Неврология модуль



бет54/81
Дата26.12.2022
өлшемі1,79 Mb.
#59676
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   81
І сигналды жүйе

ІІ сигналды жүйе

Организмге сыртқы және ішкі ортадан келетін кӛру, есту және басқа сезім жүйелерінің сигналдары. Бұл адам мен жануарларға ортақ жүйе болып табылады.

Адамға ғана тән, яғни сӛйлеуге байланысты.
Оның сигналдары – еститін, оқитын және айтылатын сӛз.










4 тапсырма. Адамның сӛйлей алуымен (ІІ сигналды жүйе) және оның ойлау мен шығармашылық әрекеттерінің бар болуымен байланысты И.П. Павлов ЖЖІӘ арнайы түрлерін ажыраттты. Осы түрлерді атаңыз және сипаттама беріңіз, мысал келтіріңіз.
Бірінші – кӛрпемпаз тип.
Кӛрпемпаз типті адамдарда І-ші сигналдық жүйе ІІ-ші сигналдық жүйеге қарағанда басым болады. Олар сыртқы орта құбылыстарын ӛте жоғары сезімталдықпен қабылдайды (кӛру, есту және т.б.), нақтылы және деректі ой туады
(суретшілер, музыканттар). Екінші – ойшыл тип.
Ойшыл типті адамдарда ІІ-ші сигналдық жүйе І-ші сигналдық жүйеге қарағанда басым болады. Оларға логикалық және дерексіз (абстракты) ойлау қабілеті жоғары (ғалымдар, философтар, математиктер).
Үшінші – аралас тип.
Сыртқы орта әсерлері мен құбылыстарын сезіну қасиеті және ойлау (дерексіз) қабілеті бірдей дамыған

5 тапсырма. Мидың қызметтік жартышар аралық асимметриясының пайда болуын кӛрсетіңіз, кестені толтырыңыз.

Оң жартышар

Сол жартышар

Сӛздік емес Қиын ажыратылатын Таныс емес

Сӛздік Оңай ажыратылатын Таныс

Кеңістіктік қатынасты бағалау Айырмашылығын табу Тітіркеністердің қасиеттері бойынша сәйкестігін табу Кеңістікті кӛру арқылы талдау

Уақыттық қатынасты бағалау Ұқсастығын табы Тітіркеністердің аттары бойынша сәйкестігін табу Сӛз арқылы таңбалау

Тұтас қабылдау (гештальт) Бір мезгілде түйсіну Нақтылы тану

Жіктеп қабылдау Дәйекті қабылдау Дерексіз, жалпылай, әр нұсқалық тану

Шашыраңқы ӛкілеттілігі

Қарапайым әрекеттердің бекітілген
ӛкілеттілігі

кеңістік сигналына жауапты заттарды ӛру және сипап сезу арқылы таниды

теорияға бейім, сӛз қоры мол, оны кеңінен пайдаланғыш, қимылы белсенді, мақсатқа
талпынғыш, уақиғаларды болжағыш келеді.

музыкалық қабілеттер байланысты

Ақпаратты кезекпен, тізбекті талдау

нақтылы іс-әрекетке жұмылдырады, ол адам шабан, сӛзге сараң, бірақ ӛте сезімтал және әсерленгіш, меңзей қарауға және еске түсіруге әуес болады.

Қоршаған ортаны оптимисттік қабылдауға кӛмектеседі

Ақпаратты параллельді талдау

Вернике және Брок орталықтары болуына






байланыста сӛйлеу мен сӛзді естіп, түсінуге
жауап береді

6 тапсырма. Есте сақтаудың нейрофизиологиялық механизмдерін анықтаңыз және келесі кестеге толтырыңыз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   81




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет