Осы аптада Астанада Қазақстан судьяларының VII



Pdf көрінісі
бет2/10
Дата26.02.2017
өлшемі6,02 Mb.
#4995
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

АҚЫЛДЫ ҚАЛАМ

ТУРА БИДЕ ТУҒАН ЖОҚ

ТУРА БИДЕ ТУҒАН ЖОҚ



 1-¾

)

Бұл  те дұрыс мәселе. Бізде процесуалдық 

шектеулер бар. Мысалы, судья сот мәжілісі 

кезінде заңды түсіндірмеуі тиіс. Мұны кім 

айтуы қажет? Сотқа дейін 

адвокаттар айту керек. 

Съезде Жоғарғы Сот 

т рағасы Қайрат Мәми 

бұл мәселені біржақты 

қарауға болмайтынын 

алға тартты. Яғни бірлесе 

жұмыс істеп, қоғамда 

құқықтық түсіндіру 

жұмыстарын к п 

жүргізу қажет. Бүгінгі 

күні азаматтар заңды 

толығымен түсініп, 

оны егжей-тегжейіне дейін біледі деп айта 

алмаймыз. «Менің талабым – заңға сәйкес 

келмейді, сондықтан сотқа бармай-ақ, мәселені 

зім шешуім керек» деген құқықтық сана 

қоғамда әлі жоқ. Сондықтан азаматтардың 

құқықтық білімін к теріп, қорғаушылардың 

жұмысын бір жүйеге келтіру міндеттері 

қойылып отыр. Бұл тек соттың жұмысы ғана 

емес.


 

Ал соттың ашықтығын 

қамтамасыз етуде нәтиже қандай?



 Ә

¾

Мен баспас збен 

үйлестіруші 



ө ¾  

 

судьямын. Бұрын сотта мұндай судья болмаған. 

Бұл тәжірибе соңғы 3-4 жылда ғана енгізіліп 

отыр. Яғни бұл ашықтық пен жариялылыққа 

бір қадам деген с з. Үйлестіруші судья соттағы 

жүріп жатқан жұмыстарды журналистерге, 

қоғамға, үкіметтік емес ұйымдарға жеткізіп 

отыруы керек. Менің ойымша, әрбір судья 

осы дәрежеге жету қажет.  р іс бойынша 

шығарған шешімін судья бұқаралық ақпарат 

құралдарында, әлеуметтік желіде жеткізе 

алса, сонда толыққанды ашық сот болады деп 

есептеймін.

 

Съезде Нұрсұлтан Назарбаев 

қолындағы билігі мен ақшасы арқылы сотқа 

қысым жасайтын адамдарды бүкіл Қазақстанға 

жария ету қажеттігін айтты. Ал судьялар ондай 

адамдардың атын атап, түсін түстеуге дайын ба?

 Ә

¾

:  те дұрыс ұсыныс. 

Жалпы, судьяның екі кепілдігі бар. Біріншіден, 

сот жүйесі ешқандай органға тәуелді 

емес, дербес билік. Екіншіден, судьялар 

Президенттің Жарлығымен тағайындалады. 

Сондықтан біздің тәуелсіздігіміз заң жүзінде 

қорғалған.  рине, лауазымды қызметте 

отырған адам билігін к рсеткісі келеді. Қоқан-

лоқы жасаған тұлғаларға сот арқылы күшін де 

дәлелдеуге қарсы емес. Ақшасымен, билігімен 

сотқа  зінің айтқанын істеткісі келетіндер 

бар. Осындай жағдайлар болмас үшін оларды 

қоғамға жария ету қажет. Мысалы, мынадай 

министр сотқа қысым жасап, қандай да бір істі 

былай шешуді айтты деп жариялап, жазаласа, 

екінші лауазымды тұлға ондай әрекетке 

бармайды.  рине, бұл істі судьялар  здері 

қолға алуы тиіс. Судья айтып, к рсетпесе, 

кім мұны істейді.  з басыма лауазымды тұлға 

хабарласып, «осы істі былай шешіп бер» деп 

айтып к рген емес. Біз заңға 

сәйкес шешім шығарамыз. 

Егер біреудің айтуымен 

жұмыс істесем, мен несіне 

судья болып отырмын. Біз тек 

қана заңға, Конституцияға 

бағынуымыз қажет.

 

Республика 

судьяларының съезі т рт жыл 

сайын  тетінін білеміз. Бірақ 

2017 жылға жоспарланған 

жиын биыл ұйымдастырылды. 

Судьялардың кезектен тыс 

съезін шақырудың қажеттілігі 

неден туындады?



 Ә

¾

Иә, 

шын мәнінде, биылғы 

съезд кезектен тыс  ттi. 

Соңғы жиын 2013 жылы 

қараша айында болған едi. 

Қазiргi уақытта елiмiзде, сот 

жүйесiнде болып жатқан тың 

згерiстерге байланысты 

биыл кезектен тыс  ткiзу 

мәселесi туындады. Жалпы, 

судьялар қауымы әрбiр съездi 

асыға күтедi.  йткенi әр 

басқосуда  ткен кезеңде атқарылған жұмыстар 

қорытындыланып, алдағы уақыттың бағыт-

бағдары белгiленедi. Елбасы айқындаған 

мақсат-міндеттер бойынша съездер аралығында 

сот жүйесi жұмыс істейді. Жетiншi съезде 

соттың жұмыс сапасын жақсартып, беделін 

нығайту, судьялардың кәсiби бiлiктiлiгiн 

арттыру, оның жоғары дәрежелi келбетiн 

қалыптастыру мәселелері талқыланды. 

Нұрсұлтан Назарбаев соттың абыройын 

к теру, азаматтардың құқықтары мен 

мүдделерiн қорғаудағы судьяның р лi туралы 

айтты. Жетiншi съездiң тарихи маңыздылығы 

судьялардың жаңа әдеп кодексiнiң қабылдануы 

болып отыр. Ең алғашқы судьялардың әдеп 

кодексi 1996 жылы бiрiншi съезде бекітілген 

болатын. Ол барлығы 7 баптан тұрды және 

судья әдебiнiң к птеген аспектілерін қамтыған 

жоқ. Нәтижесінде судьялардың үшінші съезінде 

кодекске толықтырулар мен  згертулер 

енгізілді. Қазіргі қолданыстағы кодекс бесінші 

съезде 2009 жылы қабылданған.



 

Жаңа кодексте әдеп нормалары 

біршама қатаңдатылған секілді. Сонымен, 

қазiргi судьяның моральдық-адамгершілік 

келбетi қандай болуы тиiс?



 Ә

¾

Судьялардың жаңа 

әдеп кодексі отандық және шетелдік 

сарапшылардың қатысуымен әзірленді. 

Ол Еуропа кеңесінің венециандық 

комиссиясының мақұлдауынан  ттi. Ал 

ақпан айында жоба Жоғарғы Сот жанындағы 

халықаралық кеңес отырысында қаралып, 

қолдау тапты. Жаңа әдеп кодексінің бірінші 

бабында былай жазылған: «Судья берілген 

антына берік, оның әрекеті лауазымының 

жоғары мәртебесіне лайық болып, сот 

т релігін іске асыруға, қоғамдық қызмет 

пен тұрмысқа байланысты кез келген іс-

әрекеттерді жүзеге асырған кезде әдепсіз 

жүріп-тұрудың к ріністеріне жол бермей, 

әдеп нормаларын мүлтіксіз сақтауға тиіс. 

Судья сот билігінің беделін түсіруге, сот 

т релігінің тәуелсіздігіне күмән келтіруі 

мүмкін кез келген іс-әрекеттерден аулақ 

болуы қажет». Яғни судья  зінің лауазымына 

кір келтіретін әрекеттерге жұмысында ғана 

емес, күнделікті тұрмысында, отбасында жол 

бермеуі тиіс.  йткені біз қоғамда  мір сүреміз 

ғой. Судья атағына титтей болса да зиян 

келтіруге құқығымыз жоқ. Ішімдік ішетін, 

к ңіл к теретін жерлерде болмауымыз керек. 

Барған күннің  зінде әдеп сақтау  те маңызды. 

Сонымен қатар судья тек  зінің емес, отбасы 

мүшелерінің беделін де ойлап, іс-әрекеттерін 

қадағалап отыруы қажет. Мәселен, мен 

жолдасыма, үш балама «судьяның отбасы 

болғандықтан, әдеп нормаларын сақтауға 

сендер де міндеттісіңдер» деп айтып отырамын. 

