Музыкалық білім беру теориясы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ұсынысымен жоғарғы оқу орындарының 050106 «Музыкалық білім беру»
жүктеу/скачать 1,09 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Эмпатийлік қаблет Эмпатийлік қаблет – адамдармен қарым-қатынас негізінде іске асатын
- 3.2 Музыка пәні мұғалімінің оқушылардың жас ерекшеліктеріне байланысты бейімдеуі
- Қазіргі оқушының жалпы мінездемесі
| «Компазиторлық» тәжірибесі әрекетінде балалар шығармашылық бастауында өзіндік музыкалық әсерге бөленіп, музыкалық көркемдікті сезініп алғашқы шағын музыкалық туындыларын жасауға әрекеттенеді.
Осындай музыкалық әрекеті, қызметі нәтижесенде балалар өнер әлеміне бойлай еніп, олардың шығармашылық күш-қуаты дамып, музыка өнерінің құндылығын жан-тәнімен сезініп, сұлулықты түсіне отырып, оны көркем ойлау жүйесіне айналдырып, музыкалық шығармашылықпен көрсете алады. Эмпатийлік қаблет Эмпатийлік қаблет – адамдармен қарым-қатынас негізінде іске асатын сезімділік, бір-біріне деген ақ көңілділік, шынайлық қасиеттер. Эмпатийлік музыкалық сабақ үрдісінде диалог арқылы яғни өз-ара тілдесу кезінде көрініс береді. ХХ ғасырда музыкалық білім беру педагогикасында эмпатийлік басты өзекті мәселеге айналып отыр. Өйткені сезімділік, шынайылық, әсерленушілік, адамгершілік сияқты қасиеттерді дамыту музыкалық педагогиканың негізгі ұстанымы. Қорыта айтқанда, баланың музыкалық қаблетін дамытып, аша түсетін, оның тұлғалық қалыптасуына әсер ететін музыкалық, креотивтік, эмпатийлік қасиеттер бір-бірімен тығыз байланысты. Бұл үшеуі – музыкалық қаблеттілікті әр қырынан дамытып, әсер ететін және бір-бірінен ажырамайтын біртұтас жүйе деп қарастырған орынды. 3.2 Музыка пәні мұғалімінің оқушылардың жас ерекшеліктеріне байланысты бейімдеуі Барлық музыкалық-педагогикалық үрдіс, музыка мұғалімінің бүкіл шығармашылық іс-әрекеті тек бала тұлғасын қалыптастыруға, оны оқытып, тәрбиелеуге, музыкамен байланысын дамытуға бағытталуы тиіс. Қазіргі оқушының жалпы мінездемесі Әрбір жас ұрпақ жас ерекшелік мінез-құлықтың дамуын сақтай отырып, мұғалімдер мен ата-аналарға күнделікті жаңа міндеттер мен мақсаттар жүктейді. Қазіргі, яғни ХХ ғ. соңы ХХІ ғ. басындағы балалардың мінез-құлықтың дамуында өткендегімен салыстырғанда өте көп айырмашылықтар байқалады. Оның бірнеше объктивтік факторлары бар. Соның бірі - әлеуметтік фактор. Мәселенің түп негізі – жаңа дамып отырған қоғамдық қатынастардың оқушыларға әсері, қоғамның орасан зор жіктеліске түсуі, әрбір отбасының материалдық қамтамасыз етілуіндегі айырмашылықтар және олардың әлеуметтік жай-күйі жайында болып отыр. Ата-ананың ұзақ уақыт жұмыста болып, қолы босамауы салдарынан баламен арадағы қарым-қатынас әлсірейді де, оның психологиясында жалғыздық сезімі қалыптасады. Бұл баланың мінезіне, ішкі жан дүниесіне кері әсерін тигізетін үлкен қатер. Өйткені баланың ең басты әлеуметтік қажеттілігі тек қана үлкендермен қарым-қатынас жасау негізінде қанағаттандырылады. Осындай жағдайларды ескере отырып, музыка пәні мұғалімі оқушылардың өзін-өзі тани білетін тұлғалық дәрежеге жетуіне көмектесетін жәрдемші ретінде көрінеді, шығармашылықпен тәрбиелей отырып, құбылмалы қоғамдық ортада жаңа тұлғалы азаматтық статус алуына көмектеседі. Бүгінгі оқушылардың ерекшеліктерін айқындайтын негізгі факторлардың бірі – балалар денсаулығының төмендеуі, қауышты жағдайда нашарлауы болып табылады. Ақпараттық деректерге сүйенсек, балалардың 80 – 90 % пайызы әртүрлі ауырулармен ауырып, зардап шегетін көрінеді, ал сау балалардың пайыздық көрсеткіші күн санап төмендеуде. Жалпы денсаулығы төмен балалар тез шаршайды, зейіндік қаблеті шашыраңқы, жұмысқа қаблетсіз, ынтасыз болатын айқын. Мұндай факторлар музыка мұғалімінің жұмыс істеуін қиындатады, ұжымдық жұмыс ырғағын бұзады, сондықтан да осындай жағдайда мұғалімнен ерекше шеберлікті, сабырлылықты және іздемпаздықты талап етеді. Қазіргі оқушыларға әсер ететін үшінші фактор – ғылыми-техникалық және ақпараттық прогресс. Қазіргі таңда әр түрлі ақпарлар, соның ішінде музыкалық хабарламалар ақпараттық құралдар арқылы өте көп көлемде таратылуда. Әрине, бұлардың көпшілігі үстірт, жүйесіз, тіпті кейде күмәнді, сенімсіз күйде жеткізіледі. Осының кесірінен балаларда «бәрін де білемін» деген ұғым қалыптасады. Мұндай теле-радио желілері арқылы немесе әртүрлі музыкалық үнтаспалар арқылы қабылданған сапасы төмен музыкалық материалдар, жанрлық бірізділік, көркемдік әсердің жоқтығы сияқты т.б. факторлар оқушылардың музыкалық қаблетін дамытуға кері әсер етеді. Төртінші фактор – оқушыны қарқынды түрде (интенсивті) дамыту процесі. Бұл оқушыларды жинақылыққа өздігінен жұмыс істеуіне, берілген тапсырманы шығармашылықпен орындауна, қойылған сұрақтарға тыңғылықты, нақты фактілермен жауап беруіне қалыптастырады. Қазіргі уақытта міндетті музыкалық білім беру тек қана балалардың кішкентай кезінен бастап жас өспірім шаққа дейін мерзімін қамтиды. Осылардың әрқайсысына жеке тоқталсақ. жүктеу/скачать 1,09 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|