Образованная страна



Pdf көрінісі
бет7/14
Дата12.03.2017
өлшемі19,18 Mb.
#8997
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14

ВЗГЛЯД СО СТОРОНЫ

Проектное Обучение, Казахстан 

и Навыки Глобального Успеха

Казахстанские школы внедря-

ют метод проектного обучения с 

целью обучить детей навыкам и 

умениям, необходимым для кон-

курентоспособности в мировой 

экономике.

Не так давно мне посчастливилось по-

сетить школьный кабинет на другой поло-

вине Земного шара, в стране, граничащей 

с  Россией  и  Китаем,  и  понаблюдать  пре-

зентации  проектов  учеников.  Тема  проек-

та – сохранение энергии. Ученики освоили 

все понятия об электричестве и на основе 

этого изучили, насколько велико потребле-

ние энергии в домашних условиях. Они на-

блюдали самые энергозатратные дни неде-

ли, а также проанализировали собранные 

данные, чтобы выяснить причины и пред-

ложить  свои  решения.  Каждая  команда 

из  четырех  учащихся  презентовала  свои 

исследования и идеи, а затем отвечала на 

вопросы слушателей, в основном состояв-

ших из учителей, в том числе и меня. 

Потребление  энергии  является  важной 

проблемой в штате Мичиган, где, собствен-

но, я и проживаю. Однако эти презентации 

проходили  в  Астане,  столице  Казахстана. 

Зимой температура здесь опускается ниже 

нуля,  прямо  как  в  городе  Бисмарк,  штат 

Северная  Дакота.  Дороги  покрываются 

толстым слоем льда вследствие обильных 

снегопадов.  Город  обогревается  системой 

центрального  отопления.  Астана  стреми-

тельно  развивается,  запасы  энергии  не 

поспевают  за  таким  же  стремительным 

ростом энергопотребления, что можно на-

блюдать и по всей стране в целом. Было 

очевидно, что ученики учитывали эти фак-

ты во время своих презентаций. 

Вместе  с  другими  своими  коллегами  я 

понимал,  что  данный  опыт  применения 

метода проектного обучения (Project-Based 

Learning, или PBL) служил началом чего-то 

особенного.  Поговаривают,  что  стоит  од-

нажды посетить другую страну, и после это-

го начинаешь совсем по-другому восприни-

мать  как  себя  самого,  так  и  свою  страну. 

Посетив множество стран, не могу с этим 

не  согласиться.  Однако  я  никогда  бы  не 

смог  предположить,  насколько  полезным 

окажется  мой  опыт  работы  с  учителями 

фонда KATEV в Астане. 

KATEV и PBL 

Международный  образовательный  фонд  

KATEV  курирует  сеть  из  36  лицеев  по 

всей  стране.  Для  представления  масшта-

ба,  США  в  3.61  раз  больше  Казахстана,  

в то время как штат Техас занял бы одну 

лишь четверть Казахстана. А теперь пред-

ставьте, каково было бы работать в школь-

ном  округе  (школьный  округ  –  самостоя-

тельный  орган  местного  самоуправления, 

который  финансируется  за  счет  местных 

налогов  и,  в  свою  очередь,  обеспечива-

ет  финансирование  общественных  школ) 

размером в треть США или всю Западную 

Европу!  Ученики  учатся  с  1  по  11  класс, 

пять дней в неделю с утра до четырех ча-

сов вечера, а в субботу до обеда. Ученики 

этих лицеев регулярно участвуют и побе-

ждают  на  соревнованиях  и  предметных 

олимпиадах  республиканского  и  между-

народного  уровня.  Это  очень  впечатляет, 

особенно  на  фоне  того,  что  во  всех  шко-

лах дети обязательно изучают английский 

язык  вдобавок  к  своему  родному  языку, 

казахскому или русскому. Многие предме-

ты здесь преподаются учителями, которые 

говорят на английском языке. Несмотря на 

то,  что  изучать  предметы  на  английском 

бывает  нелегко,  они  уверены,  что  знание 

языка  откроет  доступ  к  мировой  научной 

литературе. И чтобы познать науку во всей 

ее величине, необходимо владеть языком 

научных  публикаций.  Мои  собственные 

исследования  показывают,  что  около  по-

ловины  всей  научной  литературы  в  мире 

издается именно на английском языке, что 

очень  впечатляет.  Ученики  казахстанских 

школ изучают английский как иностранный 

язык.  Остается  только  догадываться,  на-

сколько  сложно  преподавать  предмет  на 

иностранном языке. 

Продолжая стремиться к успеху в этих 

непростых условиях, руководители фонда 

KATEV прибегли к методу проектного обу-

чения (далее – PBL) с целью развивать в 

учениках умения и навыки 21-го века. Они 

четко  понимают  необходимость  помочь 

детям вырасти и стать более успешными 

гражданами  мира.  «Все  четыре  умения 

(сотрудничество,  общение,  критическое 

мышление  и  креативность),  которые  раз-

вивает PBL, очень важны на сегодняшний 

день, – утверждает Дарханбек Кожабеков, 

вице-президент фонда KATEV по кадровой 

политике.  –  Однако  я  считаю,  что  самым 

важным  навыком  является  умение  мыс-

лить  критически.  Критическое  мышление 

помогает детям встать на правильный курс 

и  в  будущем  работать  более  эффектив-

но. По результатам теста PISA, Казахстан 

находится  примерно  на  40  месте.  Сухое 

зазубривание фактов никак не пригодится 

детям в их будущей профессии».

Знание  сложного  материала  наизусть 

без  развития  глобальных  навыков  успеха 

приводит к тому, что дети остаются неспо-

собными применять знания по назначению. 

По примеру школ в США, Великобритании, 

Южной  Кореи  и  Австралии,  фонд  KATEV 

стремится  к  трансформации  традицион-

ного школьного обучения в яркий процесс 

ученического креатива и инноваций, место 

которым – быть вне традиционного класса.

Эффективное применение метода PBL 

начинается  с  правильного  планирования, 

что  в  свою  очередь  поддерживает  наце-

ленность  на  определенные  стандарты  и 

результаты.  Необходимо  постоянно  дер-

жать  в  уме  результат  деятельности  уче-

ника, так как это способствует обучению и 

умению связывать знания с реальным ми-

ром за окном. Именно так и работают учи-

теля  фонда  KATEV.  Как  и  другие  школы, 

работающие  по  методу  PBL,  эти  учителя 

всегда задаются вопросами, как улучшить 

процесс  усваивания  материала,  будь  то 

метод формативного оценивания, прислу-

шиваясь к самим ученикам или через гло-

бальные навыки успеха.

Промежуточные этапы  

формативного оценивания

Полезное  формативное  оценивание, 

применяемое  в  традиционном  обучении, 

также применяемо при методе PBL, при ус-

ловии, что сами инструменты оценивания 

применяются  эффективно.  Примерами 

формативного  оценивания  являются  ко-

роткие отзывы учеников в конце урока, ве-

дение журналов, работа в парах, рефлек-

сия и викторины. В лицеях фонда KATEV 

в данное время апробируется использова-

ние  промежуточных  проверочных  этапов, 

или  так  называемых  чекпойнтов.  Каждую 

неделю устанавливается время одного или 

двух чекпойнтов, до наступления которых 

ученики должны завершить определенную 

задачу или работу, выполнение которых в 

совокупности  приводит  к  успешному  вы-

полнению всего проекта. 

Каждый такой чекпойнт дает ученикам и 

учителям оценить общий прогресс, а так-

же выявить потребности в поддержке. На 

ранних стадиях проектов учителя исполь-

зуют  эту  стратегию,  чтобы  научить  детей 

самоконтролю  и  организованности.  Мы 

часто забываем, что детей в школах приу-

чают  быть  пассивными  слушателями  на 

уроках.  Они  следуют  указаниям,  делают, 

как им указывают, задают вопросы только 

когда им разрешается и выбирают только 

из  предложенных  вариантов.  Метод  PBL 

наделяет  детей  силой  самостоятельно 

управлять процессом собственного обуче-

ния, конечно же, при условии, что учителя 

не забывают о чекпойнтах. 

Свобода ученикам

Дав ученикам свободу самостоятельно 

искать  пути  решения  и  самим  выбирать 

форму  представления  результатов  своей 

деятельности,  школьная  культура  может 

превратиться  в  коллегиальную  и  продук-

тивную бизнес-культуру. Как и другие учи-

теля  по  всему  миру,  преподаватели  фон-

да KATEV понимают эти ценности и четко 

осознают, что самое большое препятствие 

на  пути  к  ученической  свободе  –  это  не-

обходимость  отказаться  от  тотального 

учительского  контроля  над  всем  происхо-

дящим. И все же, пойти на такие меры на 

деле оказывается не так уж и легко.

Предоставьте  ученикам  возможность 

применять  знания  в  контексте  настоящего 

мира. Вместо готовых сценариев подарите 

им  реальную  возможность  сделать  что-то 

полезное для общества, определенной ор-

ганизации  или  потенциального  клиента.  В 

результате ученики поднимут свою деятель-

ность на более высокий уровень. Так, напри-

мер, все тот же проект на тему сохранения 

энергии наделил учеников очень полезным 

опытом.  Следующим  шагом  является  свя-

зывание деятельности учеников с реальны-

ми  людьми,  принимающими  решения  или 

имеющими влияние в данной области. 

Школа-лицей  «НурОрда»,  также  одна 

из школ фонда KATEV, уже имеет богатую 

культуру  ученической  автономности.  По-

сле  уроков  дети  участвуют  во  множестве 

разных клубов, кружков и секций. Ученики 

пишут  сценарии,  снимают  и  играют  в  ко-

роткометражных фильмах, чтобы донести 

свои  идеи,  попутно  осваивая  мастерство 

кинематографа. Эти работы показываются 

на  школьном  канале  в  YouTube.  Каждый 

год в школе проходит своя церемония на-

граждения  «НурОрда  Оскар».  Опреде-

ленным вызовом для школ фонда KATEV 

является  связывание  богатой  внеурочной 

кружковой  деятельности  с  пройденными 

на уроках темами. Классы по всему миру 

используют силу социальных сетей, чтобы 

донести свои идеи до нужной аудитории. 

Глобальные навыки успеха

Несмотря на огромную территорию, на-

селение  Казахстана  относительно  очень 

маленькое:  около  18  млн  (штат  Техас  на 

2010  год  насчитывал  более  25  млн).  Бу-

дущее  нации  может  зависеть  от  того,  на-

сколько подрастающее поколение сможет 

ориентироваться в глобальной экономике. 

Фонд KATEV стремится к тому, чтобы уче-

ники  обладали  глобальными  навыками 

успеха,  теми  качествами,  которые  хотят 

видеть в абитуриентах университеты, а ра-

ботодатели в своих сотрудниках. Как гово-

рит Ержан Аубакиров, директор одного из 

лицеев, «для нас очень важны критическое 

мышление, навыки общения и творчества. 

В условиях нынешней школьной програм-

мы  эти  качества  полностью  не  раскрыва-

ются.  Вот  почему  мы  стараемся  привить 

эти навыки через метод PBL».

Во время своего пребывания в Казахста-

не я узнал многое о том, насколько фонд 

KATEV  нацелен  на  расширение  возмож-

ностей для учеников. Каждый месяц зада-

ется определенная тема, по которой гото-

вятся дети и демонстрируют свои работы, 

что напомнило мне о ежегодном окружном 

мероприятии PBL в школах Metro National 

(Метро Нэшнл) и ежегодном выставочном 

вечере  школы  Bernen  Springs  (Бернен 

Спрингс) штата Мичиган. Такие мероприя-

тия наделяют детей богатым опытом и раз-

вивают навыки и умения 21-го века. 

И дело не только в том, что KATEV це-

нят академический успех детей также, как 

американские  школы  ценят  спортивные 

достижения.  Учителя  делают  все,  чтобы 

дать  детям  как  можно  больше  контроля 

над  своим  обучением.  Ученическая  куль-

тура  в  лицеях  потрясающа,  так  как  дети 

ценят труд учителей, а те, в свою очередь, 

дают  им  возможность  учиться  и  делать 

проекты не только в стенах кабинетов, но 

и в коридорах, буфетах. 

Хорошая,  дружеская  атмосфера  –  вот 

что является особенностью культуры школ 

KATEV. В этом факторе их можно назвать 

лидирующими школами, и другим школам 

стоит у них этому поучиться. Сам я точно 

научился  многому.  Школы  фонда  KATEV 

находятся еще в начале пути PBL, но бла-

годаря  своей  преданности  поставленной 

цели и четким действиям они точно дадут 

фору многим школам как в своей стране, 

так и за рубежом. 

Джон МАККАРТИ 

Phd. Работал 25 лет BUCK institute of education, USA


16

№18 (55) 

27 сентября 2016 г.

БІЛІМДІ ЕЛ  ОБРАЗОВАННАЯ СТРАНА

bilimdi_el@mail.ru

Читайте нас на сайте www.bilimdinews.kz

Алла ЧЕЧЁТКИНА,

Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай 

мемлекеттік университетінің баспасөз хатшысы

ТАҒЗЫМ

ОҚЫСАҢЫЗ, БАЛАЛАР...

2016 жылдың 5-қыр-

күйегінде Қостанай 

облысының Әулиекөл 

ауданында Ұлт көсемі 

Ахмет Байтұрсынұлы-

на арналған мүсін 

ашылып, «Ахмет  

Байтұрсынов және 

Мәңгілік Ел мұраты» 

атты республикалық 

ғылыми-тәжірибелік 

конференция өткізіл-

ді. 

Аталған  іс-шараға  облыс 

әкімі  Архимед  Мұхамбетов, 

мемлекет  және  қоғам  қай-

раткері  Кенжеғали  Сағадиев, 

Қазақстан  Республикасының 

Мәдениет  және  спорт  мини-

стрлігінің  жауапты  хатшысы 

Қуатжан  Уәлиев,  Ахмет  Бай-

тұрсынов  атындағы  Қоста- 

най  мемлекеттік  универси- 

тетінің  ректоры  Хұсаин  Уали- 

ев және басқа да елімізге бел-

гілі  ғалымдар  мен  жергілікті  

зиялы  қауым  өкілдері  қа- 

тысты.


Ағартушы-ғалымға арналған 

мүсін Қазақстан Республикасы 

Тәуелсіздігінің  25  жылдығы 

қарсаңында  ашылғанында  да 

үлкен мән бар. Ұлт ұстазы Ах-

мет  Байтұрсынұлы  қарапайым 

мұғалім  бола  тұра,  «Ұлт  ұста-

зы», «Алаштың рухани көсемі» 

дәрежесіне дейін көтерілді. 

Барша  жұртқа  белгілі  Ахаң 

атындағы  Қостанай  мемле- 

кеттік  университеті  Қазақ- 

станның  ірі  жоғары  оқу  орын- 

дарының  бірі.  Солтүстік  өңір- 

дің  маңызды  ғылыми-әдіс- 

темелік  және  де  мәдени  орта-

лығы бүгінгі күні Қазақстанның 

үздік жоғары оқу орындарының 

ұлттық рейтингісінде 7-орынды 

иеленді. 

Қостанай  қаласында  Ахаң-

ның  атымен  аталған  көше, 

жоғары оқу орны бары белгілі. 

Бүгінде  Ахмет  Байтұрсынов 

университеті  алаңында  қала 

және  облыс  үшін  маңызы  бар 

іс-шаралар  жиі  өткізіліп  тұра-

ды.  Тағы  бір  айтып  кететін 

маңызды  мәселе,  Ахмет  Бай-

тұрсынов  атындағы  Қостанай 

мемлекеттік  университетінің 

негізінде  Қостанай  өңірінің 

тарихында  бұрын-соңды  бол-

маған  әскери  шенділерді  да-

ярлайтын  арнайы  әскери  ка-

федра  ашылуда.  Бұл  да  Ахаң 

атындағы  қара  шаңырақтың 

атқарар қызметін арттыра түс- 

пек.

Алғаш  қазақ  тілінде  жарық 



көрген «Қазақ» газетінің редак-

торы болып, Ұлт көсемі атанған 

Ахаңның  табаны  тиген,  ұстаз-

дық  қызмет  атқарған  Әулие- 

көлде  ұлы  тұлғаның  мүсінінің 

ашылуы – А.Байтұрсынұлы мұ- 

расына  деген  құрмет.  Ұлы 

ағартушының  келешек  ұр-

паққа  қалдырған  аманаты  да 

бүгінгі  білім.  Сол  аманат  ие-

геріне мүсін қойып, ардақтау – 

бүгінгі жастардың парызы. 



Қарағанды облысы республикалық 

Абай оқуларынан жүлдемен оралды

Қазыналы өңірден дүбірлі до-

даға облыстық кезеңнің жеңімпаз 

6  оқушысы  қатысты.  Ережеге 

сәйкес,  Абай  оқулары  3  аталым 

бойынша  өтті.  Бірінші  номина-

ция «Өлең – сөздің патшасы, сөз 

сарасы»  деп  аталды.  Мұнда  қа-

тысушылар  Абай  және  Шәкәрім 

шығармаларын жатқа оқу бойын-

ша жарысты. Қарағанды облысы 

Бұқар жырау ауданы Ростов тірек 

мектебінің 6-сынып оқушысы Ме-

дет Назира Абай мен Шәкәрімнің 

327  туындысын  мүдірмей  жатқа 

мәнерлеп  айтып,  І  орынға  ие 

болды.  Атап  айтқанда,  Назира 

Абайдың  203  өлеңін,  3  поэма-

сын,  20  қарасөзін,  Шәкәрімнің 

101  өлеңін  жатқа  біледі.  Есте 

сақтау  қабілетімен,  актерлік  ше-

берлігімен  ерекшеленген  оқушы 

3-сыныптан бастап Абай шығар-

маларын жаттай бастаған екен. 

«Көңілім  әнді  ұғады»  атты 

екінші  аталымда  «Дарын»  ма-

мандандырылған  мектеп-интер- 

натының  8-сынып  оқушысы  Ма- 

кашев Абзал ынталандыру сый- 

лығына  ие  болды.  Шарт  бо- 

йынша, бұл аталымда оқушылар 

Абай  және  Шәкәрімнің  әндері 

мен  күйлерін  орындау  керек. 

Абзал Абайдың «Сегіз аяқ» әнін 

домбырамен орындап, көрермен 

ықыласына бөленді.

Ал  «Жүйріктен  жүйрік  озар 

жарысқанда»  атты  үшінші  номи-

нацияда  Жезқазған  қаласының 

№9  мектебінің  оқушысы  Жаке- 

ева Арайлым жүлделі ІІІ орынды 

қанжығасына байлады. Жас ақын 

қыз  Арайлым  қазылар  алқасы-

на  «Әйел  бақыты»  атты  өлеңін 

ұсынды. Сонымен қатар, Жамбыл 

атындағы 

мамандандырылған 

мектеп-интернатының  оқушысы 

Жұлдыз Жанболатқа, Абай ауда-

ны Топар орта мектебінің оқушысы 

Ахметова  Еркежанға,  Қарқаралы 

ауданының  №28  орта  мектебінің 

оқушысы Марат Нұрдәулетке сер-

тификат табысталды. 

Екі күнге созылған жарыстың 

алғашқы  күнінде  барлық  қаты-

сушыларға  Шығыс  Қазақстан 

облысындағы  тарихи  жерлер-

ге  саяхат  ұйымдастырылды. 

Оқушылар Абай мен Мұхтардың 

музей-үйлерін аралап, Еңлік-Ке-

бектің кесенесін көрді. Абай оқу-

ларына  қатысушылар  үшін  түрлі 

сахналық көріністер қойылды. Бұл 

күндері өлең де оқылып, ән де ай-

тылды.


Шараға  қатысушы  оқушылар 

ұйымдастырушыларға  алғыста-

рын айтып тарасты. 

Ербол САРМУРЗИН,

«Сарыарқа дарыны» АҒПО 

директорының орынбасары

Қарағанды облысының 

білім басқармасы

Жуырда Шығыс Қазақстан облысының Абай ауда-

нында өткен XVII республикалық Абай оқуларына 

еліміздің түкпір-түкпірінен жиналған 100-ден астам 

оқушы қатысты. Абай және Шәкәрім шығармала-

рын насихаттау, оқушылардың шығармашылық 

қабілеттерін дамыту және қолдау көрсету мақсатында 

ұйымдастырылған шараның өтуіне ҚР Білім және 

ғылым министрлігі, «Дарын» республикалық ғылы-

ми-практикалық орталығы мұрындық болды. 

Ахмет Байтұрсынұлына арналған 

мүсін ашылды


17

№18 (55) 

27 сентября 2016 г.

БІЛІМДІ ЕЛ  ОБРАЗОВАННАЯ СТРАНА

bilimdi_el@mail.ru

Читайте нас на сайте www.bilimdinews.kz



Тұтықпаның невротикалық 

түрі және емдеу жолдары

Тұтықпаның невротикалық 

түрі пайда болу алдында қорқу 

немесе психиканың созылма-

лы зақымдалуы орын алады. 

Тұтықпа кенеттен 2-6 жаста 

пайда болады. Ондай бала-

ның анамнезінде құрсақтағы 

кезеңінде және туу кезінде 

ешқандай ауытқулар кездес- 

пейді. Психофизиология- 

лық дамуы жасына сәйкес 

қалыпты жетіледі. Моторлық 

дағдылары уақытында қалып-

тасады.

Сөйлеу  онтогенезінде  кейбір  ерек-

шеліктер  байқалады.  Көбінесе  сөйлеу 

тілі  ерте  дамиды:  алғашқы  сөздері  10 

айда, 16-18 айда фраза пайда болады. 

Аз уақыт мөлшерінде балалар фразаны 

қолданады, сөз қоры тез молаяды, күр-

делі сөйлемдерді айта бастайды. 

Тұтықпа  байқалғанға  дейінгі  кезде 

баланың  мінез-құлқында  әр  түрлі  ерек-

шеліктер  (үрейлену,  жылауық,  шыдам-

сыздық, ұялшақ, т. б.) байқалады. 

Кейбір балаларда 2-5 жаста қараңғы-

дан  қорқу,  невротикалық  энурез,  т.  б. 

байқалады.  Кейде  тұтықпа  байқалмай 

тұрып, кенеттен психикасының зақымда-

луынан  кейін  балада  мутизм  (бірнеше 

минуттан бір тәулікке дейін) байқалады. 

Мұндайда  бала  кенеттен  сөйлемей  қа-

лады және бет-әлпетінде үрей сақталып 

тұрады. 

Невротикалық  тұтықпаның  түрінде 

жалпы  және  ұсақ  моторикасында  ай-

тарлықтай ауытқулар байқалмайды. Бір 

қимылдан  екінші  қимылға  өтуінде,  му-

зыканың  ырғағына  сай  қимылдауына 

қиыншылықтар  кездеседі.  Қателерін  өз 

бетімен немесе нұсқау арқылы тез түзей 

алады. Дегенмен, қимылды толық аяқта-

мау,  енжар  орындау,  тез  шаршап  қалу 

байқалады. 

Көптеген  балаларда  тұтықпаның  бұл 

түрі жайлы байқалуына қарамастан, жеті 

жаста яғни мектепке  келгенде рецидиві 

(қайталауы)  болады.  Он-он  екі  жаста 

тұтығушының  мінезі  кенеттен  өзгереді. 

Бұл кезде бала өзінің ақаулығын сезіне 

бастайды.  Балада  тұрақты  логофобия 

қалыптасады  (сөйлеп  қатынас  жасауға 

қорқу, жасөспірімдер сыныпта сабақ айт- 

қанда,  бөтен  адамдармен  сөйлескенде 

қиналады).  Мұның  бәрі  баланың  пато-

логиялық мінез-құлқының қалыптасуына 

әсер етеді.

Бұл  топтағы  тұтықпа  балалардың 

ерекшелігіне, тыныш отырғанда немесе 

өзімен  болғанда  еркін  тұтықпасыз  сөй-

лейді.  Ондай  балалардың  логопедия- 

лық  сабақта,  аутогендік  жаттығуларда, 

психотерапияның,  гипноздың  әсерінен 

экспрессивті  сөйлеуінің  әжептәуір  жақ-

сарғаны байқалады. 

Тұтықпа  балалармен  жүргізілетін  ло-

гопедиялық сабақтарға қойылатын негіз-

гі талаптар:

1)  Тұтықпа  баланың  сөйлеуі  мен 

тұлғасын түзету педагогикалық жағынан 

ықпал  ету  міндеттері  логопедиялық  са-

бақта қамтылады.

2)  Логопедиялық  сабақтар  негізгі  ди-

дактикалық  қағидаларды  ескеріп,  жеке 

тұлғаның  ерекшеліктеріне  байланысты, 

баланың  саналылығына  және  белсен-

ділігіне сүйеніп, сабақта көрнекілік, тех-

никалық құралдарды пайдаланыла оты-

рып, белгілі бір жүйемен жүргізіледі.

3)  Логопедиялық  сабақтар  мектеп-

ке  дейінгі  балаларды  тәрбиелеу  және 

оқыту бағдарламасының немесе мектеп 

бағдарламасының  талабына  сай  жүр-

гізіледі.

4)  Сабақта  тұтықпа  баланың  дұрыс 

сөйлеуі  мен  тәртібін  әртүрлі  жағдайда 

жаттықтыру қарастырылады: кабинетте, 

таныс адамдардың қатысуы, әртүрлі ор-

тада, жағдайда. 

5)  Логопедиялық  сабақтарда  бала 

тұтықпасыз сөйлеуге үйрену керек.

6) Сабақта бала сергек, көңілді, өзіне- 

өзі сенімді болғаны дұрыс.

7)  Сабақта  әрдайым  дұрыс  сөйлеу 

үлгісі болуы қажет: логопедтің, баланың, 

тақтаға  жазылған  көркем  сөз  шебер-

лерінің сөздері, т. б.

8)  Сабақтар  баланы  дұрыс  тәрбие-

леу  және  айналасындағылармен  дұрыс 

қарым-қатынас  жасау  жағдайында  өтуі 

керек.


Баланың сөйлеуге талабы болып тұр-

са, оған тиым салмау керек, тек сөйлеу- 

дің оңай түрін қолдануға бағыттау керек. 

Баланың  жасына  сәйкес  қарапайым, 

жеңіл  тақпақтар  жаттатуға  болады.  Му-

зыкамен  ырғақты  қимылдар  жасау  өте 

пайдалы. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет