Оқулық Алматы, 2014 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің «Оқулық»



Pdf көрінісі
бет146/274
Дата18.10.2023
өлшемі28,1 Mb.
#118280
түріОқулық
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   274
P
qL
n


ρ
β
2
cos
және меңгеруге 
жақсы берілетін коллекторлары бар ұңғымалар меңгеріледі. (13.1) формула-
дан көріп отырғандай, сазды сұйығын 
мұнайға 
ауыстырғанда, максималды қысымның түсуі тек барлық қысымнан 25% ғана 
азаяды. 
Осыдан да әдістің ққолданылуы шектеледі. Ұңғыда сұйықтың ауыстыры-
луы сорапты агрегат көмегімен жүреді, ал кейде бұрғылау сораптарымен де іске 
асады. Кей жағдайларда берілген кен орнында игеру кезіндегі қауіпсіздік және 
сенімділік біршама бар болса, онда қосымша поршеньді әдісте қолданылады. 
Меңгерудің 
компрессорлы әдісі
фонтанды ұңғыны меңгеруде, жартылай 
фонтанды және біршама механизацияланған ұңғыларда қолдануда кең өріс алды. 
Ұңғымаға СКҚ тізбегі түсіріліп, ал сағасында фонтанды арматура қондырылады. 
Құбыраралық кеңістікке қозғалмалы компрессордан айдау құбыры қосылады.
Газды айдағанда құбыраралық кеңістіктегі сұйық СКҚ башмагына дейін 
ығыстырылады немесе СКҚ-ның түсірілу тесігіне дейін ол сәйкес тереңдікте 
алдын ала жасалады. Газ СКҚ-ға келіп, ондағы сұйықты газдайды. Нәтижесінде, 
түп қысым біршама төмендейді. Газдың шығымын бақылап, мөлшерлей оты-
рып (ауа): құбырдағы газды-сұйық қоспаның тығыздығын, сонымен бірге түп 
қысымын да 
Р
3
-да мөлшерлеуге болады. 
Ρ
Ρ
3

?;
болғанда ағым басталады, осы-
дан ұңғыма фонтанды немесе газлифті режимге өтеді. Тәжірибе және тұрақты 
ағым алғаннан кейін ұңғыма ағымы стационарлы режим жұмысына ауыстыры-
лып, жұмысын жалғастыра береді. 
Меңгеру герматизацияланған ұңғымаларда үдерістің параметрлерін үздіксіз 
бақылаумен жүреді. Сондықтан әдіс біршама қауіпсіз және қабатқа депрессияны 
әсер еткізуде біршама тиімділіктерге жетті. Бірақ компрессорлы меңгеру әдісі 
бұзылғыш, тұрақсыз компрессорларда қолдану жұмысы шектеулі кей аудандар-
да ұңғы тереңдігі 4500-5500 метрде меңгеру қасиеттілігі туады, ал тереңдіктің 
өсуі ол да компрессорлы меңгеру әдісін қолдануда оның жұмысын шектейді. 


323
Қабат энергиясын сұйық шығаруда және әртүрлі жууларда барынша пай-
далану үшін НКТ башмагы перфорацияның жоғарғы тесігіне дейін түсіріледі. 
Сұйық бағанасын СКҚ башмагына дейін ығыстыру үшін, әсіресе өте үлкен 
тереңдіктерде бірнеше мегапаскальға дейін көтеретін қуатты компрессор-
лар керек. Бұл меңгеруді қиындатады, сондықтан құбыр тізбегінде алдын ала 
анықталған тереңдіктерде түсірілетін тесіктер деп аталатындар жасалады. 
Құбыраралық өтіп жатқан сұйық бағанасы осы тесікке келгенде, айдау газы 
НКТ арқылы сұйыққа қосылып тесіктен жоғары сұйық бағанасын газдайды. 
Егер СКҚ-дағы сұйық бағанасының тесіктен кейінгі газдалған қысымы Р
1
болса, 
онда түп қысым Р
с
мынаған тең:

 
 
Ρ
Ρ
c
H L
q
=
+

(
)
1
1
ρ
β
cos :
 
(13.2)
Мұндағы 
Н
– түп тереңдігі (жоғарғы перфорацияға дейін); 
L
– түсіру тесігі 
тереңдігі; 
ρ
1

ұңғыма сұйығының тығыздығы; 
β −
ұңғыма қисығының орташа 
бұрышы.
Айдалған газға дейінгі түп қысымы

 
 
P
H q
go
=

ρ
β ρ
1
1
cos

(13.3)
(13.2) (13.3)-тен есептеп қабат депрессиясын анықтаймыз.

 
 
∆Ρ
Ρ
=

L q
ρ
β
1
1
cos


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   274




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет