●Тарихшы Рузбихан : «бұл хандық үш халықтан –шайбанилерден,қарақалпақ-
тардан,қазақтардан тұрды.Олардың ішінде ең көбі және ержүректері қазақтар» деп жазған
●ХV ғ.40-ж.Балқаш өңірін терістік жағын өзіне қосып алды
●1431 ж.Тоқа –Темір ұрпақтары мен Әбілқайырарасында Екіретүп шайқасы болады ●Орда –Базарды бағындырып, өзіне астана етеді,оған дейінгі астанасы Тура
-------------------------------------------------
Әбілқайыр хандығы (жалғасы)
●1446ж.Мұстафахан мен Әбілқайыр арасында Атбасар шайқасы болады
●Атбасар жеңісінен кейін Сырдария мен Қаратау аймағындағы Сығанақ,Аркөк,Созақ,Аққорған, Үзкент қалаларын басып алады
●Сығанақты өзінің астанасы етеді
●1446ж.Самарқанды басып алады
●1456-1457ж.Әбілқайыр мен Үз-Темір тайшыбастаған ойраттармен Сығанақ түбінде шайқас болады.
●Бұл жеңіліс Әбілқайырдың беделтүсірді
-----------------------------------------------
Әбілқайыр хандығы (жалғасы)
●Өзіне бағынбай бөлініп,Жетісу аймағына, Моғол хандығына көшкен Жәнібек пен Керей сұлтандарды жазалауды ұйғарады
●1468ж.Моғол хандығына қарсы жорыққа шыққанда Алматы маңы, Аққыстаудеген жерде қайтыс болады
●Әбілқайыр Сығанақ маңындағы Көккесенеде жерленген
●Қазақ хандығының құрылуымен Әбілқайыр ұрпақтары Шығыс Дешті Қыпшақта билік жүргізу құқығынан айырылады
●ХІІІ ғ.аяғында ауыл шаруашылығы қайта жандана бастады
●Оңтүстік Қзақстанда отырықшы жер шар.,Оңтүстік –шығыста (Жетісуда) жартылай лтырықшы мал шар. дамыды
●Батыс және Солтүстік Қазақстан аймағында жартылай көшпелі мал шар. дамыды
●Жетісу аймағында көшіп –қону бағыты 100-150 км.болды
●Жартылай отырықшы мал шар.Жетісу аймағында дамыды
●Көшпелі мал шар.Шығыс Дешті Қыпшақтың (Орталық және Солтүстік Қазақстан), Батыс Қазақстан тұрғындарына тән.Бұл аймақтың көшу бағыттарының ара қашықтығы 800-1000 км. тұрақты қыстау-
ларда 3-4 айдан артық отырмаған.
●Егіншілік Қазақстанның оңтүстік және оңтүстік –шығыс өңірінде дамыды
●ХІІІ ғ.2-ж.қайта жандана бастады
●Сырдария, Арыс өзендері бойында жақсы дамыған
●Егін шаруашылығы орталығы болды-- Йасы,Сауран,Отырар ●Темір берген вақф –грамотасы бойынша «екі көш жер» берілген (көш –бір маусымда пар өгіз жегіп өңдеуге болатын егістік жер аумағы)
●Тараз маңында суармалы егіншілік орталығы болды
●Егін шаруашылығы
Жетісу аймағында тарады
●Монғол шапқыншы-
лығының зардабы зор болды
●Жетісу аймағында 200 –ден астам елді мекендер болса,шап-
қыншылықтан кейін