ПРЕИМУЩЕСТВА И НЕДОСТАТКИ ТЕСТИРОВАНИЯ ПО МАТЕМАТИКЕ

185 
 
Для  составления  таких  заданий,  которые  могли  бы  проверить,  как  "соображает"  абитуриент, 
только  содержательного  подхода  мало.  Для  решения  этой  непростой  задачи  необходимы  задания, 
проверяющие  уровень  владения  знаниями  [3].  Методологический  подход  для  разработки  таких  заданий 
предложен  В.  П.  Беспалько.  Выполнение  таких  заданий  требует  соответствующей  психологической 
поддержки,  тестологического  исследования.  Известно,  что  скоростные  характеристики,  тревожность, 
агрессивность,  уныние,  способствуют  росту  психической  напряжѐнности,  ухудшают  результаты 
испытания. 
Одним  из  важнейших  показателей  качества  дидактического  теста  является  соответствие  его 
структуры — структуре ГОС, поэтому конструирование теста начинается с отбора содержания учебного 
материала,  оптимально  отображающего  содержание  учебной  дисциплины  в  рамках  ГОС.  Этот  учебный 
материал,  на  наш  взгляд,  должен  быть  согласован  с  определѐнной  таксономической  моделью  уровней 
обученности (например, моделью В.П. Беспалько) и с классификатором знаний и способностей Б. Блума  - 
Р.  Гагна  —  B.C.  Аванесова,  что  позволит  более  обоснованно  определять  структуру  и  содержание  теста 
для  диагностики  ГОС  по  отдельным  учебным  дисциплинам.  Для  реализации  поставленных  задач 
целесообразно использовать квалиметрический подход, предусматривающий алгоритмизацию процедуры 
конструирования тестов по школьному курсу  математики. 
Тесты  как  педагогические  испытательные  материалы  должны  удовлетворять  основным 
дидактическим принципам - содержательной и функциональной валидности.    
Тест  должен  содержать  задания,  позволяющие  проверять  не  только  аналитический  уровень 
математических  умений,  но  и  способность  к  творческой  деятельности  на  содержательной  основе, 
предусмотренной общеобразовательной программой. 
Тестирование  по  сравнению  с  другими  методами  контроля  обладает  высокой  степенью 
стандартизации,  объективностью  оценки  результатов,  удобной  количественной  формой  выражения 
результатов,  повышенной  устойчивостью  к  фальсификациям,  высокой  скоростью  обработки  результатов, 
единством требований ко всем абитуриентам, исключением субъективизма при отборе студентов.        
 
Список литературы: 
 
1. Абылнасымова А.Е. Формирование познавательной самостоятельности 
 слушателей  подготовительных  отделений  в  процессе  изучения  курса  математики  (на  примере 
подготовительных отделений университетов). - Алма-Ата, 1991.-29 с. 
2.  С.А.  Ирсалиев  Перспективы  развития  национальной  системы  оценки  качества  образования.  // 
Материалы  международной  научно-практической  конференции,  посвященной  30-летию  Карагандинского 
государственного  университета  им.  Е.А.Букетова  ―Актуальные  проблемы  высшего  образования  и  науки  в 
XXI веке‖, г.Караганда, 2002г. стр.27-33. 
3. Правила  и технология проведения проведения комплексного тестирования 2007г – Астана. 
 
 
 ЭЛЕКТРОНДЫ ОҚУЛЫҚТАР 
 
Тулемисова А.С., магистрант,  Тұрсынбайқызы А., магистрант 
Алматы экономика және статистика академиясы, Алматы қаласы 
 
 
 
 
 
Бұл  мақалада  қазіргі  таңдағы    электрондық  оқулықты  білім  беру  жүйесіне  енгізу  қарастырылып,  оның  Қазақстан 
республикасы мен шет елдерде дамуына салыстырмалы талдау жасалған. 
В  этой  статье  рассматриваются  такие  задачи,  как  современное  програмное  обеспечение  и  автоматизация  электронных 
учебников. 
In this article such tasks, as the modern software and automation of electronic textbooks are considered. 
 
Заманауи  білім  жүйесі  ақпараттық  технологиялар  мен  копьютерлік  телекоммуникацияларды 
белсенді түрде қолдану үстінде. Әсіресе динамикалық түрде дистанциондық білім жүйесі дамып келеді, оған 
келесі  факторлар  себер  бола  алады,  алдымен  –  білім  кеңселерінің  күшті  компьютерлік  техникамен 
жабдықталуы және Интернет желісі қоғамының дамуы.Оқытудың лекционды  – семинарлы түрі әлдеқашан 
ӛзінің  тиімділігін  жоғалтқан  –  тәжірибе  дәлелдегендей  оқу  уақытының  50%  босқа  кетеді  екен.  Шетелдік 
тәжірибені  зерттей  келе,  келесі  маңызды  аспектілерді  ерекшелеуге  болады:оқытушы  ақпаратты  таратушы 
рӛлінде  емес  (әдеттегідей),  консультант,  кеңесші,  кей  жағдайларда  оқушының  әріптесі  рӛлінде  шығады. 
Бұның кейбір жағымды жақтары да бар: студенттер оқу процесіне белсенді қатысады, ӛз бетінше ойлануға, 
ӛз ойын ортаға салуға, нақты жағдайларды үлгілеуге үйренеді.  Ақпараттық технологиялардың дамуы дәріс 
ӛткізудің жаңа, уникалды түрін ұсынды – дистанциондық оқу жүйесін енгізу. Ол біріншіден, оқушыға уақыт 

186 
 
және білім алу орнын ӛзі таңдауға, екіншіден, әр түрлі себептерге байланысты әдеттегі білімді ала алмаған 
жандарға білім алуға, үшіншіден, оқу барысында жаңа технологияларды қолдануға, тӛртіншіден, қандайда 
бір  кӛлемде  қаржыны  үнемдеуге  мүмкіндік  береді.  Екінші  жағынан,  дистанциондық  білім  жүйесі 
индивидуализациялық  оқудың  мүмкіндігін  жоғарылатады.  Заң  бойынша  дистанциондық  оқу  жүйесінде 
электрондық  оқулықтар  қолданылады.  Бұл  оқулықтың  қасиеті  болып,  менің  ойымша  келесілер  табылады: 
біріншіден,  оның  жылдамдылығы,  екіншіден,  компьютерлік  желілермен  байланыстың  қол  жетімділігі, 
үшіншіден, қазіргі заманғы ғылыми білімнің даму деңгейінің дәлдігі. Басқа жағынан қарасақ, электрондық 
оқулық  құру  ақпараттық  материалдарды  әр  дайым  жаңаландыру  мәселелерін  шешуге  себеп  болады.  Ол 
жерде  жаттығулар  мен  мысалдар  кӛп  мӛлшерде  болуы,  ақпараттың  барлық  түрі  де  кездеседі.Одан  басқа 
электрондық  оқулық  кӛмегімен  білімді  бақылау  –  компьютерлік  тестілеу  жүзеге  асады.  Қазіргі  кезде 
дистанциондық  оқыту  дүние  жүзі  бойынша  білім  берудің  атақты  түрі  болып  табылады.  Бүгінгі  таңда 
дистанциондық  әдіспен  оқитын  университеттер  және  колледждар  желісі  бес  континентпен  жабылған. 
Халықаралық Ақпараттандыру Академиясы, онымен қоса 1998 ж. Дүние жүзілік Таралымдағы Университет 
құрылған,  ол  бүгін  үш  мемлекетте  тіркелген  –  Ресейде,  Қазақстанда  және  Бельгияда.  Электрондық 
оқулықты  қолдану  тәжірибесі  студенттер  берілген  материалдарды  сапалы  игергендігін  кӛрсетеді,  оған 
тестілеу  нәтижесі  дәлел  бола  алады.  Осылайша,  ақпараттық  технологияларлың  дамуы  білім  саласындағы 
жаңа  әдіс  тәсілдерді  ойлап  табуға  кең  мүмкіндік  береді  және  оның  сапасын  жоғарылатады.  Қазіргі  кезде 
электрондық оқулықтарға келесі талаптар қойылады: жинақылық, үндеу кезіндегі ыңғайлылық, материалдар 
мазмұнының  кӛрнектілігі.  Жоғарыда  айтылып  кеткен  талаптарды  қанағаттандыру  үшін  гипертекстік 
технологияларды  қолданған  жӛн.  Оқытудың    электрондық  нұсқасы  ӛзіне  бақылау  құралдарын  сидырады, 
білімді  бақылау  оқыту  кезінде  негізгі  мәселелердің  бірі  болып  келеді.  Кӛп  жылдар  бойы  білім  беру 
жүйесінде  білімді  бақылау  ауызша  жүргізілген.  Заманауи  деңгейде  тестілеудің  жаңа  әдістері  қолдануда. 
Кӛбісі,  әрине  бұл  позициямен  келіспейді,  олардың  ойынша  тестілеу  әдісі  талдау,  бақылау  секілді  қажетті 
дағдыларды жояды.  
Электронды оқулықпен оқыту жүйесінде жаңа технологияларды қолдану мәселені  жаңаша сапалы 
түрде  шешуге  мүмкіндік  береді.  Осылайша  ақпараттық  жаңа  технологияларды  қолдану  білім  деңгейінің 
сапасын  жоғарылататынына  сенуге  болады,  сонымен  қатар  оқушының  ӛз  бетінше  дайындалуына  теңдесі 
жоқ құрал бола алады. Нақты аймақтық затпен белсенді қолдана білу үшін теорияны ғана емес, есепті шешу 
кезінде  тәжірибелік  дағдыларды  құрастыру  қажет  екені  белгілі.  Ол  үшін  оқып  отырған  процестердің 
математикалық  моделін  құруды,  алгоритмдік  есептерді  жобалауды  және  оларды  программа  түрінде  іске 
асыруды  үйрену  қажет.  Осы  мақсатқа  жету  үшін  электрондық  оқулық  құрамына  модельдік  программалар 
сериясы  қосылған,  олар  алгоритмдердің  жұмысы  және  графикалық  иллюстрацияның  құрылымын 
қамтамасыз етеді және олардың түсіну деңгейін жоғарылатып қана қоймай, студенттің сезгіштік  және ойлау 
қабілетінің  жоғарылауына  себеп  бола  алады.  Электрондық  оқулықтарды  теориялық  сабақтарда  пайдалану 
кезінде  білім  алушылар  бұрын  алған  білімдерін  кеңейтіп,  ӛзбетімен  шығармашылық  тапсырмалар 
орындайды. Әрбір студент таңдап алған тақырыбы бойынша тапсырмалар орындап, тестілер шешіп, карта 
және  сызбалармен  жұмыс  жасауға  дағдыланады.  Электрондық  оқулық  арқылы  түрлі  суреттер  мен 
видеокӛріністерді, дыбыс және музыка тыңдатып кӛрсетуге болады. Бұл, әрине, оқытушының тақтаға жазып 
түсіндіргенінен  әлдеқайда  тиімді  әрі  әсерлі.  Меңгерілуі  қиын  сабақтарды  комппьютердің  кӛмегімен  білім 
алушыларға  ұғындырса,  жаңа  тақырыпқа  деген  олардың  құштарлығы  оянады.  Қазіргі  ақпарат 
технологиялардың дамуы кезеңінде электрондық оқулықтардың ерекшелігі – үлгіге сәйкестілігі мен жоғары 
мобильділігі,  оқуға  үйренуге  икемділігінде  болып  табылады.  Электрондық  оқулықтар  оқу  және  зерттеу 
материалдарын  толықтыратын,  қосымша  қолдануға  толық  жарайтын  қажетті  құрал  болып  есептеледі. 
Батыстағы    электрондық  оқудың  ӛрлеуі,  жабдықтаушы  компаниялардың  пайда  болуы  және  де 
дистанциондық  оқудың  кеңінен  енуіне  байланысты  оқу  материалдарын  стандарттау  керек  болды.  Бір 
стандарттың болмауы, әр дистанциондық оқуға электрондық оқу басылымды тасымалдауы мен бағасының 
үлкендігі    нарықтағы    ӛрлеуін  күрт  тоқтатты.  Стандарттаудың  бірінші  әрекеті  авиациалық  индустрияда 
жүзеге  асты.  Бұл  индустрияда  дәстүрлі  түрде  компьютерлік  оқу  қолданылатын.  Сонымен  қатар, 
жабдықтаушылардың  аздығына  қарамай  (самолет  ӛндіруші  ),  оқу  программаларын  қолданушылар 
(авиакомпаниялар)  кӛп  болды.  Қолданушы  мен  ӛндірушілердің  іс-әрекетіне  байланысты,  AICC-  Aviation 
Industry CBT Comission комиссия қалыптасты. Ол комиссия бір атты стандарт ӛндіретін. AICC бірінші және 
кеңінен  таралған  және  оқу  материалдарын  тасымалдайтын  стандарт  болып  табылады.  AICC  стандарты 
тесттік  файлдарды  тасымалдайтын  стандарт  ретінде  құрылған.  Ол  стандарт  Интернет  технологияларының  
жаңа  мүмкіндіктерін  кеңінен  қамтымаған.  Жаңа  стандартты  құру  үшін  консорциум  құрылды.  Оның 
құрамына:  Apple,  IBM,  Oracle,  Sun  Microsystems,  Microsoft,  University  of  California-  Berkley  т.с.с. 
Консорциум  IMS  Global  Learning  Consorium  деп  аталды.  Консорциумның  алға  қойған  мақсаты,  XML-де 
жасалған оқу материалдарын тасымалдайтын стандартты ӛндіру болды. IMS стандарты негізінде SCORM  - 
web  арқылы  электрондық  оқуға  арналған  стандарт  ӛңделді.  Программалық  қамтамасыздандыруды 
дистанциондық  оқу  жүйесіне  ӛндірмес  бұрын,  халықаралық  келісім  мен  стандарттар  ескеріледі.  Қазіргі 
уақытта кӛптеген халықаралық ұйымдар, консорциумдар, бӛлек ұлттардың комитеттері дистанциондық оқу 
жүйесі мен басқа да оқыту жүйелерін стандарттау үшін, тығыз байланыс жасап жатыр. 

187 
 
 «Электрондық  оқулық»  деген  не  және  оның  қарапайым  оқулықтардын  айырмашылығы  неде? 
Әдетте  электрондық  оқулық  оқитындардың,  басқарушылардың,  құрастырушыылырдың  және  басқа 
программаларды, ПЭВМ (қатты және майысқақ дискілердегі) магнитті тасушылардың сыйюын ұсынады, ол 
жерде  оқу  тәртібінің  негізгі  ғылыми  мазмұны  бейнеленген.  Электрондық  оқулық  қарапайым  оқулықты 
торлықтырады, әсіресе мына жағдайларда тиімді: 

 
Бір сәттік қайтарым байланысын қамтамасыз етеді 

 
Қарапайым  оқулықтардан  оңай  табыла  қоймайтын  қажетті  ақпаратты  жылдам  табуға 
кӛмектеседі(оның ішінде контексті құру) 

 
Қысқа  текстпен  бірге  –  кӛрсетеді,  айтып  береді,  құрастырады  және  т.б.(дәл  осы  жерде 
мультимедиалық  технологиялардың  қасиетімен  мүмкіндіктері  кӛрінеді),  тез,  нақыштағы  мейлінше  нақты 
индивидиум үшін сәйкес келуін белгілі бір бӛлім бойынша ӛз білімін тексеруге мүмкіндік береді. 
Электрондық  оқулық  кемшіліктеріне  ақпаратты  қабылдау  құралы  ретінде  аса  жақсы  емес  
дисплейдің  физиологиялық  жақтарын (кітап оқығаннан текстік ақпаратты экраннан әлдеқайда тиімді  және 
ыңғайлы) және кітаппен  салыстырғанда жоғары құндылығын жатқызуға болады. 
Білім берудің кез келген саласында электрондық оқулықтарды  пайдалану студенттердің танымдық 
белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек 
етуіне жағдай жасайды. 
Электронды  оқу  құралдарын  білім  жүйесінде  оқытудың  ғылымилығынақойылатын  талап  оқу 
материалының  ғылыми  дәлділігін  және  мазмұндылығын  ескеру,  оқужүйесіндегі  соңғы  жеткен  ғылыми  
жетістіктерді қолдану арқылы іске асырылады. Оқу материалдарын игеру барысында қазіргі кездегі ғылыми 
біліктіліктік ескеріледі, ол: эксперимент, салыстыру, бақылау, қорытындылау, анализ бен синтез, моделдеу 
тәсілі және талдау жүйесі.   
Оқу  компоненттерінің  электронды  ақпараттық  қорлармен  дидактикалық  талаптардың  қойылуы, 
жеке  пән  бойынша  ақпараттық  қорлардың  пайдалану  мүмкіндіктері  және  ол  эектронды  қорлардың  жеке 
пәндерге  деген  қызығушылықтарын  арттыра  түседі,  ақпаратты  ӛңдеу  үшін  пайдаланылатын  әдістерді 
пайдалану  мүмкіндіктерінің  ауқымдылығы.  Электронды  ақпараттық  қорлар  келесідей  әдістемелік 
талаптарға сай болуы керек: 
Тентикалық жүйелердің кӛптігі салдарынан ақпараттық қорлар ойлау қабілеттерінің және бір біріне 
деген байланысын жүзеге асыра алу керек. 
Бұл  түсініктерді  орындау  мақсатында  пән  аралық  байланыс  ғылыми  жүйенің  жоғары  орындау 
тәсілдерінің  тәртібі,  бір  деңгейлі  болуы  және  де  әр  деңгейлі  болуынан  туындайды,  алгоритмдік  және 
эвристикалық қызметтер арқылы жүзеге асырылып отырады.   
 
 
СТУДЕНТТЕРДІҢ ОҚУ МОТИВАЦИЯСЫНЫҢ  ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 
 
Аплашова А.Ж., п.ғ.к., Утегенова М., студент 
Павлодар мемлекеттік педагогикалық институт 
 
 
 
 
Мақалада  педагогикалық  жоғары  оқу  орындағы    студенттердің  оқу  мотиваияның  зерттеу  нәтижелері  кӛрсетілген.  Автор 
релевантты және иррелевантты оқу мотивтерінің салыстырмалы талдауын ұсынады.  
В  статье  представлены  результаты  исследования  мотивации    учения  студентов  педагогического  ВУЗа.  Автор  предлагает 
сопоставительный анализ релевантных и иррелевантных мотивов учения. 
The paper presents the results of a study of learning motivation of students of pedagogical university. The author offers a comparative 
analysis of relevant and irrelevant motives for learning.
 
«Білім  берудің  басты  ӛлшемі  -білім  мен  білік  алған  кез-келген  азамат  әлемнің  кез-келген  елінде 
қажетке  жарайтын  маман  болатындай  деңгейге  кӛтерілу  болып  табылады»,-деп  ҚР  Президенті  Н.  Ә. 
Назарбаев  Қазақстан  халқына  Жолдауында  атап  кӛрсетті.  Әлемнің  кез  -  келген  елінде  қажетке  жарайтын 
мамандар –олар бүгінгі білім алушы студенттер, жастар. Мемлекет болашағы да -жастар. [1] 
Бүгінгі  жастардың  білімге  деген  қызығушылығын  ояту,  оларды  оқуға  мәжбүрлеу,  үйрету,  бір 
қарағанда  оңай  болғанмен,  қоғам  алдында  тұрған  –  ең  қиын  міндеттердің  бірі.  Әлемдік  дүниетанымды, 
ұлттық  құндылықтарды,  ізгілік  мұраттарды,  рухани  қажеттіліктерді  білмей  тұрып,  толық  білімді  болудың 
мүмкін емесін жастар саналы түрде түсінуге тиіс.  
Оқу  мотивациясы  отандық  және  де  шетел  психологиясында  ең  негізгі  мәселелердің  бірі  болып 
табылады.  Бұл  мәселенің  сырын  ашуға,  зерттеуге  ӛткен  ғасырда  Р.Вудвортс,  З.Фрейд  пен  У.Макдугалл, 
А.Н.Леонтьев және т.б.  ғалымдар ӛзіндік үлес қосқан. 
Бірқатар  педагогтар  А.К.  Маркова,  А.Т.  Матис,  Ю.Б.  Орлов,  М.В.  Матюшкина  оқу  іс-әрекетінің 
мотивациясын ерекшеліктерін зерттеуді қарастырған.  

188 
 
Кез  келген  басқа  үрдіс  сияқты  оқу  мотивациясы  да  ӛзгеше    психологиялық  ерекшеліктерімен 
анықталады. Олар: студенттің әл-ауқаты, денсаулық жағдайы, жасы, отбасылық жағдайы, оқу орнына дейінгі 
дайындық деңгейі, ӛзін-ӛзі ұйымдастыру дағдысы, оқу орнын таңдау, білім алу формасы, (күндізгі, сырттай, 
қашықтан  оқу  және  т.б.),  оқу  орынның  білім  алу  үдерісінің  ұйымдастырылуы,  оқу  орнының  материалдық 
базасы,  қызмет  кӛрсетушілер  мен  оқытушылардың  біліктілік  деңгейі,  оқу  орнының  беделі  және  де 
студенттің жеке психологиялық ерекшелігі. Осы факторлардың ішінен студенттердің оқу үлгеріміне ең кӛп 
әсер ететіні оқу мотивациясының қалыптасуы.  
            Жоғары  оқу  орындарында  мамандарды  дайындау  үшін  студенттердің  оқу  мотивацияларын 
диагностикалау  және    психологиялық  ерекшеліктерін  анықтау  маңызды    мәселе  екені  анық.  Осыған 
байланысты  біздің  зерттеуімізде  келесі  міндеттерді  шешу  қажет  болды:  тӛменгі  және  жоғарғы  курс 
студенттерінің оқу мотивациясының психологиялық ерекшеліктерін диагностикалау.  
Зерттеуге  алынған  сыналущылар  Павлодар  Мемлекетттік  Педагогикалық  институтында  оқитын 
бірінші және  үшінші курс студенттері. 
Оқу  мотивацияларының    диагностикалауда  С.А.  Пакулина,  С.М.    Кетьконың  «Педагогикалық 
жоғары  оқу  орнында  оқитын  студенттердің  оқу  мотивациясы  диагностикалау»  әдістемесі  қолданылды. 
Әдістеме екі бағытта қарастырылды: оқудағы ішкі мотивация, оқудағы сыртқы мотивация. 
Оқудағы ішкі мотивацияға  келесі бір сипатты кӛрсетеді: 
қанағаттандыру, ӛзін-ӛзі жетілдіру,   
 
(ұтымды қиындықтың тапсырмасын және қиын 
тапсырмаларды қалайды); 
 
 
Оқудағы сыртқы мотивацияға келесі сипатты білдіреді: 
-әрекетінде  болуы  (курстарстардан 
қалмау,  оқытушылардың  құрметiне  жету,  қоршаған  ұжымның  мақылдауына  қол  жеткізу,  жеке  меншікте 
жұмыс істеу)  
жеңіл  және  аз  уақытты  алатын  оқу  сабақтарын  таңдау  (баға  алу  үшін  жеңіл  тапсырмаларды 
қалайды) 
    Зерттеу  нәтижесінде  жалпы  баға  шығарылып,  студенттердің  оқудағы  мотивация  деңгейі 
анықталды. 
 
Кесте  1  –  Тӛмен  және  жоғары  курс  студенттерінің  оқудағы  ішкі  және  сыртқы    мотивациясын 
анықтайтын констатациялық экспериментінің салыстырмалы кесте көрсеткіші: 
 
Кӛріп отырғанымыздай, 1 курс студенттерінің оқудағы ішкі мотивациясы 67%   -ін берсе , ал 3 курс 
студенттерінде оқудағы ішкі мотивация 42%ін кӛрсетті. Оқудағы сыртқы мотивацияға тоқталатын болсақ 1 
курс  студенттерінде  33%,  ал  3  курс  студенттерінде  58%  кӛрсеткішін  берді.  Яғни  алынған  нәтижелер 
бойынша 1 курс студенттерінің оқудағы ішкі мотивация 3 курс студенттеріне қарағанда жоғары. 
 
 
Анықтау экспериментінің нәтижесі 1-суреттегі диаграммада кӛрсетілген: 
 
67% 
41% 
33% 
58% 
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
   1 курс студенттері    3 курс студенттері 
Оқудағы ішкі 
мотивация 
Оқудағы сыртқы 
мотивация 
  1/3 курс студенттері 
Оқудағы ішкі мотивация 
Оқудағы сыртқы мотивация 
   1 курс студенттері 
      67% 
          33% 
  3 курс студенттері 
      42% 
           58% 

189 
 
Сонымен  алынған  нәтижелер  бойынша    жоғары  оқу  орнында  әртүрлі  курс  студенттерінің    оқу 
ӛзгерістерін жастық шақ ерекшеліктерімен түсіндіруге болады. Студенттердің оқу үрдісінде психологиялық 
ерекшеліктері үнемі ӛзгеріп отырады.  
Бірінші  курс  студенттері  кәсіптік  және  оқу  құндылықтары  жоғары  кӛрсеткіштерімен  сипатталады. 
Сонымен  қатар  олардың  кәсіпті  оқу  құндылықтары  жеке  бастың  емес  қоғамдық  маңызды  деп 
түсінушіліктері әжептеуір қалыптасады.  
Үшінші  курста  оқу  белсенділіктерінің  барлық  оқу  компененттері  тӛмендеуі  байқалады.  Кәсіби 
танымдық мотивтері, оқу белсенділіктері және жетістіктері тӛмендеп, бәріне кӛңіл толмаушылық синдромы 
пайда  болады.  Кәсіптік  қызметінің  қиындығы  туындауының  себебі  кәсіптеріне  деген  құзіреттілік,  білім, 
білік дағдыларына жетіспеушілігі, қызметке деген қорқыныш тудырады.  
Кәсіпті дұрыс таңдамаған студенттердің біреулерінің оқуы тӛмен, екінші студенттерде мамандықтан 
кӛңіл қалғаны байқалады.  
Студенттердің  арасында  оқу  әрекетінің  мотивациясын  арттыру  –  қазіргі  білім  берудің  негізгі 
мәселесінің бірі. 
Қазіргі  жас  ұрпақтың  бойында  оқу  мен  қызметке  деген  тұрақты  да  жағымды  мотивация 
қалыптастыру  жоғары оқу орындарының студенттеріне психологиялық қызметтерді  дұрыс ұйымдастыруды 
талап етеді. Ол ӛз кезегінде жастардың ересектер ӛміріне сапалы да уақтылы араласуына мүмкіндік беріп, 
ӛмірдің  түрлі  жағдайларына  дайындайды,  жастарға  психоэмоционалды,  интеллектуальды  және 
физиологиялық ауыртпашылықтарды лайықты жеңуге кӛмектеседі. Үлкендердің жастарды әрдайым назарда 
ұстап, оларға қамқорлық пен бағыт-бағдар беріп отыруы міндетті түрде қажет. Бұл бағытқа айрықша кӛңіл 
бӛліп, жастармен жұмыс істеу тәсілдерін әрдайым жаңартып, жетілдіріп отыру керек.  
Ұлы Абай атамыз айтқандай  «білімімен теңессе ғана ұлттар теңесе алады». Бүгінгі шәкірт – ертеңгі 
ел тізгінін ұстар азамат. Ендеше, ӛсіп келе жатқан жас толқынның білімге құштарлығын арттыруды  үнемі 
естен шығармауымыз абзал. 
 

жүктеу/скачать 7,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: