Оқулық Алматы, 013 Əож кбж қ Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»

345
9. Арктикалық жəне тундралық зоналарының топырақтары 
қандай болады?
10. Орманды-дала зонасының орманды сұр топырақтары қандай 
болады?
11. Тайгалы-ормандық топырақтары.
12. Батпақты топырақтар
13. Шалғынды даланың қара топырақтары.
14. Құрғақ дала топырағы қандай?
15. Жартылай шөл даланың топырақтары қандай?
16. Сор топырақ қандай болады?
17. Тау етегіндегі шөл даланың, құрғақ субтропиктердің 
топырақтары қандай?
18. Терістік суық шөлді зонаның топырақтарын айтыңыз.
19. Сұр топырақтар.
20. Ылғалды-субтропикалық жəне тропикалық орманды белдеу.
Тарау бойынша тексеруге арналған тест сұрақтары
1. Орманды даланың қара топырағы мен сұр орман топырақ зона-
сына қай аймақтар жатады?
A) Оңтүстік Қазақстан
B) Солтүстік Қазақстан
C) Алтай-Саян
D) Шығыс Қазақстан
E) Батыс Қазақстан
2. Қазақстандағы қара топырақты аймақтың көлемі:
A) 27 млн. га
B) 90, 5 млн га
C) 119, 4 млн га
D) 86, 3 млн га
E) 4 млн га
3. Қара-топырақты дала зонасына қай аймақ жатады?
A) Батыс Сібір 
B) Каспий бойы
C) Торғай
D) Шығыс Қазақстан
E) Сібір Алтайы

346
4. Қазақстандағы шөлді массивтердің көлемі, га:
A) 40 млн.
B) 27 млн.
C) 66 млн.
D) 6,3 млн.
E) 38,9 млн.
5. Қазақстанның қай облысының территориясы деффиляция 
үрдістерімен қамтылған:
A) Павлодар
B) Батыс Қазақстан
C) Атырау
D) Алматы
E) Шығыс Қазақстан
6. Басты топырақ түзуші факторлар:
A) тау жыныстары
B) химиялық үрдіс
C) аналық жыныс
D) гидрологиялық жағдай
E) топырақтың биофизикалық ылғалдануы
7. Қара шірінді, ол:
A) ажыратуға болмайтын қалдықтар
B) тірі ағзалар қалдығы
C) топырақтағы органикалық заттар
D) топырақтың беткі қабаты
E) топырақтағы кесектер
8. Климаттың термиялық ерекшеліктері бойынша бөлінуі:
A) топырақтық-биоклиматтық аймақ
B) топырақтық-климаттық белдеу
C) топырақ зоналары
D) зоналық жүйелер
E) зоналық спектр
9. Дала жəне орманды дала зоналарындағы топырақ түзуші жы-
ныстар ерекшелігі:
A) тұздылық

347
B) азоттылық
C) илювиальдық
D) карбонаттылық
E) кесектілік
10. Республикамыздағы егіншілікке маңызды аудандар:
A) таулы аймақтардағы топырақ зонасы
B) қара топырақты зона
C) каштан топырақты зона
D) қоңыр топырақты зона
E) орманның сұр топырақты зонасы
11. Орманды дала жəне дала зоналарындағы топырақ түзуші жы-
ныстар ерекшелігі:
A) тұздылық
B) азоттылық
C) илювиальдық
D) карбонаттылық
E) кесектілік
12. Дегумификациялық жəне деффиляциялық үрдіс Қазақстандағы 
топырақ қабатының қанша млн. гектар аумағын қамтиды:
A) 9 млн. га
B) 11 млн.га
C) 15 млн. га
D) 19 млн. га
E) 21 млн. Га1
13. Қазақстанның қанша млн. гектар жерін жазық топырағы алып 
жатыр:
A) 273 млн. га 
B) 260 млн. га
C) 240 млн. га
D) 201 млн. га
E) 180 млн. га
14. Жазық территорияларда солтүстіктен оңтүстікке қарай 
топырақтың өзгеріп, əртүрлі зоналарға бөлінуін қалай атайды?
A) көлденең зоналар 

348
B) тік зоналар 
C) белдеулік зоналар
D) вертикальды зоналар
15. Республикамыздағы егіншілікке маңызды аудандар:
B) қара топырақты зона
C) каштан топырақты зона
D) қоңыр топырақты зона
E) орманның сұр топырақты зонасы
16. Күлгін топырақ, ол:
А) даланың топырағы 
В) өзен аңғарының топырағы
С) орман территориясының топырағы
Д) прерий топырағы
Е) тау жүйесі топырағы
17. Топырақтық-биоклиматтық жазық территориялы ендіктің 
құрамына кіретін субтропикалық зона топырағы:
А) глейлі
В) қызыл топырақ
С) орманның қышқыл топырағы
Д) шөлейттің қоңыр топырағы
Е) қоңыр-қызыл топырақ
18. Шөлейтті даланың қоңыр топырағында гумус қабатының 
қалыңдығы нешеге тең?
А) 25-27 см
Б) 10-15 см
С) 20-22 см
Д) 5-10см
Е) 24-28 см
19. Орманды дала мен далалы аймақта топырақтың қандай түрі 
кең тараған?
А) қара топырақ
Б) қоңыр топырақ
С) қара-қоңыр топырақ
Д) сұр-қоңыр топырақ
Е) күлгін топырақ

349
20. Құрғақ дала аймағында топырақтың қандай түрі кең тараған?
А) қара топырақ
Б) қоңыр топырақ
С) қара-қоңыр топырақ
Д) сұр-қоңыр топырақ
Е) ашық қызғылт топырақ
21. Шөлейтті аймақта топырақтың қандай түрі кең тараған?
А) қара топырақ
Б) қара-қоңыр топырақ
С) қоңыр топырақ
Д) сұр-қоңыр топырақ жəне тақыр
Е) ашық қызғылт-қара қоңыр топырақ
22. Қызылқұм құмы қай облыстың территориясында орналасқан?
А) Ақтөбе облысында
Б) Жамбыл облысында
С) Қызылорда облысында
Д) Оңтүстік Қазақстан облысында
Е) Атырау облысында
23. Топырақтың құнарлылығын арттыру үшін не істеу қажет?
А) минералдық тыңайтқыштарды пайдалану
Б) органикалық тыңайтқыштарды пайдалану
С) егістікті дұрыс өңдеу жəне пайдалану
Д) барлығы да дұрыс
Е) егістік жерлерді қопсыту
24. Топырақ картасы дегеніміз не?
А) бір ауданның топырақ жамылғысының бейнесін көрсетеді
Б) топырақ құнарлылығын көрсетеді
С) топырақтағы судың физикалық қасиеттерін көрсетеді
Д) барлығы да
Е) топырақтағы микроорганизмдерді көрсетеді.
25. Топыраққа қара, күнгірт-сұр, сұр реңді түсті не береді?
А) гумстық заттар
Б) кремний қышқылы
С) темір қоспалары

350
Д) гумин қышқылы
Е) ульмин қышқылы
26. Қазақстанның қай облысында топырақтың құнарлылығы 
жоғары?
А) Алматы облысы
Б) Ақтөбе облысы
С) Көкшетау облысы 
Д) Қарағанды облысы
Е) Қызылорда
27. Орманды дала мен далалы аймақта топырақтың қандай түрі 
кең тараған?
А) қара топырақ
Б) қоңыр топырақ
С) қара-қоңыр топырақ
Д) сұр-қоңыр топырақ
Е) күлгін топырақ
28. Құрғақ дала аймағында топырақтың қандай түрі кең тараған?
А) қара топырақ
Б) қоңыр топырақ
С) қара-қоңыр топырақ 
Д) сұр-қоңыр топырақ
Е) шық қызғылт топырақ
29. Шөлейтті дала аймағында топырақтың қандай түрі кең 
тараған?
А) қаратопырақ
Б) қоңыр топырақ
С) қара-қоңыр топырақ 
Д) сұр-қоңыр топырақ
Е) ашық қызғылт-қара қоңыр
30. Қазақстанда орманды дала зонасының топырағы қандай?
А) қара
Б) сары
С) сұр
Д) құмды
Е) қызыл

жүктеу/скачать 5,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: