Протекционизм (латынша «protectio» - қорғау) –

жергілікті тауар өндірушілерді шетелдік бəсекелестерден қорғау 

саясаты. Протекционизм капиталдың алғашқы қорлануы кезінде 

(ХVІ-ХVІІІ ғ.ғ) пайда болды. Оның теориялық негізін мерканти-

листер құрды жəне бас кезінде Францияда кең таралды. Ресейге 

Петр І-нің билік еткен кезеңінде келді. 

Протекционистік саясатты жақтаушылардың агрументтері:

1. Протекционизм ұлттық ресурстарды пайдалану деңгейін 

көтереді.

2. Протекционизм импорттық салықтарды қолданып, эконо-

микалық тиімділікті арттырады.

3. Протекционизм өзінің экономикалық дамуына келеңсіз 

жағ дайларға ұшыраған салаларды көтеруге мүмкіндік береді.

4. Протекционизм тек өте үстіртін жағдайларда (төлем балан-

сы тапшылығы, ұлттық экономиканы шетелдік субъектілердің 

бəсекесінен қорғау үшін) қолданылады.

Сондай-ақ, протекционизмді жақтаушылар оның əлеуметтік-

экономикалық артықшылықтарын атап көрсетеді:

- протекционизм елдердің қауіпсіздік қабілетін ұстауға жағ-

дайлар жасайды. Əр ел өзінің ұлттық қауіпсіздігіне қажетті 

стра тегиялық маңызды салалардың (ауыл шаруашылығы, тамақ 

өнеркəсібі, металлургия жəне т.б.) дамуын қамтамасыз етуі қажет;

- протекционизм өмір сүру деңгейі мен сапасы төмен елдерді 

дамыған елдерден қорғау үшін қажет;

346

- протекционистік саясат кейбір əлеуметтік топтар мен эко-

номикалық қызметтерді (крестьяндық, ұлттық қолөнерді) сақтап 

қалуға мүмкіндік береді.

жүктеу/скачать 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: