Опыт работы по внедрению дуальной системы в техническом и профессиональном образовании
жүктеу/скачать 2,13 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- КОСТАНАЙСКАЯ ОБЛАСТЬ Опыт по внедрению элементов дуальной системы обучения в Костанайском сельскохозяйственном колледже
- Опыт по внедрению дуальной системы обучения в Костанайском колледже сферы обслуживания совместно с АО «Баян Сулу»
- ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫ Қызылорда облысы колледждеріндегі дуальдік жҥйемен оқытудың оң нәтижелері
- Қазалы аграрлы-техникалық колледжі
- Қызылорда индустриалды- техникалық колледжі мен «Best-Service LTD фирмасы» ЖШС
- Қызылорда политехникалық колледжі»
КАРАГАНДИНСКАЯ ОБЛАСТЬ
Карагандинской области В Карагандинской области дуальная система обучения ведется по 10 специальностям в сотрудничестве с такими крупными компаниями, как АО «Арселор Миттал Темиртау», АО «Казахмыс», Карагандинский завод электротехнического оборудования, Ассоциация горно-металлургических предприятий. В числе лидеров по внедрению дуальной системы обучения - Карагандинский политехнический колледж. В данном учебном заведении в целях исследования предпочтений работодателей, их запросов к знаниям и умениям выпускников колледжа, оценки их деятельности на предприятии, количества требующихся специалистов были разработаны и проанализированы анкеты, организованы «круглые столы» с ведущими организациями и предприятиями региона, такими как ТОО «Бипек Авто», АО «Арселор Миттал Темиртау», ТОО «Lux Telecom», АО «Казахтелеком» и многими другими. В ходе обсуждений рассматривались вопросы по подготовке технических кадров. В результате выработаны совместные пути решения, внесены изменения в рабочие учебные планы и рабочие учебные программы по спецдисциплинам, определены дисциплины по выбору организации образования, организованы факультативы и предметные кружки, способствующие совершенствованию профессиональных навыков. 12 сентября 2012 года в г. Астана подписан трехсторонний договор о социальном партнерстве в рамках внедрения дуальной системы обучения в компаниях АО «Самрук-Қазына» между АО «Казахстанская компания по управлению электрическими сетями» «KEGOC», ГУ «Управление образования Карагандинской области» и Карагандинским политехническим колледжем, который обеспечит подготовку квалифицированных специалистов в области энергетики, отвечающих требованиям предприятия. Совместно с руководством АО «KEGOC» обозначены пути сотрудничества, разработан план
мероприятий по
внедрению экспериментальной системы обучения в соответствии с которым:
внесены и согласованы позитивные изменения в действующие учебные планы и программы в соответствии с требованиями новых производственных технологий, специфики предприятия и отрасли;
выпускника;
увеличен объем учебного времени на практическое обучение студентов. Подготовка и обучение будущего персонала рассматриваются компанией как инвестиции, позволяющие достигнуть повышения производительности и 53
эффективности труда работников. По рекомендации АО «KEGOC» введена новая дисциплина «Электропривод и системы автоматизированного управления электропривода», а в целях качественного усвоения требований к технике безопасности принято решение об увеличении в два раза количества часов по дисциплине «Охрана труда». Представители предприятия внесли предложения по внесению изменений и дополнений (корректировка) в программу производственной практики студентов. Студенты на практике будут распределены по ремонтным бригадам подстанций. По специальности «Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация автомобильного транспорта» совместная подготовка ведется с
ТОО «Автобусный парк №3» и ТОО ИП «Борусан Макина Казахстан». Благодаря внедрению дуального обучения увеличено количество часов на учебную практику. В рабочий экспериментальный план включена дисциплина «Основы гидравлики и пневмопривода». Для повышения функциональной грамотности учащихся в программу учебных практик включены вопросы изучения компьютерных программ САПР, Компас 3D, при выполнении курсовых и дипломных проектов обучающиеся привлекаются к выполнению творческих проектов - изготовлению приспособлений для производства работ по техническому обслуживанию и ремонту автомобилей. Часть учебных практик организованы в условиях автосборочных заводов, по окончанию которых учащимся выдаются сертификаты. В целях качественного внедрения дуального обучения организован учебный класс
автотранспортном пассажирском предприятии ТОО «Автобусный парк №3», на базе ведется подготовка будущих техников-механиков, студенты изучают технологию производства работ по техническому обслуживанию и ремонту автобусов. В ТОО ИП «Борусан Макина Казахстан» в период прохождения практики предусматривается овладение студентами одной или несколько смежных профессий, рабочих квалификаций с присвоением разряда. На этом предприятии состоялась 15 февраля 2013 года защита дипломных проектов на английском языке. Темы дипломных проектов определены предприятием: «Проект совершенствования технологического процесса восстановление блоков цилиндров КАТ в ТОО ИП «Борусан Макина Казахстан»» и «Проект совершенствования технологического процесса восстановление головки блока цилиндров двигателя КАТ в ТОО ИП «Борусан Макина Казахстан». Дипломники защитились на «отлично» и приглашены на работу. Благодаря внедрению дуальной системы обучения специалисты читают лекции студентам по спецдисциплинам, таких предприятий как «Караганда Жарык», угольный департамент АО «Арселор Миттал Темиртау», АО «НК «Қазақстан ТемірЖолы». В Агротехническом колледже в дуальной системе обучения задействованы две специальности - «фермерское хозяйство» и «сварочное дело». Интересен опыт взаимодействия с предприятием-партнером ТОО «Green Technology», от идеи создания проекта «Изучение и оценка комплекса 54
устройств альтернативной энергетики с целью обеспечить энергоавтономность теплицы» для конкурса «Проекты Будущего» до воплощения в реальную теплицу с капельным орошением. Проект в апреле 2013 года даст возможность открыть студенческое предприятие на территории колледжа. Для предприятий агротехнического комплекса - это готовые кадры, адаптированные к современным требованиям производства. Для студентов - отличный шанс приобрести производственные навыки в учебном заведении. Уже во время обучения они пройдут практику на реальном производстве, а после окончания колледжа получат работу, к которой хорошо подготовлены. В безусловном выигрыше остается и государство, так как эффективно решается вопрос подготовки квалифицированных кадров и их трудоустройства.
Формируется новая психология будущего работника. Студенты, которые уже закреплены на предприятии в качестве потенциальных работников, учатся более осознанно и заинтересованно. Сложная теория легче осваивается через практику и решение реальных профессиональных задач. Договора о совместной деятельности на обучение по дуальной системе подписаны с ТОО «Карагандинский завод металлоизделий» и ТОО «Atlant Building». Благодаря оснащению современными лабораториями по сварочному делу, студенты в условиях колледжа производят сварку и резку электрическим током, в среде инертных газов, постоянным или переменным током на многофункциональных сварочных постах. И на предприятиях выполняют производственные задания, и предприятия партнеры оплачивают эту работу. Несмотря на результаты внедрения дуальной системы обучения для успешного внедрения в отечественном ТиПО кооперативного обучения необходима: во-первых, разработка нормативно-правовой базы и конкретного механизма такой формы профессионального обучения; во-вторых, инициативность, поддержка и активность работодателей в финансировании профессиональной подготовки, создании ученических рабочих мест, в укреплении материальной базы учебных заведений, в разработке профессиональных стандартов и учебных программ, в оценке качества специалистов; в-третьих, подготовка специалистов должна осуществляться только на основе данных анализа рынка труда; в-четвертых, ответственность и мотивированность учебных заведений в подготовке компетентных специалистов.
55
КОСТАНАЙСКАЯ ОБЛАСТЬ Опыт по внедрению элементов дуальной системы обучения в Костанайском сельскохозяйственном колледже В Костанайском сельскохозяйственном колледже внедряются элементы дуальной системы обучения по специальности «Фермерское хозяйство». Учебное заведение сотрудничает с Германским техническим центром (ГТЦ), ТОО «Каменск Уральское». Дуальная система в колледже включает теоретические и практические навыки обучения. Занятия по практическим навыкам проходят на сельскохозяйственных предприятиях. Предприятиям- работодателям предлагается производственные задания в виде инструкционных карт, охватывающих перечень профессиональных компетенций, которые должны быть освоены студентами во время выполнения всех практических работ. По окончании производственной практики заполняется дневник, подтверждающий сформированные во время практики профессиональные компетенции. Учебным заведением совместно с социальными партнерами проводится анализ квалификационных требований, предъявляемых к специалисту. Социальные партнеры осуществляют контроль качества подготовки специалистов при проведении итоговой аттестации, являются председателями аттестационной комиссии, привлекаются при проведении практических занятий, технологической практики, в качестве руководителей дипломных проектов. Для внедрения дуальной формы обучения, при поддержке ГТЦ, в колледже улучшена материально-техническая база:
компьютерная техника и ученическая мебель;
трактор «Беларусь» (МТЗ-82-1);
культиватор навесной, для высокостебельных культур;
плуг трехкорпусный (ПЛН-3.35);
модели сельскохозяйственной техники Джон Дир. Опыт внедрения дуальной системы обучения в Костанайском колледже автомобильного транспорта Элементы дуальной системы обучения в Костанайском колледже автомобильного транспорта реализуются с целью максимального привлечения социальных партнеров к подготовке специалистов. В качестве базовых предприятий по формированию профессиональных компетенций студентов, обучающихся по специальности «Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация автомобильного транспорта», определены:
ОАО «Агромаш Холдинг»;
СТО «Тарлан Сервис Плюс»; 56
В заключенных договорах отражены целевой, системный, компетентный подходы к профессиональной подготовке, а также взаимодействие социального партнера и учебного заведения. Социальные партнеры привлекаются к разработке программ по специальным дисциплинам, содержанию производственного обучения, определению профессиональных компетенций будущего специалиста. Профессиональные навыки, заложенные на производстве шлифуются в учебных мастерских колледжа: демонтажно-мастерской, шиномонтажной, а также в мастерской сварочного дела. В целях реализации поступательного развития интеграции теоретического и практического обучения, мотивации получения знаний и приобретения навыков в работе в колледже идет реконструкция мастерских по техническому обслуживанию и ремонту автомобилей, приобретается современное оборудование. Заключено соглашение о партнерстве по вопросам переподготовки преподавателей и мастеров производственного обучения между НАО «Холдинг «Касипкор» и КГКП «Костанайский колледж автомобильного транспорта» (соглашение № 5 от 4 мая 2012 года). В рамках партнерства 3 преподавателя специальных дисциплин и 3 мастера производственного обучения колледжа прошли курсы переподготовки в г. Сингапур на базе колледжа «НанянгПолитекник Интернешнл».
На особенность построения дуальной системы обучения в Костанайском колледже автомобильного транспорта влияет поиск решения проблем:
отсутствие больших предприятий на территории города;
наличие разного уровня технологий на предприятиях и, как результат, различные требования к профессиональным компетенциям специалистов среднего звена и разные возможности в проведении производственного обучения.
В Костанайском колледже сферы обслуживания внедряются элементы дуальной системы обучения по специальности «Хлебопекарное и макаронное, кондитерское производство». Социальным партнером учебного заведения является АО «Баян Сулу».
57
В колледже составлена программа и план работы по внедрению в учебный процесс дуальной системы:
Выбор экспериментальных контрольных объектов (группы, профессии). Распределение функций управления экспериментальной работой.
Заключение трехсторонних договоров.
Подготовка и проведение педагогических советов по теме экспериментального исследования.
организация общественно-профессиональных отношений в процессе обучения (в учебной группе, на производстве).
Разработка учебно-методического обеспечения по
дуальной подготовке специалистов.
локальных актов, регулирующих организацию учебного процесса в условиях эксперимента (Рабочий учебный план по специальности «Хлебопекарное, макаронное и кондитерское производство», положение о дуальной подготовке). В рамках внедрения элементов дуальной системы обучения АО «Баян Сулу» обеспечивает студентов колледжа прохождением производственной практики на производстве по специальности «Хлебопекарное и макаронное, кондитерское производство». По результатам практики предприятие проводит отбор студентов на трудоустройство. Уровень совместной подготовки колледжа и предприятия дает 100% трудоустройство выпускников.
58
ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫ Қызылорда облысы колледждеріндегі дуальдік жҥйемен оқытудың оң нәтижелері
Әлеуметтік серіктестік оқу орындары үшін жаңа мүмкіндіктерге жол ашады: 1. Қандай және қанша маман дайындау қажеттігі туралы ақпарат алу; 2. Мамандарды дайындау мазмұнында жұмыс берушілердің талаптарын ескеру;
3. Жұмыс берушілердің талаптарына жауап беретін жаңа оқу бағдарламаларын жасау; 4. Бітірушілерді жұмысқа орналастыру мүмкіндіктерін кеңейту. Сондықтан да білім беру жүйесі мен ӛндірістің кіріктірілу үдерісі - қоғам үшін мамандарды дайындауға тапсырысты қалыптастыруға қажетті шарт. Бұдан шығатын қорытынды: техникалық және кәсіптік оқу орындарының әлеуметтік серіктестермен белсенді әріптестік әрекетін жүзеге асыру барысында маман даярлау мен іс-әрекеттерді ұйымдастыру мазмұнына елеулі ӛзгерістер енгізу қажеттілігі туындайды. Ӛңірдің байырғы оқу орны Қазалы аграрлы-техникалық колледжі Сыр бойына белгілі іргелі кәсіпорын «РЗА» АҚ-мен бірлесе отырып ауылшаруашылығына қажетті мамандарды дайындау ісін
ұтымды ұйымдастырып келеді. Әріптестер бірінші кезеңде (2012-2013 оқу жылы) дуальдік жүйе бойынша оқытуды жүзеге асыру тәжірибесін зерттеу, мӛлшерлік құжаттарды дайындау және ұйымдастыру-әдістемелік жұмыстарды айқындауға назар аударды. «РЗА» акционерлік қоғамының құрамына кіретін «РЗА-АГРО» ЖШС, «РЗА-Транс» ЖШС, «Жылу ХХІ» ЖШС арасында үш жақты келісім шарт жасалды. Кәсіпорындардың озық үлгідегі материалдық-техникалық базасын студенттерге сапалы білім беруге бағыттауға мүмкіндік алынды. Сӛйтіп, кәсіби білім алушы жастардың материалдық және моральдық ӛсуіне, мамандығына деген сүйіспеншілігінің артуына негіз қаланды. Ӛйткені әлеуметтік серіктестердің қатысуымен жасалып бекітілген типтік оқу бағдарламалары негізінде қос бағытты оқытуға бағдарланған жұмыс оқу бағдарламаларының жасалуы, бұл жұмыстың негізіне айналды. 2013 жылдың ІІ жартыжылдығынан бастап, ұйымдастыру жұмысының екінші кезеңі басталды. Ұйымдастыру жұмыстарына «Фермер» «Ауыл шаруашылығы техникасына техникалық қызмет кӛрсету және жӛндеу», «Автокӛлікті жӛндеу, пайдалану және қызмет кӛрсету», «Үйлер мен ғимараттарды салу және пайдалану», «Ветеринария» мамандықтары студенттері тартылды. Аз уақыттың ішінде-ақ, ұйымдастыру жұмыстарының оң нәтижелері кӛріне бастады. Колледж студенттері нақты жұмыс дағдыларына, ұжымда жұмыс жасау білігіне ие болуға, әлеуметтік құзыреттілігінің қалыптасуына, таңдаған мамандығының қыр-сырын тікелей жұмыс орнында танып, 59
психологиялық және кәсіби бейімделуден ӛтуге мүмкіндік алды. Студентердің тәжірибелік іс-әрекетінің мекемелердің толыққанды қызметкері ретінде жүзеге асырылуы, атқарған еңбегіне қарай еңбекақы тӛленуі, болашақта осы мекемеге жұмысқа орналасу мүмкіндігінің болуы олардың белсенділігі мен жауапкершілік сезімін оятты.
Осындай бағытта 2012 жылғы 3 наурызда Қызылорда индустриалды- техникалық колледжі мен «Best-Service LTD фирмасы» ЖШС арасында ӛзара ынтымақтастық меморандумына қол қойылды. Сӛйтіп, 2012-2015 жылдар аралығында атқарылатын жұмыстар сараланып, жоспары жасалынды. Меморандумға сәйкес кәсіпорын тарапынан күрделі жұмыстар атқарылуда. Атап айтқанда, колледждің ауласында абаттандыру жұмыстары жүргізілді. Асхана залы мен тамақ дайындау цехын, оқу-ӛндіріс зертханасына күрделі жӛндеу жұмыстары жасалынды. Жаңа қондырғылар алынып, зертханалар еуропалық үлгідегі оқу-ӛндіріс құралдарымен жабдықталды. 2012-2015 жылдарда әлеуметтік серіктес «Best-Servise LTD фирмасы» ЖШС үш қабатты оқу-ӛндірістік зертханасын салуды жоспарлап, оның құрылысын салуға сметалық-жобалық құжаттарын дайындауда. Колледж
базасында «Тамақтандыруды ұйымдастыру» мамандығы бойынша экспериментке қатысушы I курстың оқу жүйесі үшін арналған тәжірибе жинақтау жұмысының үлгілік оқу жоспары жасалды. Даярлауды халықаралық білім беру жүйесі (Германия, Норвегия) талаптарына сәйкестендіру, болашақ маманның еңбек әлеміне сәтті еніп, бәсекеге қабілетті болу мүмкіндіктерін қамтамасыз ету, дуальдік (қос бағытты) жүйені оқу үдерісіне ендіру бағытындағы жұмыстар басталып кетті. Тамақтандыруды ұйымдастыру мамандығы бойынша сапалы даярлықты қалыптастырылатын дәстүрлі құзырлылықтарға (кәсіби, жеке тұлғалық, әлеуметтік) бағытталған оқу орны оқытушылары мен ӛндірістік мекеме қызметкерлерінің бірлескен әдістемелік жұмыстары белгіленді. Сондай- ақ, іс-әрекеттік құзырлылықтар қалыптастыру, теория мен практиканың мазмұнын сәйкестендіруге қадамдар жасалды. Аталған мақсатты іске асыру үшін мекеменің ӛндірістік күшін кеңінен пайдалана отырып, студенттердің еңбек тәжірибесін толық жинақтауына және ӛндірістік семинар-практикалық сағаттарын нәтижелі ұйымдастыруға толықмүмкіндік туды. Себебі оқытудың кәсіби-теориялық бӛлігіне оқу орны, кәсіби практикалық даярлығына «Best- Service LTD фирмасы» ЖШС жауап береді. Арнайы пәндердің оқу бағдарламаларында «Best-Service LTD фирмасы» ЖШС мекемелеріне үлкен
60
сұранысқа ие оқытудың әдістері мен тәсілдерін ендіру қарастырылған (ақпараттандыру, жоспарлау, шешім қабылдау, орындау, бақылау, бағалау). Қазіргі кезде қаламыздағы «Best-Service LTD фирмасы» ЖШС-нің «Регистан» «Пекин» мейрамханаларында «Тамақтандыруды ұйымдастыру» мамандығы бойынша ӛткізілетін ӛндірістік оқыту шеберлерінің оқу сағаттары бӛлініп, сабақ кестелері жасалынды. Осындай әлеуметтік серіктестік нәтижесінде Қызылорда облысының мұнай-газ жүйесінде, шағын және орта кәсіпкерлікте ӛзіндік орны қалыптасқан кәсіпорын мен оқу орнының кәсіби мамандарды даярлаудағы бірлескен іс- әрекеті түпкі нәтижеге жетелейді. «Қызылорда политехникалық колледжі» мемлекеттік мекемесі - агроӛнеркәсіп кешендеріне, мұнай-газ, энергетика және кӛлік, автомобиль, темір жолдары, тӛтенше жағдай және ӛрт қауіпсіздігі саласына, шағын және орта бизнес субъектілеріне, құрылыс мамандарын дайындауда облыс деңгейіндегі техникалық және кәсіптік білім беру жүйесіндегі қара шаңырақтарының бірі әрі бірегейі. Іргетасы 1955 жылы қаланған, «Десятниктер мектебінен» мамандар дайындаудан бастау алған еді. Колледж 9 мамандық бойынша мамандар дайындайды. Атап айтсақ, Астана қаласында 18.11.2011 жылы ӛткен «Кәсіптік білім және бизнес: әріптестер сұхбаты» атты ІІІ Халықаралық форумында облыстың кӛрмесін облыстағы үздік әлеуметтік серіктестер қатарына енген «Вест-авто» орталығының жұмысы кӛрсетілді. Үш жыл кӛлемінде бұл мекеме басшысы Жарылқасынов Мұрат Болатұлы ӛз тарапынан колледж студентеріне ӛндірістік, дипломалды машықтануын, ал арнаулы пәндер оқытушыларына және ӛндірістік оқыту шеберлеріне тағылымдамадан ӛтуіне барлық жағдайларды жасап, ықпалын тигізіп, «Автомобиль жӛндеуші» және «А/ш ӛндірісінің шебері» мамандығы бойынша сапалы және білікті маман даярлауда ӛз үлесін қосуда. Заманауи озық технологиялармен жабдықталған орталықтың цехтарында оқып-үйрену, білік-дағдыны қалыптастыру студенттердің қызығушылығын арттырып, мамандығына деген ынтасын оятуда. Сонымен қатар оқу- материалдық-техникалық базаны нығайтуға, тұл жетім және әлеуметтік жағдайы тӛмен отбасынан шыққан студентерге материалдық тұрғыдан орасан зор кӛмек кӛрсете отырып, сапалы білім алу мақсатында ықпалдарын тигізіп келеді. Бүгінгі таңда отандық кәсіптік білім беру жүйесіндегі қос бағытты білім берудің ғылыми-теориялық негіздері жан-жақты зерттелуде. Шетелдік тәжірибелерге сүйене отырып, білім берудің мемлекеттік стандарттарын жасауға жұмыс берушілер де қатыстырылып, дуальдік жүйені кәсіптік білім беру үдерісіне енгізудің мүмкіндіктері мен алғышарттары қарастырылуда. Болашақ мамандарды дайындауды ӛндіріспен ұштастыру колледж базасындағы оқу машықтануларын ӛткізетінзертханаларыменшеберханаларындабасталады. Кәсіпорындарда оқушылардың машықтануларды ӛтуіне
алдын-ала дайындықтар жасалынады. Кәсіпорынмен жаңа оқу жылының басында екі жақты келісімшарт жасалып, келісімге қол қойылып, қатынас жасау мәселелері қаралып, шешім қабылданады. Осы мекемелерде студенттер оқу-ӛндірістік, ал бітіруші топтардың студенттері - дипломалды машықтанудан ӛтеді. Күн санап
61
ӛсіп-ӛркендеп келе жатқан облысымыздағы ӛндірістің түрлі салаларына білікті кәсіби мамандар қажет. Әлеуметтік келісім-шарттың тиімділігі арқасында болашақ маманның еңбек әлеміне сәтті еніп, бәсекеге қабілетті болу мүмкіндіктерін қамтамасыз етуі, кәсіби даярлықтағы мамандықтар бойынша мекемелермен әріптестік байланысты нығайту, теория мен практиканың мазмұнын сәйкестендіру мақсаттарын орындауға қол жеткізуде. Әлеуметтік серіктестік қатынастағы кәсіпорындар мен ұжымдардың кӛптеген білікті мамандарының ӛндірістік диплом алдындағы практикаларға және диплом жұмыстарына жетекшілік жасауы, диплом қорғауда, мемлекеттік біліктілік комиссияларының тӛрағасына, диплом жұмыстарына, жобаларына пікір беріп бағалауы, дайындалып жатқан мамандардың білім мен біліктілік сапасын кӛтеруге ықпал етеді және лицеймен ынтымақты жұмыс жасауға үнемі мүдделік танытып келеді.
жүктеу/скачать 2,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|