оқу-әдістемелік кешенді бағдарлама құру.
Айтылған тұжырымдамалардағы музыкалық білім беру жүйесінің мақсатын қана айқындап қоймай оның міндеттері, принциптері, мазмұны, әдісі, формасы сияқты т.б. құрылымдық бағыттарын да айқындап көрсетеді.
Музыкалық білім берудің негізгі мақсаттары
Музыкалық білім берудің негізгі мақсаты баланың музыкалық тәрбиелілігі, білімділігі мен дамуына бағытталған.
Осы мақсатқа байқайтын мәселелер жатады:
- балаларда мәдениет сезімінің, көркем эмпатиясының, музыканы сезінуі, сүйспеншілігінің дамуы;
- өнер туындыларына эмоция-эстетикалық шығармашылығының үндесуі;
- ұдайы форма мен жанр жағынан біртума музыка өнеріне: халықтық, классикалық, қазіргі музыкамен балаларды таныстыру;
- оқушылардың музыка жөнінде білімін артыру процесіне педагогикалық басшылық жасай білу;
- тыңдарман, орындаушы, «композитор» қызметіндегі оқушылардың музыкалық-шығармашылық қаблетін, дағдысын, икемділігін арттыру;
- оқушылардың музыкалық эстетикалық сезімін, қабылдауын, ақыл-ойын тәрбиелеу;
- жоғары көркемдік деңгейдегі музыкамен қатынас қажеттілігін дамыту;
- оқушыларға музыка арқылы оның арттерапевтік әсерін дамыту;
- оқышылардың өзіндік білім алуына мақсатты түрде бағыттау.
4.2 Музыкалық білім берудің принциптері
Музыкалық білім берудің мақсаты мен міндеттерінің мәні, мазмұны мен үрдісінің маңызын ашып көрсететін маңызды компоненттерінің бірі – музыкалық білім берудің принциптері.
Музыкалық білім беру принциптері музыка мұғалімі ұстанымының төмендегідей бағыттарын белгілеп береді:
1. Музыкалық білім берудегі гуманистік, эстетикалық, өнегелі бағыттары мынадай принциптермен іске асады:
- рухани өмірдегі музыкалық өнердің көпқырлы байланыстарын айқындау;
- музыканың эстетикалық құндылықтарын ашу;
- музыканың баланы эстетикалық, өнегелік, көркемдік тұрғыдан дамытатын ерекше мүмкіншіліктерін мойындау;
- музыкалық өнерді жалпы тарихи контексте және өнердің басқа түрлерімен байланыстыра зерттеу;
- музыка өнерінің жоғарғы көркемдік үлгілеріне бағытталу;
- баланың өнермен қарым-қатынасындағы өзіндік құндылығын мойындау.
2. Музыкалық білім берудегі музыкатану бағытының принциптері:
- оқушылармен музыка өнерін халықтық, академиялық (классикалық және қазіргі жаңа), рухани (діни) музыкаларымен бірлікте, біртұтас өнер ретіне сүйене отырып оқыту;
- музыканы зерттеуінде, оның дыбыс ырғағына, жанрына және стилдік ерекшеліктеріне сүйену;
- оқушылар музыканы тыңдау, орындау және музыка шығару әрекетінде олардың музыка өнерімен бірге тыныстап, «өмір сүріп» жатқан сезімін ашып көрсету.
3. Музыкалық-психологиялық бағыттың принциптері:
- музыкалық білім беру процесін оқушының тұлғалық қалыптасуына, музыкалық қаблетін дамытуға жұмылдыру;
- оқушыларды музыкалық қызметтің әр түрін меңгеруге бағыттау;
- балада музыкалық шығармашылықтың түрлі көріністерінің пайда бола бастауын көре білу;
- музыкадағы және музыкалық білім берудегі арттерапевтік мүмкіншіліктерді қолдану.
4. Педагогикалық бағыттың принциптері:
- оқушыларды музыкаға тәрбиелеу, оқыту және дамытудың біртұтастығы;
- музыкалық сабақты ұйымдастырудың қызықтырушылығы, бірізділігі, жүйелілігі, ғылымилығы;
- музыкалы-педагогикалық мақсат-міндеттердің диалектикалық байланысы;
- музыкалық-шығармашылық процесіндегі музыкалық сабақтардың сипаттық ұқсастыруы.
Д.Б.Кабалевскийдің музыкалық-педагогикалық концепциялық негізгі принциптері мынандай:
1. Музыкалық сабаққа балалардың қызығушылығын қалыптастыру;
2. Музыкалық сабақты баланың рухани дамуына қарай бағыттау;
3. Музыкалық білім беру үрдісінде музыка мен өмірді байланыстыру;
4. Балаларды үлкен музыкалық өнер әлеміне бойлату;
5. Тақырыптық бағдарлама жүйесі;
6. Сауаттылықтың мағынасы;
7. Музыканы баланың шығармашылық дамуына бағыттау.
8. Негізі ретіндегі музыкалық шығармашылықтың барлық түрі мен музыкалық тәрбие - музыканы қабылдау негізі екенін түсіну.
Л.В.Горюнованың еңбектерінде екі принцип ұсынады:
1. Біртұтастылық принциті;
2. Бейнелілік принципі.
Л.В.Школярдің жетекшілігімен жасалған музыка пәнінің оқу бағдарламасында төменгідей принциптер ұсынылады:
1. Музыканы мектепте тірі көркем өнер ретінде оқыту;
2. Баланы өнердің философиялық-эстетикалық мәніне дейін жоғарлату;
3. Өнердің табиғаты мен оның заңдылықтарына бойлай ену;
4. Көркем-шығармашылық үрдісін өңдеу;
5. Өнерді шығармашылықпен меңгеру.
Г.П.Сергеева жетекшілігімен жасалған музыка пәнінің бағдарламасында келесі принциптерді атайды:
1. Әуестілік;
2. Композитор – орындаушы – тыңдаушы іс-әрекетінің тұтастылығы;
3. Теңдігі мен қарама-қарсылығы;
4. Дауыс ырғақтылығы;
5. Отандық музыка мәдениетіне сүйену.
Ю.Б.Алиевтің балаларға музыкалық тәрбие беру концепциясы негізіндегі ұсынған принциптері:
1. Тәрбиелеп оқыту;
2. Музыкалық сабақтың өмірмен байланысы;
3. Музыкалық білім берудегі сезімдік және танымдық бірлік;
4. Музыкалық білімберудегі көркемдік және техникалық тұтастық;
5. Негізгі дидактикалық принциптер.
Достарыңызбен бөлісу: |
