«Отан тарихының өзекті мәселелері» пәні бойынша 50114 «Тарих» мамандығының курс студенттеріне арналған
-Тақырып: Өлкетануда мұражайлар, мұрағаттар атқаратын ролі
жүктеу/скачать 0,74 Mb.
|
| 10-Тақырып: Өлкетануда мұражайлар, мұрағаттар атқаратын ролі.
Тақырыптың хронологиялық шеңберінде Семей Мұражайыныңжұмысынатоқталыпөтуқажет,өйткені оның жұмысы Орыс географиялық қоғамымен көп дәрежеде байланысты. Мұражайдың өзі 1883 жылы облыстық, статистика комитетінің ағартушылық жұмысы шеңберінде пайда болды. 1893 жылы ол бастауыш білім туралы Қамқоршылыққоғамынаберілді. 1902 жылымұражайды Семей бөлімшесі қабылдап алды. К. Рычковтың атап өткендей,«Бөлімше мұражайды тәртіпке келтілірді, - бар заттаркөрмеқорытізімінетоптастырылып, өзкезегінде, олар бес бөлімгебөлінді». Бұлмұраждайғажұрттыңкелуінеигіәсеретті, егер 1893-1894 жылдарда мұражайға 163 адамкелсе, 1903 жылдан бастап оған келушілер күрт өсіп, 720 адамнан 1913 жылы 2873 адамғадейінжетеді. Мұражайдыңжұмысынақоғаммүшелері Н.Я. Коншин, В.Н. және А.Н. Белослюдовтер, И.Е. Мирошнеченко және басқалар белсене қатысты. Сонымен бірге қазақтардың этнографиялық өмірін зерттеуге, бұлардың аумағына да зор көңіл бөлді. Мәселен, Ресейдегібелгілі Дашков мұражайында А.П.Федченкодан алынаған Түркістан өлкесі заттарының көрме жиынтығы болды, оған А.Н. және Н.М. Харузиндердің қайырымдылық сыйлықтары түсті. ХХғ басында азиялылар халықтық оқулар ұйымдастыру жөніндегі салауаттылық қоғамдарының ашылуы туралы шешімді зор жігермен қарсы алды,сондықтан орыс географиялық қоғамның қайраткерлері оларға белсене қатысты. Мәселен, Семей облысындағы Халықтық оқулар ұйымдастыру жөніндегі коммисияның төрағасы – орыс географиялық қоғамының қайраткерлері көп еді. Нақ сол Семейдегі В.Н. Белослюдов, В.С. Усов, Н.Я. Коншин және басқалар Халықтық оқулар ұйымдастыру жөніндегі комитетінің лекторлары болды.Жұмыстың мұндай нысандары мен қоса, қоғам мен оның бөлімдері алуан түрлі көрмелер ұйымдастыру мен өткізуге үнемі және қызу қатысты. ХІХ ғ. аяғы – ХХ ғ.басында жұмыстың бұл нысаны тәжірибе алмасуға да, ғылыми жұмыста жаңа бағытта іздестіруге де, зерттеужұмысындағыжетістіктердікөрсетуге де қызмететті. П.П.Семеновтың пікірі бойынша,Батыс Сібір далалық тобы коллекцияларының тамаша толықтығы ерекше болып, келушілерді көптеп тартқан.Орыс географиялық қоғамның мүшелері одан кейінгі көрмелерге де шама-шарқынша қатысты. ҚазақстанРеспубликалықмемлекеттікмұрағатқұжаттары Мұрағаттар бұл жеке өзіндік мекеме болып табылады.Мұрағаттар құжаттық материалдар, баспа сөз материалдары сақталады. Дерек құжаттары мемелекеттік мекемелерінің іс-қағаздары сақталады. Мұрағаттың міндеті жалпы қоғамны ақпараттық талабына жауап беру. Басты міндет ұлттық бағалық құндылықтарды сақтау, тарихи сана ретінде қалыптастыру болып табылады. Құжаттар ең аса маңызды ақпарат көзі болып есептеледі. Құжаттық материалдар қайталанбайтын ерекше болып келеді. Қазақстан мұрағаттар өзінің қалыптасуы тарихын 1794 жылы Бөкей ордасының мұрағаты мен басталады, сол жылдан бастап мемлекет қарамағына алынды. 1921 жылдың 1 қыркүйегінде Орынбор губерндік архиві негізінде Орталық өлке архиві құрылы, кейін мемлекеттік архив болып қайта құрылды. жүктеу/скачать 0,74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|