде көп таралуына байланысты алды. Оқу және үйрену оның барлық өмірінің негізгі себептері болып саналды.
Рудольф Штейнердің Вальдорф мектебінің тәжірибесінен алынғандар энциклопедиялық білімдерді оқытпау, көркемөнер- эстетикалық талғамдарды дамытуға ден қою.
Р.Ш. Вальдорф адамды терең тану, мақсаты- ізгі адамдарды тәрбиелеу деді. Мұндай тәрбиенің басты бағыты- эмоционалдық эстетикалық тәрбие. Бірінші орында қиял мен фантазияны дамыту. Сол арқылы баланы қатігездікке қарсы тұрғызу. Адамды қоршаған өмір оқытылып, астрономия космосты танытты.
Бұл педагогиканың аты алғашқы ашылған мектеппен байланысты. 1919 жылы Рудольф Штейнер\ 1861-1925\, Вальдорф- Астория \Германия\ темекі фабрикасының жанынан мектеп ашты.
Штейнердің міндеті өсіп келе жатқан адамның өмірлік циклдарын теориялық негіздеу.
Баланың ауысуы мен жыныстық жетілуі баланың жасын кезеңдерге бөлуге негіз болады. Штейнер баланың жасын үш кезеңге бөледі. Әрбір кезең жеті жылдан тұрады. Алғащқы жеті жыл мектепке дейінгі кезең. Бұл кезде балаға негізінен дене тәрбиесі беріледі. Оқыту репродуктивті түрде жүреді.
Екінші кезең (7- 14 жас) дене тәрбиесіне баса назар аударылмайды баланың ақыл- ойының адасуына нақтылық, образдар әсер етеді. Осы кезеңнің бір маңызды ерекшелігі- баланың есте сақтау қабілетінің жедел дамуы. Бұл кезеңде мұғалім баланы құштеп оқытпау керек.,қайта баланың оқу материалын өзі қабылдауына жағдай жасаған дұрыс. Сондықтан тәрбиеші баланың ұстазы, нағыз шебер адам болу керек. Ол тек жақсылық, әсемдік, шындық туралы балаға айтып қана қоймай, өзі оған үлгі болуы тиіс. Бала тәрбиешінің істегенін істейді.
Үшінші кезең (14- 21 жас) баланың рухани өмірінің адасуы «Астральдық» дене. Бала ақылды бола бастайды. Табиғат пен өмір құбылыстарына өзі баға береді. Тәрбиеші одан бір адым кейін шегінеді. Енді ол- ақылшы ұстаз. Жас адам ересектердің қамқорлығынан босайды.
Барлық кезеңдерде тәрбиеші баланы табиғатты сүйуге, қорғауға, онда жүмыс істеуге үйретеді. Оқыту баланың әр түрлі іс- әрекетті арқылы жүзеге асады. Іс- әрекет оқушыға білім және тәрбие береді. Мектепте педагогикалық процестегі аптасына бір рет талқылайды. Мектеп архитектурасына үлкен мән береді. Дәстүрлі бұрыш, квадрат, тікбұрышты бөлменің орнына дөңгелек түрінде, табиғат аясында салынған ғимараттар болады.
Пәндер әр цикл бойынша күніне 2 сағат оқылады. Бұған саз, өнер, шеттілі, еңбеккірмейді. Оқытуда экскурсия практикалықсабақ, тәжірибе жасау кең қолданылады.
Вальдорф мектептері және онымен байланысты педагогикалық термеші күш соғыстан кейінгі дағдарыста қоғамымызда әлеуметтік өмірде жаңа формаларды іздестіру барысында Германияда (1919ж) пайда болды. Сонда Рудольф Штейнер Германияда қабылданған мектеп жүйелерінің - халық мектебі, яғни политехникалық және табиғи – ғылым бағытындағы - нақты мектеп, әр түрлі мектеп – әлеуметтік қоғамдар арасындағы түсініспеушіліктер тосқауылыны күшейтетін, гуманитарлық – бағытталған гимназия болып бөлінуіне көңіл аударған. Дәл осы тосқауылдың әр түрлі жергілікті топтағы адамдардың санасында бар болуы, онвң пікір бойынша, Еуропада болған әлеуметтік апаттардың маңызды себептерінің бірі болып саналды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет