Нуржігіт Алтынбеков 549
Бала жолдасының патологиясы Туу кезеңі дұрыс өтіп, шарана туылғаннан кейін 15–20 минуттан соң жатыр
қайта жиырылып, бала жолдасын сыртқа айдайды. Бала жолдасының құрамына
бала орны (плацента), жыртылған шараналық қабық – амнион, тегіс хорион мен
децидуалық қабықша және кіндіктік бау кіреді. Плацента – шарана мен ана
организмінің арасындағы заталмасулық үдерісті қамтамасыз ететін негізгі
мүше.
Жетілген плацента – массасы 500–600 г, диаметрі 12–20 см, қалыңдығы 2–4
см, дөңгелек, табақ пішінді құрылым. Плацентаның шараналық және аналық
бөлімі бар.
Шараналық бөлім амнион мен ішінде шараналық қан тамырлары бар
тармақты хорионнан құрылған. Хорион тармақтары арқылы ананы шаранамен
жалғастыратын қан тамырлары өтеді. Хорионның шараналық бетінде жұқа
табақша қалыптасып, одан түктер өседі. Бұл түктер трофобластылық
жасушалардың қос қабатымен астарланады: Лангханс эпителийімен
астарланған ішкі қабаты
цитотрофобласт деп, ал синцитий түзетін сыртқы
қабаты
синцитийлік трофобласт деп аталады. Түктің кейбіреуі плацентаның
аналық бөлімімен тікелей түйісіп, бекиді. Трофобластылық жасушалар өсіп,
эрозияға ұшыраған децидуалық қабықшаны да қоршап алады, сөйтіп
плацентаның аналық бөлімі де трофобластылық жасушалармен астарланады.
Түктердің қалған бөлігі хорион мен базал табақшаның арасындағы кеңістікте
еркін салбырап тұрады немесе өзара бірігіп кетеді.
Түктердің бағандық негізі және тармақталған бөлімі болады. Бағандық түк
тармақталып, плацента бөлікшелерін (котиледон) түзеді.
Аналық бөлімнің құрамына децидуалық қабықша мен оны астарлайтын
трофобластылар қабатынан қалыптасқан базал табақша және түктердің негізгі
бағанының тармақтарын ажыратып тұратын жолақтар кіреді. Түктердің,
хорионның, базал табақшалардың және жолақтардың арасындағы бос кеңістік –