138
Организмде əркез оттегі мен көмір қышқыл газы үлес қы сы-
мының градиенті байқалады (20-кесте). Альвеола ауасы мен ве на
қанындағы оттегінің үлес қысымының айырмасы с.б. 100-40 = 60
мм тең, сондықтан оттегі альвеолардан вена қанына өтеді. Ор та
есеппен малдың оттегіге деген мұқтаждығы минутына 200 мл.
Оттегінің үлес қысымының айырмасы с.б. 1 мм болғанның
өзінде сиыр қанына минутына 100-200 мл оттегі өтеді. Демек,
үлес қысымның 60 мм деңгейіндегі айырмасы тек қана тыныштық
жағдайында ғана емес, ауыр жұмыс атқарғанда да организмді
оттегімен қамтамасыз етуге жетерлік көрсеткіш.
Көмір қышқыл газының қан мен альвеоладағы үлес қы сы-
мының айырмасы айтарлықтай үлкен емес (46-40 = 6 мм). Бірақ
көмір қышқыл газының өкпе ұлпасының мембранасындағы (өкпе
тосқауылындағы) ерігіштігі оттегімен салыстырғанда 20 есе ар-
тық, сондықтан ол қаннан көп кедергісіз-ақ шығып кетеді.
Достарыңызбен бөлісу: