Оқулық. Алматы: жшс рпбк
Жүрек етінің құрылымдық ерекшеліктері
жүктеу/скачать 5 Mb. Pdf көрінісі
|
| 5.3. Жүрек етінің құрылымдық ерекшеліктері
Жүрек еті екі түрлі ет талшықтарынан тұрады. Оның бірі жү- ректің жиырылуын қамтамасыз ететін миокардтың негізгі тал- шықтары, ал екіншісі - жүрекше мен қарынша еттерінің үйлесімді жиырылуын қамтамасыз ететін бейқалып ет талшықтар. Миокард құрылысы жағынан қаңқа етін құрайтын көлденең жолақ еттерге ұқсас. Оның талшықтары (миофибриллалары) сар- коплазмада орналасқан актин жəне миозин жіпшелерінен (мио- филаменттерден) құралады, бірақ оларда саркоплазмалық тор (ретикулум) сиректеу болады. Бұл екі ет талшықтарына да жиы- рылу процесі кезінде саркоплазмалық тордан кальций ионының саркоплазмаға шығуы тəн. Миокардта бұл иондар саркоплазма- дан кері бағытта да өте алады. Саркоплазмадағы кальций иондары жүректің ет талшықтарының жиырылу күшін арттырады. Жүрек 71 еті қаңқа еттерімен салыстырғанда баяуырақ жиырылады жəне онда аэробты процестер басымырақ. Мио кард талшықтары ерекше тарам- далып, бір-бірімен ендірме та
біртұтас тор немесе синцитий құ- райды (16-сурет). Ендірме табақ- шалардың электрлік кедергісі өте төмен, сондықтан бір торшада пай- да болған қозу көрші торшаға оңай өтеді. Осының нəтижесінде миокард- та біртұтастық қасиет пайда болады. Жүректе жиырылу əрекетін ат қаратын талшықтардан басқа жү рек ше мен қарыншаның үйлесімді жиырылуын қамтамасыз ететін ерекше өткізгіш талшықтар болатынын айтып өттік. Бұл құрылымның өзіне тəн ерекшеліктері болады: көлденең жолақтары сиректеу, гликогені, сар коплазмасы мол, негізгі ет тал- шық тарынан дəнекер ұлпалы қабықпен шектеледі. Осы бейқалып (атиптік) ұлпа элементтері жүректе түйін мен шоқтар құрып, өткізгіш жүйе түзеді. Бірінші - бастаушы түйін оң жү рекшенің қабырғасында, эпи- кард ас тында, жоғарғы жəне төменгі қуыс веналар түйіскен жерде орналасқан. Оны синус (Кис-Фляк) түйіні деп атайды (17-сурет). Екінші түйін де оң жақ жүрекшенің қабырғасында, эпи кард
тың астында, жүрекше мен қарынша арасындағы сі ңірлі са қинаға жақын орналасқан. Ол жүрекше-қарыншалық немесе
тө мендей қарынша аралық пер де ге жүктеу/скачать 5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|