525
ганизм қоры толықтырылып, қалыптастыру процестері жүреді.
Соны мен, симпатикалық жүйе организмнің жалпы белсенділігін
жоғарылатса, парасимпатикалық жүйе оның əрекеті кезіндегі
шығын дарды жабуға, организм қорын қайта толықтыруға жағдай
тудырады.
Жоғарыда баяндалған жайлар симпатикалық жəне парасим-
патикалық жүйкелер бір-біріне қарама-қарсы əсер ететінін бай-
қатады. Бірақ тұтас организмде олар тек салыстырмалы антаго-
низм жағдайында болады. Олардың функционалдық байланысын
кереғарлықтың бірлестігі ретінде қараған жөн. Олардың əрекетіне
айналымдық сипат тəн. Мəселен, бір бөлімнің белсенділігінің
жоғарылауы, екінші бөлімнің қызметінің күшеюімен алма-
сып отырады. Түнгі мерзім мен ертеңгісін парасимпатикалық
реакциялар, ал күндіз жəне кешқұрым - симпатикалық реак-
циялар басымырақ болады. Көп жағдайда аталмыш бөлімдер
синергиялық эффект көрсетеді. Мысалы, қолқа барорецептор-
лары тітіркенгенде қан қысымы бір жағынан парасимпатикалық
жүйкелердің белсенділігінің артуы, екінші жағынан, жүректің
симпатикалық жүйкесі талшықтарының белсенділігінің əлсіреуі
нəтижесінде төмендейді.
Достарыңызбен бөлісу: 
