Оқытудағы инновациялық технология – білім берудің жаңа сапасымен қамтамасыз етудің кепілі

1.Журнал о секретах профессионального мастерства «Педагогическая техника» №4 (45),2011 г.

2.Селевко Г.К. Современные образовательные технологии. – М.,1998

Қазіргі білім беру барысындағы ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданудың кейбір аспектілері
утешова Г.Т. (Ақтөбе)
Жоғары білім беру жүйесінде әлемдік білім кеңістігіне кіру үшін іргелі реформалар жүргізілуде. Қазқстанның жалпы білім беру жүйесінде жалпыға бірдей және дәстүрлібілімберуформасының оқытудың жеке, өзін-өзі жетілдіру мен өзін-өзі оқыту қатысына көшкендігі байқалады. ЖОО жүйесінде студенттердің кредиттік технология бойынша оқыту ерекшеліктерін сараптай отырып, инновацияға терең және сын көзбен назар аударуға мүмкіндік береді, әсіресе, ақпараттық–коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, онжылдық аясында жақсы деңгейде қалыптасқан оқыту технологиясының маңызын, студенттердің мотивациялық ортасын және өзіндік жұмыстарын басқару, оқыту процесінің әрқилы талаптарын жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында, білім беру жүйесінің басты міндеті- ұлттық және адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыпты дамытуға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың технологияларын қашықтан оқыту, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды енгізу, тиімді пайдалану деп нақтылап атап көрсеткен болатын. Оқытудың ақпараттандыру технологияларын тиімді пайдалану – студенттің жаңа жаһандану үрдісі орын алған қоғамда өмір сүруге дайындауға, ғылымы техникалық ілгерілеуді жетілдіруге әкеледі. Осы ретте, құзіреттілік дегеніміз – жеке тұлғаның өзара байланысқан қасиеттерінің жиынтығы болып табылады. Жеке тұлғаның негізгі құзіреттілігі ретінде құндылық-бағдарлық, жалпы мәдени, оқу-танымдық, ақпараттық-технологиялық, әлеуметтік-еңбек, коммуникативтік, өзін-өзі тұлғалық дамытуда белгіленген маңызды күштің бірі – компьютерлік технологияны меңгеру. Қазіргі нарық заманындағы адамның бәсекеге қабілеттілігі оның жаңа технологияны меңгергендігіне байланысты. Бұл үрдісті асыруда негізгі құрал - компьютер. Компьютер білім беру ісіндегі бұрын шешімін таппай келген жаңа дидактикалық мүмкіндіктерді иеленуге жол беретін бірден-бір қажетті құрал. Көптеген мамандық саласында компьютерді пайдалану, қолданбалы бағдарламаларды қолдану, мәліметтерді жинау, өңдеу, дайындық жұмыстарын женілдетіп, жобалау және ғылыми зерттеу жұмыстарын жылдам жүргізуге мүмкіндік береді. Ақпараттық технология – казіргі компьютерлі техника негізінде ақпаратты жинау, сақтау, өндеу және тасымалдау болып табылады. Ақпараттық технологиямен жұмыс студенттердің өз бетінше оқу, білу, талдау, таңдау және өзгерте білу қабілеттерін жетілдіреді. Жаңа ақпараттық технологияларын пайдаланудағы негізгі мақсат:

1. 
   ақпараттық жұмыс жасау іскерлігін қалыптастырады, комуникативтік қабілеттерін дамытады;
   
2. 
   ақпараттық қоғамның «жеке тулғасын қалыптастырады»;
   
3. 
   берілетін оқу материалының көлемін студент меңгере алатын деңгейге дейін өсіреді;
   
4. 
   зерттеу іскерлігін, тиімді шешім қабылдай білу дағдысын жетілдіреді.
   

Дәстүрлі құралдар мен АКТ құралдарын пайдаланудағы айырмашылықтар

Қазіргі заман талабына сай ақпараттық технологиялар мен виртуальды ақпараттандыру құралдарын қолданып сабақтың тиімділігін арттыруға болады, алайда бұл құралдар оқытушыны толықтай алмастыра алмайды. Сондықтан виртуальды ақпараттандыру құралдарын оқу үрдісінде қолданып жақсы нәтижелерге жету әрқашанда оқытушының шеберлігіне тікелей байланысты болмақ.Ақпараттық технологияның міндеті – студенттерді білімге қызығушылығын арттыру және ізденушілікке баулу. Қазіргі таңдау білім саласында заманға сай жаңа технологиялардың түрлері көптен кездеседі. Соның бірі – студенттердің пәнге деген қызығушылығын арттыру мақсаттында қолданылатын инновациялық технология – сын тұрғысынан ойлау технологиясы болып табылады.Жаңа коммуникациялық технологияларды пайдаланудың басты мақсаты-студенттердің оқу материалдарының практикалық жағынан тиімді ұсынылуына мүмкіндік беру.Бұл мақсаттарға жету жолында электрондық оқулықтар,тексеру программалары, оқыту программалары сияқты программалық өнімдер қызмет етеді. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев «Ұлттық бәсекелестік қабілеті бірінші кезекте оның білімділік деңгейімен айқындалады» - деп, XXI ғасыр деңгейінде білім беру мен кәсіптік даярлауға ерекше назар аударумен қатар, Қазақстан халқына жолдауында да «...ақпараттық технологиялар мен ақпаратты таратудың жаңа нысандарына бағдарланған мамандандырылған білім беру бағыттарын құру міндетін алға қойды», - деп атап өткен болатын [1]. Қазіргі кездегі қалыптасып келе жатқан қоғамның ақпараттану жағдайында ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың қарқынды дамуы адам өмірінің әртүрлі саласына біртіндеп өзгерістер енгізді деуге тұрарлық. Қазақстанның білім беру жүйесінің даму жолына да ақпараттандыру ісі өз ықпалын тигізіп келеді. Сондықтан кез-келген ғылымның алдында электрондық оқытудың жүйе құраушы факторлары мен негізгі ұстанымдарын анықтау және айқындауға байланысты міндеттер қойылады.Сонымен қатар электрондық оқыту құрылымы мен мазмұнына, оқыту әдістеріне, оқытудың формасына және құрамына қойылатын кешен талаптарды анықтау қажеттігін электрондық оқытудың әдістемелік жүйесін қалыптастыру мақсаты туындап отыр. Білім беруде ақпараттық технологияларды пайдалану оқыту процесіне қатысты барлық қатысушылардың кәсіби дайындығын және теориялық ұғынуын қарастыруды талап етеді. Осыған байланысты, студенттердің әрбір пәндерді оқыту процесінің тимділігін артуын қамтамасыз ететін электрондық оқытудың кейбір элементтерін қолдану моделін құру және оны анықтау қажеттігі туындайды.

Қазақстанның жалпы білім беру жүйесінде оқытудың негізгі формасы ретінде студенттің өзін-өзі жетілдіруі мен өзін-өзі дамыту қатынасы болып табылады.Осыған байланысты заман талабына сай жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологияның бір құралы-электрондық оқулықБілікті маман даярлау оқытушыларды қажетті оқулықтармен, ақпараттық технологияның басқа да түрлерімен қамтамасыз етуден басталады.Студенттердің қызығушылығын арттырып, еңбекке баулу, олардың болашақ мамандығын игеруіне ұсынылып отырған жобаның ықпалы зор [2]. Қазіргі таңдағы Қазақстан білім беру жүйесіндегі елеулі өзгерістер ақпараттық технологиялардың электрондық қайнар көзінің жедел дамуы, оқыту процесінде кең қолданылуы, үздіксіз,өзбеттілік оқыту формасының қажеттігі, қазіргі оқыту түрінің бастысы-өзін-өзі жетілдіру болып табылады.Сонымен қатар техникалық құралдарды пайдаланып оқыту процесіне жаңа педагогикалық технологиялрды әкеліп қана қоймай, оның тиімділігін арттыру қажет. Қорыта айтқанда, ғылым мен техниканың жедел дамыған, ақпараттар ағыны күшейген заманда ақыл – ой мүмкіндігін қалыптастырып, адамның қабілетін, талантын дамыту жоғары оқу орнының басты міндеті болып отыр.