Қожа ахмет ясауи атындағы халықаралық
Тәжірибелік креативті акмеология әдістері
жүктеу/скачать 3,13 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Тәжірибелік креативті акмеология әдістері Қазіргі психологияда шығармашылық ойлаудың эмпирикалық зерттеу барысы келесі әдістермен жүзеге асырылып келеді. 1. Шығармашылықтағы шамалы мәселелерді шешу үдерісіне талдау жасау, немесе субъекті өзіне-өзі шектеулі шамада жүктейтін мәселені қайта жасауды талап етіп, ойлау үдерісінің мәселесін талдау. Бұл мәселелер сынақтан өткізуге өте қолайлы, себебі шешімін тапқан сәт оны жүзеге асыратын сәтпен бірдей, ал өмірде мұндай сәттерде қажет шешімді сол сәтте табу үлкен жетістік әрі бұл кездесе бермейтін қабілет. 2. Бағдар беретін мәселелерді пайдалану. Бұл жағдайда бағдар беретін мәселелерде ойлауға көмектесетін адамның сезімталдығы зерттелінеді, бұл негізгіні шешкеннен гөрі оңайлау, бірақ сол принципке қатысты түзілген әрі негізгі шешімді жасауға көмектеседі. 3. «Көпқыртысты» мәселені пайдалану. Зерттелінушіге бір типтегі мәселелер жинағы беріледі олардың шешімі өте қарапайым. Бұл мәселелерді шығармашылық қабілеті төмен адамдар да шеше алады, әр кез сайын жаңа шешімді тауып 141 отырады. Креативті тұлға «интеллектуалды ынталанады» әрі оны жалпылау бағытта ашады және оның әрбір шешімінің негізі осылай құрастырылады (Богоявлинская Д.Б.). « Эскиздер» әдістемесі. Бейнелілік-нышаналық жүйенің дивергентті өніміне бейне- леуіш тест. Мақсаты: шығармашылық қабілетінің даму деңгейін анықтау, қиялын, ойлау үдерісінің жылдам өзгеруін, ассоциациялауға қабілеттілігін анықтау. Көрсеткіштер: Жылдамдық-сандық сипаттамасы; бірегейлігі; қолайлылығы; жетілдіргендігі; ынтадан идеяның алыстатылған дәрежесі; эмоционалды экспрессия; көркемдік-эстетикалық элементтері; тапсырма аймағынан шығуы (тәуелділік-тәуелсіздік). Тестілеуге арналған материал: түрлі-түсті қаламдар; тестік бланк немесе қағаз-біртектес қырық дөңгелектер салынған альбомды парақ. Барлық дөгелектердің көлемі бірдей. Дөңгелек- тердің арасына басқа сурет салатын орындар қарастырылған. Тестің бланкасы өзгертілуі мүмкін. Дөңгелектердің орнына басқа графикалық кескіндермен ауыстыруға болады. Бұл қарапайым геометриялық кескіндер болуы да мүмкін (үшбұрыштар, квадраттар және т.б.) немесе одан да күрделі бейнелер (зигзагтар, тамшылар және т.б.). Торренстің «Классикалық» нұсқадағы тестінен басқа, яғни оның тестіндегі графикалық кескіндер өзгермейді, бұлай кескінін өзгертуде шығармашылық белсенді ойлаудың сапалы көрсеткішіне қолжеткізуге болады, бейнеленген ынтаны қайта жасауға қабілеттілігі пайда болады. Нұсқау. Осы дөңгелектерді пайдалану арқылы не ойласаңдар соның суретін салыңдар. Дөңгелек сіздің суретіңізде міндетті түрдегі элемент болуы тиіс. Дөңгелектерге кез-келген бейнені жалғастырып салуға болады. Тапсырма жылдам орындалады. Жұмыс уақыты шектеулі (жасерекшелігіне, тапсырманың күрделілігіне, баланың даму деңгейіне байланысты уақыт 10 митуттан 20 минут аралығында орындалуы тиіс). Қаламдарыңызды дайындаңыздар. Дабыл қағылған соң тапсырманы орындауды бастаймыз. жүктеу/скачать 3,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|