Н. Ю. Зуева (жауапты хатшы), О. Б. Алтынбекова, Г. Б. Мәдиева



Pdf көрінісі
бет36/41
Дата21.01.2017
өлшемі2,86 Mb.
#2361
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   41

Key words: to inform, information technology, E-learning tools 
 
А.Б. Кабошева 
Эффективность применения информационных технологий в процессе обучения 
 
В   данной   статье   рассматриваются   методы  использование  новых  информационных  технологий  в  про-
цессе  обучения  и
  преимущества  применения  инновационно-информационных  технологий,  являющиеся 
основным  фактором  повышения  качества  образования.  Информационные  технологии  реализуются  с  по-
мощью  электронных  средств  обучения.  Электронные  средства  обучения  –  программные  средства,  в  ко-
торых  отражается  некоторая  предметная  область,  в  той  или  иной  мере  реализуется  технология  изучения 
средствами  информационно-коммуникационных  технологий,  обеспечиваются  условия  для  осуществления 
различных видов учебной деятельности.  
Ключевые слова: информировать, информационные технология, электронные средства обучения. 
___________________________________ 
 
Қазақстан  Республикасының  Президенті 
Нұрсұлтан Назарбаевтың «Жаңа әлемдегі жаңа 
Қазақстан»  атты  Қазақстан  халқына  Жол-
дауында «Осы заманғы білім беру мен кәсіптік 
қайта  даярлау, «парасатты  экономиканың»  не-
гіздерін  қалыптастыру,  жаңа  технологияларды, 
идеялар мен көзқарастарды пайдалану, иннова-
циялық  экономиканы  дамыту.  Білім  беру  ре-
формасы  табысының  басты  өлшемі – тиісті 
білім  мен  білік  алған  еліміздің  кез  келген  аза-
маты әлемнің кез келген елінде қажетке жарай-
тын  маман  болатындай  деңгейіне  көтерілу  бо-
лып табылады» делінген.  
 
 
Сонымен қатар, бүкіл еліміз бойынша әлем-
дік  стандарттар  деңгейінде  сапалы  білім  беру  
қызметін көрсетуге қол жеткізу қажеттігін баса 
айтты. 
Дамыған елдердегі білім беру жүйесінде ерек-
ше маңызды мәселелердің бірі–оқытудың ақпа-
раттандыру, яғни білім беру үрдісінде ақпарат-
тық  технологияларды  пайдалану.  Қазіргі  таңда 
елімізде  білім  беру  жүйесінде  жаңашылдық 
қатарында ақпараттық кеңістікті құру енгізілді. 
Ақпараттандыру жағдайында оқушылар меңге-
руге  тиісті  білім,  білік,  дағдының  көлемі  күн-
нен  күнге  артып,  мазмұны  өзгеріп  отыр.  Білім 
беру  саласында  ақпараттық  технологияларды 
ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. № 1-2(141-142). 2013
 
Білім беру үрдісінде жаңа ақпараттық технологияларды қолданудың тиімділігі 

226 
 
 
 
ISSN 1563-0223                        Bulletin KazNU. Filology series. №1-2(141-142). 2013
 
пайдалану  арқылы  білімнің  сапасын  арттыру, 
білім беру үрдісін интенсификациялау мен модер-
низациялаудың тиімді тәсілдері іздестірілуде. 
Қазіргі  кезде  біздің  қоғамымыз  дамудың 
жаңа  кезеңіне  көшіп  келеді,  бұл  кезең  ақпа-
раттық  кезең,  яғни  компьютерлік  техника  мен 
оған байланысты барлық ақпараттық коммуни-
кациялық  технологиялар  педагогтар  қызметі-
нің  барлық  салаларына  кірігіп,  оның  табиғи 
ортасына айналып отыр. «Білім берудегі АКТ» 
ұғымы  «оқытудың  жаңа  ақпараттық  техноло-
гиялары», «қазіргі  ақпараттық  оқыту  техноло-
гиялары», «компьютерлік  оқыту  технология-
лары»  және  т.б.,  тіркестермен  тығыз  байла-
нысты. 
Білім беруді ақпараттандандыру процесі пән 
мұғалімдеріне,  әдіскерлерге,  білім  мекемеле-
рін  басқарушыларға  жаңа  ақпараттық  техно-
логияны өз қызметтеріне жан-жақты пайдалану 
саласына үлкен талап қояды. Ақпараттық–ком-
муникациялық  технологияны  бәсекеге  қабілет-
ті  ұлттық  білім  беру  жүйесін  дамытуға  және 
оның  мүмкіндіктерін  әлемдік  білімдік  ортаға 
енудегі сабақтастыққа қолдану негізгі мәнге ие 
болып  отыр.  Білім  беруді  ақпараттандыру,  бі-
лім  салаларының  барлық  қызметіне  ақпарат-
тық технологияны енгізу және ұлттық модельді 
қалыптастыру  қазақстандық  білім  беруді  са-
палы деңгейге көтерудің алғы шарты. 
Ақпараттандыру  жағдайында  оқушылар 
меңгеруге  тиісті  білім,  білік,  дағдының  көлемі 
күннен-күнге  артып,  мазмұны  өзгеріп  отыр. 
Мектептің  білім  беру  саласында  ақпараттық 
технологияларды  пайдалану  арқылы  білімнің 
сапасын  арттыру,  білім  беру  үрдісін  интенси-
фикациялау  мен  модернизациялаудың  тиімді 
тәсілдерін  іздестіру  жұмыстары  жүргізіліп  жа-
тыр.  Бұл  жұмыстардың  тиімділігі  мен  нәти-
желілігі  бірнеше  оқу-әдістемелік,  психология-
лық-педагогикалық  мәселелердің  шешімін  ғы-
лыми  түрде  негіздеуді  талап  етеді.  Оларды 
бірнеше бағыттарға бөлуге болады: 
-  оқу  үрдісінде  ақпараттың  технология-
ларды  іске  асырудың  жүйелі  ғылыми-әдісте-
мелік  жолын  анықтау; - оқушылардың  тәжіри-
белік  іс-әрекетінде  ақпараттық  технология-
ларды пайдаланудың әдістемесін жасау; 
-  мұғалімдердің  ақпараттық  технологиялар-
ды  меңгеру  және  оқу  үрдісінде  пайдалану 
бойынша кәсіби біліктерін жетілдіру; 
- оқушыларды білім, білік, дағдыны меңгеру 
үшін ақпараттық технологияларды пайдалануға 
үйрету; 
-  мектептің  материалдық-техникалық  база-
сын нығайту. 
Ақпараттық–коммуникациялық  технология-
ны (АКТ) бәсекеге қабілетті ұлттық білім беру 
жүйесін  дамытуға  және  оның  мүмкіндіктерін 
әлемдік  білімдік  ортаға  енудегі  сабақтастыққа 
қолдану негізгі мәнге ие болып отыр. 
Білім  беруді  ақпараттандыру,  білім  салала-
рының  барлық  қызметіне  ақпараттық  техноло-
гияны  енгізу  және  ұлттық  модельді  қалыптас-
тыру  қазақстандық  білім  беруді  сапалы  дең-
гейге көтерудің алғы шарты.  
Ақпараттық–коммуникациялық  технология 
электрондық  есептеуіш  техникасымен  жұмыс 
істеуге,  оқу  барысында  компьютерді  пайдала-
нуға,  модельдеуге,  электрондық  оқулықтарды, 
интерактивті  тақтаны  қолдануға,  Интернетте 
жұмыс  істеуге,  компьютерлік  оқыту  бағдарла-
маларына негізделеді. Ақпараттық  әдістемелік 
материалдар  коммуникациялық  байланыс  құ-
ралдарын  пайдалану  арқылы  білім  беруді  же-
тілдіруді көздейді. [1,78] 
Сол  себептен  жаңа  технологияларды  енгізу 
арқылы,  оқу  процесінің  деңгейі  көтеріледі,  қа-
зіргі  заман  талабына  сай  дамыған  тұлға  тәр-
биеленеді.  
Әр мұғалім сабақ өткізген кезде оқушыларға 
сапалы  білім  беру үшін  жаңа  технологияларды 
пайдалана  отырып,  сонымен  қатар  компью-
терді,  интерактивті  тақтаны  қолдану  арқылы 
білім берсе, оқушылардың қызығушылығы арта 
түсері анық. 
Интерактивті  тақта – бұл  компьютердің 
қосымша  құрылғыларының  бірі  және  де  дәріс 
берушіге  немесе  баяндамашыға  екі  түрлі  құ-
ралдарды  біріктіретін:  ақпараттың  кескіні  мен 
қарапайым маркер тақтасын біріктіретін құрал. 
Қазіргі  таңда  оқушы - ақпаратпен  қаруланған, 
жан-жақты  дамыған  тұлға.  Оның  білімдік  қа-
білеттерін  дамыту  үшін  біздер,  мұғалімдер 
жан-жақты  қаруланған  болуымыз  керек. «Ба-
лаға  білім  бергенде,  алыстан  жақынға,  таныс-
тан жатқа көшіп, жаңа білімді ескі білімге бай-
лап  беру  керек» - деп  Мағжан  Жұмабаев  айт-
қандай,  оқыту  процесіне  жаңа  көзқараспен 
қарау керек. 
Білім  беру  үрдісінде  жаңа  ақпараттық 
технологияларды қолданудың тиімділігі: 
- Оқушының өз бетімен жұмыс істеуі; 
- Жаңа ақпаратты іздеуде уақытын үнемдеуі; 
- Білім-білік дағдыларын тест тапсырмалары 
арқылы тексеру; 
-  Қашықтықтан  білім  алу  мүмкіндігінің 
туындауы; 
А.Б. Кабошева 

227 
 
Вестник КазНУ. Серия филологическая. №1-2(141-142). 2013 
 
 
-  Қажетті  ақпаратты  жедел  түрде  алу  мүм-
кіндігі;  
-  Оқушының  ой-өрісін,  дүниетанымын  ке-
ңейтуге де ықпалы зор.  
Заманауи  ақпараттық  технология  құралда-
рын  пайдалана отырып, жұмыс  істеу  барысын-
да  мектеп  оқушыларының  оқуға,  білім  алуға 
деген  ұмтылысының  артуы  ақпараттық  техно-
логия  құралдарымен  жұмыс  істей  алу  жаңа-
лығымен  ғана  емес,  сонымен  берілетін  оқу 
тапсырмаларын  қиындық  деңгейі  бойынша 
реттей  алу  мүмкіндігінен,  тапсырманың  дұрыс 
нәтижесі  үшін  марапаттай  алу  қызметінен  де 
байқалады. Ең бастысы, оқу материалын түсін-
беушіліктен  туындайтын  білімдегі  кемшілік-
терді,  атап  айтқанда  үлгермеушілікті  жоюға 
мүмкіндік  береді.  Заманауи  ақпараттық  техно-
логия құралдары арқылы оқушыларға көмектің 
белгілі бір түрін ұсынып, оқу  пәндерінің мате-
риалдарын,  тапсырмаларын  иллюстрациямен, 
графикамен және т.б. қамтамасыз етіп, оқушы-
ларға  белгілі  бір  ойын  жағдайына  жұмылдыра 
отырып,  оқу  әрекетін  басқаруды  айтарлықтай 
өзгертуге жағдай жасайды. 
Электрондық  оқу  құралы – бұл  оқу  кур-
сының  ең  маңызды  бөлімдерін,  сонымен  бірге 
есептер  жинағы,  анықтамалар,  энциклопедия-
лар,  карталар,  атластар,  оқу  эксперименттерін 
жүргізу  нұсқаулары  және  т.б.  білім  беруді 
басқаратын электрондық оқу құралы. Сонымен 
қатар  электрондық  оқулықтарды  сабақта  пай-
далану  кезінде  оқушылар  бұрын  алған  білім-
дерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық тап-
сырмалар  орындайды.  Әрбір  оқушы  таңдалған 
тақырып  бойынша  тапсырмалар  мен  тарау 
бойынша  тест  жұмыстарын  орындап,  анима-
циялық  практика  тапсырмаларымен  жұмыс 
жасауға  дағдыланады.  Электрондық  оқулық 
арқылы түрлі суреттер, видеокөріністер, дыбыс 
және музыка тыңдатып көрсетуге болады. Бұл, 
әрине,  мұғалімнің  тақтаға  жазып  түсіндіргені-
нен  әлдеқайда  тиімді  әрі  әсерлі.  Меңгерілуі 
қиын  сабақтарды  компьютердің  көмегімен 
оқушыларға ұғындырса, жаңа тақырыпқа деген 
баланың  құштарлығы  оянады  деп  есептеймін. 
Осылайша,  электрондық  оқулық – оқушылар-
ды  даралай  оқытуда  жаңа  ақпараттарды  жет-
кізуге,  сондай-ақ  игерілген  білім  мен  біліктер- 
ді  тесттік  бақылуаға  арналған  бағдарламалық 
құрал. 
Электрондық  оқытуды  дамытудың  негізгі 
үрдістері болып төмендегілер саналады:  
  білімдерге,  бүкіл  ғұмыр  бойы  оқыту  ке-
ңістігін құруға, ғаламшарлық ойлауы бар жаңа 
түрленудің  тұлғалығын  қалыптастыруға,  оқи-
тындарды  білім  алудың  жаңа  мәнеріне  бағ-
дарлауға, білім берудің жинақылығын көтеруге 
негізделген  динамикалық  бәсекелестікке  қабі-
летті экономиканы  құрудың тиімді құралы ре-
тінде электрондық оқытуды мойындау;   
  ұлттық  білімдік  жүйелерді  дамыту,  тұр-
ған  орнынан  тәуелсіз  түрде  білім  беруді  және 
сапалы  білім  беруге  қатынас  құруды  жаңарту 
тетігі  ретінде  электрондық  оқытуды  дамыту 
бағдарламасын мемлекеттік қолдау;  
  көптеген елдердің мектептік білім беруін-
дегі  электрондық  оқытуды  дамытудың  және 
мектептік  білімдік  процестегі  АҚТ-ды  енгізу 
тұжырымдамасын  дайындаудың  бастапқы  ке-
зеңі,  мектептер  үшін  қолданбалы  бағдарлама-
лық өнімдерді дайындаудың үдемелі үрдісі;   
−  электрондық  оқытудың  әдіснамалық  не-
гіздерін  дайындаудағы,  педагогикалық  пен  ақ-
параттық-қатынастық  технологиялар  негізінде 
электрондық  оқытудың  мазмұны  мен  интерак-
тивтік  әдістерін  дамытудағы  инвестициялар-
дың  қажеттілігін  ұғынуға  біртіндеп  бетбұрыс 
жасау.  [2,49] 
Жалпы  білімдік  мектептегі қолданбалы бағ-
дарламалық  өнімдер  негізінде  дайындалынған 
электрондық оқытудың тұжырымдамасы оқыту 
процесіндегі  АҚТ  жетістіктерінің  өз  уақытын-
дағы  трансфертін  және  білім  берудің  жинақы 
мазмұнын, іс-әрекеттің интерактивтік тәсілдері 
мен  мектеп  оқушыларының  жетістіктерін  тұл-
ғаландырылған есепке алу негізінде оларды пе-
дагогикалық технологиялармен кіріктіруді қам-
тамасыз  ететін  электрондық  оқулықтардың  ақ-
параттық-білімдік ортасымен жанамаланған бі-
лімдік  процес  субъектілерінің  ақпарқатынас-
тық өзара әрекеттестігін бағдарламалауға саяды.  
Электрондық оқытудың мазмұны, мақсаттан 
нәтижеге  дейін  білімдік  процесс  субъектіле-
рінің  интерактивтік  өзара  әрекеттестікке  ортақ 
амалдарын  қамтамасыз  ететін  жалпы  білімдік 
мектептегі  электрондық  оқулықтар  мен  цифр-
лық  білімдік  ресурстар  формасында  ұсыныла-
тын  білімдік  қолданбалы  бағдарламалық  өнім-
дердің негізінде тиімді түрде іске асырылады. 
Электрондық  оқытудың  педагогикалық  тех-
нологиясы  оқыту  процесінің  құлшыныстық-
мақсаттық, мазмұндық, операциялық-іс-әрекет-
тік  және  бағалау-нәтижелік  құрамдас  бөлікте-
рінің  міндетті  жүйелі  өтуі  барысында  берілген 
нәтижені – үлгерім сапасының жоғары деңгейін 
қамтамасыз  ететін  білімдік  процесс  субъекті-
лерінің  интерактивтік  ара  қашықтықтық  өзара 
әрекеттестігінің  бірыңғай  ақпараттық-білімдік 
ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. № 1-2(141-142). 2013
 
Білім беру үрдісінде жаңа ақпараттық технологияларды қолданудың тиімділігі 

228 
 
 
 
ISSN 1563-0223                        Bulletin KazNU. Filology series. №1-2(141-142). 2013
 
ортасын  жобалаудың  тәсілдері  мен  құралдары 
туралы  ғылыми-техникалық,  психологиялық-
педагогикалық  және  әдістемелік  білімдердің 
жиынтығы болып табылады. [4,265] 
Инновациялық ақпараттық-білімдік орта ре-
тінде электрондық оқытудың контенттік жасақ-
тамасы жаппай сапалы білім беруді қамтамасыз 
етеді,  өйткені  көрнекілік,  жүйелілік,  біртұтас-
тық,  ұғынымдылық  сияқты  дидактикалық  қа-
ғидаларды,  тәрбиелейтін  оқытуды  және  басқа-
ларды жаңа деңгейде іске асыру үшін мұғалімге 
де, оқушыға да жұмыс орнын қамтамасыз етуге 
мүмкіндік  береді;  танымдық  іс-әрекет  кезең-
дерін,  оқытуды  дараландаруды,  оқушылардың 
құлшынысын  арттыруды,  оқушылардың  өзін-
өзі барабар бағалауын қалыптастыруды, ұлттық 
бірыңғай тестілеуге дайындықты, педагог кадр-
ларды  қайта  дайындаудың  жаңа  мүмкіндік-
терін,  мұғалімнің  шығармшылық  өсуін  және 
т.б. іске асыруды қамтамасыз етеді. 
Білім  беру  жүйесін  ақпараттандыру  арқылы 
жаңа сатыға көтеру үшін тек білім мазмұны мен 
оқыту  әдістерін  ғана  емес,  ақпараттық  техно-
логияларды  кезегімен  пайдалану  арқылы  оқы-
туды  ұйымдастыру  формаларын  жетілдіру  қа-
жет. 
Сонымен  қатар,  заманауи  ақпараттық  тех-
нология  құралдарымен  жұмыс  істеу  оқушы-
ларды  ұқыптылыққа,  нақтылыққа,  берілген 
тапсырмалардың нәтижелі орындалуына, басты 
мәселеге  назар аудара білуге баулиды, сондай- 
 
ақ,  ақпараттық  технология  құралдарымен  жұ-
мыс істеу барысында оқушылардың өзінің жеке 
іс-әрекетін  дұрыс  жоспарлауға,  дұрыс  шешім 
қабылдай алуға тәрбиелейді. 
Жоғарыда  айтылғандарды  тұжырымдай  келе, 
келесі мәселелерге тоқталып өтуге болады, олар: 
1.  Заманауи  ақпараттық  технология  оқу  құ-
ралы  ретінде  оқытудың  тиімділігін  арттыруға 
мүмкіндік береді. 
2.  Білім  беруді  ақпараттандыру  оқытуды 
дербестендіру  үшін  қолайлы  жағдайлар  жа-
сайды. [3,128] 
Жоғарыда айтылған ой-пікірлерді тұжырым-
дай келе компьютерді қолдану негізінде мектеп 
пәндерін оқыту сапасын арттырып, білім беруді 
ақпараттандыру  жүйелі  түрде  іске  асады  деуге 
болады.  
«Қазіргі  заманда  жастарға  ақпараттық  тех-
нологиямен  байланысты  әлемдік  стандартқа 
сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет» деп, Ел 
басы атап көрсеткендей жас ұрпаққа білім беру 
жолында  ақпараттық  технологияны  оқу  үрді-
сінде  оңтайландыру  мен  тиімділігін  арттыру-
дың маңызы зор.  
Ақпараттық – коммуникациялық  техноло-
гияны  оқу  тәрбие  үрдісіндегі  қолдану  оқушы-
ның  өз  мамандығына  қызығушылығын  артты-
рып,  шығармашылық  шабытын  шыңдап,  ғы-
лыми  көзқарасын  қалыптастырып,  мамандық 
сапасын  арттырып,  еңбек  нарығындағы  бәсе-
кеге қабілетті мамандар даярлауда үлесі мол.
 
     Әдебиеттер 
 
1  Садыбекова  Ж.  Оқу-тәрбие  үрдісінде  ақпараттық-коммуникациялық  технологияны  қолдану  қажеттілігі // Инфор-
матика негіздері. – №4. – А., – 2008. – 78-79 бб. 
2  Ғалымжанова  М.  Ақпараттық  коммуникациялық  технологияларды  пайдалану  арқылы  білім  беру  деңгейін  көтеру // 
Информатика негіздері. №3. – А., – 2006. – 49-52 бб. 
3 Әлмұхамбетова Б.А., Ғалымжанова М.А. Білім беру жүйесі қызметкерлерінің біліктілігін арттыруда ақпараттық-ком-
муникациялық технологиялардың қолданылуы // Информатика негіздері. – №5. – А., – 2008. – 128 б. 
4  Кларин  М. В.  Педагогическая  технология  в  учебном  процессе.  Анализ  зарубежного  опыта. – М.: – Знание. – 1989.  
С. 265. 
 
References 
 
1 Sadybekova Zh. Oku-tarbie urdisinde akparattyk-kommunikacialyk  technologiyany koldanu kazhettiligi // Informatika 
negizderi. – №4. – А., – 2008. – 78-79 bb. 
2  Galymzhanova M. Akparattyk kommunikacialyk technologiyalardy paidalanu arkyly bilim beru dengein koteru // Informatika 
negizderi. №3. – А., – 2006. – 49-52 bb. 
3 Almukhambetova B.A., Galymzhanova M.A. Bilim beru zhuiesi kyzmetkerlerinin biliktiligin arttyruda akparattyk 
kommunicacialyk tachnologiyalardyn koldanyluy. // Informatika negizderi. – №5. – А., – 2008. – 128 b. 
4  Klarin M.V.  Pedagogicheskaya technologiya v uchebnom prosecce. Analiz zarubeznogo opyta. – М.: – Znanie. – 1989.  
S. 128. 
 
 
 
 
 
 
 
 
А.Б. Кабошева 

229 
 
Вестник КазНУ. Серия филологическая. №1-2(141-142). 2013 
 
 
 
 
 
 
УДК 378 
 
A.Zh. Argynbayev 
PhD student at Suleyman Demirel University, 
Kazakhstan, Kaskelen, E-mail: armanelt@gmail.com 
 
Russian-English false cognate interferences in foreign language learners 
 
The effect of the mother tongue on the acquisition of the foreign language is decidedly significant and has been 
the focus of the researchers for many decades. One of the aspects of the influence of L1 is known as language transfer 
or interference. Therefore, this study examines the influence of L1 lexis has on FL lexis when students carry out oral 
and written assignments in the FL, namely English. To respond this question, 19 students of the Foreign Languages 
Department at Suleyman Demirel University were requested to translate 25 sentences into English. The results of this 
study revealed that the influence of Russian as L1 or L2 in terms of false cognates can significantly hamper 
conveying meaning in the foreign language and cause misunderstanding. In addition, the research showed that the 
best speakers of Kazakh were the graduates of multilingual schools, who scored the highest in the study as well. 
Keywords: interference, false cognates, multilingual. 
 
А.Ж. Арғынбаев 
Білімгерлердің қолданысында жүрген орыс-ағылшын аудармашының жалған достары 
 
Шет тілін үйренудегі ана тілдің әсері әрқашан маңызды екені сөзсіз. Бұл феномен лингвистика саласында 
ондаған  жылдар  бойы  зерттелуде.  Осы  тұрғадан  қарағанда, лексикалық  интерференция  ана  тілінің  әсерінің 
аспектілердің біреуі болып табылады. Бұл зерттеу білімгерлердің күнделікті қолданысындағы жүрген орыс-
ағылшын  аудрамашының  жалған  достарын  анықтауды  көздейді.  Зерттеуге  Сулейман  Демирел  атындағы 
университеттің  филология  факультеті 19 білімгерлері  қатысып,  жиырма  бес  сөйлем  аударды.  Зерттеу 
нәтижелері  орыс  тілінің  ағылшын  тіліндегі  қарым  қатынасқа  кері  әсерін  тигізіп,  түсінеспеушілікке  әкеп 
соғуы  әбден  мүмкін  екенін  дәлелдеді.  Сонымен  қатар,  қала  білімгерлердің  үлкен  бөлігі  ана  тілін  жетік 
меңгермегені  анықталды.  Қазақ  тілінде  ең  жақсы  сөйлейтін  және  ең  жоғары  көрсеткішке  ие  болған 
қатысушылар көптілді мектеп түлектері болып шықты. 
Түйін сөздер:  интерференция, аудармашының жалған достары, көптілділік. 
 
А.Ж. Аргынбаев 
Русско-английские ложные друзья переводчика в речи студентов 
 
Роль  родного  языка  при  изучении  иностранного  безусловно  велика  и  является  предметом  изучения 
ученых-лингвистов  на  протяжении  многих  десятилетий.  Лексическая  интерференция,  в  свою  очередь, 
является  одним  из  аспектов  негативного  воздействия  родного  языка  на  изучение  иностранного.  Целью 
данной  работы  является  выявление  русско-английских  ложных  друзей  переводчика  в  письменной  речи 
студентов. Для этого в эксперименте учавствовали 19 студентов университета имени Сулеймана Демиреля с 
факультета  филологии.  Результаты  эксперимента  показали,  что  количество  ошибок  с  ложными  друзьями 
переводчика  напрямую  зависит  от  уровня  владения  русского  языка  студентами.  Кроме  того,  исследование 
выявило,  что  выпускники  многоязычных  школ  лучше  всех  справились  с  заданием,  а  также  говорят  на 
казахском лучше чем их ровесники из казахских школ. 
Ключевые слова: интерференция, ложные друзья переводчика, многоязычный. 
_____________________________
 
While learning a foreign language (FL), in 
many cases students employ their first or second 
language (L2) to try to communicate in the foreign 
one. As a result, this kind of approach encourages 
learners to follow the grammatical and lexical 
patterns of their mother tongue (L1) in the foreign 
language. The significance of the influence of the 
mother tongue in learning a FL has been a central 
issue for a long time. It has led to many studies that 
attempt to explain this phenomenon. However, few 
have been done with regard to the influence of 
both L1 (Kazakh) and L2 (Russian) lexis have on 
the foreign language (English). The decision to do  
 
this study was made when I started to notice a 
common tendency among Kazakh students to use 
L1 and L2 lexis while communicating in English 
either orally or in written form. Students were 
unaware of the fact that they were using the direct 
translation technique and false cognates in their 
speech and, therefore, could not properly convey 
the message they had in their mind.  
This paper attempts to contribute knowledge in 
the field of lexicology and semaseology, focusing 
on the influence of L1 and L2 lexis on the FL one. 
Thus, students’ speech in English is analyzed with 
two purposes.  The first aim is to find common 
Russian-English false cognate interferences in foreign language learners 

230 
 
 
 
ISSN 1563-0223                        Bulletin KazNU. Filology series. №1-2(141-142). 2013
 
examples of language interference in English 
speech. The second one is to classify and analyze 
these mistakes. 
This research project has the following research 
questions: 
1.  Does speaking several languages enable 
students to identify false friends in English and 
help them to avoid using false cognates? 
2.  What are the most frequent false cognates in 
students’ speech? 
The influence of L1 is an important aspect 
when teaching all four skills to EFL learners. It is 
common knowledge that when a student is learning 
a foreign language, he uses the first language as an 
effective instrument to make this procedure easier 
and faster. However, one may not know that the 
native language does not only have positive effect 
when learning a foreign language; it can also have 
negative influences.  
N. Chomsky states in his language acquisition 
theory that imitation what students hear in L1 
develops habits in L2 [1]. However, one of the 
negative effects of L1 is that learners try to 
translate every single word into English, which 
results in improper conveying of the message in 
the foreign language.  
The “language transfer theory”, in other words, 
L1 interference, is the effect the learners’ first 
language has оn their production of the second or 
the foreign one. It is believed to have the effect on 
any aspect of language: speaking, grammar, pro-
nunciation, vocabulary and listening. This theory 
claims that language transfer can be positive and 
negative. The positive transference, is witnessed 
when both languages are from the same family. In 
this case the structure of L1 and L2 are similar. 
Consequently, the interference of linguistic pat-
terns can result in correct language production. 
Lexical patterns with matching meaning are called 
“true cognates.” True cognates are used as a 
strategy for productive skills in a FL. As a result 
they are believed to be a part of the positive 
transfer theory. On the other hand, S.D. Krashen 
mentioned that “negative transference” is often 
argued as a source of errors, which means that 
learners transfer words or structures from their L1 
into FL but their meanings are not the same in both 
languages [2]. These words are known as “false 
cognates.” Therefore, some learners may translate 
words from L1 to FL, erroneously assuming that 
they have the same meaning in the target language. 
Words in Russian such as “аккуратный” and 
“интелегентный” are some of the false cognates 
an EFL learner may incorrectly use when trans-
lating from Russian into English. For example, 
“аккуратный” could be translated in English as 
“accurate” instead of “neat”, and “интелегент-
ный” could be interpreted as “intelligent” instead 
of “cultured, well-mannered”.  
A different view towards language transfer is 
suggested by L. Newmark who points out that 
“Interference is not the first language ‘getting in 
the way’ of second language skills. Rather, it is the 
result of the performer falling back on old 
knowledge when he or she has not yet acquired 
enough of the second language” [3, 7]. Krashen [2] 
agrees that L1 literacy and cognitive development 
in L1 can be beneficial for students who learn a 
new language. However, he also asserts that the 
learners can transfer concepts from L1 and apply 
them to L2. In other words, in his work Krashen 
discusses the negative effects the first language 
might have on the foreign one. As a result, 
Krashen argues that interference may well be an 
indicator of low level L1 acquisition. Another 
reason for interference may be the result of the 
speaker trying to convey a message in FL before 
having acquired enough of the target language. 
Another theory on this issue is proposed by Jim 
Cummins [4], called the “Iceberg Theory”. In his 
theory, J. Cummings mentioned that L1 literacy 
and learning can be a benefit to L2 acquisition. 
Language devices and concepts learned in L1 
make learning the second language easier because 
learners do not have to re-learn, in the new 
language, what they already know in their native 
language. Comprehending a concept in L1 requires 
only a re-labelling of terms in the L2 and not a re-
learning of the concept [5]. According to this 
theory, concepts and language skills are usually 
developed in the native language before they are 
transferred to the second. For this reason it is 
essential for students to continue to gain expe-
rience and exposure in their first language at home 
[4]. 
In her study with upper elementary school 
students who were literate in both Spanish and 
English, N. E. Williams attempted to find out how 
bilingual students’ knowledge of Spanish lexis and 
awareness of Spanish-English cognates affect 
understanding of English texts [6]. She discovered 
that the students were aware of cognates and made 
use of that knowledge when reading English. This 
means that students are well aware of the 
helpfulness of their native language and they use 
this knowledge to support their reading in the 
second language. Therefore, learners facilitate their 
reading practices and comprehension. N. E. Wil-
A.Zh. Argynbayev 

231 
 
Вестник КазНУ. Серия филологическая. №1-2(141-142). 2013 
 
 
liams found that the involvement of Spanish 
vocabulary knowledge to English reading depends 
on the degree of awareness of the languages’ 
cognate relationship [7]. In other words, if one 
knows about cognate relationships, he will be able 
to use cognates to help develop vocabulary in L2. 
When students gain more vocabulary and the feel 
in the language, they do not have to guess the 
words they do not know or translate them into the 
nearest word in their L1.  
Another research conducted in Puerto Rico by 
W. Schweers shed light on the communication 
strategies learners utilize when facing lexical 
deficit predicament in L2 communication [8]. For 
instance, students resort to strategies such as using 
an invented form of a word of their L1 and 
combine it with the morphology/phonology rules 
of the L2. As a result, the student takes a word and 
adapts it in such a way that it looks like a word in 
L2. One example of this is when a Russian-
speaking student says “receipt” instead of saying 
“recipe” because it looks as ‘рецепт’ in Russian. 
Owing to the fact that L1can affect the 
acquisition of L2 positively or negatively, the role 
of the L1 in the acquisition of the L2 is a 
significant factor to take into consideration. Taking 
into account the theories mentioned in this paper, 
the research will focus on the influence, either 
positive or negative, L1 lexis has on L2 lexis. 
Based on reliable studies made by prominent and 
esteemed scientists in the field of education such as 
S.D. Krashen [2] and J. Cummins [4], this research 
study will present a broad perspective of how first 
language knowledge influences L2 production.  
To conduct the research qualitative data techni-
ques were used. Data was collected from students’ 
writing assignments, quizzes and tests throughout 
the whole semester and their speech in public 
presentations. All errors were noted down for the 
future use and analysis. Selection of the items was 
done according to the frequency of their appea-
rance. In other words, only the most common 
mistakes were carefully handpicked and double-
checked.  
The present study was carried out with a popu-
lation of 19 upper-intermediate students at Foreign 
Languages Department in Suleyman Demirel 
University. A group of junior students was selected 
to find out how effectively they gained knowledge 
of false friends over the years of study at uni-
versity. Another aspect that was a focus of interest 
was if the students were able to identify and avoid 
false cognates. The students in the research were 
taking an advanced course in Practical English but 
most of them were at a lower level.   
Demographics for the participants were clas-
sified as 16 female and 3 male between ages of 20 
and 21. Ethnicity proportion was 13 Kazakhs, 2 
Ukrainians, 2 Uyghur, 1 Russian and 1 Korean. 
To accomplish the research the participants did 
a test in which they had to translate 25 sentences 
from Russian/Kazakh into English. Both Kazakh 
and Russian equivalents were given so that 
students were totally aware of what they had to 
translate. Another purpose of such a technique was 
to find out if students used several languages while 
translating or employed Russian only. In addition, 
the test consisted of both true and false cognates so 
that students would not figure out the purpose of 
the research and, thus, affect the results negatively. 
A sample of the test looks as the one in Table1 
below. 
Table 1.  
Test on false friends 
 
Russian  
Kazakh  
English  
Она получила компенсацию за 
сломанную руку. 
Ол  сынған  қолы  үшін  өтемақы 
алды.  
 
Марат - очень  аккуратный 
студент. 
Марат өте жинақы студент.  
В  этом  году  семестр  закон-
чился рано. 
Осы жылы семестр ерте бітті.  
Назгуль - студентка 3-го 
курса. 
Назгуль үшінші курс студенті.  
Я никогда не забуду этот фраг-
мент фильма. 
Мен  фильмдегі  мына  үзіндіні 
ешқашан ұмытпаймын. 
 
 
This study showed that most of the participants 
are proficient both in Kazakh and Russian. 
However, the study revealed that the vast majority  
 
of sample speaks Russian better than Kazakh. 
Table 2 below gives detailed information about the 
language proficiency of the participants. 
Russian-English false cognate interferences in foreign language learners 

232 
 
 
 
ISSN 1563-0223                        Bulletin KazNU. Filology series. №1-2(141-142). 2013
 
Table 2.  
Language proficiency in Russian 
 
Degree of 
competence 
Kazakh 
schools 
Russian Schools 
Multilingual 
Schools 
Excellent 66% 87.5%  40% 
Good 17% 
12.5% 
40% 
Satisfactory 17%   
20% 
Poor  
  
 
Surprisingly, half of students from Kazakh 
schools did not evaluate their proficiency in 
Kazakh on a high level. This may be due to the fact 
that all of the students are residing in a city, and 
the prevailing majority of the participants 83% are 
from Almaty, where Russian is more popular, 
whereas Kazakh is mostly spoken in small towns 
and southern regions.  
Another unexpected finding was the language 
proficiency level among graduates of multilingual 
schools. Their proficiency in Kazakh turned out to 
be the highest among all participants, including the  
 
graduates from Kazakh schools (Table 3). 
However, the proficiency level in Russian among 
the representatives of multilingual schools is the 
lowest, which might be the result of the growing 
importance of the state language and language 
policy of the government. It should be noted here 
that multilingual schools in our research are 
Kazakh-Turkish high schools. These schools are 
non-profit educational organizations and have a 
good reputation in the country. The vast majority 
of graduates are talented and win scholarships at 
universities.    
 
Table 3.  
Language proficiency in Kazakh 
 
Degree of 
competence 
Kazakh schools 
Russian Schools 
Multilingual 
Schools 
Excellent 50% 
12.5% 
60% 
Good 33%  25%  40% 
Satisfactory 17% 
 
 
Poor  
50%   
 
Likewise, the test results of graduates from 
multilingual schools were the highest, as it is 
shown in Table 4 below. This might be due to 
several facts. On the one hand, graduates of 
multilingual schools are one of the most successful 
students in their group. On the other hand, 
students’ proficiency in Russian was the lowest. As  
 
 
a result, Russian did not confuse learners to a great 
extent and they scored best. However, graduates of 
Kazakh schools did almost as well as their peers 
from multilingual schools. The difference as we 
see in the table is marginal, only 2.5%, while 
graduates from Russian schools received signifi-
cantly lower points.  
Table 4.  
Test results on false cognates 
 
Answers  
Kazakh Schools 
Russian Schools 
Multilingual Schools 
Correct  
67% 57%  69.5% 
Incorrect  
33% 45%  30.5% 
 
As a result, the current research shows that lan-
guage interference among the participants is directly 
related to their proficiency in Russian. The higher 
the proficiency of the learners in the Russian lan- 
 
guage, the more they are prone to make mistakes with 
false friends. This phenomenon is universal among 
the all three groups in the study. Speaking several 
languages did not stop multilingual speakers from 
A.Zh. Argynbayev 

233 
 
Вестник КазНУ. Серия филологическая. №1-2(141-142). 2013 
 
 
making mistakes with false cognates, contrary to 
the belief, in the beginning of the research, that mul-
tilinguals could avoid these mistakes. As well as their 
peers multilingual speakers also committed mistakes, 
though fewer than the other two groups of participants.  
The most common mistakes that all subjects  
did in this research are shown in Table 5 below. 
The other items are not shown in the table, as the 
percentage of mistakes was quite low.       
 
Table 5.  
 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   41




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет