Нуржігіт Алтынбеков
608
Силикоз созылмалы
ағымды
ауру. Даму барысына қарай, 3 кезеңге (силикоз І,
ІІ, ІІІ) бөлінеді. Силикоздың сирек кездесетін нысаны — «
жедел»
силикоз
. Ол,
әдетте шаңның құрамында еркін кремний қос тотығы тым көп болғанда дамып,
қысқа мерзімде (1—2 жылда) науқасты өлімге ұшыратады. Шаңның әсерімен
байланысты мамандықтан қол үзгеннен соң бірнеше жылдан кейін дамыған
силикоз —
кешеуіл
силикоз
деп аталады.
СИЛИКАТОЗДАР
Силикатоздар
— кремний қос тотығы басқа элементтермен (магний,
алюминий, темір, т.с.с.) қоспа түзген тұздар (силикаттар) араласқан шаңның
әсерінен дамитын аурулар тобы. Силикаттар табиғатта кең тараған, өндірісте
алуан түрлі қолданыс тауып жүр. Силикатоздарға, асбестоз, талькоз, каолиноз,
цементоз, слюдалық пневмокониоз, т.б. жатады. Бұлардың ішінде ең
маңыздылары — асбестоз, талькоз және слюдалық пневмокониоз.
А
СБЕСТОЗ
Асбестоз
— асбест шаңының ұзақ мерзімді әсерінен дамитын пневмокониоз.
Ол — ентікпе мен жөтел және өкпе-жүрек қызметінің жеткіліксіздігі біртіндеп
өршитін созылмалы ауру.
Асбест (тау кендірі) — талшықты минерал; химиялық тұрғыдан, — сулы магний
силикаты (ЗМgОх2SіО
2
х2H
2
O). Асбест талшықтарының ұзындығы 2-5 мкм, кейде
тіпті 125-150 мкм, жуандығы 10-60 мкм. Асбест өндірісте кең қолданыс тауып жүр.
Достарыңызбен бөлісу: