Национальной академии наук республики казахстан

ISSN 2224-5294                                                                                        Серия общественных и гуманитарных наук. № 3. 2015  
 
 
181 
N E W S 
OF THE NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN 
SERIES OF SOCIAL AND HUMAN SCIENCES 
ISSN 2224-5294 
Volume 3, Number 301 (2015) 
 
UDC 81'1-027.21 
 
The linguistics of the 21
st
 century 
 
A.B. Nurzhanova 
aisulu.nurzhanova@sdu.edu.kz 
Suleyman Demirel University, Almaty, Kazakhstan 
 
Key words: linguistic studies, language, human, anthropocentric paradigm, ethnos 
Abstract.  The  article  briefly  describes  the  theoretical-methodological  basis  of  19
th
  century  linguistics  and 
anthropologic position of language research. 
Linguistic  studies  occurred  within  the  framework  of  anthropocentric  paradigm  of  linguistics  have  made  a 
“linguistic knowledge” expertise of studies carried out to analyze language structure of the middle of 19
th
 and the end 
of  20
th
  centuries  within  linguistic  system  or  at  the  inter-linguistic  level.  They  also  aim  to  examine  language 
phenomenon along with human nature, its cognition of reality and its attempts to use its experience results to meet 
the needs of life, social life and generation. 
There  has  been  a  research  of  communicative  function  and  formal  structure  of  the  language  within  linguistic 
internal  frame  on  the  modern  level  of  linguistic  studies.  It  has  been  found  out  thatlanguage  phenomenon  limits 
creative spirit and true position in the process of ethnic nature, mentality, culture formation, which are the base of life 
of the humanity. The main purposes of linguistic researches are to introduce language not only as a tool that builds 
relationship  between  human  beings,  but  also  as  a  constituent  of  culture  of  a  particular  language  group,  people, 
ethnos, nation; to research language along with the history, traditions, values, consciousness, life experience, spiritual 
and material culture of the ethno-cultural and language group and to pass the results of the research through the sieve 
of “Language: Human” notion. 
 
УДК  81'1-027.21 
 
ХХІ ғасыр лингвистикасы 
 
А.Б. Нұржанова 
aisulu.nurzhanova@sdu.edu.kz 
 
Сулейман Демирель атындағы университет, филология және педагогика ғылымдары факультеті, «Қазақ 
филологиясы» кафедрасы, Қаскелең қ., Қазақстан Республикасы 
 
Кілт сөздер: лингвистикалық зерттеулер, тіл, адам, антропоцентристік прадигма, этнос,  
Аннотация.    Мақалада  ХХІ  ғасыр  лингвистикасының  теориялық-әдіснамалық  негізі,  тілді  зерттеудің 
антропологиялық ұстанымы қысқаша сипатталады.  
Тіл  білімінің  антропоцентристік  парадигмасы  шеңберінде  пайда  болып  отырған  қазіргі  тілтанымдық 
зерттеулер ХІХ ғасырдың ортасынан ХХ ғасырдың соңғы ширегіне  дейінгі тілдің құрылым-құрылысын  тіл 
жүйесінің  өз  ішінде  немесе  тілдераралық  деңгейде  қарастырған  зерттеулерге  «лингвистикалық  білім» 
сараптамасын  жасай  отырып,    тіл  феноменін  адам  болмысымен,  оның  ақиқат  шындықты  танып-білуімен 
және    жинақтаған  іс-тәжірибесінің  нәтижесін  білім  ретінде  өз  тіршілігіне,  қоғам  өміріне,  ұрпақ  қажетіне 
жарату әрекетімен бірлікте, біртұтастықта зерттеп-зерделеу мақсатын көздейді.  
Лингвистикалық  зерттеулердің  қазіргі  деңгейінде  тілдің    коммуникативтік  қызметі  мен  формалдық 
құрылымын  тілдік  ішкі  тұйық  шеңберде  зерттеу  тіл  феноменінің  адамзат  қауымдастығының  тіршілік-
тірлігінің  тұғырын  құрайтын  этностық  болмысты,  ділдік  тұғырды,  ұлттық  мәдениетті  қалыптастыру 
процесіндегі  жасампаздық  рухын,  шынайы  орнын    шектеуге  әкелетіні  айқындалды.  Тілді  адамзат 
қоғамындағы  қарым-қатынасты  жүзеге  асыратын  құрал  ғана  емес,  сонымен  қатар  белгілі  бір  тілдік  ұжым, 
халық, этнос, ұлт, ұлыс мәдениетінің құрамдас сыңары деп тану, оны  сол этномәдени және тілдік ұжымның 

Известия Национальной академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
182  
тарихи  дамуымен,  салт-санасымен,  дәстүрлі  танымдық-тағылымдық  құндылықтар  жүйесімен,  өмірлік 
тәжирибесімен, рухани және материалдық мәдениетімен сабақтастықта зерттеп, оның нәтижесін «Тіл:Адам» 
біртұтастығы «елегінен» өткізу - тілтанымдық зерттеулердің көздейтін басты мүддесіне айналды.  
 
ХХІ  ғасыр  лингвистикасы    «тіл  және  адам»  проблематикасының    біртұтас  теориясын 
қалыптастыруға  бетбұрыс  жасауымен,  ғылыми  зерттеудің  теориялық-әдіснамалық  негізіне    тілді 
адаммен, оның ой-санасымен, рухани-практикалық іс-әрекетімен тығыз байланыста қарастыруды, яғни 
антропологиялық  ұстанымды  басшылыққа  алуымен  сипатталады.  Тілді  зерттеудің  антропологиялық 
бағдарламасы    адам  және  оның  тілі  арасындағы  байланысқа  қатысты    мынадай  мәселелерді  ғылыми 
зерттеудің  ең  маңызды  проблемалары  етіп  ұсынады:  1)  тіл  және  адамның  рухани  белсенділігі;  2)  тіл 
және  адамның  ой-санасы;  3)  тіл  және  адам  физиологиясы;  4)  тіл  және  индивидтің  психикасы;  5)  тіл 
және мәдениет; 6) тіл және адамның мінез-құлық, жүріс-тұрысы; 7) тіл және қарым-қатынас; 8) тіл және 
қоғам;  9)  тіл  және  адами  құндылықтар;  10)  тіл  және  таным  т.б.  Антропологиялық  ұстанымды  тілді 
зерттеуге  енгізу  тіл  болмысының  алуан  түрлі  қырларын  теориялық  тұрғыдан  біріктіруге, 
байланыстыруға мүмкіндік берері сөзсіз 

1, 9-б.

.  
 «Тілтанымда  адам  қоғам  мүшесі,  психофизиологиялық  ерекшеліктерден  құралатын  индивид, 
ойлау  және  тану  әрекеттері  арқылы өзі іспеттес басқа  субъектілермен  қарым-қатынас жасайтын тұлға 
ретінде ұғынылады. Тілтанымның  антропологиялық ұстанымдары өз алдына  жеке емес, өзге ғылыми 
жүйелермен,  теориялармен  байланыса  өрбиді.  Айталық,  қатысымдық  прагматика,  дискурс  теориясы, 
когнитивтік  антропология,  әлеуметтік  психология,  жасанды  интеллект,  сөйлеу  актісінің  теориясы  т.б. 
ілімдердің  қай-қайсысы  да  адам  тілі  және  оның  таным  әлемінің  өзегін  құрайтын  адамдық  фактордың 
құндылығын  дәйектейді»-дейді  Э.Н.Оразалиева  қазақ  тіл  біліміндегі  лингвистикалық      ұстанымдар, 
тілтанымдық қағидалар мен тұжырымдамалар жүйесінің қалыптасу, даму кезеңдерін «лингвистикалық 
білім» парадигмасы аясында қарастырған зерттеуінде 

2, 41-б.

.  
Тіл  білімінің  антропоцентристік  парадигмасы  шеңберінде  пайда  болып  отырған  қазіргі 
тілтанымдық  зерттеулер  ХІХ  ғасырдың  ортасынан  ХХ  ғасырдың  соңғы  ширегіне  дейінгі  тілдің 
құрылым-құрылысын тіл жүйесінің өз ішінде немесе тілдераралық деңгейде қарастырған зерттеулерге 
«лингвистикалық білім» сараптамасын жасай отырып,  тіл феноменін адам болмысымен, оның ақиқат 
шындықты  танып-білуімен  және    жинақтаған  іс-тәжірибесінің  нәтижесін  білім  ретінде  өз  тіршілігіне, 
қоғам  өміріне,  ұрпақ  қажетіне  жарату  әрекетімен  бірлікте,  біртұтастықта  зерттеп-зерделеу  мақсатын 
көздейді.  
Лингвистикалық зерттеулердің қазіргі деңгейінде тілдің  коммуникативтік қызметі мен формалдық 
құрылымын  тілдік  ішкі тұйық шеңберде зерттеу  тіл  феноменінің  адамзат қауымдастығының  тіршілік-
тірлігінің  тұғырын  құрайтын  этностық  болмысты,  ділдік  тұғырды,  ұлттық  мәдениетті  қалыптастыру 
процесіндегі  жасампаздық  рухын,  шынайы  орнын    шектеуге  әкелетіні  айқындалды.  Тілді  адамзат 
қоғамындағы  қарым-қатынасты  жүзеге  асыратын  құрал  ғана  емес,  сонымен  қатар  белгілі  бір  тілдік 
ұжым,  халық,  этнос,  ұлт,  ұлыс  мәдениетінің  құрамдас  сыңары  деп  тану,  оны    сол  этномәдени  және 
тілдік  ұжымның  тарихи  дамуымен,  салт-санасымен,  дәстүрлі  танымдық-тағылымдық  құндылықтар 
жүйесімен,  өмірлік  тәжирибесімен,  рухани  және  материалдық  мәдениетімен  сабақтастықта  зерттеп, 
оның  нәтижесін  «Тіл:Адам»  біртұтастығы  «елегінен»  өткізу  -  тілтанымдық  зерттеулердің  көздейтін 
басты  мүддесіне  айналды.  Тіл  білімінде  бұл  мәселе  соны  жаңалық,  тың  тақырып  еместігі  анықталып, 
оның  бастау-арналары,  дереккөздік  сипаты,  алғышарттары  Вильгельм  фон  Гумбольдтің  тіл 
философиясына  қатысты  еңбектерінен  бастап,  тілтаным  ілімінің  даму  тарихында  өшпес  із  қалдырған 
тілші 
ғалымдардың 
зерттеулерінен 
іздестірілді. 
Нәтижесінде, 
антропологиялық 
немесе 
антропоцентристік  ұстанымды  басшылыққа  ала  отырып,  тілтану  ілімін  адамтану  және  қоғамтану  
мәселелерімен  ұштастыратын,  пәнаралық  сипаттағы  қазіргі  лингвистикалық  бағыттардың  ғылыми-
теориялық    тұғыры  тіл  білімінің  тарихи-салыстырмалы  және  құрылымдық-жүйелілік  парадигмасы 
шеңберінде  туындаған  іргелі  зерттеулерде  қаланғандығы,  олардың  тіндік  өзегін,  шын  мәнінде  тілдің 
«қарым-қатынас құралы», «ойды білдірудің амалы», «таным құралы» болу  қасиеттері мен  қоғамдық, 
әлеуметтік, мәдени құбылыс ретіндегі сыр-сипаты құрағаны  айқындалды.   
Тіл  феноменін  зерттеу  оның  тұрпат  межесімен  шектелмейтінін,  тілдің  тұңғиық  терең  құпиясына 
бойлау  тілдік  бірліктердің  мазмұн  межесінің  қалтарыс-қатпарына  үңілуді  қажет  ететінін    ірі  теоретик 
ғалым Қ. Жұбанов ХХ ғасырдың 30-ыншы жылдары-ақ атап көрсетті: «...Тіл құбылыстарын жалаң түр 
жағын ғана зерттеумен біліп болмайды. Бұл сөзсіз сыңаржақтық. ... Түр – форма деген  тілде жоқ белгі 
емес,  бар  нәрсе. Түр  тілдің    бар  тарауы  емес,  бір  тарауы» 

3,  39-б.

.  Адам  тілі  о  бастан-ақ  дыбыс  тілі 

ISSN 2224-5294                                                                                        Серия общественных и гуманитарных наук. № 3. 2015  
 
 
183 
болғандығын,  тіл  дыбыстарының  табиғатта  кездесетін  өзге  де  дыбыстық  құбылыстардан  үлкен 
айырмашылығы  бар  екенін:  «Күннің  күркірегені,  арбаның  салдыры,  мылтықтың  тарсылы,  қасқырдың 
ұлығаны – бәрі де дыбыс. Бұлар адамнан тысқарғы, табиғаттағы болатын дыбыстар. Адам ыңқылдайды, 
түшкіреді,  қырылдайды,  мұның  бәрі  адам  дыбысы,  бірақ,  адамның  қоғамдық    мұңы  айдап    шыққан, 
қоғамдық  қажетіне  жұмсалған  дыбыстар  емес,  дене  қызметінің  салдарынан  туған  туынды  инстикт 
дыбыстар. ... жылау мен күлу қоғамдық күштердің ықпалымен қысаптарымен шығады, сонда да оларды 
тіл  дыбыстары  деуге  болмайды»  деп  түсіндірген  ғалым  дыбыстық  тілдің  адам  қоғамымен  тығыз 
байланысын «...Жылау мен күлу-адам болған жердің бәріне түсінікті,  ал тіл тек сол тілмен сөйлейтін 
қоғамға ғана түсінікті» деп тұжырымдады 

3, 8-б.

.  
Тілдің  ойлау  мен  танымның  нәтижесін  сөзде,  сөйлемде  тіркейтін  қасиетін  оның  қатынас  құралы 
болу қызметімен бірлікте қарастыру қажеттігін С. Аманжолов: «Тіл – сана-сезімнің, ойдың тәжірибеде 
көрінетін  заттық  сәулесі.  ...Тіл-амал,  құрал,  оның  арқасында  адам  бір-бірімен  қарым-қатынасқа  енеді, 
пікір алысады және бірін – бірі түсініседі. Тіл ойлаумен тікелей байланысты болғандықтан, сөзде және 
сөйлемдегі  сөздердің  бірлігінде  ойлау  ісінің  жетістіктерін  тіркеп  отырады.  Демек,  адамның  дүние 
танудағы  жетістіктері  сөзде,  сөйлем  құрылысында  тіркеледі,  сөйтіп  адам  қоғамында  пікір  алысуға 
мүмкіндік жасалады» - деп атады 

4, 68-б.].  
 «Тіл  –  қоғамдық  құбылыс  ретінде  адамзат қоғамының  ажырамас бөлігі  болып  табылатынын»  тіл 
феноменінің  табиғатына  тән  төлтума  қасиет  деп  тани  отырып,  ғалымдар  тілдің  қоғамдық-әлеуметтік 
қарым-қатынастағы  орны,  әлеуметтік  мәртебесі  оның  дамуына  немесе  «жойылып-жоғалуына»  белгілі 
дәрежеде ықпал ететінін айқындады. Мәселен, Фердинанд де Соссюр тілді  «барлық бөлім бөлшектері 
іштей реттелген жүйе» ретінде анықтай отырып, «тіл таңбаланатын нысанға (объект) тәуелді бола тұра, 
оған  деген  қатынаста  өз  еркіндігі  мен  еріктілігін  мүлдем  жоғалтпайды,  яғни  басыбайлы  тәуелділікке 
ұшырамайды. Сөйтсе де тіл жүйе құрамайтын фактілерге тәуелді» - дейді.  

5, 112-б.

.  
«Тіл  –  ойларды,  сезімдер  мен  тілектерді  бір-бірінен  туындап  отыратын  арнайы  символдардың 
жүйесі арқылы жеткізудің  инстинктивтік емес, керісінше, адамға ғана тән тәсілі. Бұл символдар  – ең 
алдымен,  есту  символдары  және  олар  «сөйлеу  органдары»  арқылы  жасалады....  Әйтсе  де  тілді  «тек 
дыбыстық  символдардың  шартты  жүйесі»  деп  санауға  болмайды.  ...Тілдер  мен  диалектілердегі 
айырмашылық  бір  әлеуметтік  топтан  келесісіне  ауысқанымызда    ешқандай  да  шеңбермен 
шектелмейді»-дейді  Э.  Сепир 

6,  31-б.

.  Диалект  ұғымы  және  сол  сияқты  құбылыстар  наным-сенімге, 
салт-дәстүрге,  өнерге  т.б.  қатысты  қолданылатындықтан,  Э.  Сепирдің  бұл  тұжырымы      «тіл  және 
таным»,  «тіл  және  ұлт  мәдениеті»,  «тіл  және  этнос»  мәселелерінің  ара қатынасын  салмақтаған қазіргі 
зерттеулерде толықтай қуатталады.  
В.  Гумбольдт  тілді  жай  ғана  акт  немесе  аяқталған  соңғы  нәтиже  емес,  ол    халықтық  рухты 
жаңғыртып  отыратын  ұзақ  мерзімді  белсенді  іс-әрекет  деп  санады:  «Язык  есть  как  бы  внешнее 
проявление духа народов: язык народа есть его дух, и дух народа есть его язык, и трудно представить 
себе что-либо более тождественное» 

7, 68-б.

. 
Тіл  ең  басты,  ең  негізгі,  ең  тұрақты  этностық  көрсеткіш  болып  саналады.  Оған  террриториялық 
біртұтастық,  мәдени  біртектілік,  этностық  (ұлттық)    сана,  мемлекеттік  құрылым,  шаруашылықтық 
ареал,  әлеуметтік  организм,  антропологиялық  тип  сияқты  тарихи  өзгерістерге  түсіп  отыратын,  тілге 
қарағанда тұрақтылық қуаты аз белгілер ілеседі. Сондықтан да Н.И. Толстой  «тіл тағдыры мен этнос 
тағдыры»  адамзат  баласын  өте  ертеден  толғандырған,  ең  көне  проблемалардың  бірінен  саналатынын, 
мұнда  тіл  иесінің  этникалық  тарихына  көз  жүгіртпей  тұрып,  нақты  тілдерге  қатысты 
экстралингвистикалық  деректерді    елестету  мүмкін  емес  екенін  айтады.  Н.И.  Толстой:    «Этностық 
құрылым тілдік құрылымға қарағанда тарихи өзгеріске бейім және «тіл – этнос» аралық қатыстылыққа 
біршама  әсер  ететін  әлеуметтік-экономикалық,  мемлекеттік-саяси  қоғамдық  процестердің  ықпалында 
болады»,-дейді 

8, 34-б.

.  
«Этнос»  ұғымына  «Этнос  -  өткен  бір  дәуірлерде  дүниеге  келіп,  белгілі  бір  географиялық  ортада 
қалыптасқан, шұғылданған тіршілік-тірлігі бірыңғай, мінез-құлқы ұқсас, діні де, тілі де бір, салт-дәстүрі 
мен  әдет-ғұрпы  ортақ,  өзінің  ортақ  тегін,  туыстығын,  тұтастығын  сезіне  білетін,  сатылап  даму 
барысында  аналық,  аталық,  рулық,  тайпалық,  ұлыстық  және  халықтық  дәуірлерді  басынан  кешіріп, 
бүгінде дербес ел болып отырған адамдар қауымы» деген анықтама бере келіп, Ә.Т. Қайдар «этностың 
шынайы  бейнесі,  болмысы  оның  тілінде  ғана,  тілі  арқылы  ұрпақ  жадында  сақталатынын»  айтады. 
«Этностың  дүниеге  келуіне  ұйтқы  болған    да  –  тіл,  рухани-мәдени  өмірінің  өзегі  де,  өзін-өзі  танып-
білудің өлшемі де – сол тіл» деп тілдің адамдар қауымдастығының этномәдени және ділдік негізін, тінін 
құрайтын  конструктивтік  (құрастырушылық) рөлін көрсетеді, «тіл  әлемі»  -  этнос  болмысына қатысты 

Известия Национальной академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
184  
мыңдаған,  тіпті  миллиондаған  мағыналық    бірліктердің  жиынтығы,  синтезі»  деп,  тіл  феноменінің 
ғылыми-танымдық дереккөздік сипатын анықтайды 

9, 11-б.

.  
Тіл  және  этникалық  мәдениет  аралық  қарым-қатынастың  парқын  замана  тезінде  салмақтаған 
ресейлік ғалым З.К. Тарланов өз ойын: «Тіл - өзінің тілдік тұрпат арқалаған заңдары мен ережелерін тіл 
иесінің  әлеуметтік  психологиясымен,  ол  жасаған  мәдениеттің  типі  және  құрылымымен  шебер 
қиыстырған дербес әлем. Сондықтан да этномәдениетті этникалық тілден бөлек қарастыру мүмкін емес, 
мүмкін  бола  қалған  жағдайда,  ол  толық  және  дәлелді  зерттеу  болмайды.    Себебі  этнос    өзінің  тілі 
арқылы ғана этникалық мәдениетінің өзгеше бітімін, қайталанбас ерекшеліктерін таныта алатын болса, 
этникалық  мәдениеттен,  этникалық  дүниетанымнан және  ой-танымдық  тәжірибеден  алыстатылған  тіл 
өзінің терең мазмұнын, өмірлік өзегін жоғалтып, қоғамдық рөлі шектеулі қатынас құралдарының біріне 
айналады» - деп тұжырымдайды 

10, 8-б.

.   
Сонымен,  этникалық  шет-шеңберде  тіл  -  қарым-қатынас  құралы  ғана  емес,  сондай-ақ  тіл  иесінің 
тарихи  жады,  оның  мәдениеті  мен  танымдық  әрекетінің  нәтижесі,  наным-сенімі,  пәлсафасы, 
психологиясы,    табиғат  пен  ғарыш,  тағылым  мен  тәрбие  туралы  білім  қоры  бекіген  рухани  әлемі. 
Сондықтан  да  тіл  тарихи қалыптасқан  және  диалектикалық  қарама-қайшылықтарға  толы  ұлттық  өмір 
салтын  өзек  еткен  этникалық  мәдениет  формасы  саналады.  Мұнда  тіл  этникалық  іс-тәжірибені 
жинақтап,    топтап  ұғынудың  және  жете  меңгерудің    оңтайлы  құралы  қызметін  атқарады.  Өйткені 
ұжымдық  тәжірибе  сан мыңдаған сөздің,  фразеологизмдердің,  паремиялардың,  қоғамдық  мәтіндердің, 
формальдық этикалық жағдаяттардың т.с.с. мағыналық астарында кодталады.  
 
ӘДЕБИЕТТЕР 
 
1.
 
Серебренников  Б.А.,  Кубрякова  Е.С.,  Постовалова  В.И.  и  др.,  Роль  человеческого  фактора  в  языке.  Язык  и 
картина мира. М.: Наука. 1988.  216 с.  С. 9 
2.
 
Оразалиева  Н.Э.   азақ  тіл  біліміндегі  когнитивтік  парадигма:  фил.  ғыл.  докт.  дис.  авторефераты.    Алматы, 
2007. 46 б. Б.41    
3.
 
Жұбанов Қ.  азақ тілі жөніндегі зерттеулер. Алматы: Ғылым, 1999,   581б 
4.
 
Аманжолов С.  азақ тілі теориясының негіздері. Алматы: Ғылым, 2002, 368 б. Б. 68-90.   
5.
 
Соссюр Ф.де. Заметки по общей лингвистике. Пер. с фр. Общ. ред., вступ. ст. и коммент. Н.А.Слюсаревой. М.: 
Прогресс, 2000. 280 с. С.112  
6.
 
Сепир Э. Избранные труды по языкознанию и культурологии. М.: Прогресс, 1993. 654 с. 9. 9 
7.
 
Гумбольдт В. Избранные труды по языкознанию. Пер. с нем. Общ. ред. Т.В.Рамишвили, послесл. А.В.Гулыги и 
В.А.Звегинцева. М.: ОАОИГ «Прогресс», 2000. 400 с. С.68 
8.
 
Толстой  Н.И.  Язык  и  народная  культура.  Очерки  по  славянской  мифологии    и  этнолингвистике.  М.:  Индрик, 
1995. 509 с   
9.
 
Қайдаров  Ә.Т.   азақ  тілінің  өзекті  мәселелері:  Актуальные  проблемы  казахского  языка.  Алматы:  Ана  тілі, 
1998. 304 б. Б.11 
10.
 
Тарланов  З.К.  Язык.   тнос.  Время.  Очерки  по  русскому  и  общему  языкознанию.  Петрозаводск:  Изд-во 
Петрозаводского государственного университета, 1993. 222 с. С.8 
 
ЛИНГВИСТИКА XXI ВЕКА 
А.Б.Нуржанова 
aisulu.nurzhanova@sdu.edu.kz 
 
Ключевые слова: лингвистические исследования, язык, человек, антропоцентрическая парадигма, этнос.  
Аннотация.  В  статье  кратко  описывается  теоретико-методологическая  основа  лингвистики  ХХІ  века,  а  также 
рассматривается идея антропоцентричности языка.  
Антропоцентрическая  парадигма  выводит  на  первое  место  человека,  а  язык  считается  главной  конституирующей 
характеристикой  человека,  его  важнейшей  составляющей.  Лингвистика  XXI  века  ориентирована  на  изучение  связей 
языка  и  общества,  в  центре  ее  внимания  оказывается  человеческий  фактор,  она  развивается  на  основе  синтезирования 
различных идей, методов и приемов анализа, разработанных в практике различных лингвистических исследований.  
 
A.B. NURZHANOVA 
 
CANDIDAT OF PHILOLOGICAL SCIENCES, ASSISTANT-PROFESSOR, DEPARTMENT OF KAZAKH PHILOLOGY, 
FACULTY OF PHILOLOGY AND PEDAGOGICAL SCIENCES  
Suleyman Demirel University, Almaty, Kazakhstan 
 
Поступила 05.03.2015 г. 
N E W S 
OF THE NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN 

ISSN 2224-5294                                                                                        Серия общественных и гуманитарных наук. № 3. 2015  
 
 
185 
SERIES OF SOCIAL AND HUMAN SCIENCES 
ISSN 2224-5294 
Volume 3, Number 301 (2015) 
 
UDC 314.9 
 

жүктеу/скачать 5,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: