Тромбоцитпениялар мен тромбоцитпатиялар Тромбоцитпениялар деп — тым көп ыдырап немесе көп жұмсалғандықтан
және жеткілікті мөлшерде (қалыпты мөлшері І50х10
9
/л) түзілмегендіктен
тромбоциттердің саны азаятын ауралар тобы аталады. Тромбоцитпения
көбінесе
тромбоциттер өте көп ыдырағанда дамиды.
Классификациясы. Тромбоцитпениялар тұқымқуалайтын және жүре болатын
нысандарға бөлінеді. Тұқымқуалайтын тромбоцитпениялардың көбінде
тромбоциттердің бірқатар қасиеті өзгереді, сондықтан ондай аурулар
тромбоцитпатиялар тобына жатқызылады («
Тромбоцитпатияларды» қ
ара
).
Жүре пайда болатын тромбоцитпениялардың мегакариоциттер мен
тромбоциттер зақымдалғандықтан дамитын нысандары иммунды және
бейиммунды топқа бөлінеді.
Иммундық тромбоцитпениялар өз ретінде
аллоиммундық (қандағы жүйелердің біріне сәйкессіздік),
трансиммундық (аутоиммундық тромбоцитпениямен сырқат ананың аутоантиденелері плацента
арқылы нәрестеге өтеді),
гетероиммундық (тромбоциттердің антигендік
құрылымы өзгереді) және
аутоиммундық (өз тромбоциттерінің өзгермеген
антигендеріне қарсы антиденелер түзіледі) болады. Егер тромбоциттерге қарсы
бағытталған аутоагрессияның себебі анықталмаса, ондай тромбоцитпения
идиопатиялық аутоиммунды тромбоцитпения деп аталады.
Бейиммунды тромбоцитпенияның даму себебі тромбоциттердің механикалық әсерден
зақымдалуымен (спленомегалия кезінде), сүйек кемігінде жасушалардың көбею
үдерісінің тежелуімен (радиацияның немесе механикалық фактордың әсерінен
сүйек кемігі зақымдалғанда, аплазиялық анемия кезінде), сүйек кемігінде ісік
тіні немесе басқа құрылымдардың өсуімен, соматикалық мутациямен
(Маркиафава—Микели ауруы), тромбоциттердің тым көп жұмсалуымен
