Т-арналармен) жанасып жатады.
169-сурет. Бұлшық еттегі саркоплазмалық тор элементтері:
1 - миофибрилла-
лар; 2 - үштармақ (триада); 3 - саркоплазмалық тор; 4 - негіздік мембрана
Т - арна мен оның екі бүйірінде симметриялы (тепе-тең) орна-
ласқан қуыстар жиынтығын үштаған деп атайды. Амфибияда
үштаған
Z жолағы деңгейінде, ал сүт қоректілерде А - дискалар
шекарасында орналасады. Саркоплазмалық тор элементтері қозу
процесінің ет талшықтарының ішінде таралуын, талшықтардың
жиырылып, босаңсуын қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады.
Ет талшықтарының жиырылуын актин жəне миозин белок-
тары қамтамасыз етеді. Бұл белоктар суда ерімейді, бірақ тұз-
ды ерітінділермен шайылады. Сонымен қатар жиырылтқыш
белоктарға жіңішке жіпшелерде болатын тропомиозин мен тро-
понин кешені (Т,І,С суббірліктері) жатады.
490
Ет талшықтарының құрамында аталған белоктармен қатар
миоглобин, гликолиздік ферменттер жəне басқа ерігіш белоктар
кездеседі (42-кесте).
Достарыңызбен бөлісу: |