Осылайша, тек бізге ғана емес, отбасымызға 

да жауапкершілік жүктейді. Тек жүріп тұруын 

ғана емес, отбасы мүшелерінің материалдық 

жағдайын да қадағалап отырамыз. Егер олар 

қымбат зат алатын болса, оның қайдан келгенін 

мен білуім керек.  йткені, менен сұрап қалса, 

жауап беруге әрқашан дайын болуым қажет. 

Сондай-ақ судья саясаттан аулақ болуы тиіс. 

Бізге әлеуметтік желіге тіркелуге болмайды 

деген шектеу болмаса да, онда саяси пікірімізді 

білдіруге құқығымыз жоқ. Саяси партияларға 

да мүшелікке  тпейміз. Сауда-саттық, 

бизнеспен де айналыса алмаймыз.



¾

 

 

№48 (620) 25 қараша 2016 жыл

3

ww

www.ja

w.jasqazaq.kz

sqazaq.kz

ҚОҒАМ

ҚОҒАМ

Дәрігерлер бүгінге дейін 7 

мыңдай науқасқа ем жүргізген. 

Ал ауруы асқынған науқастарға 

Астана мен Алматы қалаларындағы 

орталық медициналық мекемелерге 

жолдама берілді. Сонымен қатар 

топ құрамындағы  зге де мамандар 

әлеуметтік мәселелер ж нінде 

к пшіліктің к кейіндегі сауалдарға 

жауап беріп, ақыл-кеңестерін 

берді.


леуметтік пойыз мүшелері 

сапар барысында 35 мың адаммен 

кездесіп, 4 мыңнан астам азаматқа 

жеке қабылдау  ткізген. «Тәуелсіз 

Қазақстан» әлеуметтік пойызының 

жетекшісі  міржан  лпейісов «Халық 

қазір жеке басының қамын ғана емес, 

жалпы керекті заңдарды да айтып 

отыр. Мысалы, «Саяжайлар туралы» 

заң не болмаса, жер телімдерін 

алу ж нінде к птеген мәселе бар. 

Осындай мәселелер кеңінен шешіліп 

жатыр. Жалпы, осы сапарымыз 

барысында елдің, халықтың к ңіл 

күйі жақсы екендігіне к з жеткіздік», 

– дейді. Қазақстан Тәуелсіздігінің 

25 жылдығына арналған 

әлеуметтік пойыз атыраулықтарды 

толғандырған сауалдарға толық 

жауап беріп, сырқат жандарға 

медициналық к мек к рсетті. Келесі 

облыс – Маңғыстау  ңірі.



Þ

Þ

 

 

Қайырымды ақтөбеліктер ата-анасыз балалардың тұрғын үй 

жинақтарына ақша салды. Ал өңір басшысы Бердібек Сапарбаев 

бір қыз балаға екі бөлмелі пәтердің кілтін табыстады.

Ақт беде үлкен 

қайырымдылық 

шарасы  тті. 

«Тәуелсіздіктің 

дәмін әр түрғын 

сезіну керек» 

деген ұранмен 

ұйымдастырылған 

шараға түрлі 

саланың  кілдері 

қатысты. Шамамен 

бір жарым сағатқа 

созылған жиында 

мұқтаж жандарға 

к мек к рсетілді.

Солардың бірі – жас спірімдер үйінің 

тұрғыны Бақытгүл Қалиева екі б лмелі 

пәтердің иесі атанды. Оған кілтті облыс 

басшысы Бердібек Сапарбаев табыстады. 

Облыс әкімі барлық шенеунікті, 

кәсіпкерлерді мұқтаж жандарға к мек 

қолын созуға шақырды. Апалы-сіңлі 

Қалиевалар осы күнге дейін әр жақта тұрып 

келген. Бақытгүл Алғадағы балалар үйінен 

кейін Ақт бедегі жас спірімдер үйіне 

ауысады. Ал мұғалім әпкесі пәтер жалдап 

келген. Студент сіңлісі тағы бар. Бір-біріне 

қарайласып жүрген олар ендігі уақытта екі 

б лмелі пәтерде бірге тұратын болады.

Олар да жетім екенбіз деп қарап 

отырмаған. Мамандандырылған 

экономикалық сотта қызмет ететін жас 

маман пәтер алу 

үшін қаражат 

жинаған.


Бақытгүл 

«Бізге 1,5 

миллион теңге 

жетпеді. Бердібек 

Сапарбаев 

баспана алуға 

жетпеген 

қаражатты 

шотымызға 

аударды», – 

дейді.

Сонымен 


қатар мемлекеттік 

қызметкерлердің 

қаржысы есебінен 

екі тәрбиеленуші 

пәтер рәсімдеді. 

Жалпы алғанда, 

акция барысында 

223 жетім баланың 

«Тұрғын үй 

құрылыс жинақ 

банкіндегі» 

есепшоты 6,1 

млн теңгеге 

толықты. Араға 

бірнеше күн салып, Ақт беде жастар 

балы ұйымдастырылды.  ңірде алғаш 

рет жастарға «Ақт бе жас» сыйлығы 

тағайындалды. Шараның жыл сайынғы 

ұйымдастырушыларының бірі – Марат 

Оспанов атындағы Батыс Қазақстан 

мемлекеттік медициналық университеті 

әкімшілігі тарапынан ата-анасының 

қамқорлығынсыз қалған студенттерге 

жалпы сомасы 4 миллион теңге қаражат 

берілді. Айта кетейік, жетімдерге тұрғын үй 

алуға қажетті шот ашып, оған меценаттарды 

жұмылдыру жұмыстары республика 

к лемінде бірнеше жыл бұрын алғаш рет 

Ақт бе облысында басталған болатын.

 

 



,

ө¾

СУДЬЯ ЖОҒАРЫ МӘРТЕБЕГЕ 

СУДЬЯ ЖОҒАРЫ МӘРТЕБЕГЕ 

ЛАЙЫҚ БОЛУЫ ТИІС!

ЛАЙЫҚ БОЛУЫ ТИІС!

ЖАСТАРДЫ 

ЖАСТАРДЫ 

ЖАРЫЛҚАҒАН 

ЖАРЫЛҚАҒАН 

КҮН


КҮН

ПОЙЫЗ АТЫРАУҒА БАРДЫ

ПОЙЫЗ АТЫРАУҒА БАРДЫ

«Тәуелсіз Қазақстан» әлеуметтік пойызы Атырау облысына 

келді. Бұған дейін 7 облысты аралаған топтың құрамында 

270-тей маман бар. Олардың басым бөлігі медицина 

саласының қызметкерлері.

Ақтөбенің аудан 

орталықтарына түгелдей 

газ жүргізілді. Облыс 

орталығынан 400 шақырым 

қашықтықта жатқан Ырғыз 

ауданына да газ құбыры 

тартылды. Тәуелсіздіктің 25 

жылдығы қарсаңында ауыл 

халқы қос қуанышты қатар 

атап өтті.

Газ құбырын тарту жұмысы 

2011 жылы басталып, мереке 

қарсаңында халық к гілдір отынды тұтына 

бастады.  ңір басшысы Бердібек Сапарбаев 

«Егемендік алған күннен бастап мемлекет 

басшысы Нұрсұлтан Назарбаев қандай да бір 

қиындықтарға қарамастан, жылдан-жылға 

халықтың тұрмысын, әл-ахуалын, жағдайын 

жақсартуымыз 

керек екенін айтты. 

Тәуелсіздігіміздің 

арқасында кеңес 

үкіметі кезінде 

келмеген газ Ырғызға 

жетті. С йтіп, Ақт бе 

облысының барлық 

аудан орталығына 

газ барды. Қазіргі 

уақытта Ақт бе 

ңірінің халқы 

92 пайыз газбен 

қамтамасыз 

етіліп отыр», – 

деді. Bnews.kz 

хабарлағандай, 

құрылысты салуға 

6 миллиард 

теңгеден астам 

қаржы жұмсалған. 

Ұзындығы 165 

шақырым газ 

құбыры тартылды. 

Жыл соңына 

дейін Ырғыз 

ауданындағы 250 

үй, 30-дан астам 

мекеме газға қосылады. Сонымен қатар алдағы 

жылдары газ құбырының бойында орналасқан 4 

елді мекенді газға қосу жоспары қолға алынды. 

Қазіргі уақытта  ңір халқының 92 пайызы 

к гілдір отынды тұтынса, алдағы жылдары бұл 

к рсеткіш 98 пайызға жетеді. 

қамтамасыз 

етіліп отыр», –

деді. Bnews.kz 

КӨГІЛДІР ОТЫННАН ҚИЫНДЫҚ 

КӨГІЛДІР ОТЫННАН ҚИЫНДЫҚ 

КӨРМЕЙДІ

КӨРМЕЙДІ


4

ww

www.jasqazaq.kz

NARYQ

NARYQ

№48 (620) 25 қараша 2016 жыл

205 күннен кейін әлем халқы назарын біздің 

елімізге аудармақ. Төрткүл дүниенің халқын 

тамсандырып келген ЭКСПО халықаралық көрмесі 

2017 жылы Астанада өтеді. Биылғы жылы әлем 

халқының назары РИО-2016 жазғы олимпиадалық 

ойындарына ауды. Сол сияқты 2017 жылы 

әлем бойынша өтетін жалғыз ірі шара – біздің 

елімізде жүзеге асады. Ал Астана ЭКСПО-2017 

қалай өтеді, әлем халқын қалай тамсандырады, 

ұйымдастырылу барысы қалай жүзеге асып жатыр? 

Осы сынды бірқатар сауалға «Астана ЭКСПО-2017» 

Ұлттық компаниясының маркетинг және сату 

департаментінің директоры Аллен Шайжүнісов 

журналистермен өткен пресс-конференция 

барысында жауап берді. Аллен Сержанұлының 

айтуынша, бұл көрменің саяси маңыздылығы мен 

мәні – өте зор. Біздің еліміз үшін бұл көрмені өткізу – 

үлкен мәртебе. Бұрынғы КСРО құрамында болған 15 

мемлекеттің бірде-біреуі бұл көрмені өткізбеген!

– 

Þ  ¾

 

 ¾

 

-

  ә

- ә ¾

, ¾

-

¾ Þ



Þ  

Þ Þ  ¾

 

¾

.  ¾  

Þ    Þ  

 

Þ

Þ  

Þ

.  ө  ¾

 ө

 

 

...

–  ткен ғасырда қойнауы құтқа 

толы түбегімізде жемісті жұмыс жасаған 

«Маңғышлақмұнайгазбарлау» кешенді 

экспедициясы Жетібайдағы, Жаңа зендегі, 

Қаламқас, Қаражанбас, солтүстік Бозашы, 

Үстірттегі Елемес және Сазт бе кен 

орындарында «қара алтынның» қайнар 

к зін ашты.  лкемізге белгілі мұнайшы, 

геолог-барлаушы Халел  збекқалиев, 

Ғизат Балмұханбетов, Сағынбай Қызылов 

ағаларымыз басқарған мекемеде марқұм 

әкем Алтай мен анам Ұштап еңбек етті. 

«Маңғышлақмұнайгазбарлау» тресінде 

35-40 жылдай уақыт байланысшы болып 

жұмыс жасаған әкем мектепте 7-8-сынып 

оқып жүргенімде Үстірттің үстіндегі, 

Бозашыдағы кен орындарына  зімен бірге 

алып кететін. Бала кезімде жер астындағы 

табиғи байлықтың қалай игерілетінін, 

маңдай терін т гіп жұмыс жасаған 

майталман мұнайшылардың, геологтардың 

еңбегін к рдім. Сайын дала т сінде жылдың 

т рт мезгілінде т зімділік танытып, 

қазына байлығын халық игілігіне 

жаратуда табанды, тынымсыз 

еңбек ететін мұнайшы деген 

маманның жұмысымен сол кезде 

таныстым. Түсінбеген нәрсемді 

әкемнен сұрайтынмын. Сол 

қызығушылығым мені мұнайшылық 

кәсіпті таңдауыма 

әсер етті. 

Мен Қарақия 

ауданындағы 

Құрық ауылында 10 

жылдық мектепте 

білім алдым. 

1990 жылы Қазақ 

политехникалық институтын мұнайшы 

мамандығы бойынша бітіріп, ауылға 

оралдым. Сағын Қырымқұлов, Санатбай 

Масатов, Б кенбай Қожықов сынды 

лкемізге белгілі майталман мұнайшылар 

қанат қаққан «Маңғышлақмұнайгазбарлау» 

кешенді экспедициясында еңбек 

жолымды бастап, бұрғышының к мекшісі, 

бұрғышы болып жұмыс жасадым. Кеңес 

Одағы ыдырағаннан кейін 1991 жылы 

«Комсомолмұнай» мұнай-газ  ндіру 

басқармасына операторлық жұмысқа 

ауыстым. Ол кезде басшымыз есімі 

елге белгілі мұнайшы, қазір Парламент 

Сенатының депутаты Ләззат Кетебайұлы 



(

), бас инженер 40 жылдан астам 

еңбек жолын ел байлығын игерумен етене 

байланыстырған  рен Сағындықұлы 

ағамыз болды. Цех басшылары Қосай 

Жұбаниязов,Тимур Бимағанбетов, 

Серік Қазиев және Сайын Дүйсебаев, 

тесін Қазиева, Нина Мұстапаева сынды 

з ісінің білгірлерінің қасында қазба 

байлықты ел кәдесіне жаратуда білімім 

мен білігімді шыңдай жүріп, мамандықтың 

ыстығы мен суығына ысылып,1 жыл 

ішінде шебер қызметіне тағайындалдым.

Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында 

Елбасы Н.Назарбаевтың тапсырмасымен 

Отанымыздың экономикасын дамытудың 

негізгі қозғаушы күші болып табылатын 

мұнай-газ  неркәсібін  рге бастыру 

мақсатында жүйелі жұмыстар қолға алына 

бастады. Адал еңбекке ұмтылдырған 

ынта-ықыластың, жүктелген жұмысты 

межелі уақытында орындаудың арқасында 

Қаламқас кен орнында мұнай және газ 

ндіретін №1 цехта технолог, бас технолог, 

1998 жылы №2 мұнай және газ кәсіпшілігі 

мен прокаттау-ж ндеу цехында басшылық 

қызметтерді абыройлы атқардым. Мен 

алғаш Қаламқасқа жұмысқа келгенде 

Кенжеғали Назаралиев, Есенқос Бисалиев, 

К шербай  лібаев, Балтабек Мафтиев, 

Амантай Сүйеуов, Андар Мирзоев сынды 

мұнайшылар топтық қондырғыда жұмыс 

жасауды,  ндірістің қыр-сырын үйретті. 

2000-2004 жылдары кен орнының 

тыныс-тіршілігі, мұнайдың құрамы, 

м лшері,  ндірілуі басқарылатын орталық 

инженерлік-технология қызметін, 2004 

жылы «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ бас 

директоры болған Сағын Қырымқұлов 

ағамыздың шақыруымен 3 айға жуық 

уақыт Жетібай мен Қаламқастағы кен 

орындарының күнделікті  ндірген мұнайы 

мен жедел қызметін қадағалайтын орталық 

инженер-технология қызметін басқардым. 

2004-2007 жылдары «Жетібаймұнайгаз» 

ндірістік басқармасында басшы, 2007-

2013 жылдары «Жалғызт бемұнай» 

ЖШС бас директорының орынбасары, 

«ҚазақойлАқт бе» ЖШС техникалық 

директоры, «ҚазМұнайТеңіз» ТМК АҚ 

директоры, «ҚазМұнайГаз» Барлау және 

ндіру» АҚ бас директорының  ндіріс 

ж ніндегі орынбасары, 2013-2015 жылдары 

«Маңғыстаумұнайгаз» АҚ бас директорының 

бірінші орынбасары қызметтерінде еңбек 

етіп, мұнай-газ кешенінің кешеуілдемей 

дамуына қажыр-қайратымды, білімімді, 

тәжірибемді арнадым. 

2015 жылдың қараша айынан бері 6 

мыңға жуық мұнайшы жұмыс жасайтын, 

қызу еңбек қарқыны қалыптасқан 

«Маңғыстаумұнайгаз» АҚ бас директоры 

қызметін атқарып келемін. 



–  ә

Þ  

 

 

Þ Þ

 

ө Þ

 

Þ

Þ

 

Þ

 

 

... 

Þ  

Þ  ¾ Þ ?

– Осыдан 25 жыл бұрын ата-

бабаларымыз ғасырлар бойы аңсаған 

азаттықтың ақ таңы атып, Қазақ елінің 

іргесі бүтінделді. Тәуелсіздік алған 

алғашқы жылдарда экономикалық жағдай 

тұрақталмаған, халықтың тұрмысы т мен, 

еліміз қиын күндерді, сынақ сәттерді 

бастан кешірді. Мәселен, Кеңес Одағы 

ыдырағаннан кейін елімізде барыс-келіс, 

қарым-қатынас байланыстары үзіліп 

қалды. 1997-1998 жылдары мұнайды 

қабылдау ісі тоқтап қалып, Қаламқас 

кен орнында күніне  ндірілетін 10 мың 

тоннадай мұнайды резервуарларға сақтап, 

топтық қондырғыларға жинадық. Мұнай 

ндіруге қажетті құрал-жабдық, материал 

тасымалданбай қалды. Ел еңсесі к теріле 

қоймаған сол бір қиын шақта мұнайшылар 

8-9 ай бойы жалақы ала алмаса да, 

шыдамдылық танытып, 

ерен еңбектің үлгісін 

к рсетті. 

Ол уақытта 

жұмыстың дені қол 

еңбегімен атқарылатын. 

Бұрын топтық 

қондырғылардан 

май т гіліп, апаттық 

жағдай к п орын 

алды. Мұнайшыларға 

аңызақ желдің  тінде, 

боранды, жауын-

шашынды күнде, үскірік 

аязда, аптап ыстықта 

қиындықпен жұмыс 

жасауға тура келетін. 

Тәуелсіздіктің, еліміздің 

сіп- ркендеуінің 

арқасында бүгінгі таңда 

ндіріске инновациялық 

жаңа технологиялар 

енгізіліп, жұмыс 

автоматтандырылған 

жүйеге к шті. 

Қаламқас кен 

орны Маңғыстаудың 

солтүстігінде 

орналасқандықтан қысы 

қаттылау. Жас кезімізде 

ұңғыларға баратын жол жоқ, 

жаңбыр жауса, сор жерлермен 

жүру қиындық тудырып

к ліктер балшыққа батып 

қалатын.  лі есімде шебер 

марқұм Қайыржан Тасқалиев, 

Орынбасар Шадияров, 

Ғұсман Есқалиев, К шербай 

лібаев ағаларымызбен 

бірге жұмыстас болған кезде 

мұндай қиындықтарды бірге 

еңсердік. Қазір ұңғыларға 

апаратын жолдар салынып, 

мұнайшыларды к лікпен қамту 

мәселелері шешіліп, жағдай 

едәуір жақсарды.

Тәуелсіздік алған алғашқы 

уақытта мұнайшылар уақытша 

қойылған, жел  тетін, қолдан 

жылытылатын жатақханаларда 

тұрды. Кен орнында 

жатақханаларға 1995 жылы 

ж ндеу жүргізіле бастады. Ол 

кезде тамақ мәселесі де  те күрделі болды. 

Жеміс-жидек мүлде келмейтін. Жетібайда 

мұнай  ндіру жұмысы тіптен ауыр. 

ндірістік басқармаға қарасты 14 кен орны 

облыстың әр аудандарында шоғырланған. 

Бұрын мұнайшылар тарапынан 

қазіргідей айлықты к теруді талап 

ету, басқа да әлеуметтік мәселелер жиі 

к терілмейтін. Сондай-ақ қазіргідей 

емес, жалақыдан б лек, тоқсанына 1 

рет немесе жылдық жоспар орындалса 

ғана сыйақы берілетін еді. Біздің 

компания «ҚазМұнайГаз» АҚ және 

«CNPC» компаниясына қосылғаннан 

кейін мұнайшылардың жайлы жұмыс 

жасауына, бос уақытында демалуы 

үшін барлық жағдай жасалды. Күні-түні 

мұнай  ндіру к лемін арттыру, ырзық-

несібені ел игілігіне айналдыру бағытында 

жұмыстандық. Ауыртпашылық пен 

кедергілерді еңсеріп, қиын істің қиюын 

келтірген мұнайшылардың ерен еңбегі 

болмаса, Қазақстан мұнай  неркәсібі 

осындай дәрежеде қалыптасар ма еді? 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет