Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }



Pdf көрінісі
бет104/342
Дата29.09.2022
өлшемі28,32 Mb.
#40834
түріОқулық
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   342
Байланысты:
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ

ina in te r n a -н ы ң за қ ы м д а л у кө л ем і la m in a e x te r n a -ға қ а р аға н д а
көп болады. Б асты ң ж ү м саң тін і ж а р аң а т т а н ғ ан кезд е нем есе бас­
ты ңатты түй ы ң қ арум ен үр ған кезд е, сы ртңы ң абаты еш ң ан д ай
м ак р о ск о п и ялы ң өзгеріс болм ай, тек ң ан а ш ы н ы тәріздес қ аб атты ң
ш ы ты н ауы кездеседі.
К еуек заты н д а көптеген т ам ы р л а өтіп ж а т ад ы . Әсіресе венозды қ 
там ы рлар коп. Кейде олар гем ато м ал ар д ы ң к ө зі болады . Б ү л ж ағ- 
дайда зақы м д ал м аған la m in a e x te r n a -нъщ  асты н ан к іш к е н е көгіл- 
дір д ақ көрін іп түрады .
С үйектің қ ал ы н д ы ғы әр адам да әр тү р л і. Б үдан б асқа әр бөлімде 
к еу ек ті заты әр тү р л і дам ы ған ж ән е ң ар т ай ған д а ң ат ая д ы . Ол төбе 
сүйегінде ж ән е ал д ы ң ғы бөлім інде ау а ж ү р етін м аң д ай қ у ы сы н ы ң
ңабы рғасы н ң ү р ай ты н м аң д ай сүйегінде ан ағү р л ы м ж аң сы дамы - 
ған.
4.3.2. С ам ай а й м ағы
Ш е к а р а л ар ы . Ж о ғар ы д а — сам ай апо н евр о зы н ы ң б еки тін ж е р і
төменнен —ш ы қ ш ы т доғасы н ы ң ж о ғар ғы қ ы р ы , алд ы н ан —маң- 
дай сүйегін ің ш ы қ ш ы т өсін дісін ің а р тқ ы қ ы р ы ж ән е ш ы қ ш ы т
сүйегінің м аң дай өсіндісі, ар ты н ан — ем ізік тәр ізд і өсін дін ің н егізі 
ж әне сы ртқы есту ж о л ы .
Қ аб аттар ы . Терісі ж ү қ а . А й м ақ т ы ң төм енгі бөлім і асты н д ағы
ңабаттарм ен тал ш ы ң ты ж а л ғ а м а л ар ар ң ы л ы бай л ан ы сп аған д ы қ тан
оңай ң ы р ты стал ад ы . Тері асты м ай ңабаты ж ү қ а , осіресе ж үдеу 
адам дарда н аш ар д ам ы ған . С ам айды ң беткей ар тер и ясы (а. 
temporalis superficialis, a. carotis e x te r n a -нъщ  соңғы тар м ағы ) аттас 
веналарм ен бірге қ ү л аң түсы нан 1 — 1,5 см алд ы н ан өтеді. А р те­
р и я, бас кү м б езін ің басқа там ы р л ар ы м ен көп ү ш тасаты н алд ы ң ғы
ж ән е артң ы б ү тақ тар ға бөлінеді. А й м ақ қ ү л а ң —сам ай н ерві (п . 
auri'culotemporalis) (п . trig e n im i-д щ  ІІІ-ш і бүтағы ), бет сүйегі нер- 
ві (п . zygom aticus) (п . tr ig e n im i-дщ II бүтағы ) ж ән е беттік н ерві (п . 
facialis) бүтаңтары м ен нервтенеді. Ғ. superficialis осы ж ерде к ү р т


Клиникалық анатомия
211
ж ү қ ар аты н сің ір л і д у л ы ған ы ң (galea aponeurotica) ж а л ғ ас ы төмен 
ңарай үрт ай м ағы н д а ж о ғал ад ы (4.4 с у р е т ). Fascia temporalis p ro ­
fu n d u s  (сам ай апоневрозы ) linea sem icircularis-тен басталы п, ү л к ен
беріктілігім ен ерекш еленеді. А й м аң ты ң том енгі болім інде ап о ­
невроз екіге бөлінеді. Одан к ей ін сы ртңы ж а п ы р а қ ш а с ы ш ы қ ш ы т
доғасы ны ң алд ы ң ғы қ ы р ы н а , ал іш к іс і ар тң ы қ ы р ы н а бекітіле- 
ді. А й ты лған ж а п ы р а ң ш а л а р д ы ң арасы н аттас вен аларм ен біргё 
самайды ң о р тал ы қ а р тер и ясы {a. tem poralis m edia, a. temporalis 
superficialis-тіц бүтағы ) енетін м ай ш ел і алы п ж а т ы р . С ам айды ң 
терең ф асц и я сы н ы ң (/. temporalis) іш к і ж а п ы р а қ ш а с ы аттас 
бүлшыңет ж а тң ан ой ы ңты сам ай ой ы ғы (fossa temporalis) сы р т ы ­
нан ш ектейді. С амай б ү л ш ы ң еттің (т. temporalis) с ің ір і төм енгі са­
май сы зы ғы н ан (linea tem poralis inferior) б асталы п, төм енгі ж а қ т ы ң
тәж өсіндісіне м ы ң тап беки ді. Б ү л ш ы ң е т т ің сы р тң ы беті төм енгі 
жағында ай қ ы н б ілін етін май ң абаты м ен ж аб ы л ған . Б ү л ш ы ң е ттің
ішкі бетінде сам ай д ы ң терең дегі а р тер и ясы {a. tem poralis p r o f u n ­
dus) орн аласқан . Ол ж о ғар ғы ж а ң ар тер и я сы н ан б асталады . Ж эн е
де веналармен бірге п. temporalis p ro fu n d i, п. m a n d ib u la ris тарм аң- 
тары өтеді. Fossa temporalis — сам ай ой ы ғы {planum temporale ж эн е 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   342




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет