Оптика сессия жауаптары! 1-деңгей



бет17/36
Дата22.12.2023
өлшемі183,09 Kb.
#143017
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   36
52.Толқындық және нормальдық бет. Жасанды анизотропия.
Толқындык бет деп - берілген мезетте толкыннан жасалган тербеліс фазасы бірдей манге ие болатын бетті айтамыз.
Оптикалык изотропты заттардын, егер оларга механикалык кернеу тусірілсе (Брюстер 1816), олар электр орісіне (Керр, 1875) немесе магнит орісіне (Коттон және Муттон, 1905) орналастырылса, онда анизотропты болып шыгатындыгы тажірибеде байкалган. Осынын натижесінде зат оптикалык осі механикалык деформациянын, электр немесе магнит орісінін тиісті багыттарымен дал келетін бірості кристалдын касиетіне ие болады. Натижесінде жасанды анизатроп пайда болады.

53.Сәуленің электр өрісінде қосарланып сынуы. Табигатта жане техникада озіне тускен жарык саулелерін косарландырып корсететін кристалдар кездеседі. Егер осындай кристалдар аркылы біз затты коретін болсак, онда онын косарланган кескінін байкауга болады. Бул кубылысты бірінші рет 1647 жылы дат галымы Э.Бартолин исланд шпатын зерттеудін натижесінде ашкан болатын. Сондыктан мундай кубылысты жарык саулелерінін косарланып сынуы деп атайды да, осындай касиеттері бар кристалдар «косарландырып сындырушы» делінеді. Жарык саулесінін косарланып сыну теориясын алгаш (1690 ж.) Гюйгенс усынып, оны кейін (1822 ж.) Френель біраз дамытты. Бул теория бойынша кристалга, мысалы, исландия шпатына жарык толкыны енгенде сол кристалдын ішінде екі турлі толкын таралады, олардын біреуі — барлык жакка бірдей жылдамдыкпен таралатын кадімгі саулелер толкыны, олардын уштарынын геометриялык орыны сфера бет болады; екіншісі—таралу жылдамдыгы туракты емес, кристалдын осіне катысты алынган ба- гытка байланысты озгеріп отыратын озгеше саулелер толкыны, олардын уштарынын геометриялык орыны айналыс эллипсоид беті болады. Кристалдын негізгі оптикалык осінін санына байланысты олар бір немесе екі осьті болып болінеді. Бір осьті кристалдар тобына исланд шпаты, кварц, турмалин жатады. Бірак турмалин кристалынын сыртына бір гана сауле шыгады, ойткені екінші сауле турмалиннін ішінде толык жутылады. Сауленін косарланып сынуын зерттеу ушін исланд шпатын колданады.

54.Элипстік және дөңгелек поляризация. Табиғи жарықтың ішкі құрылымы


Донгелек поляризация - бул электр орісінін кара векторынын электр орісінін екі секундына 4000 000 000 тонкерісі бар айналуы (С-диапазоны үшін).
Сызыкты поляризациянын жалпак толкындарын коскан кезде, дурыс бурыштарга багытталган, жане ерікті фазалык ауысу а., осы кезде кернеу векторынын натижесі. Бул модульдін бір уакытта мерзімді озгеруімен айналуы мумкін. Бул жагдайда толкыннын электр орісінін кернеуінін соны эллипс бойымен козгалады. Бул турді поляризация эллиптикалык деп аталады.
Жарык заттын болшектерінін табигатынан болек, табигаты ерекше болшектер агыны болып табылатын фотондар агыны. Фотондар агыны энергияны жарык коздерінен жарыкталган денелерге жеткізеді. Бул энергияны жарык энергиясы немесе жарыктын сауле шыгару энергиясы деп аталады. Фотондар жылдамдыгы жарыктын таралу жылдамдыгы болып табылады. Жарык жылдамдыгы артурлі заттарда турліше болады. Тажірибе аркылы вакуумдегі жарык жылдамдыгы с-300 000 км/c-қа тен. Мундай жылдамдыкпен бірде-бір дене, бірде-бір заттын болшектері козгала алмайды.

55.Жарықтың дисперсиясы, жұтылуы және шашырауы. Жарыктын дисперсиясы деп заттын сыну корсеткішінін толкын узындыгына тауелділігін айтады. Спектрлік қурамды призмалык спектрограф комегімен аныктаудын кемшіліктеріне (градуирлеу жасау, спектр болігінін ар жерінде артурлі дисперсия) карамастан, олар спектрлік талдау максатында кенінен колданылады. Призманы жасау дифракциялык торга караганда едауір онайырак, соган коса призмалык спектрографта улкен жарык кушін алуга болады. шамасы заттын дисперсиясы деп аталады, ол толкын узындыгы бойынша сыну корсеткішінін озгеру жылдамдыгын корсетеді.
Жарықтын жутылуы (адсорбциясы) деп зат аркылы откен жарык толкынынын толкын энергиясынын баска турге турлену салдарынан, энергия жогалту кубылысын айтады. Натижесінде жарык аркылы откенде интенсивтік азаяды.

Жарыктын шашырауы


Кейде омірде жарыктын шашырауы да байкалады. Мысалы, таза суда жарыктын шашырауы оте байкалмайды, егер суга атір тамызып жіберсек, суда жарыктын шашырауы анык байкалады. Шашырау улкен болмаган кезде, шашыраган жарык когілдір тусті болады, ал откен жарык саргыш болады. Суйыктын лайлануы арткан сайын, шашырау арта береді де, откен жарыкта тек корінетін жарыктын узын толкындары калады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   36




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет